Wykonywanie izolacji wodochronnych Charakterystyka ogólna izolacji wodochronnych Izolacje wodochronne (hydroizolacje) to materiały, warstwy bądź elementy zabezpieczające izolowane pomieszczenie, budowlę lub jej część przed niepożądanymi skutkami działania wilgoci i wody. Właściwe wykonanie izolacji wodochronnych ma olbrzymie znaczenie dla trwałości materiałów budowlanych i wykonanych z nich elementów, dla ograniczania strat ciepła budynku, a także dla zdrowia osób użytkujących obiekt budowlany. Niszczenie materiałów budowlanych powoduje konieczność częstych i uciążliwych remontów, wymagających dużo większych nakładów finansowych niż dobre zaizolowanie obiektu w fazie jego realizacji. Zawilgocenie przegród budowlanych powoduje pogorszenie ich izolacyjności cieplnej i w konsekwencji prowadzi do dużo większych strat ciepła i zwiększenia kosztów ogrzewania. Wilgoć wpływać może także na pogorszenie warunków higieniczno-sanitarnych w pomieszczeniach, co jest szczególnie groźne w przypadku rozwoju pleśni na powierzchniach ścian, podłóg czy sufitów. Podstawowe przyczyny zawilgocenia elementów budowlanych to: mokre prace budowlane, opady atmosferyczne, bezpośrednie oddziaływanie i podciąganie kapilarne wody z gruntu, kondensacja powierzchniowa lub wewnętrzna, absorpcja pary wodnej i zawilgocenie higroskopijne, woda użytkowa (wnikająca z prowadzonych procesów technologicznych, sposobu użytkowania budowli lub jej pomieszczeń, nieszczelności instalacji), woda powodziowa. 188
W związku z różnymi przyczynami zawilgocenia, mogą wystąpić różne przypadki obciążenia wodą. Podano je w tabeli i dla ścian stykających się z gruntem zilustrowano na rysunkach. Ponadto, w kolejnej tabeli przedstawiono klasy wilgotności środowisk wewnętrznych, stosowane przy określaniu wymagań dotyczących doboru i zabezpieczania wypraw tynkarskich. Rodzaj elementu budowli Rodzaj wody Sytuacja budowlana Charakter oddziaływania wody Stykające się z ziemią ściany i płyty fundamentowe/podłogi na gruncie powyżej ustalonego poziomu wody gruntowej Woda kapilarna Woda błonkowa Woda infiltracyjna Grunt silnie przepuszczalny (np. żwiry, piaski grube i średnie) k* > 10-4 m/s Grunt słabo przepuszczalny (np. piaski drobne, pylaste i gliniaste, gliny, iły) k* 10-4 m/s Z drenażem Bez drenażu Wilgotność gruntu i niespiętrzająca się woda infiltracyjna Spiętrzająca się woda infiltracyjna Balkony i inne elementy budowlane w budownictwie mieszkaniowym Mokre pomieszczenia w budownictwie mieszkaniowym Woda niewywierająca ciśnienia, umiarkowane obciążenie Woda rozpryskowa Użytkowane powierzchnie dachowe Poziome i nachylone powierzchnie na wolnym powietrzu i w ziemi Ściany i stropy (podłogi) w pomieszczeniach mokrych Woda infiltracyjna Nawodnienie spiętrzone Intensywnie zazielenione dachy Pomieszczenia mokre (poza budownictwem mieszkaniowym) Woda niewywierająca ciśnienia, duże obciążenie Woda użytkowa Hale i pomieszczenia basenów kąpielowych Nieużytkowane powierzchnie dachowe, swobodnie wystawione na warunki atmosferyczne bez trwałej warstwy użytkowej, włącznie z intensywną zielenią Woda niewywierająca ciśnienia Stykające się z ziemią ściany, podłogi i stropy poniżej zmierzonego poziomu wody gruntowej Woda gruntowa Woda powodziowa Każdy rodzaj gruntu, rodzaj budynku i sposób budowania Woda działająca pod ciśnieniem z zewnątrz Zbiorniki wody, niecki basenowe Woda użytkowa Na wolnym powietrzu i wewnątrz budynków Woda działająca pod ciśnieniem od strony wewnętrznej *współczynnik filtracji gruntu 189
Przypadki obciążenia wodą gruntową 190
