IX LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE im. Mikołaja Kopernika w Lublinie Wewnątrzszkolna instrukcja przygotowania i organizacji egzaminu maturalnego I Warunki lokalowe i techniczne zapewniające prawidłowy przebieg egzaminu maturalnego II Odbiór od dystrybutora przesyłki z pakietem arkuszy egzaminacyjnych III Postępowanie z niejawnymi materiałami egzaminacyjnymi IV Zasady obiegu informacji V Przygotowanie i organizacja egzaminu w części ustnej VI Przygotowanie i organizacja egzaminu w części pisemnej VII Zasady postępowania w sytuacjach szczególnych VIII Harmonogram zadań 1
W instrukcji zastosowano następujące skróty: CKE Centralna Komisja Egzaminacyjna OKE Okręgowa Komisja Egzaminacyjna POP Punkt Odbioru Prac SZE Szkolny Zespół Egzaminacyjny PSZE Przewodniczący Szkolnego Zespołu Egzaminacyjnego PZE Przedmiotowy Zespół Egzaminacyjny PPZE Przewodniczący Przedmiotowego Zespołu Egzaminacyjnego ZN Zespół Nadzorujący, PZN Przewodniczący Zespołu Nadzorującego PPP Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna I. Warunki lokalowe i techniczne zapewniające prawidłowy przebieg egzaminu maturalnego. II. 1. IX Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Lublinie posiada wyposażenie niezbędne do sprawnego i bezpiecznego przeprowadzenia egzaminu. W skład tego wyposażenia wchodzą: - szafa metalowa do zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed nieuprawnionym ujawnieniem (do dyspozycji przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego); - jedno stale dostępne połączenie telefoniczne: (081) 4430801 oraz fax: (081) 5255435; - łącza światłowodowe umożliwiające stałe połączenia internetowe z OKE; - możliwość korzystania w szkole z kserografu w dniu przeprowadzania egzaminu; - sprzęt komputerowy właściwy dla zdających informatykę; - sprzęt do odtwarzania płyt na egzamin z języka obcego nowożytnego. 2. Warunki w salach przeznaczonych do przeprowadzania egzaminu są zgodne z podstawowymi wymaganiami bhp. 3. Warunki zapewniające samodzielność pracy zdającego: - oddzielna ławka dla każdego ucznia, - ławki ustawione w jednym kierunku, w odległości zapewniającej samodzielność pracy, - zdających, - miejsca dla zespołu nadzorującego i obserwatorów, - w salach nie mogą znajdować się żadne pomoce dydaktyczne (mapy, eksponaty, itp.) 4. Dodatkowe rozwiązania organizacyjne: - liczba sal zapewnia pomieszczenie wszystkich zdających, - osobna sala dla uczniów z dysfunkcjami (w razie potrzeby), - umożliwienie zdającym skorzystania z toalety bez kontaktowania się z innymi osobami, - przygotowanie i zabezpieczenie apteczki szkolnej w niezbędne leki. Odbiór przesyłki z pakietem arkuszy egzaminacyjnych od dystrybutora. 1. Przewodniczący SZE lub osoba przez niego pisemnie upoważniona, w obecności innego członka zespołu egzaminacyjnego, odbiera od dystrybutora przesyłkę z zestawami egzaminacyjnymi. Przesyłka powinna być dostarczona do szkoły w dniu określonym przez OKE. Odbiór może nastąpić po okazaniu dowodu tożsamości osoby odbierającej. 2. Opis przesyłki (typy arkuszy i ich liczba) powinien być zgodny z zamówieniem złożonym w OKE w Krakowie. 2
3. Należy otworzyć zewnętrzne opakowanie przesyłki (zgodnie z instrukcją znajdującą się na opakowaniu), sprawdzając zgodność opisu na znajdujących się wewnątrz pakietach arkuszy zgodnie z listem przewozowym (opisem na przesyłce). Opakowanie będzie zapewniać możliwość przeliczenia arkuszy. 4. O dostrzeżonych brakach należy niezwłocznie poinformować dystrybutora, który odpowiada za zgodność zawartości przesyłki z zamówieniem. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy stwierdzony zostanie brak jednego z zamówionych typów arkuszy. W razie braku arkuszy dystrybutor dostarczy je w ramach procedury awaryjnej. 5. Otrzymanie uszkodzonej przesyłki stwarza możliwość złamania tajemnicy egzaminacyjnej. Fakt ten musi być zgłoszony zarówno dystrybutorowi, jak i dyrektorowi OKE w Krakowie. Przewodniczący SZE powinien komisyjnie sporządzić protokół opisujący zaistniałą sytuację (podając między innymi: nazwiska osób reprezentujących dystrybutora i OKE, którym zgłosił sprawę). Uszkodzoną przesyłkę należy komisyjnie ponownie zapakować i zabezpieczyć przed ujawnieniem. 6. Przewodniczący SZE nie otwiera pakietów, przechowuje je do dnia egzaminu w szafie metalowej w specjalnym pomieszczeniu (s.14), które gwarantuje brak dostępu osób nieuprawnionych. 7. Za właściwe zabezpieczenie i ochronę przed nieuprawnionym ujawnieniem materiałów egzaminacyjnych od momentu odbioru zestawów egzaminacyjnych do czasu przekazania ich po egzaminie do właściwej OKE w Krakowie odpowiada Przewodniczący SZE, który podpisuje w tej sprawie stosowne oświadczenie. III. Postępowanie z niejawnymi materiałami egzaminacyjnymi. 1. Niejawnymi materiałami egzaminacyjnymi są zbiory zestawów zadań do części ustnej egzaminu maturalnego oraz przesyłki zawierające pakiety z arkuszami egzaminacyjnymi i innymi materiałami egzaminacyjnymi do części pisemnej egzaminu maturalnego, a także bibliografie i ramowe plany prezentacji do części ustnej egzaminu z języka polskiego. 2. Przewodniczący SZE w terminie do dnia 27 kwietnia szkoli i przygotowuje do przeprowadzenia egzaminu nauczycieli swojej szkoły, w tym nauczycieli oddelegowanych do innych szkół. Zakres szkolenia obejmuje w szczególności postępowanie z niejawnymi materiałami egzaminacyjnymi. PSZE zapoznaje nauczycieli spoza szkoły z Wewnątrzszkolną instrukcją przygotowania i organizacji egzaminu maturalnego, a także obejmuje pełnym przeszkoleniem osoby z innych placówek niż szkoły przeprowadzające egzamin maturalny w danym roku szkolnym. 3. Przewodniczący SZE odbiera od członków SZE pisemne oświadczenia o przestrzeganiu ustaleń w sprawie zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed nieuprawnionym ujawnieniem. 4. Bibliografie i ramowe plany prezentacji na ustny egzamin z języka polskiego są udostępniane członkom właściwych PZE w sposób określony w punkcie V.10. Zestawy zadań i kryteria oceniania na część ustną egzaminu z języka obcego nowożytnego są udostępniane członkom właściwych PZE w sposób określony w punkcie V.15. 5. Przewodniczący SZE odbiera i wspólnie z wyznaczonym przez siebie członkiem SZE sprawdza nienaruszenie przesyłek zawierających pakiety z materiałami egzaminacyjnymi. Niejawne materiały egzaminacyjne przechowywane są do dnia przeprowadzenia odpowiedniej części egzaminu w metalowej szafie pancernej w p.14. 6. Klucze do szafy, w której przechowywane są niejawne materiały egzaminacyjne posiada w okresie ich przechowywania, z zastrzeżeniem punktu III.16, tylko PSZE. 3
