(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 189614

RZECZPO SPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 189614 (21) N um er zgłoszenia: 339566 (13) B1 U rząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) D ata zgłoszenia: 01.10.1998 (86) D ata i num er zgłoszenia m iędzynarodow ego: 01.10.1998, PCT/DE98/02924 (87) D ata i num er publikacji zgłoszenia m iędzynarodow ego: 15.04.1999, WO99/18746, PCT Gazette nr 15/99 ( 51) IntCl7: H04Q 7/38 (54) Sposób uwierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej (30) P ierw szeństw o: 01.10.1997,DE,19743561.0 (73) U p raw n io n y z p ate n tu : T-Mobile Deutschland GmbH, Bonn, DE (43) Z głoszenie ogłoszono: 18.12.2000 BUP 25/00 (72) T w órcy w ynalazku: Rainer Bremer, Sankt Augustin, DE (45) O udzieleniu p aten tu ogłoszono: 31.08.2005 WUP 08/05 (74) P ełnom ocnik: Muszyński Andrzej, POLSERVICE Sp. z o.o PL 189614 B1 (57)1. Sposób uw ierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokom unikacyjnej, przy czym ruchom a sieć radiokom unikacyjna działa w systemie sieci inteligentnej (IN S) oraz obejm uje system interaktywnej odpow iedzi głosowej (IVR) i system poczty głosowej (VM S), w którym w ybiera się przez abonenta spe-- cjalną usługę oferow aną w ruchomej sieci radiokom unikacyjnej poprzez kod dostępu do usługi, przy czym kod dostępu rozpoznaje się przez pośredniczący w ęzeł ruchomej sieci radiokom unikacyjnej właściwy dla naw iązania danego połączenia, zn am ien n y tym, że po rozpoznaniu kodu dostępu do usługi aktywuje się autom atycznie układ logiczny obsługujący wywołanie, który spraw dza autom atycznie obecność numeru tele-- fonicznego (M SISDN) wywołującego abonenta w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM ), po czym w razie nie udostępnienia numeru telefonicznego (M SISD N) abonenta w kom unikacie naw iązyw ania połączenia (IAM ), realizuje się przy pom ocy logicznego układu usługow ego autom atyczne połączenie w yw ołującego abonenta z odpow iednią funkcją sieciową celem autoidentyfikacji i uwierzytelnienia, gdzie procedury autoidentyfikacji i uw ierzytelnienia abonenta realizuje się przez w spółdziałanie inteligentnego systemu sieciowego (INS) z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) w taki sposób, ze następuje wezwanie abonenta przez inteligentny system sieciowy (INS), aby wprowadził on ręcznie swój numer telefoniczny (M SISD N) i osobisty numer identyfikacyjny (PIN), przy czym w prow adzony przez abonenta num er telefoniczny (M SISDN) i osobisty numer identyfikacyjny (PIN) przekazuje się z inteligentnego systemu sieciowego (IN S) do systemu interaktywnej odpow iedzi głosowej (IVR), następnie po odebraniu w prow adzonego num e- ru telefonicznego (M SISDN) i osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN ) naw iązuje się przy pom ocy systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) połączenie testowe z systemem poczty głosowej (VM S), sprawdza się w systemie poczty głosowej (VM S) na podstawie zapam iętanych danych abonenta poprawność numeru telefonicznego (M SISDN) i uwierzytelnia go na podstawie osobistego num eru identyfikacyjnego (PIN), po czym sygnalizuje się przez system interaktywnej odpow iedzi głosowej (IVR) wynik procedury uwierzytelniającej do inteligentnego systemu sieciowego (INS), zaś po udanym zakończeniu procedury uw ierzytelniającej inicjuje się przez inteligentny system sieciowy (INS) procedury niezbędne do skorzystania z funkcji sieciowej żądanej przez wywołującego abonenta oraz łączy się automatycznie abonenta z wybraną usługą.