Klasy wilgotnościowe środowisk wewnętrznych Tradycyjnie wyróżnia się następujące rodzaje izolacji wodochronnych: paroizolacje, izolacje przeciwwilgociowe i izolacje przeciwwodne. Izolacje parochronne zabezpieczają przegrody budowlane przed przenikaniem pary wodnej. Izolacje przeciwwilgociowe chronią obiekty budowlane lub ich części przed działaniem wody niewywierającej ciśnienia hydrostatycznego. Izolacje przeciwwodne chronią obiekty budowlane lub ich części przed działaniem wody wywierającej ciśnienie hydrostatyczne. Należy zwrócić uwagę, iż przez izolacje wodochronne rozumie się w niektórych opracowaniach jedynie izolacje stosowane w miejscach, gdzie występuje bezpośrednie, przedłużone lub długotrwałe działanie wody na element budowlany, wywierającej lub niewywierającej ciśnienia hydrostatycznego (strefy mokre łazienek, podziemne części budynku posadowionego powyżej zwierciadła wody gruntowej, lecz w gruntach słabo przepuszczalnych i uwarstwionych, podziemne części budynku posadowionego poniżej zwierciadła wody gruntowej). Jednak najczęściej określenie to traktuje się jako bardziej ogólne. Izolacje wodochronne dzieli się czasem na lekkie, średnie i ciężkie. Izolacje typu lekkiego i średniego zaliczane są do izolacji przeciwwilgociowych, natomiast izolacja typu ciężkiego jest to izolacja przeciwwodna. Typ izolacji wpływa przede wszystkim na ilość warstw i całkowitą grubość zabezpieczenia, stosowane warstwy ochronne, a także na rozwiązania techniczne wszystkich przebić przez izolację. W przypadku niespiętrzającej się wody przesiąkającej i potrzeby zabezpieczenia powierzchni pionowych, izolację wodochronną wykonuje się jako typu lekkiego. Gdy zachodzi jednak potrzeba zabezpieczenia powierzchni poziomych przed wodą przesiąkającą, izolację taką należy wykonać jako typu średniego. W przypadku zabezpieczenia elementów mających bezpośredni kontakt z wodą niewywierającą ciśnienia hydrostatycznego, stosuje się izolacje typu średniego. W przypadku działania wody pod ciśnieniem, konieczne jest wykonanie izolacji typu ciężkiego. W zależności od kierunku przebiegu izolacji, wyróżnia się izolacje poziome i izolacje pionowe. Izolacje wodochronne pomieszczeń mokrych W pomieszczeniach tych, podczas ich użytkowania, wytwarza się duża ilość pary wodnej albo systematycznie lub okresowo ściany i posadzki zraszane są względnie zalewane wodą. W zależności od stopnia możliwego zawilgocenia, pomieszczenia te dzieli się czasem na odpowiednie klasy lub wprowadza się grupy zawilgocenia. Do pomieszczeń o mniejszym narażeniu na zawilgocenie zalicza się przede wszystkim występujące w budownictwie mieszkaniowym łazienki, natryski, ubikacje i kuchnie. Posadzki w tych pomieszczeniach są poziome i nie występują odprowadzające wodę wpusty podłogowe. Ewentualnie rozlana woda jest stosunkowo szybko ścierana. Brodziki znajdujące się w kabinach natryskowych podłączone są bezpośrednio do instalacji kanalizacyjnej. W zależności od występującego zawilgocenia powierzchni, w pomieszczeniach tych wyróżnia się dwie strefy: mokrą i wilgotną. Strefa mokra obejmuje miejsca, gdzie może wystąpić rozlewanie wody lub krótkotrwale silne zraszanie powierzchni wodą rozpryskową. Strefa ta sięga: w przypadku umywalek i wanien kąpielowych bez natrysku na wysokość co najmniej 50 cm powyżej najwyższego punktu czerpalnego (kranu), w przypadku natrysków (także ściennych, np. nad wannami) na wysokość co najmniej 50 cm powyżej wylotu prysznica (także trzymanego nad głową przez osobę stojącą w wannie), 191