7. Przewodniczący SZE sprawdza w każdym dniu egzaminu, przed jego rozpoczęciem, czy pakiety zawierające arkusze i materiały egzaminacyjne są nienaruszone, a w przypadku stwierdzenia ich naruszenia - niezwłocznie zawiadamia dyrektora OKE. 8. W dniu egzaminu, przewodniczący ZN, w obecności przedstawiciela zdających w danej sali, odbiera od PSZE pakiet materiałów egzaminacyjnych i niezwłocznie przenosi go do sali egzaminacyjnej. 9. Do czasu rozdania arkuszy zdającym, nikt nie może mieć wglądu do ich treści. 10. Członkowie ZN wymieniają w razie potrzeby zestawy egzaminacyjne na kompletne lub za zgodą przewodniczącego SZE wykonują kopie brakujących stron lub arkuszy. 11. Po zakończeniu egzaminu członkowie ZN zbierają arkusze egzaminacyjne od zdających. Odebrane od zdających zestawy gromadzone są przez PZN w jednym miejscu sali tak, aby nikt z obecnych na sali nie miał do nich wglądu. 12. PZN porządkuje, kompletuje, pakuje i zabezpiecza materiały egzaminacyjne, listy zdających, protokoły odbioru prac, deklaracje przystąpienia do poziomu rozszerzonego i zestawy (także nagrane płyty CD-ROM oznaczone numerem PESEL zdającego, w przypadku egzaminu z informatyki) według zaleceń OKE, a następnie niezwłocznie dostarcza je wraz z wypełnionymi i podpisanymi protokołami z egzaminu PSZE po zakończeniu każdej części egzaminu. 13. Po zakończeniu egzaminu, do czasu przekazania ich przedstawicielowi OKE, PSZE przechowuje materiały egzaminacyjne w metalowej szafie pancernej. 14. Pozostała w szkole dokumentacja, dotycząca przygotowania i przebiegu egzaminu, zabezpieczana jest przez dyrektora szkoły przed nieuprawnionym ujawnieniem. 15. W razie wystąpienia sytuacji szczególnej, nieuwzględnionej w przepisach prawa, przewodniczący PZE lub ZN niezwłocznie przekazuje niezbędne informacje przewodniczącemu SZE i postępuje zgodnie z podjętymi przez niego decyzjami. 16. Jeżeli PSZE, z powodu choroby lub innych ważnych przyczyn, nie może pełnić swoich obowiązków - wszystkie jego zadania przejmuje zastępca przewodniczącego SZE. IV. Zasady obiegu informacji 1. Przewodniczący SZE oraz jego zastępca gromadzą na bieżąco informacje o egzaminie i materiały (np. do ćwiczeń) oraz zapewniają do nich dostępność. 2. Przewodniczący SZE, w czasie posiedzenia rady pedagogicznej, zapoznaje nauczycieli z zasadami organizacji i przebiegu, strukturą i formą egzaminu maturalnego - na podstawie rozporządzenia MEN, procedur egzaminu, harmonogramów i instrukcji przekazanych przez OKE, harmonogramów i instrukcji wewnątrzszkolnych oraz zapewnia dostęp do dokumentów i materiałów związanych z egzaminem. 3. Wychowawcy klas oraz nauczyciele poszczególnych przedmiotów egzaminacyjnych informują swoich wychowanków i uczniów o zasadach organizacji i przebiegu, strukturze i formie egzaminu, a w szczególności o: a) możliwości i terminach zgłoszenia propozycji tematów do realizacji w części ustnej egzaminu z języka polskiego, b) prawie przystąpienia do egzaminu w warunkach i formie dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych na podstawie opinii/orzeczenia PPP lub zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia; terminach i trybie zgłaszania wniosków w tej kwestii, c) prawie laureatów i finalistów olimpiad przedmiotowych do zwolnienia z egzaminu z danego przedmiotu oraz o wykazie tych olimpiad, d) terminach konsultacji, organizacji próbnego egzaminu maturalnego, 4
e) terminach i trybie nanoszenia zmian w deklaracji przystąpienia do egzaminu maturalnego w części ustnej i/lub w części pisemnej, f) pomocach, z jakich mogą korzystać na poszczególnych egzaminach w części pisemnej, g) miejscu i terminie składania deklaracji do następnych sesji egzaminacyjnych, h) ustalonym sposobie postępowania członków zespołów nadzorujących w przypadku przerwania przez zdającego egzaminu z przyczyn losowych lub zdrowotnych. Fakt przekazania informacji należy odnotować w dziennikach zajęć edukacyjnych, a także potwierdzić pisemnymi oświadczeniami uczniów. Oświadczenia winny być dołączone do dokumentacji egzaminu maturalnego. 4. Przewodniczący SZE, w obecności wychowawców, odbywa w terminie do 20 czerwca zebrania z rodzicami uczniów klas drugich, podczas których zapoznaje ich z ogólnymi zasadami i procedurami obowiązującymi na egzaminie maturalnym w następnym roku szkolnym. 5. Wychowawcy klas maturalnych odbywają śródsemestralne i semestralne zebrania z rodzicami uczniów klas trzecich, podczas którego informują ich na bieżąco o szczegółowych zasadach organizacji i przebiegu, strukturze i formie egzaminu maturalnego w danym roku szkolnym. 6. Nauczyciele przedmiotów maturalnych zapoznają uczniów z podstawą programową, standardami wymagań egzaminacyjnych, informatorami maturalnymi, aneksami do informatorów, zasadami przeprowadzania egzaminów w części ustnej i pisemnej z danego przedmiotu już od pierwszej klasy szkoły kończącej się maturą. 7. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów dostarczają do biblioteki szkolnej wszelkiego rodzaju materiały o egzaminie, mogące służyć uczniom i innym nauczycielom jako materiał do ćwiczeń. 8. Nauczyciel biblioteki gromadzi informatory oraz wszystkie materiały otrzymane od przewodniczącego SZE i nauczycieli oraz udostępnia je uczniom i absolwentom w czytelni. 9. Decyzję o przystąpieniu uczniów szkoły do próbnego egzaminu maturalnego podejmuje przewodniczący SZE po konsultacji z nauczycielami poszczególnych przedmiotów maturalnych i po zasięgnięciu opinii zdających. 10. Komunikaty dotyczące egzaminu maturalnego PSZE wywiesza na tablicy ogłoszeń w pokoju nauczycielskim, a komunikaty dotyczące uczniów i absolwentów również na tablicy ogłoszeń dla maturzystów. Materiały przeznaczone dla nauczycieli wykładane są w wyznaczonym miejscu w pokoju nauczycielskim. Materiały przeznaczone dla uczniów i absolwentów wykładane są w wyznaczonym miejscu w czytelni. 11. Terminy i tryb zgłaszania wniosków przez uczniów uprawnionych. a. O zwolnienie z egzaminu na podstawie uzyskanego tytułu laureata lub finalisty olimpiady przedmiotowej o zasięgu ogólnopolskim: uczeń ubiegający się o zwolnienie dostarcza przewodniczącemu SZE, nie później niż jeden dzień przed terminem egzaminu z danego przedmiotu, zaświadczenie o uzyskaniu tytułu laureata lub finalisty olimpiady, na podstawie którego przewodniczący SZE stwierdza uprawnienia do zwolnienia z egzaminu. b. O zmianę w deklaracji przystąpienia do egzaminu maturalnego: uczeń/absolwent, który zamierza przystąpić do egzaminu maturalnego składa PSZE, w terminie do 30 września wstępną pisemną deklarację, termin złożenia deklaracji ostatecznej mija 7 lutego, po tym terminie nie ma możliwości dokonywania zmian w deklaracji dotyczącej wyboru przedmiotów i poziomu egzaminu, niezłożenie deklaracji ostatecznej jest równoznaczne z przystąpieniem absolwenta do egzaminu zgodnie z deklaracją wstępną. 5