2 189 614 Sposób uwierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób uwierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej, przy czym ruchoma sieć radiokomunikacyjna działa w systemie sieci inteligentnej (INS) oraz obejmuje system interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) i system poczty głosowej (VMS), w którym wybiera się przez abonenta specjalną usługę oferowaną w ruchomej sieci radiokomunikacyjnej poprzez kod dostępu do usługi, przy czym kod dostępu rozpoznaje się przez pośredniczący węzeł ruchomej sieci radiokomunikacyjnej właściwy dla nawiązania danego połączenia, znamienny tym, że po rozpoznaniu kodu dostępu do usługi aktywuje się automatycznie układ logiczny obsługujący wywołanie, który sprawdza automatycznie obecność numeru telefonicznego (MSISDN) wywołującego abonenta w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM), po czym w razie nie udostępnienia numeru telefonicznego (MSISDN) abonenta w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM), realizuje się przy pomocy logicznego układu usługowego automatyczne połączenie wywołującego abonenta z odpowiednią funkcją sieciow ą celem autoidentyfikacji i uwierzytelnienia, gdzie procedury autoidentyfikacji i uwierzytelnienia abonenta realizuje się przez współdziałanie inteligentnego systemu sieciowego (INS) z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) w taki sposób, że następuje wezwanie abonenta przez inteligentny system sieciowy (INS), aby wprowadził on ręcznie swój numer telefoniczny (MSISDN) i osobisty numer identyfikacyjny (PIN), przy czym wprowadzony przez abonenta numer telefoniczny (MSISDN) i osobisty numer identyfikacyjny (PIN) przekazuje się z inteligentnego systemu sieciowego (INS) do systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR), następnie po odebraniu wprowadzonego numeru telefonicznego (MSISDN) i osobistego numeru identyfikacyjnego (PEN) nawiązuje się przy pomocy systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) połączenie testowe z systemem poczty głosowej (VMS), sprawdza się w systemie poczty głosowej (VMS) na podstawie zapamiętanych danych abonenta poprawność numeru telefonicznego (MSISDN) i uwierzytelnia go na podstawie osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN), po czym sygnalizuje się przez system interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) wynik procedury uwierzytelniającej do inteligentnego systemu sieciowego (INS), zaś po udanym zakończeniu procedury uwierzytelniającej inicjuje się przez inteligentny system sieciowy (INS) procedury niezbędne do skorzystania z funkcji sieciowej żądanej przez wywołującego abonenta oraz łączy się automatycznie abonenta z wybraną usługą. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że logiczny układ usługowy tworzy się w inteligentnym systemie sieciowym (INS) ruchomej sieci radiokomunikacyjnej. 3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że transmisję realizuje się poprzez wewnątrzpasmową sygnalizację wieloczęstotliwościową (DTMF) pomiędzy aparatem końcowym wywołującego abonenta i systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR). 4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że dla nieudanego uwierzytelnienia abonenta realizuje się wsteczne przerwanie nawiązanego połączenia głosowego z wywołującym abonentem. 5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że połączenie systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) z inteligentnym systemem sieciowym (INS) realizuje się poprzez sygnalizację ISUP. 6. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że system interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) włącza się jako scentralizowane peryferium inteligentne do inteligentnego systemu sieciowego (INS). 7. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wprowadza się w miejsce wybieranego kodu dostępu do usługi kod subskrypcji wywołującego abonenta na usługi sieci inteligentnej. 8. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że do aktywacji osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) wybiera się ten sam kod dostępu, pod którym po udanej aktywacji uzyskuje się dostęp do usług związanych z tym osobistym numerem identyfikacyjnym (PIN).