natomiast na szerokość co najmniej 50 cm z każdej strony poza umywalkę, wannę lub brodzik. Ponadto do strefy mokrej zalicza się całą podłogę i pas o wysokości co najmniej 10 cm na ścianach wokół podłogi. Strefa wilgotna obejmuje powierzchnie niezaliczane do strefy mokrej. Do pomieszczeń narażonych na większe oddziaływanie wilgoci zalicza się przede wszystkim natryski z odprowadzeniem wody przez wpusty podłogowe (ze spadkami ukształtowanymi w podłodze), łaźnie, pomieszczenia codziennie intensywnie zmywane wodą oraz kuchnie i pralnie przemysłowe. W pomieszczeniach tych występuje długotrwale podwyższona wilgotność powietrza i długotrwałe zraszanie wszystkich powierzchni wodą rozpryskową. Pomimo ułożenia na ścianach i podłodze w pomieszczeniach mokrych płytek ceramicznych, nie zapewniają one całkowitej szczelności. Przenikająca woda może zawilgacać lub zalewać niżej położone pomieszczenia, wywoływać uszkodzenia materiałów budowlanych i prowadzić do zagrzybienia. Dlatego też pomieszczenia mokre należy zabezpieczyć materiałami hydroizolacyjnymi. W przypadku stref wilgotnych występujących w domowych łazienkach, wystarczającym zabezpieczeniem jest zagruntowanie powierzchni stosowane przed dalszymi pracami wykończeniowymi. W przypadku stref mokrych w łazienkach najczęściej stosuje się izolację z płynnej folii lub zaprawy cementowo-polimerowej. Izolacje wodochronne balkonów i tarasów Tarasy i balkony są elementami budynku narażonymi na bezpośrednie oddziaływanie opadów atmosferycznych. Posiadają one przy tym niewielki spadek, mogący powodować stosunkowo długie utrzymywanie się wody na ich powierzchni. W celu uniknięcia niszczenia materiałów użytych do budowy tarasów i balkonów oraz zabezpieczenia przed przeciekami wody, muszą mieć one właściwie wykonane izolacje przeciwwilgociowe. W przypadku balkonów izolacje te stosuje się w jednym poziomie, natomiast w przypadku tarasów nad pomieszczeniami najczęściej w dwóch poziomach na grubości elementu. Izolacje przeciwwilgociowe stosuje się także w tarasach na gruncie. Woda przenikająca przez drobne nieszczelności pod wykładzinę z płytek ceramicznych może bowiem nie tylko powodować zawilgocenie pomieszczeń, ale wchodząc w reakcje chemiczne ze składnikami podłoża betonowego czy też cementowego jastrychu podkładowego, być przyczyną wykwitów solnych na powierzchni wykładziny. Chociaż warunki techniczne nie wymagają stosowania podwójnej izolacji przeciwwilgociowej tarasów nad pomieszczeniami, to jednak praktyka inżynierska wskazuje na potrzebę stosowania takiego rozwiązania, w którym górna warstwa znajduje się pod płytkami, a dolna warstwa pod jastrychem i matą filtracyjną. Ponadto w tarasach nad pomieszczeniami wymagane jest stosowanie paroizolacji. Na izolacje podpłytowe stosuje się zaprawy cementowo- 192
Wykonywanie izolacji wodochronnych polimerowe, wzmocnione dodatkowo siatką z włókna szklanego. Do wykonywania izolacji dolnych używa się materiałów rolowych, takich jak papy asfaltowe, zbrojone lub laminowane folie z polichlorku winylu (PCW), względnie z kauczuku etylenowo-propylenowodienowego (EPDM). Izolacje wodochronne części budynku stykających się z gruntem Zgodnie z tabelą podaną na początku rozdziału, podziemne części budynku mogą być narażone na obciążenie wilgocią gruntową, obciążenie niespiętrzającą się wodą infiltracyjną, obciążenie spiętrzającą się wodą infiltracyjną lub obciążenie wodą gruntową działającą pod ciśnieniem (lustro wody powyżej poziomu posadowienia). Część cokołowa budynku narażona jest przede wszystkim na działanie wody rozpryskowej (w wyniku odbijania się deszczu od powierzchni terenu), a także na możliwość zawilgocenia od zalegającej pokrywy śnieżnej. Najczęściej stosowany układ izolacji poziomych i pionowej, przy braku występowania wody pod ciśnieniem, pokazano na rysunku. Izolacje omawianego typu mogą być wykonywane np. z mas hydroizolacyjnych bitumicznych i cementowo-polimerowych (w niezbędnych przypadkach z wkładką zbrojącą), pap asfaltowych, materiałów rolowych z tworzyw sztucznych i kauczuku (folii HDPE, folii z PCW, membran EPDM). Izolacje