12. Udział w kolejnych sesjach egzaminacyjnych: a. zdający, który nie zdał egzaminu maturalnego z określonego przedmiotu lub przedmiotów w części ustnej lub pisemnej, może ponownie przystąpić do tego egzaminu w kolejnych sesjach egzaminacyjnych przez okres 5 lat; absolwent może wybrać inny przedmiot obowiązkowy do wyboru i inny język obcy nowożytny, składając deklarację przystąpienia do egzaminu do dyrektora macierzystej szkoły; b. zdający ma prawo w ciągu 5 lat od daty pierwszego egzaminu maturalnego przystąpić w kolejnych sesjach egzaminacyjnych ponownie do egzaminu maturalnego w części pisemnej z jednego lub więcej przedmiotów w celu podwyższenia wyniku z tego egzaminu, a także może przystąpić do egzaminów z przedmiotów wybranych jako dodatkowe, składając deklarację przystąpienia do egzaminu do dyrektora macierzystej szkoły; c. absolwent, który nie przystąpił do egzaminu maturalnego bezpośrednio po ukończeniu szkoły, ma prawo przystąpić do egzaminu maturalnego w kolejnych sesjach egzaminacyjnych w szkole, którą ukończył lub w miejscu wyznaczonym przez dyrektora OKE, d. zdający, który podwyższył wynik egzaminu lub zdał dodatkowe przedmioty, otrzymuje aneks do świadectwa dojrzałości wraz z odpisem. 13. Dostosowanie warunków i formy egzaminu do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych: a. zdający obowiązany jest złożyć dyrektorowi szkoły wniosek wraz z opinią wydaną przez PPP lub orzeczeniem o potrzebie indywidualnego nauczania w terminie do 15 października roku szkolnego, w którym odbywa się egzamin maturalny (opinia powinna być wydana nie wcześniej niż cztery lata przed terminem egzaminu i nie później niż do 30 września roku szkolnego, w którym odbywa się egzamin); b. szczegółowe informacje dotyczące sposobu dostosowania warunków i formy przeprowadzania egzaminu maturalnego ogłasza dyrektor CKE 12 miesięcy przed terminem egzaminu na stronie www.cke.edu.pl; udział w kolejnej sesji egzaminacyjnej przewodniczącemu SZE w sesji wiosennej do 30 września. V. Przygotowanie i organizacja egzaminu w części ustnej 1. W roku szkolnym egzaminu maturalnego (do 10 marca) uczniowie mają prawo zgłaszać nauczycielowi języka polskiego swoje propozycje do szkolnej listy tematów. Nauczyciele języka polskiego (do 10 kwietnia) omawiają propozycje uczniów w zespole nauczycieli opracowującym listę tematów, a członkowie zespołu, po ewentualnym właściwym zredagowaniu i zaaprobowaniu dołączają je do szkolnej listy tematów, przedstawionej przewodniczącemu SZE, lub podejmują decyzję o odrzuceniu tematu. O podjętej decyzji nauczyciel języka zawiadamia zainteresowanego ucznia. 2. Tematy proponowane przez uczniów nie mają charakteru autorskiego; jeżeli znajdą się na szkolnej liście tematów, mogą być wybierane także przez innych uczniów. 3. W przypadku zalecenia przez dyrektora OKE poprawienia list tematów, nauczyciele języka polskiego w ciągu trzech dni dokonują korekty tematów. Jeżeli dyrektor OKE nie zaakceptuje poprawionych list tematów obowiązuje lista tematów, przygotowana przez OKE. 4. W roku szkolnym, w którym zdający przystępuje do egzaminu w sesji wiosennej do dnia 10 września nauczyciele języka polskiego udostępniają zdającym szkolną listę tematów z języka polskiego. 5. Przewodniczący SZE ustala szczegółowy terminarz części ustnej egzaminu maturalnego i ogłasza go zdającym na dwa miesiące przed rozpoczęciem części pisemnej. 6
6. Przewodniczący SZE, na dwa miesiące przed terminem egzaminu, powołuje swego zastępcę i członków SZE spośród pracowników szkoły. Członków SZE spoza szkoły, przewodniczący SZE powołuje w porozumieniu z dyrektorami ich szkół macierzystych. 7. Na dwa miesiące przed terminem egzaminu PSZE powołuje PZE, zapoznaje członków PZE z obowiązkami oraz odbiera od nich oświadczenia o przestrzeganiu ustaleń w sprawie zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed ujawnieniem. 8. PSZE szkoli i przygotowuje do przeprowadzenia egzaminu członków PZE i ZN ze swojej szkoły oraz nauczycieli delegowanych do PZE i ZN w innych szkołach, a nauczycieli spoza szkoły zapoznaje z Wewnątrzszkolną instrukcją przygotowania i organizacji egzaminu maturalnego. PSZE odbiera od członków ZN oświadczenia o przestrzeganiu ustaleń w sprawie zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed nieuprawnionym ujawnieniem. 9. Najpóźniej na miesiąc przed dniem rozpoczęcia egzaminu maturalnego, każdy zdający przekazuje PSZE - za pośrednictwem nauczyciela języka polskiego - bibliografię tematu oraz wykaz sprzętu niezbędnego do prezentacji. 10. Najpóźniej na tydzień przed dniem rozpoczęcia egzaminu maturalnego, każdy zdający przekazuje PSZE - za pośrednictwem nauczyciela języka polskiego - ramowy plan prezentacji. Objętość planu nie może przekraczać jednej strony formatu A-4. Plan winien być podpisany czytelnie, imieniem i nazwiskiem zdającego. 11. PSZE przekazuje właściwemu PPZE, niezwłocznie po otrzymaniu od zdających, za pośrednictwem nauczyciela języka polskiego, bibliografie i ramowe plany prezentacji na egzamin maturalny w części ustnej z języka polskiego. 12. PPZE organizuje spotkanie zespołu w celu przeanalizowania wykazów bibliografii i planów prezentacji z języka polskiego.. 13. Na trzy dni przed rozpoczęciem egzaminów ustnych z danego przedmiotu, przewodniczący SZE przekazuje: a/ kierownikowi gospodarczemu szczegółowe instrukcje dotyczące przygotowania sal, w których będzie się odbywał egzamin, b/ przewodniczącym PZE informacje o uczniach z dysfunkcjami, którzy zdają egzamin w danej sali i warunkach, jakie powinny zostać im zapewnione. 14. PPZE odpowiada za przygotowanie do egzaminu sali oraz pomocy koniecznych do prezentacji. 15. Nie wcześniej niż jeden dzień przed rozpoczęciem egzaminów ustnych z języka obcego nowożytnego przewodniczący SZE udostępnia do wglądu nauczycielom, wchodzącym w skład właściwego PZE, zestawy zadań i kryteria oceniania z danego języka. 16. Zdający przystępują do egzaminu w kolejności ustalonej w szczegółowym terminarzu części ustnej egzaminu. Zdający obowiązani są stawić się na egzamin w takim czasie, aby przebiegał on bez zbędnych przerw. 17. Przewodniczący PZE w dniu egzaminu: a) pobiera od PSZE listę zdających w danym dniu, druki protokołów części ustnej egzaminu i zestawy zadań potrzebne do przeprowadzenia egzaminu, b) sprawdza tożsamość zdających, c) wyznacza spośród członków PZE nauczyciela egzaminującego danego zdającego z języka obcego nowożytnego, d) kontroluje czas trwania egzaminu poszczególnych zdających, e) bierze udział w ustalaniu wyniku egzaminu, f) ogłasza zdającym wyniki części ustnej egzaminu bezpośrednio po zakończeniu egzaminu w danym dniu. 7