189 614 3 9. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że uruchamia się procedurę aktywacji osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) dla określonego kodu dostępu do usługi, gdy abonent wybiera ten kod dostępu do usługi i za pierwszym razem jego numer telefoniczny (MSISDN) nie jest udostępniany przez protokół sygnalizacyjny. 10. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że aktywacje osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) realizuje się w systemie poczty głosowej (VMS), przy czym wywołujący abonent łączy się z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) dla wykonania procedury aktywacyjnej. 11. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że dla każdego kodu dostępu do usługi, dla którego wymagana jest oddzielna aktywacja osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN), tworzy się w usługowym punkcie komutacyjnym (MSSP) własny numer wywoławczy usługi (MSISDN usługi) celem nawiązania połączenia z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR). 12. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że po wprowadzeniu numeru telefonicznego (MSISDN) przez wywołującego abonenta sprawdza się w systemie poczty głosowej (VMS), czy dla kombinacji numeru telefonicznego abonenta (MSISDN abonenta)/numeru telefonicznego usługi (MSISDN usługi) nastąpiła już aktywacja osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN). 13. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że jako osobisty numer identyfikacyjny (PIN) dla uwierzytelniania ręcznie wprowadzonego numeru telefonicznego (MSISDN) stosuje się taki sam albo inny numer niż osobisty numer identyfikacyjny (PIN) umożliwiający dostęp do osobistej skrzynki pocztowej abonenta. * * * Przedmiotem wynalazku jest sposób uwierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej. Korzystanie z funkcji oferowanych w ruchomych sieciach radiokomunikacyjnych, zwłaszcza ruchomych sieciach radiokomunikacyjnych ogólnoświatowego systemu łączności przenośnej (GSM), jest często związane z założeniem, że sieć zna numer telefoniczny użytkownika usługi. Numer telefoniczny użytkownika usługi, dla abonentów sieci GSM MSISDN (numer ISDN abonenta ruchomego) jest potrzebny zwłaszcza do sprawdzenia, czy wywołujący abonent jest uprawniony do korzystania z funkcji, aby prowadzić rachunki za korzystnie z usług, którymi obciążany jest użytkownik usługi. Problem udostępnienia numeru telefonicznego użytkownika usługi dla sieci występuje w związku z wprowadzaniem tak zwanych inteligentnych usług sieciowych w sieci GSM. Tylko w razie korzystania z tych usług przez abonentów zarejestrowanych w odnośnej sieci GSM można zakładać udostępnienie numeru telefonicznego użytkownika usługi przez protokół sygnalizacyjny. Jeżeli połączenie pochodzi z każdego innego źródła, na przykład z sieci stałej, numer telefoniczny użytkownika usługi często nie jest dostępny w węźle odpowiedniej sieci GSM, ponieważ albo nie jest poprawnie rejestrowany u źródła albo jest tracony na łączach sieciowych. Nie jest więc możliwe żadne uwierzytelnienie abonenta albo możliwe jest uwierzytelnienie, na którym można się opierać. Znany jest z publikacji zgłoszenia międzynarodowego nr WO-A-95/21509 sposób i układ do obsługi i kontroli dodatkowych usług przeznaczonych dla stacji ruchomej. Sposób ten polega na zarządzaniu usługami adresowanymi przez rejestr położenia stacji macierzystych (HLR) sieci radiokomunikacji ruchomej za pośrednictwem dowolnego przyłącza telefonicznego. W tym celu abonent może uwierzytelnić się wobec rejestru HLR wprowadzając swój numer telefonu komórkowego oraz osobisty numer identyfikacyjny (PIN), co pozwala mu uzyskać dostęp do danych w rejestrze HLR i usług oferowanych w sieci, jak na przykład utworzenie lub skasowanie przekierowania wywołania. Za pomocą opisanej tu metody nie jest możliwy dostęp do usług bardziej wartościowych, jak na przykład informacje giełdowe, prognozy pogody i tak dalej, ponieważ nie ma tu rozdziału między procedurą uwierzytelnienia i udostępnionymi usługami, lecz uwierzytelnianie i usługa są usytuowane w tej samej jednostce strukturalnej.

