Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy Procedura Postępowania z ciałem zmarłego pacjenta. Temat : Zasady postępowania z ciałem zmarłego pacjenta. Grupa opieki: osoby zmarłe w trakcie hospitalizacji w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym Cel : Poszanowanie godności osoby zmarłej Adresat : lekarze, pielęgniarki, położne, sekretarki medyczne, salowe, pracownicy podmiotu zewnętrznego realizującego obowiązki szpitala w zakresie przechowywania zwłok osób zmarłych. Autor opracowania : mgr Małgorzata Reszko Data wprowadzenia procedury: czerwiec 2012 Akceptacja: Pielęgniarka epidemiologiczna:... Naczelna pielęgniarka : Dyrektor:......
1. W razie śmierci pacjenta w oddziale pielęgniarka niezwłocznie powiadamia o tym lekarza leczącego lub lekarza dyżurnego. 2. Lekarz : dokonuje oględzin zmarłego stwierdza zgon oraz jego przyczynę odnotowuje w Karcie gorączkowej i Historii choroby (datę i godzinę śmierci) zawiadamia rodzinę pacjenta wystawia kartę statystyczną do karty zgonu zgodnie z obowiązującymi przepisami w przypadku przeprowadzenia sekcji zwłok stwierdzenie przyczyny zgonu następuje po jej przeprowadzeniu przekazanie karty zgonu do kamcelarii przedsiębiorstwa podmiotu następuje zgodnie z obowiązującą procedurą wprowadzoną odrębnym Zarządzeniem Dyrektora Szpitala 3. Pielęgniarka dyżurna opiekująca się pacjentem : wypełnia kartę przekazania ciała do chłodni rozbiera ciało zmarłego z brudnych ubrań dokonuje toalety pośmiertnej - umycie zwłok usunięcie wkłuć, venflonów, wkłucia centralnego, wszelkich rodzajów cewników np. z pęcherza moczowego, żołądka itp., usuwane są także opatrunki i pampersy lub inne rzeczy, o ile nie są cieknące (lejące), rany lejące, zaopatruje opatrunkiem czystym w przypadku kiedy pacjent nie miał własnej pidżamy, zwłoki zmarłego ubiera w odzież jednorazowego użytku zawija ciało w prześcieradło specjalnie do tego przeznaczone (zielone) zakłada na stopę i przegub dłoni osoby zmarłej opaskę identyfikacyjną wykonaną z tworzywa sztucznego, tasiemki lub płotna czynności związane z wykonywaniem toalety pośmiertnej pacjenta powinny być wykonywane z zachowaniem godności należnej zmarłemu personel wykonujący toaletę pośmiertną ubrany jest w odzież ochronną (fartuchy i rękawiczki jednorazowe). Identyfikator winien zawierać : imię i nazwisko osoby zmarłej, PESEL osoby zmarłej, a przypadku braku numeru PESEL serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, datę i godzinę zgonu Karta wydania zwłok z oddziału winna zawierać imię i nazwisko osoby zmarłej, PESEL osoby zmarłej, a w przypadku braku numeru PESEL serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, datę i godzinę zgonu, godzinę przekazania ciała osoby zmarłej do chłodni,
imię, nazwisko, czytelny podpis pielęgniarki wypełniającej kartę/ wydającej zwłoki imię i nazwisko oraz czytelny podpis osoby odbierającej zwłoki karta wydania zwłok z oddziału przechowywana jest w dokumentacji pacjenta 4.Jeżeli ustalenie tożsamości osoby zmarłej nie jest możliwe, w karcie przekazania zwłok do chłodni oraz na identyfikatorze dokonać wpisu NN, data i godzina zgonu, z podaniem przyczyny i okoliczności uniemożliwiających ustalenie tożsamości. 5. Zwłoki osoby zmarłej przez 2 godziny - są przechowywane w przeznaczonym do tego celu pomieszczeniu, a w razie braku w innym miejscu, z zachowaniem godności należnej zmarłemu. W miarę możliwości łóżko powinno zostać oddzielone parawanem, w celu ograniczenia dostępu osób trzecich z wyłączeniem rodziny osoby zmarłej. Rodzinie należy umożliwić dostęp do zwłok, zapewniając spokój i izolację od otoczenia. 6.W przypadku zgonu pacjenta na bloku operacyjnym, po wykonaniu w/w czynności, ciało zmarłego pozostaje w wyznaczonym miejscu przez 2 godziny z zachowaniem godności należnej zmarłemu. 