18. Przedmiotowy Zespół Egzaminacyjny ustala wynik egzaminu dla każdego zdającego na poziomie podstawowym bezpośrednio po jego wyjściu z sali egzaminacyjnej, a w przypadku egzaminu na poziomie rozszerzonym - po przeegzaminowaniu trzech zdających. 19. PZE ustala liczbę punktów każdego zdającego i wypełnia protokół indywidualny części ustnej egzaminu, wpisując także pytania zadawane w czasie dyskusji po prezentacji. Wypełnione protokoły egzaminu podpisują wszyscy członkowie PZE, obserwatorzy i eksperci. 20. Po zakończonym egzaminie ustnym i ogłoszeniu jego wyników, PPZE przekazuje PSZE uporządkowane zestawy, podpisane protokoły indywidualne i zbiorcze, a w przypadku egzaminu z języka polskiego także ramowe plany prezentacji i bibliografie zdających. Przewodniczący SZE rozlicza przewodniczących PZE ze wszystkich materiałów i dokumentacji egzaminacyjnej. VI. Przygotowanie i organizacja egzaminu w części pisemnej 1. Przewodniczący SZE, nie później niż na miesiąc przed terminem części pisemnej, powołuje spośród członków SZE zespoły nadzorujące (ZN). 2. W terminie do 27 kwietnia każdego roku, PSZE przeprowadza szkolenie członków ZN ze swojej szkoły, zapoznając ich w szczególności ze szczegółowym przydziałem zadań oraz z zasadami postępowania z niejawnymi materiałami egzaminacyjnymi. W szkoleniu uczestniczą też nauczyciele delegowani do ZN w innych szkołach. Podczas szkolenia PSZE odbiera od członków ZN oświadczenia o przestrzeganiu ustaleń w sprawie zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed nieuprawnionym ujawnieniem. 3. W skład ZN wchodzą: przewodniczący ZN wyznaczony przez PSZE; co najmniej dwóch nauczycieli, z których przynajmniej jeden powinien być zatrudniony w innej szkole lub placówce. W skład ZN nie mogą wchodzić nauczyciele przedmiotów, z których odbywa się egzamin oraz wychowawcy zdających. 4. Zadania ZN: przed rozpoczęciem egzaminu członkowie ZN powinni zapoznać się ze swoimi obowiązkami oraz zadbać o dobre przygotowanie sali do egzaminu, a w szczególności: - prawidłowe ustawienie ławek (podczas egzaminu każdy uczeń pracuje przy osobnej ławce, ławki ustawione są w jednym kierunku, w odległości zapewniającej zdającym samodzielność pracy), - wyznaczenie miejsca dla ZN i obserwatorów zewnętrznych; - usunięcie z sali egzaminacyjnej plansz, tabel, map, itp.; - umieszczenie zegara w widocznym dla wszystkich zdających w danej sali miejscu; - przygotowanie zapasowych przyborów do pisania. 5. W dniu otrzymania przesyłki zawierającej pakiety z arkuszami egzaminacyjnymi i innymi materiałami egzaminacyjnymi, PSZE w obecności swego zastępcy natychmiast po ich otrzymaniu sprawdza i przelicza zgodnie z instrukcją, czy liczba i rodzaj pakietów odpowiada zapotrzebowaniu. W przypadku stwierdzenia niezgodności niezwłocznie zawiadamia w ustalony sposób dystrybutora, a także zgłasza ten fakt do dyrektora OKE. 6. Na czternaście dni przed egzaminem z informatyki PSZE przekazuje administratorowi pracowni komputerowej informacje związane z przebiegiem drugiej części egzaminu, w tym: 8
wykaz i liczbę konfiguracji środowiska komputerowego, języka programowania i programów użytkowych, wybranych przez zdających z listy ogłoszonej przez dyrektora CKE, wymaganą konfigurację komputera operacyjnego, zadania administratora, ujęte w punkcie 6. 7. Zadania administratora pracowni komputerowej: najpóźniej dwa dni przed egzaminem przygotowuje sprzęt komputerowy i oprogramowanie w pracowni w celu sprawnego przeprowadzenia tego egzaminu, tzn.: a. stanowiska komputerowe dla zdających przygotowuje do pracy jako autonomiczne uniemożliwiające zdającym łączenie się z informatyczną siecią lokalną i z sieciami teleinformatycznymi, korzystanie na różnych komputerach z tych samych zasobów oraz komunikowanie się zdających między sobą oraz z innymi osobami za pomocą komputera, b. konfiguruje komputery, tak aby każdy komputer, przydzielony danemu zdającemu posiadał pełną wersję oprogramowania (z plikami pomocy), jakie ten zdający wybrał z listy ogłoszonej przez dyrektora CKE oraz program umożliwiający kompresję plików w formacie zip lub rar, c. sprawdza na komputerach aktualną datę i czas systemowy, na każdym z komputerów zdających zakłada konto użytkownika lokalnego o nazwie matura_n, gdzie n oznacza numer stanowiska zdającego, d. sprawdza dostępność podstawowej dokumentacji oprogramowania (opisy oprogramowania dostarczone z licencjami, pliki pomocy programów), konfiguruje zapasowe stanowiska komputerowe, tak aby umożliwiały kontynuację dalszej pracy w przypadku ewentualnej awarii komputera któregokolwiek ze zdających i aby na każdych dziesięciu zdających przypadały przynajmniej dwa komputery zapasowe, e. konfiguruje komputer operacyjny, na którym sprawdza m.in. sprawność nagrywania płyt CD i drukowania, f. gromadzi w odpowiedniej ilości materiały eksploatacyjne dla potrzeb egzaminacyjnych, w tym papier do drukarki, płyty CD jednorazowego zapisu do nagrywania wyników egzaminu, zapasowe dyskietki i płyty CD, g. stwierdza na piśmie, że sprzęt w pracowni komputerowej został przygotowany zgodnie z wymogami; w dniu poprzedzającym egzamin z informatyki wraz z wyznaczonym przez przewodniczącego SZE członkiem ZN: a. asystuje podczas sprawdzania komputerów i oprogramowania przez zdających, b. odpowiada na pytania zdających i wyjaśnia ewentualne wątpliwości, c. odbiera od zdających podpisy pod oświadczeniem o sprawdzeniu komputera i oprogramowania; w czasie egzaminu: a. jest obecny w pracowni, w której odbywa się egzamin i pozostaje do dyspozycji ZN (nie wchodzi w jego skład); nie ma prawa odpowiadać zdającym na pytania dotyczące zadań ani sugerować interpretacji, b. w przypadku ewentualnej awarii komputera zdającego, na wniosek przewodniczącego ZN, niezwłocznie i w miarę swoich możliwości usuwa usterki, które spowodowały awarię lub udostępnia komputer zapasowy, c. w razie potrzeby, na wniosek przewodniczącego ZN, dokonuje wydruków plików wskazanych przez zdających; niezwłocznie po egzaminie: a. używając zewnętrznego nośnika kopiuje do komputera operacyjnego i nagrywa na płytę CD-R wszystkie katalogi (foldery) o nazwach będących PESEL-ami zdających wraz z ich zawartością z poszczególnych stanowisk egzaminacyjnych, 9