4 189 614 W opisie patentowym USA nr 5,181,238 przedstawiono uwierzytlenioną usługę dostępową do usług komunikacyjnych między abonentami sieci telekomunikacyjnej i różnymi usługodawcami, jak na przykład banki, agenci giełdowi i tak dalej. Utworzony jest bank danych o abonentach, w którym muszą uwierzytelniać się abonenci, żeby uzyskać dostęp do ofert usługodawców. Istotą sposobu uwierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej, według wynalazku, w którym ruchoma sieć radiokomunikacyjna działa w systemie sieci inteligentnej (INS) oraz obejmuje system interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) i system poczty głosowej (VMS), w którym wybiera się przez abonenta specjalną usługę oferowaną w ruchomej sieci radiokomunikacyjnej poprzez kod dostępu do usługi, przy czym kod dostępu rozpoznaje się przez pośredniczący węzeł ruchomej sieci radiokomunikacyjnej właściwy dla nawiązania danego połączenia, jest to, że po rozpoznaniu kodu dostępu do usługi aktywuje się automatycznie układ logiczny obsługujący wywołanie, który sprawdza automatycznie obecność numeru telefonicznego (MSISDN) wywołującego abonenta w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM), po czym w razie nie udostępnienia numeru telefonicznego (MSISDN) abonenta w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM), realizuje się przy pomocy logicznego układu usługowego automatyczne połączenie wywołującego abonenta z odpowiednią funkcją sieciową celem autoidentyfikacji i uwierzytelnienia, gdzie procedury autoidentyfikacji i uwierzytelnienia abonenta realizuje się przez współdziałanie inteligentnego systemu sieciowego (INS) z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) w taki sposób, że następuje wezwanie abonenta przez inteligentny system sieciowy (INS), aby wprowadził on ręcznie swój numer telefoniczny (MSISDN) i osobisty numer identyfikacyjny (PIN), przy czym wprowadzony przez abonenta numer telefoniczny (MSISDN) i osobisty numer identyfikacyjny (PIN) przekazuje się z inteligentnego systemu sieciowego (INS) do systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR), następnie po odebraniu wprowadzonego numeru telefonicznego (MSISDN) i osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) nawiązuje się przy pomocy systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) połączenie testowe z systemem poczty głosowej (VMS), sprawdza się w systemie poczty głosowej (VMS) na podstawie zapamiętanych danych abonenta poprawność numeru telefonicznego (MSISDN) i uwierzytelnia go na podstawie osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN), po czym sygnalizuje się przez system interaktywnej odpowiedzi głosowej (TVR) wynik procedury uwierzytelniającej do inteligentnego systemu sieciowego (INS), zaś po udanym zakończeniu procedury uwierzytelniającej inicjuje się przez inteligentny system sieciowy (INS) procedury niezbędne do skorzystania z funkcji sieciowej żądanej przez wywołującego abonenta oraz łączy się automatycznie abonenta z wybraną usługą. Korzystnie logiczny układ usługowy tworzy się w inteligentnym systemie sieciowym (INS) ruchomej sieci radiokomunikacyjnej. Korzystnie transmisję realizuje się poprzez wewnątrzpasmową sygnalizację wieloczęstotliwościową (DTMF) pomiędzy aparatem końcowym wywołującego abonenta i systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR). Korzystnie dla nieudanego uwierzytelnienia abonenta realizuje się wsteczne przerwanie nawiązanego połączenia głosowego z wywołującym abonentem. Korzystnie połączenie systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) z inteligentnym systemem sieciowym (INS) realizuje się poprzez sygnalizację ISUP. Korzystnie system interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) włącza się jako scentralizowane peryferium inteligentne do inteligentnego systemu sieciowego (INS). Korzystnie wprowadza się w miejsce wybieranego kodu dostępu do usługi kod subskrypcji wywołującego abonenta na usługi sieci inteligentnej. Korzystnie do aktywacji osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) wybiera się ten sam kod dostępu, pod którym po udanej aktywacji uzyskuje się dostęp do usług związanych z tym osobistym numerem identyfikacyjnym (PIN). Korzystnie uruchamia się procedurę aktywacji osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) dla określonego kodu dostępu do usługi, gdy abonent wybiera ten kod dostępu do usługi i za pierwszym razem jego numer telefoniczny (MSISDN) nie jest udostępniany przez protokół sygnalizacyjny.

