ĆWICZENIE NR 8 ELEMENTY MUROWE CEGŁY: BADANIE CECH ZEWNĘTRZNYCH NORMY PN-EN 771-1:2011 - Wymagania dotyczące elementów murowych. Część 1: Elementy murowe ceramiczne PN-EN 772-9:2006 - Metody badań elementów murowych. Część 9: Określenie objętości brutto, objętości netto i udziału procentowego drążeń elementów murowych ceramicznych i silikatowych przez napełnianie piaskiem PN-EN 772-13:2001 - Metody badań elementów murowych. Część 13: Określenie gęstości netto i gęstości brutto elementów murowych w stanie suchym (z wyjątkiem kamienia naturalnego) PN-EN 772-16:2011 - Metody badań elementów murowych. Część 16: Określenie wymiarów WSTĘP TEORETYCZNY Element murowy celowo uformowany wyrób budowlany przeznaczony do wykonywania muru. Element murowy ceramiczny element murowy wykonany z gliny lub innych surowców ilastych z dodatkiem piasku lub bez dodatku piasku, wypalony z zastosowaniem paliwa lub innych dodatków palnych w wystarczająco wysokiej temperaturze, w celu uzyskania wiązania ceramicznego. Mur zabezpieczony mur, który jest zabezpieczony przed penetracją wody; może to być mur w ścianach zewnętrznych, jeżeli jest zabezpieczony (np. tynkiem lub okładziną), może to być wewnętrzna warstwa ściany wielowarstwowej, może to być także ściana wewnętrzna; mur ten może przenosić obciążenia lub nie. Element LD element murowy ceramiczny o małej gęstości brutto w stanie suchym do stosowania w murze zabezpieczonym. Element HD element murowy ceramiczny do murów niezabezpieczonych, a także o dużej gęstości brutto w stanie suchym do stosowania w murach zabezpieczonych. Wymiar koordynacyjny wymiar wynikający z koordynacji wymiarowej, któremu odpowiada wymiar elementu murowego łącznie z naddatkami na spoiny (złącza) z uwzględnieniem odchyłek wymiarów. Wymiar nominalny wymiar elementu murowego określany w celu wytworzenia elementu, którego wymiar rzeczywisty zawiera się w granicach dopuszczalnych odchyłek wymiarów. Wymiar rzeczywisty wymiar elementu murowego wynikający z pomiaru. Element murowany kształtowany regularnie element murowy o całkowicie prostokątnym, równoległym kształcie.
Element murowany kształtowany specjalnie element murowy, który nie jest prostokątnym równoległościanem. Element uzupełniający element murowy o kształcie dostosowanym do spełnienia szczególnej funkcji, np. do uzupełnienia geometrii muru. Złącze odpowiednio ukształtowane i dopasowane występy oraz wgłębienia na elementach murowych, np. system wpustów i wypustów. Drążenie pionowe uformowana wolna przestrzeń przechodząca przez cały element murowy prostopadle do powierzchni kładzenia (wspornej). Drążenie poziome uformowana wolna przestrzeń przechodząca przez cały element murowy równolegle do powierzchni kładzenia (wspornej). Komora - uformowana wolna przestrzeń nie przechodząca przez cały element murowy. Zagłębienie obniżenie uformowane na jednej powierzchni lub obu powierzchniach kładzenia elementu; objętość wszystkich takich obniżeń nie powoduje zmiany wartości określanej objętości całkowitej elementu, tj. długość * szerokość * wysokość. Wnęka obniżenie lub wcięcie na jednej powierzchni lub kilku powierzchniach wewnętrznych elementu murowego (np. wnęka lub wycięcie na zaprawę, rowek zwiększający przyczepność do zaprawy, otwór chwytowy). Otwór chwytowy wolna przestrzeń przechodząca przez cały element murowy prostopadle do powierzchni kładzenia (wspornej) uformowana w celu ułatwienia chwytania elementu murowego. Ścianka zewnętrzna materiał ceramiczny zawarty między drążeniami a powierzchniami zewnętrznymi elementu murowego. Ścianka wewnętrzna materiał ceramiczny zawarty miedzy drążeniami w elemencie murowym. Wartość deklarowana wartość, której osiągnięcie zapewni producent, biorąc pod uwagę dokładność badania i zmienność procesu produkcji. Wytrzymałość średnia na ściskanie elementów murowych średnia arytmetyczna wytrzymałości na ściskanie elementów murowych. Znormalizowana wytrzymałość na ściskanie wytrzymałość na ściskanie elementów murowych przeliczona na wytrzymałość na ściskanie w stanie powietrznosuchym równoważnego elementu murowego o szerokości 100 mm i wysokości 100 mm. Element odporny na przenikanie wilgoci element murowy ceramiczny, który ułożony w dwóch warstwach połączonych trwale zaprawą cementową jest odporny na przenikanie wilgoci w murze.