b. sprawdza w obecności poszczególnych zdających poprawność nagrania na płycie CD-R wszystkich katalogów (folderów) oznaczonych ich PESEL-em wraz z wszystkimi plikami, jakie przekazali do oceny (bez otwierania i przeglądania zawartości poszczególnych plików) oraz odbiera od zdających podpisy pod oświadczeniem, c. nagraną płytę podpisuje kodem szkoły przy pomocy odpowiedniego pisaka i przekazuje przewodniczącemu ZN, który pakuje płytę CD-R, dyskietki i arkusze zdających do zwrotnej koperty. 8. Na siedem dni przed rozpoczęciem egzaminów pisemnych z danego przedmiotu, przewodniczący SZE przekazuje: kierownikowi gospodarczemu szczegółowe instrukcje dotyczące przygotowania i wystroju sal, w których będzie się odbywał egzamin, przewodniczącym ZN informacje o zdających z dysfunkcjami piszących egzamin w danej sali i warunkach, jakie powinny zostać im zapewnione oraz informacje o sposobie udostępniania zdającym pomocy dydaktycznych przewidzianych przez dyrektora CKE do wykorzystania na egzaminach z poszczególnych przedmiotów. 9. W dniu poprzedzającym egzamin pisemny z danego przedmiotu: przewodniczący SZE wraz z właściwym przewodniczącym ZN i kierownikiem gospodarczym sprawdzają przygotowanie sali egzaminacyjnej, uwzględniając potrzeby uczniów udokumentowane opinią, orzeczeniem poradni psychologiczno-pedagogicznej lub zaleceniem lekarskim; w przypadku egzaminu z języka obcego sprawdzeniu przez przewodniczącego ZN podlega również sprawność sprzętu do odtwarzania płyt CD; PZN zgłasza kierownikowi gospodarczemu wszelkie braki i nieprawidłowości w tym zakresie celem ich usunięcia; klucze do sal po ich sprawdzeniu przechowuje przewodniczący SZE; kierownik gospodarczy zabezpiecza co najmniej dwa odtwarzacze rezerwowe; przewodniczący właściwych ZN gromadzą pomoce, z których będą mogli korzystać zdający. 10. W dniu poprzedzającym egzamin z informatyki: po godzinie 13:00, wyznaczony przez przewodniczącego SZE członek ZN wraz z administratorem pracowni sprawdzają: a. prawidłowość działania sprzętu i oprogramowania oraz ich konfigurację, b. oznakowanie stanowisk, które powinno zawierać numer stanowiska, imię, nazwisko i PESEL zdającego na danym stanowisku oraz zainstalowane oprogramowanie, c. prawidłowość przygotowania stanowisk zapasowych, d. czy komputery przygotowane są w sposób uniemożliwiający dostęp do sieci, e. prawidłowość przygotowania komputera operacyjnego. w godz. 13:30 14:30, zdający może sprawdzić poprawność działania komputera, na którym będzie zdawał egzamin, i wybranego przez siebie oprogramowania. Zdający nie mogą samodzielnie wymieniać elementów i podzespołów wchodzących w skład zestawu komputerowego oraz przyłączać dodatkowych; nie mogą również żądać takiego dodatkowego przyłączenia lub wymiany przez administratora pracowni. Zdający nie mogą samodzielnie instalować, a także żądać zainstalowania przez administratora pracowni, dodatkowego oprogramowania na komputerze przydzielonym mu do egzaminu. 11. W dniu egzaminu: na 1 godz. przed jego rozpoczęciem, członkowie właściwych ZN zgłaszają się do pracy, w razie nieobecności członka ZN przewodniczący SZE wyjaśnia jej przyczyny i w razie potrzeby powołuje w skład ZN innego nauczyciela, 10
przewodniczący SZE w obecności wyznaczonego przez siebie członka SZE sprawdza, czy pakiety zawierające arkusze i materiały egzaminacyjne są nienaruszone, a w przypadku ich naruszenia niezwłocznie zawiadamia dyrektora OKE, przewodniczący ZN odbierają klucze do sal egzaminacyjnych, listy zdających, protokoły przebiegu egzaminu i paski kodowe, na 30 minut przed rozpoczęciem egzaminu, przewodniczący ZN, w obecności pozostałych członków ZN, otwierają sale egzaminacyjne, wyznaczony członek ZN sprawdza w kolejności alfabetycznej tożsamość zdających, a w przypadku zdających spoza szkoły także świadectwa ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, i zezwala im na wejście do sali, inny wyznaczony członek ZN poleca zdającemu wylosowanie miejsca, odnotowuje wynik losowania i poleca zdającemu zająć odpowiednie miejsce, na 10 minut przed rozpoczęciem egzaminu, przewodniczący ZN, wraz z jednym ze zdających w danej sali, udaje się do gabinetu dyrektora, gdzie przewodniczący SZE otwiera pakiety z materiałami egzaminacyjnymi i przekazuje przewodniczącym ZN odpowiednią liczbę arkuszy do danej sali, bezpośrednio przed każdą częścią egzaminu; przewodniczący ZN w towarzystwie przedstawiciela zdających niezwłocznie przenoszą materiały egzaminacyjne do właściwej sali, po przeniesieniu materiałów do sali, punktualnie o godzinie określonej w komunikacie dyrektora CKE, członkowie ZN rozdają zdającym zabezpieczone arkusze egzaminacyjne, po rozdaniu wszystkich arkuszy egzaminacyjnych przewodniczący ZN poleca zdającym otwarcie i sprawdzenie, czy arkusze są kompletne; zauważone braki zdający zgłaszają przewodniczącemu ZN i otrzymują kompletne arkusze, których odbiór potwierdzają podpisem w protokole przebiegu egzaminu, przewodniczący ZN poleca zdającym zakodowanie arkuszy egzaminacyjnych przez wpisanie swojego numeru PESEL na arkuszu egzaminacyjnym i karcie odpowiedzi oraz naklejenie pasków kodowych w określonych miejscach, przewodniczący ZN zapisuje na tablicy lub planszy godzinę rozpoczęcia i zakończenia pierwszej części egzaminu, podczas trwania egzaminu członkowie ZN nie mają prawa udzielać żadnych wyjaśnień dotyczących zadań egzaminacyjnych ani ich komentować, zdający nie mogą opuszczać sali egzaminacyjnej; przewodniczący ZN może zezwolić, w szczególnie uzasadnionej sytuacji, na opuszczenie sali, po zapewnieniu warunków wykluczających możliwość kontaktowania się zdającego z innymi osobami; wówczas zdający pozostawia zamknięty arkusz na swoim stoliku i wychodzi z sali; fakt opuszczenia sali oraz czas nieobecności odnotowuje się w protokole przebiegu egzaminu, jeśli zdający ukończył pracę przed czasem, zgłasza to przewodniczącemu przez podniesienie ręki; przewodniczący lub członek ZN odbiera pracę, sprawdza poprawność kodowania i zezwala zdającemu na opuszczenie sali, po upływie czasu przeznaczonego na pierwszą część egzaminu, zdający odkładają prace na brzeg stołu i pozostają na miejscach, oczekując na odbiór prac; członkowie ZN odbierają prace i sprawdzają poprawność kodowania, przewodniczący ZN ogłasza koniec egzaminu lub przerwę w przypadku egzaminów z informatyki oraz języków obcych, i wszyscy zdający wychodzą z sali, członkowie ZN porządkują, kompletują, pakują i zabezpieczają materiały egzaminacyjne, zgodnie ze szczegółową instrukcją właściwej OKE, przewodniczący ZN niezwłocznie przekazuje wszystkie materiały egzaminacyjne z danej części egzaminu przewodniczącemu SZE. 12. Po przerwie, zdający języki obce oraz przedmioty, z których egzamin jest dwuczęściowy, wracają do sali i zajmują miejsca wylosowane dla części pierwszej i odbierają kolejny arkusz egzaminacyjny. 11