189 614 5 Korzystnie aktywację osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) realizuje się w systemie poczty głosowej (VMS), przy czym wywołujący abonent łączy się z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) dla wykonania procedury aktywacyjnej. Korzystnie dla każdego kodu dostępu do usługi, dla którego wymagana jest oddzielna aktywacja osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN), tworzy się w usługowym punkcie komutacyjnym (M-SSP) własny numer wywoławczy usługi (MSISDN usługi) celem nawiązania połączenia z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR). Korzystnie po wprowadzeniu numeru telefonicznego (MSISDN) przez wywołującego abonenta sprawdza się w systemie poczty głosowej (VMS), czy dla kombinacji numeru telefonicznego abonenta (MSISDN abonenta)/numeru telefonicznego usługi (MSISDN usługi) nastąpiła już aktywacja osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN). Korzystnie jako osobisty numer identyfikacyjny (PIN) dla uwierzytelniania ręcznie wprowadzonego numeru telefonicznego (MSISDN) stosuje się taki sam albo inny numer niż osobisty numer identyfikacyjny (PIN) umożliwiający dostęp do osobistej skrzynki pocztowej abonenta. Zaletą sposobu uwierzytelniania abonentów cyfrowej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej według wynalazku jest to, że umożliwia konieczną identyfikację użytkownika i uwierzytelnianie w razie korzystania z różnych usług ruchomej sieci radiokomunikacyjnej, przy czym autoidentyfikacja i późniejsze uwierzytelnienie abonenta może następować z dowolnej sieci telekomunikacyjnej oraz może być stosowane dla dowolnych usług. Przedmiot wynalazku zostanie dalej opisany w przykładach wykonania przedstawionych na rysunku, na którym fig. 1 i fig. 2 przedstawiają przy pomocy sieci działań odpowiednio pierwszy i drugi warianty realizacji sposobu według wynalazku. Autoidentyfikacja i uwierzytelnianie wywołującego abonenta zorientowane dialogowo bazuje na wewnątrzpasmowej sygnalizacji wieloczęstotliwościowej (DTMF) przez ręczne wprowadzenie jego num eru telefonicznego (M SISDN) i osobistego num eru identyfikacyjnego (PIN). Dla opisanych tutaj przykładów zakłada się, że wywołujący abonent poprzez wybranie kodu dostępu do usługi chciałby uzyskać dostęp do określonej usługi oferowanej w ruchomej sieci radiokomunikacyjnej GSM. Zgodnie z wynalazkiem kody dostępu do usługi wybrane przez abonenta są rozpoznawane przez węzły pośredniczące odnośnej sieci GSM. Rozpoznanie kodu dostępu do usługi powoduje automatyczną aktywację logicznego układu usługowego do obsługi wywołania. Logiczny układ usługowy sprawdza automatycznie istnienie numeru telefonicznego wywołującego abonenta w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM). Jeżeli numer telefoniczny użytkownika usługi nie zostanie udostępniony przez protokół sygnalizacyjny, logiczny układ usługowy automatycznie łączy wywołującego abonenta z funkcją sieciową do autoidentyfikacji i uwierzytelnienia. Po udanym uwierzytelnieniu abonent jest automatycznie łączony przez logiczny układ usługowy z wybraną usługą. Zamiast wybierać kod dostępu do usługi, wywołujący abonenci mogą mieć abonament na inteligentne usługi sieciowe. Abonament na inteligentne usługi sieciowe powoduje, że niezależnie od wybieranego numeru telefonicznego, w trakcie nawiązywania połączenia aktywowany jest logiczny układ usługowy. Zgodnie z wynalazkiem realizuje się funkcje sieciowe, w których przy wybieraniu określonych kodów dostępu do usługi przez węzły sieci GSM sprawdza się, czy numer telefoniczny MSISDN wywołującego abonenta został poprawnie udostępniony, następnie wywołujący abonent jest wzywany do ręcznego wprowadzenia swojego numeru MSISDN, jeżeli nie został on udostępniony przez protokół sygnalizacyjny, przy czym ręcznie wprowadzony numer MSISDN jest uwierzytelniany przez późniejsze wprowadzenie osobistego numeru identyfikacyjnego PIN, po czym po udanym uwierzytelnieniu wywołujący abonent jest automatycznie łączony z wybraną usługą, przy czym połączenie z wywołującym abonentem jest automatycznie przerywane przy nieudanej próbie uwierzytelnienia. Procedury autoidentyfikacji abonenta poprzez wprowadzenie numeru MSISDN i jego późniejsze uwierzytelnienie za pomocą numeru identyfikacyjnego PIN w obrębie sieci GSM są realizowane według wynalazku poprzez współpracę inteligentnego systemu sieciowego (INS) z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR).