7. Po przekazaniu zwłok: przeprowadza się dezynfekcję miejsca (sali) wraz z całym wyposażeniem ( szafki, łóżko, taborety itd ) zgodnie z obowiązującą procedurą wprowadzoną odrębnym Zarządzeniem Dyrektora Szpitala. 8. Zwłoki osoby zmarłej przekazane są pracownikom podmiotu zewnętrznego realizującego obowiązki szpitala w zakresie przechowywania zwłok osób zmarłych. nie wcześniej niż po upływie dwóch godzin od zgonu, wskazanego w dokumentacji medycznej. Transport ciała zmarłego odbywa się najkrótszą możliwą drogą z oddziału do windy i dalej do wyznaczonego pomieszczenia na poziomie -1 budynku H-J i 3A Szpitala, tam ciało jest przekładane z wózka szpitalnego na nosze i przenoszone do samochodu Meleks. Następnie przewożone jest do chłodni. 9. Pielęgniarka wydająca zwłoki zmarłego zobowiązana jest: w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości ze strony pracowników firmy zewnętrznej, należy wstrzymać procedurę przekazania jednocześnie informując o tym: przełożonego, lekarza dyżurnego oraz przełożonego pracowników podmiotu zewnętrznego realizującego obowiązki szpitala w zakresie przechowywania zwłok osób zmarłych. 10. Pielęgniarka zabezpiecza: ubrania, środki czystości, inne osobiste rzeczy pacjenta pakowane są w plastikowy worek, oznaczony imieniem i nazwiskiem chorego, po przekazywane rodzinie po zgłoszeniu się do szpitala. Rzeczy wartościowe, są przechowywane w specjalnej metalowej kasecie, zamykanej w dyżurce pielęgniarskiej po spisaniu w obecności lekarza lub pozostałych pielęgniarek przekazywane rodzinie. 11. Pielęgniarka wydaje rodzinie pacjenta : rzeczy za pokwitowaniem rodzina kwituje odbiór wartościowych przedmiotów na druku, na którym były spisane, kopię przekazuje rodzinie, oryginał potwierdzenia odbioru przechowuje się w dokumentacji pacjenta W przypadku braku rodziny postępowanie z rzeczami odbywa się zgodnie z obowiązującą procedurą wprowadzoną odrębnym Zarządzeniem Dyrektora Szpitala.
Wszystkie czynności związane z powiadomieniem rodziny, zawiadomieniem pracownika podmiotu zewnętrznego realizującego obowiązki szpitala w zakresie przechowywania zwłok osób zmarłych, przekazaniem zwłok, są zapisane w dokumentacji chorego. 12. Pielęgniarka wpisuje w raport pielęgniarski i kartę opieki pielęgniarskiej- datę i godzinę zgonu oraz okoliczności. 13.W razie zgonu z powodu choroby zakaźnej, obowiązują zapisy z Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz.U.153,poz.1783 ). 14. W razie zgonu osoby w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, obowiązują zapisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie sposobu postępowania ze zwłokami osób zmarłych w czasie odbywania kary pozbawienia wolności ( Dz. U. Nr 16, poz. 165 ). Materiały źródłowe: 1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1783) 2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu postępowania podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ze zwłokami pacjenta w przypadku śmierci pacjenta z dnia 10 kwietnia 2012 r. (Dz.U. Z 2012 r. poz.420) 3. Karta Praw Pacjenta. 4. Zarządzenie Nr 120 Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Legnicy z dnia 7 czerwca 2006r. w sprawie wprowadzenia procedury sanitarnohigienicznej oraz higienicznej, wraz z późn. zm. 5. Zarządzenie nr 107 Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Legnicy z dnia 2 listopada 2005r. w sprawie depozytu wartościowych rzeczy pacjenta. 6. Zarządzenie Nr 240 Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Legnicy z dnia 26 września 2008r. w ustalenia zasad wydawania karty zgonu pacjenta. 7. Zarządzenie Nr 126 Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Legnicy z dnia 30 maja 2012 r. Instrukcja postępowania z tkanką ludzką, szczątkami ludzkimi, płodami i noworodkami martwo urodzonymi w W.Sz.S. W Legnicy