wodochronne basenów Jedną z najbardziej rozpowszechnionych konstrukcji niecek basenowych jest ich wykonanie z betonu zbrojonego. Niecki takie, jeśli są posadowione bezpośrednio na gruncie, muszą mieć zapewnioną szczelność obustronną, tj. od zewnątrz i wewnątrz niecki. Jedynie w przypadku niecek płytkich, na gruntach przepuszczalnych i przy niskim poziomie wody gruntowej, a także w przypadku basenów krytych opartych na podporach, prace izolacyjne ogranicza się tylko do wykonania izolacji wewnętrznej. Odpowiedniej izolacji wymagają także inne powierzchnie narażone na stałe lub częste działanie wody. Są to m.in. pobocza (plaże) basenów kąpielowych, czy też strefy mokre sanitarnych zapleczy pływalni. W zależności od poziomu wody w stosunku do poziomu plaży basenowej rozróżnia się baseny z wysokim lub niskim poziomem lustra wody. Do kształtowania odpływu wykorzystuje się najczęściej rynny przelewowe różnych systemów lub tzw. skimmery. Baseny skimmerowe posadowione na gruncie zalecane są jako baseny rodzinne. Przy pracach izolacyjnych w basenach, oprócz właściwego wykonania izolacji powierzchniowych, należy zwrócić uwagę na prawidłowe uszczelnienie miejsc szczególnych, wymagających zastosowania materiałów trwale elastycznych, czy też przerywających podciąganie kapilarne wody. Istotne znaczenie ma także trwałość zapraw do spoinowania płytek. Izolacje wodochronne połaci dachowych Do izolacji wodochronnych zalicza się czasem także pokrycia dachów płaskich, szczególnie gdy pokrycia te są wykonane z pap, materiałów rolowych z tworzyw sztucznych lub kauczuku, względnie jako bezspoinowe. Pokrycia papowe wykonuje się obecnie najczęściej z pap termozgrzewalnych elastomero-bitumicznych SBS (masa asfaltowa modyfikowana kopolimerem blokowym styren-butadien-styren), plastomero-bitumicznych APP (masa asfaltowa modyfikowana 193
ataktycznym polipropylenem) lub z pap z bitumów oksydowanych. Na pokrycia z materiałów rolowych z tworzyw sztucznych i kauczuku stosuje się folie dachowe z polichlorku winylu (PCW) lub folie z kauczuku EPDM. Pokrycia bezspoinowe (laminaty) z mas asfaltowych wykonywane mogą być na dachach o pochyleniu połaci od 1% do 20%. Technologia wykonania laminatu polega na wtopieniu w masę asfaltową lub asfaltowo-polimerową wkładki zbrojącej i dokładnym pokryciu jej włókien masą tak, aby na powierzchni nie był widoczny rysunek włókien a następnie zabezpieczeniu powierzchni przed starzeniem atmosferycznym posypką mineralną (np. z łupka chlorytowoserycytowego, z łupka fyllitowego, z ceramizowanego granulatu bazaltowego). Do każdego z wymienionych przypadków stosowania izolacji wodochronnych należy wybrać odpowiedni rodzaj materiału hydroizolacyjnego. Poniżej podano podstawowe właściwości wyrobów firmy KREISEL, przeznaczonych do wykonywania izolacji wodochronnych. Należy także dodać, że szczególnym rodzajem zabezpieczenia wodochronnego jest powłoka hydrofobizująca, przepuszczająca parę wodną. Powłoka ta stanowi ochronę przed wnikaniem wilgoci w postaci ciekłej do wnętrza elementu. Informacje dotyczące materiałów do hydrofobizacji podano w rozdziale 9 niniejszej części katalogu. 194
Właściwości wyrobów firmy KREISEL do wykonywania izolacji wodochronnych Cecha FOLBIT 800 BUDOSZCZEL-H 810 AQUASZCZEL 820 Rodzaj wyrobu Folia w płynie Jednoskładnikowa zaprawa cementowo-polimerowa Dwuskładnikowa zaprawa cementowo-polimerowa Temperatura stosowania 5 C - 25 C 5 C - 25 C 5 C - 25 C Czas schnięcia 1 warstwy ok. 3 godziny ok. 3 godziny ok. 5 godzin Możliwość wykonywania dalszych prac po 18-24 godz. schnięcia po ok. 3 dniach schnięcia (wysycha 0,8 mm na 1 dobę) po ok. 3 dniach schnięcia (wysycha 0,8 mm na 1 dobę) Minimalna ilość nakładanych warstw 2 2 2 Minimalna grubość warstw 1-1,5 mm 2 mm 2 mm Odporność na wodę pod ciśnieniem 0,5 MPa 0,5 MPa 0,5 MPa Mrozoodporność nie tak tak Przyczepność do podłoża betonowego 1,2 MPa 1,0 MPa 1,5 MPa Mostkowanie rys do 2,5 mm do 0,4 mm do 1,5 mm 195