6 189 614 System IVR nawiązuje połączenie z systemem poczty głosowej (VMS), w którym sprawdzana jest poprawność numeru identyfikacyjnego PIN wprowadzonego przez abonenta dla numeru MSISDN stosowanego dla autoidentyfikacji. To sprawdzenie jest istniejącą funkcją systemu poczty głosowej (VMS) do sprawdzania uprawnień dostępu do osobistej skrzynki ruchomej (MobilBox). Dzięki ogólnemu zastosowaniu systemu VMS do autoidentyfikacji i uwierzytelnienia abonenta jako warunku dostępu do usług nie trzeba jeszcze raz realizować baz danych abonentów, procedur i interfejsów administracyjnych podobnych do tych, które są w systemie VMS w innych węzłach sieciowych. Autoidentyfikacja abonenta poprzez ręczne wprowadzenie jego numeru telefonicznego MSISDN i późniejsze uwierzytelnienie za pomocą numeru identyfikacyjnego PIN wprowadzanego przez wywołującego abonenta są możliwe dzięki zasobom z danymi, stosowanym dla tej procedury tylko dla abonentów odpowiedniej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej. Konieczność uwierzytelnienia abonenta poprzez ręczne wprowadzenie numerów MSISDN i PIN jest zauważana przez system INS. Zakłada on, że wywołujący abonent wprowadzi specjalny numer telefoniczny albo ma abonament na inteligentną usługę sieciową. Ponieważ w systemie INS nie występują dane specyficzne dla abonenta, które umożliwiają uwierzytelnienie numeru MSISDN wprowadzonego przez wywołującego abonenta za pomocą wprowadzonego później numeru identyfikacyjnego PIN, wprowadzone numery MSISDN i PIN są przekazywane do systemu interaktywnej odpowiedzi głosowej (TVR). Następuje to poprzez wewnątrzpasmową sygnalizację wieloczęstotliwościową (DTMF) pomiędzy urządzeniem końcowym wywołującego abonenta i systemem IVR. Po odebraniu numerów MSISDN i PIN systemu IVR nawiązuje połączenie testowe z systemem poczty głosowej (VMS). Za pomocą przechowywanych danych o abonencie system VMS może sprawdzić poprawność numeru MSISDN i uwierzytelnić numer MSISDN za pomocą numeru identyfikacyjnego PIN. Wynik procedury uwierzytelniającej jest sygnalizowany przez system IVR dla systemu INS. Po udanym zakończeniu procedury uwierzytelniającej system INS inicjalizuje procedury wymagane dla funkcji sieciowej żądanej przez wywołującego abonenta. Nieudana próba uwierzytelnienia abonenta prowadzi do wstecznego przerwania połączenia głosowego nawiązanego z wywołującym abonentem. Nie ma konieczności autoidentyfikacji i uwierzytelnienia wywołującego abonenta poprzez ręczne wprowadzenie numerów MSISDN i PIN jeżeli połączenie z sieci GSM nawiązano przy użyciu modułu identyfikacji abonenta w sieci GSM (GSM-SIM), oraz numer MSISDN wywołującego abonenta został ustawiony przez sieć GSM i w protokole sygnalizacyjnym został przekazany bez manipulacji do oceniającego węzła sieciowego. Aktywacja numeru identyfikacyjnego PIN dla autoidentyfikacji i uwierzytelnienia wywołującego abonenta poprzez ręczne wprowadzenie numerów MSISDN i PIN powinna następować w ten sposób, że użytkownik wybiera specjalny numer telefoniczny przy użyciu własnego modułu GSM-SIM, w trakcie zapytania zorientowanego dialogowo wprowadza numer identyfikacyjny PIN i potwierdza go przez ponowne wprowadzenie, i następnie połączenie nawiązane dla aktywacji numeru PIN zostaje przerwane. Uwierzytelnienie abonenta poprzez ręczne wprowadzenie numerów MSISDN i PIN wymaga połączenia wywołującego abonenta z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR). Połączenie to jest nawiązywane, jeżeli został wybrany kod dostępu do funkcji sieciowych, których użycie wymaga identyfikacji wywołującego abonenta i potrzebne informacje nie zostały udostępnione przez sygnalizację. Wywołujący abonent nie wybiera systemu IVR, ale określoną usługę oferowaną w sieci. Niezależnie od wybranego numeru telefonicznego zawsze można sprawdzić, czy identyfikacja i uwierzytelnienie wywołującego abonenta są konieczne, jeżeli abonent ma abonament na inteligentną usługę sieciową. Jeżeli spełniony jest przynajmniej jeden z tych warunków, wybranie specjalnego numeru telefonicznego albo abonament wywołującego abonenta na inteligentną usługę sieciową, w trakcie nawiązywania połączenia następuje dostęp do sygnalizacyjnego punktu sterującego (SCP). W punkcie SCP zrealizowane są funkcje do sterowania nawiązywaniem połączenia, logiczny układ usługowy.