13. Ponownie przewodniczący ZN poleca zdającym otworzyć arkusze i sprawdzić, czy są one kompletne. Zauważone braki, zdający zgłaszają przewodniczącemu ZN i otrzymują kompletne arkusze, których odbiór potwierdzają podpisem w protokole przebiegu egzaminu. 14. Przewodniczący ZN poleca zdającym zakodować kolejne arkusze egzaminacyjne przez wpisanie swojego numeru PESEL na arkuszu egzaminacyjnym i karcie odpowiedzi oraz naklejenie pasków kodowych w określonych miejscach. 15. Przewodniczący ZN zapisuje na tablicy lub planszy godzinę rozpoczęcia i zakończenia drugiej części egzaminu. 16. Egzamin przebiega według zasad opisanych w punkcie 11. 17. W przypadku egzaminu z języków obcych nowożytnych, procedurę należy powtórzyć także w stosunku do Arkusza III. 18. Po zakończeniu egzaminu: członkowie ZN porządkują, kompletują i zabezpieczają materiały egzaminacyjne, listy zdających egzamin oraz protokoły odbioru prac od zdających zgodnie ze szczegółową instrukcją właściwej OKE, i podpisują protokół przebiegu części pisemnej egzaminu, przewodniczący ZN niezwłocznie przekazuje wszystkie materiały egzaminacyjne i dokumenty egzaminu przewodniczącemu SZE. 19. Druga część egzaminu z informatyki, po przerwie ogłoszonej po części pierwszej i według procedur ogólnych opisanych powyżej, odbywa się z uwzględnieniem następujących zasad szczegółowych: zdający zajmują wyznaczone miejsca w pracowni komputerowej, członkowie ZN rozdają każdemu zdającemu arkusz i dwa zewnętrzne nośniki danych podpisane DANE oraz WYNIKI, przy czym nośnik DANE zawiera dane (pliki) do zadań drugiego arkusza egzaminacyjnego, a nośnik WYNIKI jest czysty (nie zawiera żadnych plików) i jest przeznaczony dla zdającego do nagrywania plików z rozwiązaniami, przewodniczący ZN poleca zdającym otworzyć arkusze i sprawdzić, czy są one kompletne. Zauważone braki zdający zgłaszają przewodniczącemu ZN i otrzymują kompletne arkusze, których odbiór potwierdzają podpisem w protokole przebiegu egzaminu, przewodniczący ZN poleca zdającym zakodować arkusze egzaminacyjne przez wpisanie swojego numeru PESEL na arkuszu egzaminacyjnym i karcie odpowiedzi oraz naklejenie pasków kodowych w określonych miejscach, przewodniczący ZN zapisuje na tablicy lub planszy godzinę rozpoczęcia i zakończenia drugiej części egzaminu, zdający sam interpretuje treść otrzymanych zadań, a członkowie ZN nie mają prawa odpowiadać zdającym na pytania dotyczące zadań ani sugerować interpretacji, zdający nie ma potrzeby sprawdzania poprawności danych w plikach do zadań egzaminacyjnych; są one poprawne, obowiązkiem zdającego jest zapisywanie efektów swojej pracy nie rzadziej niż co 10 minut w folderze EGZAMIN, a po zakończeniu każdego zadania na nośniku WYNIKI, aby w przypadku awarii sprzętu możliwe było kontynuowanie pracy na innym stanowisku, w przypadku awarii komputera, zdający natychmiast informuje o tym ZN. Jeśli próba usunięcia awarii nie powiedzie się w ciągu 5 minut, to zdający jest kierowany do zapasowego stanowiska komputerowego w sali egzaminacyjnej (wyposażonego w takie samo oprogramowanie). W sytuacji opisanej wyżej zdający otrzymuje tyle dodatkowego czasu, ile trwała przerwa w pracy (czas od zgłoszenia awarii do momentu ponownego podjęcia pracy), zdający egzamin z informatyki zobowiązany jest dokumentować egzamin w następujący sposób: a. wszystkie swoje pliki zdający przechowuje w katalogu (folderze) EGZAMIN, znajdującym się na pulpicie oraz na nośniku o nazwie WYNIKI, 12
b. jeśli rozwiązanie zadania lub jego części przedstawia algorytm lub program komputerowy, to zdający zapisuje go w tym języku programowania, który wybrał przed egzaminem, c. jeśli rozwiązaniem zadania lub jego części jest program komputerowy, zdający zobowiązany jest umieścić na nośniku WYNIKI wszystkie utworzone przez siebie pliki w wersji źródłowej, d. pliki, które zdający oddaje do oceny na nośniku WYNIKI, nazywa dokładnie tak, jak polecono w treściach zadań lub zapisuje pod nazwami (wraz z rozszerzeniem), jakie podaje w arkuszu egzaminacyjnym; pliki o innych nazwach nie będą sprawdzane przez egzaminatorów, e. w razie potrzeby wydrukowania zawartości utworzonego pliku, zdający zapisuje plik na nośniku WYNIKI i podnosi rękę z nośnikiem do góry, sygnalizując w ten sposób potrzebę drukowania, po czym członek zespołu nadzorującego odbiera nośnik, dokonuje wydruku (osobiście lub zlecając administratorowi pracowni) wskazanego przez zdającego pliku (plików) i niezwłocznie zwraca nośnik oraz wydruk zdającemu, f. przed upływem czasu przeznaczonego na egzamin zdający zapisuje na nośniku WYNIKI ostateczną wersję plików stanowiących rozwiązania zadań. 20. W razie zaistnienia sytuacji szczególnej (np. przerwanie egzaminu, awarie itp.) lub w przypadku stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań egzaminacyjnych albo zakłócania prawidłowego przebiegu egzaminu przez zdającego, przewodniczący ZN niezwłocznie zawiadamia przewodniczącego SZE. Na czas opuszczenia sali, przewodniczący ZN powierza swoje obowiązki członkowi ZN, fakt ten odnotowuje w protokole przebiegu egzaminu. 21. Niezwłocznie po otrzymaniu z OKE wyników części pisemnej egzaminu, przewodniczący SZE ogłasza je absolwentom. VII. Zasady postępowania w sytuacjach szczególnych. A. Przerwanie egzaminu i unieważnienie pracy zdającego. 1. Zdającemu można przerwać egzamin i unieważnić jego pracę w przypadku stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań egzaminacyjnych lub zakłócania przebiegu egzaminu. 2. W sytuacjach wymienionych w punkcie 1, przyjmuje się następujące postępowanie: przewodniczący ZN, po konsultacji z pozostałymi członkami zespołu, powiadamia PSZE o stwierdzeniu niesamodzielnego rozwiązywania zadań przez zdającego lub zakłócania przebiegu egzaminu; PSZE podejmuje decyzję o przerwaniu egzaminu tego zdającego i unieważnia jego pracę oraz nakazuje zdającemu opuszczenie sali egzaminacyjnej; PSZE zapisuje decyzję o przerwaniu egzaminu na odpowiednim druku PZN zamalowuje na karcie odpowiedzi dołączonej do pracy ucznia, któremu przerwano egzamin oznaczenie [N] i wpisuje nieobecność w odpowiedniej kolumnie listy uczniów; PZN wpisuje stosowną informację do protokołu przebiegu egzaminu w sali 3. Zdający, któremu przerwano egzamin, ma prawo przystąpić do egzaminu w dodatkowym terminie ustalonym przez dyrektora CKE dla uczniów, którzy nie przystąpili do egzaminu z powodu szczególnych przypadków losowych lub zdrowotnych lub go przerwali. B. Ogólne zasady dotyczące dostosowania warunków egzaminacyjnych do możliwości uczniów z dysfunkcjami. 1. Absolwenci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mają prawo przystąpić do egzaminu maturalnego w warunkach i w formie dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych według zasad określonych w komunikacie dyrektora CKE ogłoszonych na stronie www.cke.edu.pl. 13