Element murowy ceramiczny o dużej dokładności element murowy ceramiczny o małych odchyłkach wymiarów, w szczególności dotyczących wysokości elementu. Element murowy ceramiczny pionowo drążony lub pustak ceramiczny element murowy ceramiczny z co najmniej jednym uformowanym drążeniem, które całkowicie przechodzi przez element murowy prostopadle do powierzchni kładzenia. Element murowy ceramiczny poziomo drążony lub pustak ceramiczny element murowy ceramiczny z co najmniej jednym uformowanym drążeniem, które całkowicie przechodzi przez element murowy równolegle do powierzchni kładzenia. Element murowy ceramiczny do wypełnienia betonem lub zaprawą element murowy ceramiczny ze specjalnymi drążeniami przeznaczonymi do wypełnienia betonem lub zaprawą. Element murowy ceramiczny przeznaczony do prefabrykatów ściennych element murowy ceramiczny przeznaczony do produkcji murów zbrojonych lub prefabrykatów ściennych o wysokości kondygnacji z pionowymi kanałami przeznaczonymi do wypełnienia zaprawą lub betonem. Element murowy ceramiczny narażony na działanie warunków surowych element murowy lub elementy muru, które w warunkach docelowego zastosowania są narażone na nasycanie wodą (zacinający deszcz, woda gruntowa) połączone z częstymi cyklami zamrażania-odmrażania, spowodowanymi warunkami klimatycznymi i brakiem odpowiedniego zabezpieczenia. Element murowy ceramiczny narażony na działanie warunków umiarkowanych element murowy lub elementy muru, które w warunkach docelowego zastosowania są narażone na wilgoć i działanie cyklicznego zamrażania-odmrażania, z wyjątkiem konstrukcji narażonych na działanie warunków surowych. Element murowy ceramiczny narażony na działanie warunków obojętnych element murowy lub elementy muru, które w warunkach docelowego zastosowania nie są narażone na działanie wilgoci i warunków zamrażania. Elementy murowe kategorii I elementy o wytrzymałości na ściskanie deklarowanej z prawdopodobieństwem, że wystąpienie wytrzymałości mniejszej jest mniejsze niż 5%, dotyczy to wytrzymałości średniej oraz charakterystycznej. Elementy murowe kategorii II elementy, w przypadku których nie przewiduje się, aby były one zgodne z poziomem ufności wymaganym dla elementów kategorii I. Reakcja na ogień elementy murowe zwierające 1% masy lub objętości jednolicie rozmieszczonych materiałów organicznych można zadeklarować klasę A1 (nie przyczyniają się do rozprzestrzeniania ognia) bez konieczności badania.
