Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie PROCEDURY WDRAŻANIA STANÓW ALARMOWYCH W SYTUACJI PRZEKROCZENIA STANDARDÓW JAKOŚCI POWIETRZA Rzeszów, grudzień 2013
Określanie ryzyka przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych substancji w powietrzu Obowiązki w tym zakresie wprowadzone zostały do prawa polskiego poprzez nowelizację ustawy Prawo ochrony środowiska w 2012 r. art. 94 ustawy Prawo ochrony środowiska Określanie przez WIOŚ ryzyka przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych substancji w powietrzu oraz informowanie Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego i Zarządu Województwa o wystąpieniu ryzyka przekroczenia lub wystąpieniu przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych substancji w powietrzu. art. 92.1 ustawy Prawo ochrony środowiska Opracowanie przez Zarząd Województwa planów działań krótkoterminowych na wypadek wystąpienia ryzyka przekroczenia lub wystąpienia przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych w powietrzu.
Określanie ryzyka przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych substancji w powietrzu Cd. Obowiązki w zakresie określania ryzyka art. 92.1d ustawy Prawo ochrony środowiska Informowanie przez Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego właściwych organów o konieczności podjęcia działań określonych planem działań krótkoterminowych w przypadku wystąpienia ryzyka przekroczenia lub przekroczenia poziomu dopuszczalnego, docelowego lub alarmowego substancji w powietrzu. art. 93 ustawy Prawo ochrony środowiska Powiadamianie przez Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego społeczeństwa oraz podmiotów korzystających ze środowiska, w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie, o ryzyku wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego, dopuszczalnego lub docelowego substancji w powietrzu oraz o wystąpieniu przekroczenia poziomu alarmowego, dopuszczalnego lub docelowego substancji w powietrzu.
Określanie ryzyka przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych substancji w powietrzu WIOŚ wykonuje analizy ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomów dopuszczalnych, docelowych i alarmowych substancji w powietrzu w oparciu wytyczne opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Analizy ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomów dopuszczalnych i docelowych substancji w powietrzu dotyczą dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla, ozonu, benzenu, pyłu PM10, pyłu PM2.5, arsenu, kadmu, niklu, ołowiu i benzo(a)pirenu. Analizy wykonywane są na podstawie wyników pomiarów realizowanych przez WIOŚ w ramach Państwowego monitoringu środowiska. Terminy wykonania analiz ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu dopuszczalnego lub docelowego luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad pył PM10 - średnia 24-godz. 20 lutego 20 marca 20 kwietnia 20 maja 20 czerwca 20 września 20 października 20 listopada SO 2 - średnia 24-godz. 20 lutego 20 marca 20 kwietnia 20 maja 20 czerwca 20 września 20 października 20 listopada SO 2 - średnia 1-godz. 20 lutego 20 marca 20 kwietnia 20 maja 20 czerwca 20 września 20 października 20 listopada NO 2 - średnia 1-godz. 20 lutego 20 marca 20 kwietnia 20 maja 20 czerwca 20 września 20 października 20 listopada CO średnia 8-godzinna 20 marca 20 czerwca 20 września 20 listopada O 3 - średnia 8-godzinna 20 maja 20 czerwca 20 lipca 20 sierpnia 20 września 20 października benzen 20 marca 20 czerwca 20 września 20 listopada NO 2 - średnia roczna 20 marca 20 czerwca 20 września 20 listopada pył PM10 - średnia roczna 20 marca 20 czerwca 20 września 20 listopada pył PM2,5- średnia roczna 20 marca 20 czerwca 20 września 20 listopada Pb - średnia roczna 20 kwietnia 20 czerwca 20 września 20 listopada Ni - średnia roczna 20 kwietnia 20 czerwca 20 września 20 listopada As -średnia roczna 20 kwietnia 20 czerwca 20 września 20 listopada Cd -średnia roczna 20 kwietnia 20 czerwca 20 września 20 listopada benzo(a)piren -średnia roczna 20 kwietnia 20 czerwca 20 września 20 listopada
Rozmieszczenie stacji monitoringu powietrza dla określania ryzyka przekroczenia poziomów dopuszczalnych i docelowych substancji w powietrzu
Wyniki analiz ryzyka przekroczenia poziomów dopuszczalnych i docelowych substancji w powietrzu wykonanych przez WIOŚ w Rzeszowie w 2013 r. Nie wystąpiło ryzyko przekroczenia poziomów dopuszczalnych zanieczyszczeń gazowych oraz poziomów docelowych metali w pyle PM10. Stwierdzono przekroczenie dobowego poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 w Jaśle, Mielcu, Jarosławiu, Przemyślu, Krośnie i Nisku. Stwierdzono ryzyko przekroczenia średniorocznego poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 w Jarosławiu i w Mielcu oraz pyłu PM2.5 w Rzeszowie, Jaśle i w Krośnie. Stwierdzono ryzyko przekroczenia średniorocznego poziomu docelowego benzo(a)pirenu w: Jaśle, Jarosławiu, Krośnie, Mielcu, Nisku, Sanoku, Tarnobrzegu.