2. Absolwenci z dysfunkcjami i odchyleniami rozwojowymi lub ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się maja prawo przystąpić do egzaminu maturalnego w warunkach i w formie dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb psychofizycznych, na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej albo niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym niepublicznej poradni specjalistycznej spełniającej warunki ustawy o systemie oświaty. Opinia poradni musi być wydana nie później niż do końca września roku szkolnego, w którym odbywa się egzamin maturalny i nie wcześniej niż na dwa lata przed egzaminem. 3. Dyrektor szkoły zobowiązany jest do zapoznania rodziców (prawnych opiekunów) ucznia z możliwymi dostosowaniami formy i warunków egzaminu nie później niż do końca zajęć dydaktycznych roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym odbywa się egzamin. 4. Dyrektor szkoły przyjmuje od uczniów, ubiegających się o dostosowanie warunków i formy egzaminu do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych, wniosek (wzór zał. 14) wraz z opinią/orzeczeniem poradni wymienionej w punkcie 2 lub zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia. 5. Dyrektor szkoły stwierdza uprawnienia zdającego do korzystania z określonych dostosowań na podstawie przedstawionych dokumentów i odpowiada za ich zrealizowanie w czasie egzaminu lub składa wniosek do OKE o wyrażenie zgody na przeprowadzenie egzaminu w domu zdającego 6. Wszyscy uczniowie z dysfunkcjami, dla których przeznaczony jest dostosowany arkusz egzaminacyjny (A4, A5, A6, A7, A8) zaznaczają odpowiedzi do zadań zamkniętych tylko przy tych zadaniach. Do karty odpowiedzi zaznaczenia będą przenoszone przez egzaminatorów zewnętrznych. Dotyczy to także tych uczniów pracujących z arkuszem A1, którzy korzystają z pomocy nauczyciela wspomagającego (piszą egzamin w osobnej sali). 7. Dostosowaniem egzaminu dla uczniów z dysleksją będzie punktowanie odpowiedzi do zadań otwartych zgodnie z odpowiednimi dla tej grupy uczniów kryteriami. 8. Członkowie ZN egzamin dla uczniów z dysfunkcjami, w specjalnie wyznaczonej sali (lub w razie zaistnienia uzasadnionych okoliczności w domu zdającego), przed egzaminem zapoznają się z warunkami i formami przeprowadzania egzaminu maturalnego dla tych uczniów. 9. Członkiem ZN egzamin dla uczniów z dysfunkcjami w specjalnie wyznaczonej sali lub w domu zdającego powinien być nauczyciel znający specyficzne potrzeby ucznia. 10. Członkowie ZN egzamin pisany przez uczniów z dysfunkcjami, dla których przewidziany jest dostosowany arkusz egzaminacyjny, wpisują trzyznakowy kod i datę urodzenia ucznia na pierwszej stronie zestawu oraz w karcie odpowiedzi zgodnie z wpisem na liście uczniów. 11. W przypadku zdających ubiegających się o dostosowanie warunków i form przeprowadzania egzaminu maturalnego, na wniosek zdającego w skład PZE wchodzi również co najmniej jeden nauczyciel danego przedmiotu o uprawnieniach odpowiednio surdopedagoga, tyflopedagoga lub tłumacza języka migowego. Konieczny jest kontakt tego specjalisty przed egzaminem z PSZE celem ustalenia warunków przebiegu egzaminu. 12. Powołany do zespołu specjalista: pełni funkcję opiekuna zdającego; przekazuje zdającemu wszelkie informacje techniczne lub organizacyjne; przekazuje pytania i wątpliwości zdającego dotyczące wyłącznie spraw regulaminowych przewodniczącemu zespołu oraz udziela odpowiedzi zdającemu w jego imieniu. 13. W części ustnej egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego dla osób niewidomych: w sali musi znajdować się sprawny odtwarzacz płyt CD, którego obsługą zajmuje się członek PZE; na obu poziomach egzaminu ilustracja zastąpiona jest materiałem dźwiękowym; w czasie przeznaczonym na przygotowanie zdający sam określa liczbę odtworzeń dźwiękowego materiału ilustracyjnego. 14
14. Osoby niesłyszące mają prawo do zdawania części ustnej egzaminu z języka polskiego w języku migowym lub przygotowania prezentacji na piśmie. 15. Osoby niesłyszące są zwolnione z części ustnej egzaminu z języka obcego nowożytnego. 16. W części pisemnej egzaminu maturalnego, osoby niewidome i słabo widzące mają prawo do: arkuszy egzaminacyjnych drukowanych alfabetem Braille a z dostosowanymi elementami graficznymi w przypadku osób niewidomych i dostępem do odpowiedniego sprzętu; arkuszy egzaminacyjnych drukowanych powiększoną czcionką 16 pkt w przypadku osób słabo widzących. 17. W części pisemnej egzaminu maturalnego, osoby niesłyszące mają prawo do arkuszy egzaminacyjnych przygotowanych dla poziomu podstawowego z języka polskiego, języka obcego nowożytnego, historii i wiedzy o społeczeństwie, dostosowanych dla osób niesłyszących. 15
C. DOSTOSOWANIE WARUNKÓW EGZAMINU DO DYSFUNKCJI UCZNIA Rodzaj dysfunkcji Uczniowie Niewidomi Uczniowie słabo widzący Dysfunkcje powodujące wolniejsze tempo pracy Upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim Typ zestawu A6 dostosowany w piśmie Braille a A4, A5 dostosowany A1 standardowy A8 dostosowany Uczniowie niepełnosprawni ruchowo (w tym z dzie- standardowy A1 cięcym porażeniem mózgowym) Uczniowie słabo słyszący i niesłyszący Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja) Uczniowie z przewle-kłymi chorobami somatycznymi A7 dostosowany A1 standardowy A1 standardowy Sposoby dostosowania warunków egzaminacyjnych Dodatkowe wyposażenie Czas i sala (zgodnie z zaleceniami poradni Uwagi i potrzebami zdających) Możliwe wydłużenie czasu egzaminu maturalnego nie więcej niż o 50% czasu regulaminowego zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno pedagogicznej Może być oddzielna gdy uczeń korzysta z pomocy nauczyciela wspomagającego Maszyny do pisania pismem Braille`a lub specjalnie dostosowane komputery lub/i kubaryty oraz folie z przyborami do rysowania Dostosowanie warunków organizacyjnych, w tym przystosowane odpowiednio stanowisko pracy, zapisywanie odpowiedzi za pomocą komputera odłączonego od sieci wewnętrznej i zewnętrznej oraz z usuniętymi programami korekty językowej Dostosowanie warunków organizacyjnych zgodnie z zaleceniami lekarza Uczeń, który nie opanował pisma Braille`a może korzystać z pomocy nauczyciela wspomagającego Uczeń może korzystać z pomocy nauczyciela wspomagającego przy odczytywaniu poleceń i zapisywaniu odpowiedzi, jeżeli w toku edukacji zapewniono mu specjalną organizację nauki i metody pracy oraz gdy został wdrożony do odpowiedniej współpracy z nauczycielem Uczeń może korzystać z pomocy nauczyciela wspomagającego, który jeden raz przekazuje treść informacji z pierwszej strony zestawu egzaminacyjnego najlepszymi dla ucznia metodami (fotogesty, język migowy) Uczeń z dysgrafią może korzystać z pomocy nauczyciela wspomagającego, który zapisuje jego odpowiedzi wówczas, gdy pismo ucznia jest nieczytelne lub: uczeń sam zapisuje odpowiedzi za pomocą komputera odłączonego od sieci wewnętrznej i zewnętrznej oraz z usuniętymi programami korekty językowej. Uczeń z dysleksją właściwą, którego technika czytania nie pozwala na rozumienie przeczytanego tekstu, może korzystać z pomocy nauczyciela wspomagającego, który głośno odczytuje informacje z pierwszej strony zestawu egzaminacyjnego oraz teksty i treści zadań. Rozwiązania zadań otwartych są punktowane z zastosowaniem zmodyfikowanych kryteriów. 16