189 614 7 Logiczny układ usługowy sprawdza, czy dostępny jest numer MSISDN potrzebny do identyfikacji wywołującego abonenta, czyli czy numer MSISDN został udostępniony w protokole sygnalizacyjnym dla nawiązania połączenia. Jeżeli tak nie jest, logiczny układ usługowy steruje nawiązywaniem i przerywaniem połączenia z systemem IVR. Po autoidentyfikacji i udanym uwierzytelnieniu wywołującego abonenta logiczny układ serwisowy steruje nawiązywaniem połączenia z funkcją sieciową żądaną przez abonenta. Przy nieudanej próbie ręcznego uwierzytelnienia abonenta logiczny układ usługowy steruje podaniem odpowiedniego komunikatu do wywołującego abonenta i następnie inicjalizuje przerwanie połączenia w kierunku wstecznym. Sygnalizacyjny punkt przełączający (SSP). SSP jest urządzeniem pośredniczącym z interfejsem protokołu dla punktu SCP. Punkty SSP i SCP komunikują się za pomocą protokołu części aplikacji sieci inteligentnej INAP. Funkcje punktu SSP są zintegrowane z ruchomym centrum przełączania MSC ruchomej sieci radiokomunikacyjnej. Centrum MSC z funkcjami punktu SSP jest określane jako centrum M-SSP. Centrum M-SSP za pomocą wybranego docelowego numeru telefonicznego w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM) rozpoznaje, czy wymagany jest dostęp do punktu SCP. Jeżeli tak jest, centrum M-SSP wybiera wszystkie elementy informacyjne, które umożliwiają punktowi SCP identyfikację logicznego układu usługowego potrzebnego do obsługi wywołania. Jeżeli dostęp do punktu SCP nie jest aktywowany poprzez wybrany docelowy numer telefoniczny, ale poprzez abonament na inteligentną usługę sieciową, centrum M-SSP musi być takie samo, jak punkt obsługowy MSC/VLR wywołującego abonenta. Jeżeli punkt SCP stwierdzi konieczność nawiązania połączenia z systemem interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR), informacje wymagane do sterowania połączeniem są przekazywane do centrum M-SSP. W centrum M-SSP następuje przełączenie połączenia na system IVR. W centrum M-SSP zintegrowane są podzespoły do podawania komunikatów. W związku z ręcznym uwierzytelnianiem abonenta tylko przy nieudanej próbie uwierzytelnienia abonenta z centrum M-SSP podawany jest komunikat do użytkownika usługi. System interaktywnej odpowiedzi głosowej (IVR) urządzenie końcowe wywołującego abonenta są połączone łączem głosowym. System IVR realizuje przeprowadzenie użytkownika przez procedurę uwierzytelniania. Przekazywanie numerów MSISDN i PIN z urządzenia końcowego wywołującego abonenta do systemu IVR następuje za pośrednictwem wewnatrzpasmowej sygnalizacji DTMF. Po odebraniu numerów MSISDN i PIN systemu IVR nawiązuje połączenie testowe z systemem poczty głosowej (VMS). Wynik połączenia testowego jest zgłaszany z powrotem do systemu INS. System poczty głosowej (VMS) sprawdza, czy numer telefoniczny wprowadzony przez wywołującego abonenta jest poprawnym numer MSISDN. Jeżeli tak jest, numer PIN wprowadzony przez wywołującego abonenta jest porównywany z numerem PIN zapamiętanym dla tego numeru MSISDN w systemie VMS. System VMS zgłasza z powrotem systemowi IVR, czy został odebrany poprawny numer MSISDN i czy jest on uwierzytelniony przez odebrany numer PIN. Według wynalazku istnieją następuje możliwości zastosowania i aktywacji numeru identyfikacyjnego PIN dla uwierzytelnienia: Aktywacja numeru PIN jest niezależna od korzystania z usługi specjalnej. Procedura aktywacji PIN jest uruchamiana, gdy abonent przy użyciu swojego modułu SIM wybierze specjalny numer telefoniczny. Zastosowanie modułu SIM zapewnia, że numer MSISDN potrzebny do identyfikacji abonenta zostanie ustawiony w protokole sygnalizacyjnym sieci GSM. W zasadzie specjalny numer telefoniczny, który trzeba wybrać, może być różny dla różnych usług. Aktywacja numeru PIN następuje w systemie VMS, wywołujący abonent jest łączony z IVR w celu wykonania procedury aktywacyjnej. Połączenie z systemem IVR jest nawiązywane poprzez wybranie specjalnego numeru telefonicznego przez abonenta, flmkcje inteligentnego systemu sieciowego nie są koniecznie potrzebne do nawiązywania tego połączenia. System IVR generuje komunikaty dla zorientowanej dialogowo aktywacji numeru PIN. Numer MSISDN abonenta ustawiony przez protokół sygnalizacyjny jest sprawdzany w systemie VMS pod względem poprawności. Jeżeli numer MSISDN nie zostanie udostępniony