Izolacje pionowe ścian stykających się z gruntem Schemat doboru materiałów 196
Gruntowanie chłonnych podłoży środkiem GRUNTOLIT-W 301 lub GRUNTOLIT-SG 302 na masę FOLBIT 800, BUDOSZCZEL-H 810, AQUASZCZEL 820, Nałożenie pierwszej warstwy masy FOLBIT 800 Nałożenie pierwszej warstwy masy BUDOSZCZEL-H 810 Nałożenie pierwszej warstwy masy AQUASZCZEL 820 Nałożenie drugiej i ewentualnie następnych warstw zaprawy FOLBIT 800 Nałożenie drugiej i ewentualnie następnych warstw zaprawy BUDOSZCZEL-H 810 Nałożenie drugiej i ewentualnie następnych warstw zaprawy AQUASZCZEL 820 Przyklejenie płytek ceramicznych na klej elastyczny np. GRES MULTI 105, ELASTI MULTI Specjal 104 Izolacje pionowe i poziome z zapraw cementowo-polimerowych i płynnej folii. Schemat prowadzenia prac i doboru materiałów 197
Uszczelnienie miejsc szczególnych (taśmy, mankiety, narożniki uszczelniające) przyklejonych na masę FOLBIT 800, BUDOSZCZEL-H 810 lub AQUASZCZEL 820, ewentualnie wykonanie faset (wyobleń)zaprawą POZBUD 427 AQUASZCZEL 820 warstwa 2 mm Izolacja lekka AQUASZCZEL 820, BUDOSZCZEL-H 810 warstwa 2,5-3,0 mm Izolacja średnia AQUASZCZEL 820 warstwa 2,5-3,0 mm Izolacja ciężka AQUASZCZEL 820 + siatka do zbrojenia warstwa 3,0-3,5 mm Izolacja podpłytkowa AQUASZCZEL 820 + siatka do zbrojenia warstwa 2,0-2,5 mm Izolacja podpłytkowa BUDOSZCZEL-H 810 warstwa 2,0-2,5 mm Izolacja podpłytkowa FOLBIT 800 warstwa 1,5-2,0 mm Izolacja podpłytkowa BUDOSZCZEL-H 810 lub AQUASZCZEL 820 warstwa 2,0-2,5 mm Izolacje pionowe i poziome z zapraw cementowo-polimerowych i płynnej folii. Schemat prowadzenia prac i doboru materiałów 198
Podstawowe zalecenia wykonawcze Prawidłowo wykonana izolacja musi zachować ciągłość na powierzchni zabezpieczanego elementu budynku lub budowli oraz przy przejściu pomiędzy elementami (np. w miejscu połączenia podłogi ze ścianą czy też fundamentu ze ścianą). Izolacja wodochronna powinna być tak ułożona i ewentualnie zabezpieczona warstwą dociskową, aby nie była narażona na działanie wody od strony podłoża (tzw. ujemne parcie wody), mogące oderwać izolację od zabezpieczanej powierzchni. W miejscach styku różnych elementów konstrukcyjnych lub wydzielonych części budynku, należy zapewnić możliwość odkształceń izolacji w taki sposób, aby nie następiło jej uszkodzenie. Niedopuszczalne jest łączenie w jednym układzie hydroizolacyjnym materiałów działających na siebie w sposób destrukcyjny, np. folii z PCW z materiałami bitumicznymi (z wyjątkiem folii bitumoi olejoodpornych). Podłoże przewidziane do wykonania izolacji wodochronnej, należy w zależności od potrzeb zagruntować roztworem do gruntowania właściwym dla rodzaju nakładanej warstwy hydroizolacyjnej. Izolacje wodochronne części budynku stykających się z gruntem Przed przystąpieniem do wykonywania izolacji należy rozpoznać warunki gruntowo-wodne, aby można było dostosować do nich rodzaj i grubość izolacji oraz sposób jej zabezpieczenia. Powłokowe izolacje pionowe powinny składać się z minimum 2 warstw. W przypadku zastosowania do izolacji ściany poniżej poziomu terenu powłoki z masy bitumicznej, a na cokole powłoki z zaprawy cementowo-polimerowej, powłoka bitumiczna powinna zachodzić na izolację ułożoną na cokole, przy czym zakład nie powinien być mniejszy niż 10 cm. Zasypanie wykopu możliwe jest jedynie po dobrym wyschnięciu izolacji, w przeciwnym razie może nastąpić jej uszkodzenie. W celu ochrony powłoki zaleca się przyklejać do niej płyty ze styropianu EPS- P lub z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Płyty