Wymiary i powierzchnie elementów murowych 1 długość; 2 szerokość, 3 wysokość; 4 powierzchnia kładzenia (wsporna); 5 powierzchnia licowa (wozówkowa); 6 powierzchnia boczna (główkowa) Przykłady elelmnetów LD Wymiar cegły pełnej w zależności od kraju [mm] Australia 230 110 76 Niemcy 240 115 71 Indie 228 107 69 Polska 250 120 65 Rosja 250 120 65 RPA 222 106 73 USA 203 102 57 Wielka Brytania 215 102.5 65
Przykłady elementów HD Przykłady wiązania cegieł wiązanie wozówkowe (przesunięcie o 1/2 cegły) wiązanie główkowe wiązanie holenderskie wiązanie gotyckie wiązanie kowadełkowe wiązanie krzyżowe wiązanie pospolite wiązanie śląskie
METODA BADANIA Określenie wymiarów, grubości ścianek zewnętrznych i wewnętrznych oraz równoległości powierzchni kładzenia Po przygotowaniu próbek mierzy się, za pomocą odpowiedniego urządzenia, ich długość, szerokość, wysokość, grubość ścianek zewnętrznych i wewnętrznych, głębokość otworów i równoległość powierzchni kładzenia. Aparatura: - przyrządy pomiarowe. Przed pomiarem należy usunąć wszelkie zbędne, przylegające do elementu części materiału, wynikające z procesu wytwarzania. Należy określić długość (la), szerokość (wa) i wysokość (ha), stosując sposób a (rys. 1a) lub b (rys. 1b). W przypadku elementów o nieregularnych powierzchniach (wpusty i wypusty, otwory chwytowe, itp.) należy stosować sposób c (rys. 1c). Pomiaru dokonać z dokładnością do 0,2 mm Grubość ścianek zewnętrznych i wewnętrznych każdej próbki należy zmierzyć dla każdej deklarowanej grubości ścianek wewnętrznych i zewnętrznych, jeśli takie wymagania wynikają z normy PN-EN 771-1. Grubości te należy mierzyć w oddalonych punktach, w trzech różnych miejscach, tak aby zmierzone wartości były reprezentatywne dla minimalnej grubości mierzonych ścianek. Pomiaru dokonać z dokładnością do 0,2 mm. Równoległość powierzchni kładzenia należy mierzyć wg sposobu d (rys. 1d). Przed pomiarem element murowy położyć w stabilny sposób na płaskiej powierzchni, a następnie mierzyć odległość od podłoża do górnej powierzchni kładzenia na czterech narożach elementu. Pomiaru dokonać z dokładnością do 0,2 mm. Następnie obliczyć odchylenie od równoległości jako różnicę między maksymalną i minimalną zmierzoną wartością. Za odchylenie od równoległości przyjąć największą z obliczonych wartości. Określenie objętości brutto, netto, udziału procentowego drążeń oraz gęstości brutto i netto Zasada badania polega na określeniu objętości drążeń w elementach murowych przez zmierzenie objętości piasku niezbędnego do ich wypełnienia. Aparatura i materiały: - sita badawcze o oczkach 0,5 mm oraz 1 mm; - cylinder pomiarowy wyskalowany w ml; - sztywna płyta; - suchy piasek frakcji 0,5 1,0 mm.
Cylinder pomiarowy napełnić dokładnie suchym piaskiem i zanotować objętość piasku. Następnie drążenia wypełnić piaskiem z cylindra. Zanotować objętość pozostałego w cylindrze piasku. Obliczyć objętość piasku wypełniającego drążenia i zanotować jako Vs,u w 10 4 mm 3. Następnie obliczyć objętość brutto elementu Vg,u oraz objętość netto Vn,u = Vg,u - Vs,u. Wyniki podać w 10 4 mm 3. Następnie obliczyć procentowy udział drążeń z dokładnością do 1 %. Zważyć elementy, obliczyć ich objętość oraz gęstość. *Objętość brutto objętość elementu obliczona na podstawie długości, szerokości i wysokości pomniejszona o objętość otworów, drążeń i wgłębień lub wycięć przeznaczonych na zaprawę. * Objętość netto objętość brutto pomniejszona o objętość wszelkich otworów lub drążeń nie przeznaczonych do wypełnienia zaprawą.