VIII. Harmonogram zadań. A. Zadania realizowane w roku szkolnym poprzedzającym rok szkolny, w którym odbywa się egzamin maturalny Data Zadania do 30 listopada do 31 grudnia do 10 marca do 10 kwietnia Przewodniczący SZE przekazuje informacje Radzie Pedagogicznej i uczniom o zasadach, organizacji i przebiegu oraz strukturze i formie egzaminu. Przewodniczący SZE powierza na piśmie wyznaczonym nauczycielom języka polskiego opracowanie listy tematów do części ustnej egzaminu maturalnego. Uczniowie mogą zgłaszać nauczycielowi języka polskiego propozycje tematów na egzamin ustny. Wyznaczeni nauczyciele języka polskiego przedstawiają przewodniczącemu SZE listę tematów do części ustnej egzaminu maturalnego. 17
B. Zadania realizowane w roku szkolnym, w którym odbywa się egzamin maturalny Data do 10 września do 30 września do 20 września do 30 września do 15 października do 25 października Zadanie Nauczyciele języka polskiego zapoznają zdających ze szkolną listą tematów. Przewodniczący SZE przekazuje informacje rodzicom uczniów o zasadach, organizacji i przebiegu, strukturze i formie egzaminu. Przewodniczący SZE przekazuje uczniom klas maturalnych druki deklaracji wraz z informacją o sposobie ich wypełniania. Zdający przekazują przewodniczącemu SZE (za pośrednictwem wychowawcy klasy) wypełnione deklaracje maturalne. Uprawnieni zdający przekazują przewodniczącemu SZE (za pośrednictwem wychowawcy klasy) wypełnione wnioski o dostosowanie warunków i formy egzaminu do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych, dołączając orzeczenia Poradni Psychologiczno Pedagogicznych. Przewodniczący SZE stwierdza uprawnienie zdającego do korzystania z określonych dostosowań lub składa wniosek do OKE o wyrażenie zgody na przeprowadzenie egzaminu w domu zdającego. do 10 stycznia Przewodniczący SZE przekazuje do OKE informacje zebrane w deklaracjach maturalnych. cztery miesiące przed terminem egzaminu Przewodniczący SZE informuje zdających i nauczycieli o harmonogramie egzaminów pisemnych. 18
dwa miesiące przed terminem egzaminu, czyli do 4 marca dwa miesiące przed terminem części pisemnej, czyli do 4 marca jeden miesiąc przed rozpoczęciem egzaminów z języka polskiego w części ustnej jeden miesiąc przed terminem części pisemnej, czyli do 4 kwietnia do 27 kwietnia Przewodniczący SZE powołuje na piśmie swojego zastępcę i SZE. Przewodniczący SZE powołuje spośród członków SZE przedmiotowe zespoły egzaminacyjne (PZE). Przewodniczący SZE informuje zdających o wyznaczonym miejscu zdawania egzaminu w przypadku braku możliwości powołania PZE dla przeprowadzenia części ustnej egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w szkole macierzystej. Przewodniczący SZE przekazuje uczniom treść komunikatu dyrektora CKE dotyczącego pomocy, z jakich mogą korzystać zdający w części pisemnej egzaminu z poszczególnych przedmiotów. Przewodniczący SZE ustala i ogłasza zdającym zasady korzystania z pomocy na poszczególnych egzaminach w części pisemnej. Przewodniczący SZE ogłasza szkolny harmonogram przeprowadzenia części ustnej egzaminu i przesyła go niezwłocznie do dyrektora OKE i dyrektorów szkół, z których pochodzą uczniowie skierowani na egzamin. Zdający przekazują przewodniczącemu SZE (za pośrednictwem nauczyciela języka polskiego) bibliografię i wykaz sprzętu niezbędnego przy egzaminie z języka polskiego w części ustnej. Przewodniczący SZE powołuje spośród członków SZE zespoły nadzorujące (ZN). Przewodniczący SZE szkoli i przygotowuje do przeprowadzenia egzaminu członków PZE i ZN ze swojej szkoły oraz nauczycieli delegowanych do PZE i ZN w innych szkołach. Nauczycieli spoza szkoły zapoznaje z wewnątrzszkolną instrukcją przygotowania i organizacji egzaminu maturalnego. Przewodniczący SZE przedstawia powołanym osobom listę ich zadań i obowiązków, procedurę przebiegu egzaminu ustnego, wzory protokołów egzaminu wraz z określeniem sposobu ich wypełniania, wewnątrzszkolną instrukcję postępowania z materiałami egzaminacyjnymi objętymi ochroną przed nieuprawnionym ujawnieniem i konsekwencje wynikające z jej nieprzestrzegania oraz odbiera od członków PZE oświadczenia o przestrzeganiu ustaleń w sprawie zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed nieuprawnionym ujawnieniem. Przewodniczący SZE odbiera od członków ZN oświadczenia o przestrzeganiu ustaleń w sprawie zabezpieczenia materiałów egzaminacyjnych przed nieuprawnionym ujawnieniem. 19
do 27 kwietnia tydzień przed rozpoczęciem egzaminu maturalnego (nie później niż do 28 kwietnia) od jednego do czterech dni przed rozpoczęciem egzaminów z języka polskiego w części ustnej jeden dzień przed rozpoczęciem egzaminów z danego języka obcego nowożytnego w części ustnej od 4 maja od 8 maja niezwłocznie po zakończeniu części ustnej w przeddzień egzaminu z informatyki do dwóch dni po każdym egzaminie w części ustnej i pisemnej zgodnie ze wskazaniem dyrektora OKE jeden dzień przed danym egzaminem w danej sesji Przewodniczący SZE informuje absolwentów, którzy nie przystępują do egzaminu bezpośrednio po ukończeniu szkoły, o miejscu i terminie składania deklaracji do następnej sesji egzaminacyjnej. Przewodniczący SZE informuje zdających o ustalonym w szkole sposobie postępowania członków zespołów nadzorujących w przypadku przerwania przez zdającego egzaminu z przyczyn losowych lub zdrowotnych. Przewodniczący SZE przekazuje zdającym informacje o zasadach postępowania w przypadku niezgłoszenia się na egzamin z przyczyn losowych lub zdrowotnych. Zdający przekazuje przewodniczącemu SZE (za pośrednictwem nauczyciela języka polskiego) ramowy plan prezentacji na egzamin z języka polskiego w części ustnej. Przewodniczący SZE udostępnia do wglądu nauczycielom, wchodzącym w skład PZE, bibliografie i ramowe plany prezentacji Przewodniczący SZE udostępnia do wglądu nauczycielom, wchodzącym w skład PZE, zestawy zadań do części ustnej i kryteria oceniania. Egzaminy w części pisemnej. Egzaminy w części ustnej. Przewodniczący SZE przekazuje do OKE uporządkowaną dokumentację części ustnej egzaminu. Zdający egzamin z informatyki mają prawo w obecności administratora (opiekuna) pracowni komputerowej oraz członka zespołu nadzorującego zapoznać się z poprawnością działania komputera, na którym będzie zdawał egzamin, i wybranego przez siebie oprogramowania. Zdający ma prawo złożyć do dyrektora OKE odwołanie, jeśli uzna, że w trakcie egzaminu maturalnego zostały naruszone przepisy dotyczące jego przeprowadzenia. Przewodniczący SZE dostarcza dokumentację części pisemnej egzaminu. Przewodniczący SZE stwierdza i odnotowuje w dokumentacji egzaminu uprawnienie do zwolnienia z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu, na podstawie dostarczonego zaświadczenia laureata/finalisty danej olimpiady. 20