te mogą pełnić rolę drenażową. Jeśli w projekcie budowlanym nie ustalono inaczej, zaleca się zasypywać wykop gruntem uprzednio wydobytym z tego wykopu. Materiał zasypki nie powinien być zamarznięty ani zawierać zanieczyszczeń (np. torfu, darniny, korzeni, odpadków budowlanych itp. materiałów). Zasypywanie wykopu należy wykonywać warstwami, które po ułożeniu powinny być zagęszczone. Nasypywanie i zagęszczanie gruntu w pobliżu ścian powinno być prowadzone w taki sposób, aby nie spowodowało uszkodzenia izolacji wodochronnej ani też przesunięcia płyt ochronnych lub drenażowo-ochronnych przyklejonych do izolacji. Izolację poziomą należy zasadniczo wykonać w dwóch miejscach na ławach fundamentowych i pod stropem nad piwnicami. Jeśli jednak izolacja wykonana pod stropem znalazłaby się poniżej poziomu terenu, należy wykonać dodatkowo trzecią izolację, umieszczoną nad stropem. Izolacje wodochronne tarasów i balkonów Spadek powierzchni balkonu i tarasu powinien zasadniczo wynosić 2%, jednak dopuszcza się 1,5%. Spadku powierzchni nie wolno kształtować zaprawą klejącą do płytek. Jastrychy cementowe powinny mieć odpowiednią grubość warstwy, uzależnioną od tego, na jakim podłożu są wykonywane (zespolony z podłożem min. 25 mm, na warstwie rozdzielczej min. 35 mm, na warstwie ocieplenia min. 45 mm). Należy stosować jastrychy o wytrzymałości min. 20 MPa. Duże powierzchnie powinny być zdylatowane. Dylatacje te należy rozmieszczać co 2-5 m, w zależności od nasłonecznienia i koloru wykładziny zewnętrznej. Muszą być one wykonane później w tych samych miejscach w warstwie wykładziny. Planując rozmieszczenie dylatacji, należy uwzględnić rozmiar płytek, aby zminimalizować ich cięcie. Dylatacje należy bezwzględnie wykonać przy każdej powierzchni pionowej (ścianie) przylegającej do tarasu czy balkonu. Na jastrychu pod okładziną ceramiczną należy koniecznie wykonać uszczelnienie zespolone (podpłytkowe). Uszczelnienie należy wyprowadzić na wysokość ok. 15 cm na każdą przylegającą ścianę. Do przyklejania płytek ceramicznych zawsze należy stosować kleje elastyczne. Płytki należy przyklejać, stosując pełne pokrycie ich spodniej strony zaprawą klejącą. W tym celu zaprawę klejącą należy nanosić nie tylko na podłoże, ale także na powierzchnię montażową każdej płytki. Wszystkie elementy balustrad itp. należy zamocować, zanim wykona się jakąkolwiek z izolacji wodochronnych. Zabezpieczenia wodochronne pomieszczeń mokrych W przypadku pomieszczeń z wpustami podłogowymi, spadki posadzki wykonane w kierunku tych wpustów nie powinny być mniejsze od 1%, zaleca się jednak 1,5%. Spadki należy kształtować pod warstwą hydroizolacyjną. Podłoża przed uszczelnianiem powinny być odpowiednio wysezonowane, wolne od zanieczyszczeń mogących osłabiać przyczepność powłoki oraz mieć wymaganą wilgotność. Prace należy rozpocząć od dodatkowego uszczelnienia połączeń ścian, ścian i podłogi, szczelin dylatacyjnych, przejść rur i ewentualnych wpustów podłogowych przy użyciu taśmy, narożników i kołnierzy uszczelniających. Aby uzyskać właściwe uszczelnienie podłoża, wymagane jest wykonanie powłoki co najmniej dwuwarstwowej. Do układania płytek ceramicznych można stosować wyłącznie elastyczne zaprawy klejące. Izolacje wodochronne basenów Podłoża przewidziane do uszczelnienia powinny być odpowiednio wysezonowane, równe, nośne, zwarte, wolne od zanieczyszczeń mogących osłabić przyczepność powłoki izolacyjnej. Powierzchnie zanieczyszczone środkami antyadhezyjnymi stosowanymi przy deskowaniach, pokryte mleczkiem cementowym i innymi substancjami, powinny być oczyszczone mechanicznie, w sposób niepowodujący intensywnego pylenia. Do wykonywania powłoki hydroizolacyjnej zaleca się stosować elastyczną