Wydział Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Urzędu Miasta Marki, uprzejmie informuje posiadaczy nieruchomości o obowiązku właściwego utrzymania drzew i krzewów Obowiązkiem posiadacza terenu jest utrzymywanie we właściwym stanie drzew i krzewów rosnących na terenie nieruchomości będącej w jego posiadaniu. Wszelkie zabiegi oraz cięcia pielęgnacyjne (korekcyjne), techniczne drzew i krzewów posiadacz terenu winien przeprowadzić we własnym zakresie, pod warunkiem, że będą one wykonane zgodnie z zasadami sztuki ogrodniczej. Jeśli właściciel drzew nie posiada odpowiednich kwalifikacji, winien zlecić te prace fachowcom. Na wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych nie jest wymagane zezwolenie. Jedynie na terenach wpisanych do rejestru zabytków wszelkie prace związane z pielęgnacją oraz usuwaniem drzew i krzewów wymagają zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W aktualnie obowiązującej ustawie o ochronie przyrody problematyka pielęgnacji drzew zawarta jest w dwóch artykułach: - Art. 82 ust 1a informującym o tym co mogą obejmować zabiegi pielęgnacyjne. Zgodnie z jego treścią, zabiegi w obrębie korony drzewa na terenach zieleni lub w zadrzewieniach mogą obejmować wyłącznie: usuwanie gałęzi obumarłych, nadłamanych lub wchodzących w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami technicznymi; kształtowanie korony drzewa, którego wiek nie przekracza 10 lat; utrzymywanie formowanego kształtu korony drzewa. - Art. 88 ust. 1 pkt 3 - informującym o możliwości naliczenia przez burmistrza miasta, administracyjnej kary pieniężnej za zniszczenie drzew, krzewów lub terenów zieleni spowodowane niewłaściwym wykonaniem zabiegów pielęgnacyjnych.
Podstawowe zasady pielęgnacji drzew: - cięcia pielęgnacyjne należy ograniczyć do usuwania gałęzi i konarów chorych, martwych oraz połamanych; - jeśli drzewo stanowi zagrożenie dla obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, usunąć należy jedynie gałęzie wchodzące z kolizją z tymi obiektami; - w celu zmniejszenia wymiarów korony drzewa oraz poprawy statyki zakres przycinania nie powinien przekraczać 30% masy asymilacyjnej; - w celu prześwietlenia zbyt zagęszczonej korony, wykonuje się cięcia równomiernie w całej koronie, usuwa się dużo drobnych gałęzi (3 5 cm), cienkich gałęzi (1 3 cm) i pędów (do 1 cm) w ilości nie większej jak 15 % masy asymilacyjnej; - rany po uciętych konarach należy zabezpieczyć specjalnym preparatem przeznaczonym do tego celu; - jeśli od młodego wieku drzewo ma utrzymywaną formę korony to można dokonywać redukcji gałęzi w celu utrzymania uformowanego kształtu korony; - zawsze należy pamiętać o utrzymaniu naturalnego pokroju drzewa. Podstawowe zasady techniczne cięć pielęgnacyjnych: cięcia należy wykonywać narzędziami ostrymi, które zostawią gładkie rany; nie należy przeprowadzać cieć blisko płaszczyzny pnia, ponieważ robi się wtedy duża rana, która trudno się goi, ani za daleko, bo zostaje sęk i on zasycha oraz butwieje; usuwając duży konar, musimy uformować koronę w miarę symetrycznie, aby nie doszło do deformacji, a następnie przechylenia się drzewa; usuwając gruby konar należy go najpierw podciąć od dołu, a potem tnąc od góry podtrzymywać ręką, aby się nie oderwał od pnia wraz z paskiem kory;
dopuszczalna redukcja aparatu asymilacyjnego nie powinna przekroczyć 30% aparatu asymilacyjnego. Rysunek 1: Cięcia pielęgnacyjne Termin przycinania Najlepszym okresem do cięcia są miesiące letnie i późna zima. Prac nie należy przeprowadzać w kwietniu, maju i czerwcu, w tym okresie drzewa korzystają z energii zmagazynowanej w poprzednim sezonie Nie należy także ciąć drzew późną jesienią i wczesną zimą, gdyż może to prowadzić do uszkodzeń mrozowych. Drzewa iglaste można przycinać przez cały rok. W trakcie przycinania drzew należy zwrócić uwagę na ptasie gniazda. Na podstawie art. 52 ustawy o ochronie przyrody w terminie od 1 marca do 15 października zakazuje się usuwania gniazd ptasich z obiektów budowlanych oraz terenów zieleni. Naruszenie lub nieprzestrzeganie zakazów odnoszących się do ptaków, które są objęte ochroną gatunkową skutkuje karą grzywny lub
aresztu (art. 127 Ustawy o ochronie przyrody). Trzeba pamiętać o tym, że każde cięcia osłabiają drzewa, skracają ich żywotność, a także przyczyniają się do obumierania. Niedopuszczalne jest ogławianie drzew, polegające na całościowym usuwaniu górnych partii pnia czy konarów. Powoduje to zaburzenie równowagi energetycznej drzewa, co prowadzi do jego stopniowego zamierania. Najczęściej spotykane nieprawidłowości wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych dotyczą: - prześwietlania poprzez wycinanie żywych gałęzi, których usunięcie nie jest uzasadnione, ani względami biologicznymi ani technicznymi (nie kolidują z obiektami czy infrastrukturą oraz nie stwarzają zagrożenia dla bezpieczeństwa); - redukcji korony poprzez znaczne skracanie konarów ( lub ogławianie drzew); - smarowanie ran po ciętych gałęziach środkami impregnującymi. Rysunek 2: Drzewo przed cięciem Rysunek 3: Prześwietlenie korony; do 20% korony Rysunek 4: Podkrzesanie korony; do 30% korony, skrajnia pionowa dla pieszych i pojazdów Rysunek 5: Redukcja korony, z zachowaniem pokroju.
Gałęzie przechodzące z sąsiedniej nieruchomości. W przypadku gdy drzewa z sąsiedniej nieruchomości zacieniają lub zaśmiecają naszą działkę, nie mamy prawa samowolnie ich wyciąć ani przyciąć do wysokości, która poprawi dostęp światła. Sąsiada nie można zmusić do wycięcia drzew. Nie wolno też samowolnie wejść na sąsiednią działkę w celu ich wycięcia czy przycięcia do stosownej wysokości. Takie działanie jest czynem niedozwolonym w rozumieniu kodeksu cywilnego. Właściciel posesji, na której rosną drzewa, mógłby w takiej sytuacji domagać się naprawienia szkody, m.in. przez wypłatę odszkodowania. Właściciel zacienionego gruntu zgodnie z art. 150 Kodeksu Cywilnego upoważniony jest do obcięcia i zachowania dla siebie korzeni przechodzących z sąsiedniego gruntu. To samo dotyczy zwieszających się gałęzi i owoców. Najpierw jednak powinien wyznaczyć sąsiadowi odpowiedni termin do ich usunięcia. Dopiero jeśli ten tego nie zrobi, wolno mu przystąpić do obcięcia zwieszających się gałęzi i owoców. Bibliografia: 1. Prof. dr hab. inż. Marek Siewniak, 2008, Cięcie drzew, opracowanie na zlecenie Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta Łodzi. 2. Krystyna Kozikowska Koppel, 2009, Drzewa w mieście: co mam dają i jak je pielęgnować, Opracowano w ramach projektu: Umiejętność konsultacji społecznych na styku inwestycje-środowisko drogą do zrównoważonego rozwoju finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.