Określanie ryzyka przekroczenia poziomów alarmowych substancji w powietrzu Poziomy alarmowe ustalone zostały dla wybranych substancji w powietrzu, których nawet krótkotrwałe przekroczenie może powodować zagrożenie dla zdrowia ludzi Substancja Okres uśredniania wyników Poziom informowania [ug/m 3 ] Poziom alarmowy [ug/m 3 ] Dwutlenek siarki 1 godzina - 500 Dwutlenek azotu 1 godzina - 400 Ozon 1 godzina 180 200 Pył PM10 24 godziny 200 300
Określanie ryzyka przekroczenia poziomów alarmowych substancji w powietrzu Analizy ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomów alarmowych substancji w powietrzu prowadzone są przez WIOŚ w Rzeszowie na bieżąco na podstawie pomiarów automatycznych, prognoz meteorologicznych oraz Ekoprognozy. Prezentacja wyników automatycznego monitoringu powietrza www.wios.rzeszow.pl Prezentacja 3-dniowej prognozy zanieczyszczenia powietrza www. podkarpackie.pl
Rozmieszczenie stacji monitoringu powietrza dla określania ryzyka przekroczenia poziomów alarmowych substancji w powietrzu
Procedura określania przez WIOŚ ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego dwutlenku siarki
Procedura określania przez WIOŚ ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego dwutlenku azotu
Procedura określania przez WIOŚ ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego ozonu
Procedura określania przez WIOŚ ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego pyłu PM10
Procedura ogłaszania alertów w zakresie pyłu PM10 W przyjętych uchwałami Sejmiku Województwa Podkarpackiego Programach ochrony powietrza wraz z Planami Działań Krótkoterminowych dla strefy miasto Rzeszów i dla strefy podkarpackiej określony został tryb ogłaszania alertów w zakresie pyłu PM10. W Tryb ogłaszania alertów dla pyłu PM10 w Planie Działań Krótkoterminowych
Procedura ogłaszania alertów w zakresie pyłu PM10 W przypadku ogłoszenia alertu poziomu I informowanie społeczeństwa odbywa się poprzez stronę internetową Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego bezpośrednio po przekazaniu informacji przez WIOŚ (comiesięczne analizy). W przypadku ogłoszenia alertu poziomu II i III oprócz komunikatu na stronie internetowej WCZK następuje automatyczne przekazanie informacji przez WCZK (drogą e-mailową i telefoniczną) do właściwego Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego, Zarządu Województwa Podkarpackiego. W przypadku wystąpienia alertu poziomu II i III Powiatowe Centra Zarządzania Kryzysowego w powiatach grodzkich oraz Gminne Centra Zarządzania Kryzysowego w pozostałych powiatach monitorują wprowadzanie działań w odpowiedzialnych jednostkach poprzez informacje zwrotne od tych instytucji m.in. straży miejskiej, policji, zarządców dróg, przychodni lekarskich i szpitali, szkół i przedszkoli, organów samorządu gminnego.
Alert poziom I Przekazywane informacje dotyczące alertów Informacja zawiera rodzaj alertu (ryzyko przekroczenia, przekroczenie poziomu dopuszczalnego/docelowego substancji w powietrzu), obszar na jakim istnieje ryzyko bądź przekroczenie stężenia dopuszczalnego/docelowego substancji w powietrzu, przyczyny tego stanu, możliwości przeciwdziałania. Alert poziom II, III Komunikat zawiera rodzaj i poziom alertu, datę i obszar, na jakim wystąpiło przekroczenie ryzyko przekroczenia/przekroczenie poziomu alarmowego substancji w powietrzu, przyczyny tego stanu, przewidywany czas trwania przekroczenia, wskazanie grup ludności wrażliwych na przekroczenie oraz środki ostrożności, które mają być przez nie podjęte, informacje o obowiązujących ograniczeniach i innych środkach zaradczych, możliwość wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych jakich i u kogo.
Schemat przekazywania informacji o ogłoszeniu alertu
Monitorowanie ryzyka przekroczenia poziomów alarmowych zakresie pyłu PM10 w okresie zimowym 2013/2014 Bieżące monitorowanie ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomów alarmowych substancji w powietrzu. Szczególnie istotne jest to w przypadku pyłu PM10, dla którego notowano w poprzednich latach stężenia dobowe przekraczające 200 mg/m 3. Prowadzenie przez pracowników WIOŚ w Rzeszowie dyżurów w dni wolne od pracy w przypadku wystąpienia ryzyka przekroczenia poziomów alarmowych substancji w powietrzu, w szczególności pyłu PM10. Informacje o ryzyku przekroczenia poziomów alarmowych przekazywane będą Wojewodzie Podkarpackiemu Przewodniczącemu Zespołu Zarzadzania Kryzysowego poprzez WCZK do godz. 10.00 dnia następnego po wystąpieniu zdarzenia. WIOŚ w Rzeszowie w trybie codziennym będzie przekazywał informacje o zmianie poziomu alertu lub o jego odwołaniu.
Działania kontrolne WIOŚ w Rzeszowie w zakresie realizacji zadań określonych w Programach ochrony powietrza i Planach Działań Krótkoterminowych Na podstawie art. 96a. ustawy Prawo ochrony środowiska wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska sprawuje nadzór w zakresie: terminowego uchwalenia Programów ochrony powietrza i Planów Działań Krótkoterminowych, wykonywania zadań określonych w Programach ochrony powietrza i Planach Działań Krótkoterminowych przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, starostę oraz inne podmioty. Kontrole w tym zakresie zostaną ujęte w Planie kontroli WIOŚ w Rzeszowie na rok 2014.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ www.wios.rzeszow.pl e-mail: wios@wios.rzeszow.pl