zaprawę cementowo-polimerową AQUASZCZEL 820. Podłoże przewidziane do nakładania powłoki powinno być matowowilgotne. Powłokę należy wykonywać jako co najmniej dwuwarstwową. Zaprawę pierwszej warstwy zaleca się starannie wcierać pędzlem lub twardą szczotką. Całkowita grubość powłoki powinna wynosić 2,5-3,0 mm. Grubość tę kontroluje się najczęściej poprzez sprawdzanie jednostkowego zużycia zaprawy. We wszystkich niesfazowanych i niewyokrąglonych narożach w powłoce hydroizolacyjnej musi być wtopiona taśma uszczelniająca. Przejścia rur muszą być uszczelnione przy użyciu kołnierzy. W miejscach szczególnych, charakterystycznych dla danego systemu przelewowego, należy wykonać bariery przerywające podciąganie kapilarne. Bariery takie stosuje się także przy reflektorach, przepustach itp. Bariery przerywające podciąganie kapilarne można wykonać z zaprawy epoksydowej z piaskiem kwarcowym. Dylatacje konstrukcyjne między obrzeżem niecki basenowej a płytą plaży należy uszczelnić w dwóch poziomach. Pierwsze uszczelnienie należy wykonać na etapie betonowania niecki i płyty, stosując specjalną wkładkę (taśmę) między tymi elementami. Drugie uszczelnienie należy wykonać na etapie prac hydroizolacyjnych, stosując taśmę uszczelniającą, profil spłycający szczelinę i trwale elastyczną masę silikonową, a w zależności od potrzeb także zaprawę epoksydową do wypełnienia sfazowań krawędzi uszczelnianych elementów. Płytki ceramiczne należy układać metodą kombinowaną, tj. z nanoszeniem zaprawy klejącej nie tylko na podłoże, ale także na całą powierzchnię montażową każdej płytki. Do spoinowania zaleca się stosować zaprawę epoksydową. 199
Wykonywanie izolacji wodochronnych Izolacje wodochronne części budynku stykających się z gruntem Wykonywanie izolacji pionowych z zapraw cementowo-polimerowych lub z mas bitumicznych Podłoża przed naniesieniem zaprawy uszczelniającej powinny być odpowiednio wysezonowane, równe, nośne, zwarte, wolne od zanieczyszczeń mogących osłabić przyczepność. Duże nierówności, ubytki, niewypełnione spoiny należy uzupełnić, wypełniając je zaprawą wyrównująco-szpachlową POZBUD 427. Szerokie rysy należy naprawić (rozkuć i wypełnić zaprawą POZBUD 427). Podłoża silnie nasiąkliwe należy zagruntować środkiem GRUNTOLIT-W 301. Przy prowadzeniu prac na zewnątrz pomieszczeń w okresach podwyższonej temperatury powietrza, podłoża pod powłoki z zapraw cementowo-polimerowych zaleca się nawilżyć. Naniesienie zasadniczej izolacji przeciwwilgociowej należy poprzedzić zaizolowaniem miejsc szczególnych. Połączenie ławy fundamentowej ze ścianą fundamentową należy wyokrąglić, wykonując fasetę z zaprawy wyrównująco-szpachlowej POZBUD 427. Wyokrąglenie musi mieć promień co najmniej 4 cm. Wyokrąglenie można wykonać butelką, kawałkiem rury PCW lub specjalną szpachelką. 200
Wykonywanie izolacji wodochronnych W miejscach gdzie wykonanie fasety nie jest możliwe, należy przykleić taśmę uszczelniającą. W miejscach szczególnych, takich jak przejścia rurowe czy narożniki, należy zastosować odpowiedni profil uszczelniający: kołnierz, mankiet, narożnik zewnętrzny lub wewnętrzny itp. Przyklejenie takiego profilu należy wykonać przy użyciu odpowiedniej zaprawy uszczelniającej (BUDOSZCZEL-H 810, AQUASZCZEL 820). W miejscu przewidzianego zastosowania taśmy, kołnierza lub narożnika należy nanieść jednokrotnie zaprawę lub masę uszczelniającą, następnie przyłożyć profil i docisnąć. Przygotowaną zgodnie z instrukcją stosowania zaprawę AQUASZCZEL 820 lub BUDOSZCZEL-H 810 (tylko cokół) nanosimy pędzlem lub pacą. Izolacja powinna być wykonana jako minimum dwuwarstwowa i dokładnie pokrywać całą powierzchnię. W przypadku stosowania zaprawy BUDOSZCZEL-H 810 zaleca się, aby pierwsza warstwa była wykonywana z zaprawy nieco rzadszej od użytej do wykonywania kolejnych warstw. Jednorazowo nie należy nakładać warstwy grubszej niż 2 mm. Po wstępnym przeschnięciu pierwszej warstwy izolacyjnej należy nanieść drugą warstwę, w sposób niepowodujący uszkodzenia warstwy wykonanej wcześniej. Całkowitą grubość powłoki hydroizolacyjnej należy dostosować do jej rodzaju. W przypadku izolacji pionowej lekkiej grubość powinna wynosić ok. 2,0-2,5 mm, izolacji średniej ok. 2,5-3,5 mm, izolacji ciężkiej ok. 3,0-4,5 mm. Należy zwracać uwagę na konieczność wykonywania powłoki jako co najmniej dwuwarstwowej. Zadaniem pierwszej warstwy jest zamknięcie porów występujących w podłożu. Dlatego zaleca się, aby zaprawę pierwszej warstwy starannie wetrzeć w przygotowane podłoże pędzlem lub twardą szczotką. 201
Wykonywanie izolacji wodochronnych Tak wykonaną izolację pionową po ok. 3 dniach można zasypać lub przykleić do niej płyty izolacji termicznej, pełniące jednocześnie funkcję ochronną i drenażową. Płyty przykleja się stosując zaprawę cementowo-polimerową BUDOSZCZEL-H 810. Materiały klejące nanosi się na powierzchnię każdej płyty plackami (6-8). Wykonywanie izolacji poziomych Podłoża przewidziane do naniesienia zaprawy izolacyjnej powinny być wolne od zanieczyszczeń mogących osłabić przyczepność powłoki. W tym celu należy je oczyścić ze wszystkich luźnych elementów, mleczka cementowego itp. Oba składniki zaprawy AQUASZCZEL 820 należy wymieszać ze sobą do uzyskania jednorodnej masy bez grudek. 202
Przygotowaną zaprawę należy nanosić na ławę fundamentową lub na betonowe podłoże podłogi na gruncie za pomocą pędzla lub pacy. Drugą warstwę należy nanieść po przeschnięciu pierwszej warstwy. Łączna grubość izolacji poziomej na ławach fundamentowych powinna wynosić 2,0-2,5 mm. Izolacja pozioma podłogi na gruncie powinna mieć łączną grubość taką, jak odpowiednia izolacja pionowa ścian. W przypadku występowania wody z lustrem powyżej poziomu posadowienia, na izolacji podłogi na gruncie zaleca się wykonać betonową warstwę dociskową o grubości równoważącej wypór wody. Zabezpieczenia wodochronne pomieszczeń mokrych Wykonywanie izolacji z płynnej folii Podłoża przed naniesieniem płynnej folii powinny być odpowiednio wysezonowane, równe, nośne, zwarte, wolne od zanieczyszczeń mogących osłabić przyczepność masy FOLBIT 800. Podłoża nadmiernie nasiąkliwe lub silnie pylące należy zagruntować środkiem GRUNTOLIT-W 301. 203
Znajdującą się w pojemniku masę należy wymieszać. Prace izolacyjne należy rozpocząć od uszczelnienia miejsc szczególnych: połączeń ścian, ścian i podłogi, przejść rurowych itp. Specjalne kołnierze i taśmy dostępne są w zestawie FOLBIT BOX 801. Przygotowanej fabrycznie masy izolacyjnej nie wolno rozcieńczać ani mieszać z innymi materiałami. W miejscu przewidzianego zastosowania taśmy, kołnierza lub narożnika należy nanieść jednokrotnie warstwę płynnej folii. Prace prowadzimy metodami malarskimi: pędzlem lub wałkiem. Do świeżej warstwy folii FOLBIT 800 należy przyłożyć odpowiedni element uszczelniający i docisnąć. 204
Bezpośrednio po wykonaniu uszczelnienia miejsc specjalnych przystępuje się do nanoszenia masy na całą przewidzianą do uszczelnienia powierzchnię. FOLBIT 800 należy nakładać warstwą o jednakowej grubości, nie pozostawiając porów. Po przeschnięciu pierwszej warstwy należy nanieść drugą warstwę powłoki, tak aby łączna grubość naniesionej izolacji wynosiła 1-1,5 mm. 205
Izolacja wodochronna balkonu i tarasu na stropie 206
Izolacja wodochronna basenu z przelewem typu Wiesbaden 207
Izolacja wodochronna rodzinnego basenu skimmerowego 208
Przykład izolacji cokołu ściany jednowarstwowej 209
Izolacja wodochronna piwnic, przeciw wodzie niewywierającej ciśnienia 210