8 189 614 numer przez protokół sygnalizacyjny albo udostępniony MSISDN zostanie uznany w systemie VMS za niepoprawny, nie można wykonać procedury aktywacji numeru PIN i połączenie z wywołującym abonentem jest przerywane. Analizując specjalny numer telefoniczny wybrany przez abonenta, system VMS może przyporządkować procedurę aktywacyjna numeru PIN do jednej albo więcej specjalnych usług. Jeżeli numer MSISDN udostępniony przez protokół sygnalizacyjny zostanie w systemie VMS uznany za poprawny, następuje zorientowane dialogowo zapytanie wywołującego abonenta o numer PIN. Dla weryfikacji numeru PIN podanego przez abonenta system VMS po raz drugi pyta o numer PIN. Jeżeli oba wprowadzone numery PIN abonenta są zgodne, numer PIN jest zapamiętywany w systemie VMS. Jeżeli wprowadzone numery PIN abonenta nie są zgodne, pytanie o numer PIN rozpoczyna się od początku. Liczba powtórzeń tej procedury może zostać ustawiona przez operatora sieci. Po udanym zapamiętaniu aktywowanego numeru PIN albo przekroczeniu maksymalnej liczby procedur wprowadzania, połączenie z wywołującym abonentem jest przerywane. Po udanej aktywacji numeru PIN korzystanie z usługi po autoidentyfikacji i uwierzytelnieniu użytkownika usługi jest możliwe w trakcie nawiązanego na nowo połączenia. Aktywacja numeru PIN tylko dla poszczególnych kodów dostępu do usługi jest realizowana następująco. W zasadzie jest możliwe, aby do aktywacji numeru PIN wybierać ten sam kod dostępu do usługi, pod którym po udanej aktywacji uzyskano usługi związane z tym numerem PIN. Procedura aktywacji numeru PIN dla określonego kodu dostępu do usługi jest uruchamiana, jeżeli abonent wybiera ten kod dostępu do usługi i za pierwszym razem jego numer MSISDN nie jest udostępniany przez protokół sygnalizacyjny. Aktywacja numeru PIN następuje w systemie VMS, wywołujący abonent dla wykonania procedury aktywacyjnej jest łączony z systemem IVR zgodnie z wynalazkiem. Dla każdego kodu dostępu do usługi, dla którego wymagana jest oddzielna aktywacja numeru PIN, centrum M-SSP ustawia własny numer MSISDN_usług dla nawiązania połączenia z systemem IVR. Po wprowadzeniu numeru MSISDN przez wywołującego abonenta w systemie VMS sprawdza się, czy już nastąpiła aktywacja numeru PIN dla kombinacji numerów MSISDN abonenta/msisdn usług. Jeżeli tak nie jest, wywołującemu użytkownikowi podaje się odpowiedni komunikat. Wywołujący abonent ma możliwość przerwania procedury aktywacyjnej. Po udanej aktywacji numeru PIN poprzez sygnalizację z systemu VMS do systemu IVR i stamtąd do centrum M-SSP może nastąpić wsteczne przerwanie połączenia. W sposobie aktywacji numeru PIN dla poszczególnych kodów dostępu do usług zgodnie z wynalazkiem, nieupoważniony dostęp do usług poprzez ręczne wprowadzenie numeru MSISDN i odnośnego numeru PIN jest niemożliwy, o ile właściciel numeru MSISDN sam nie uaktywnił numeru PIN przy użyciu swojego modułu GSM-SIM. Abonent może sam decydować 0 aktywacji numeru PIN dla każdego określonego kodu dostępu do usługi. O ile abonent nie uaktywnił numeru PIN, dostęp do usług pod specjalnym kodem dostępu do usługi, który wymaga identyfikacji abonenta, jest możliwy tylko wtedy, gdy numer MSISDN wywołującego abonenta zostanie udostępniony przez protokół sygnalizacyjny w centrum M-SSP. Od uznania użytkownika powinno zależeć, czy stosuje się ten sam numer PIN czy różne numery PIN do uzyskania dostępu do różnych funkcji sieci. Powinno być możliwe dezaktywowanie aktywnego numeru PIN przez abonenta. Tak długo, jak abonent jest zarejestrowany w odpowiedniej ruchomej sieci radiokomunikacyjnej, można wyjść od udostępnienia jego numeru MSISDN przez protokół sygnalizacyjny. Po dezaktywacji numeru PIN dostęp do usługi dla określonego numeru MSISDN jest możliwy tylko przy użyciu odpowiedniego modułu GSM-SIM. Dezaktywacja numeru PIN może następować w ten sposób, że nie jest dopuszczalne stosowanie szeregu identycznych cyfr jako numer PIN. System VMS umożliwia wprowadzenie takiego nieważnego numeru PIN przy użyciu modułu GSM-SIM, ale odrzuca te numery PIN przy uwierzytelnianiu użytkownika. Uwierzytelnienie poprzez ręczne wprowadzenie numerów MSISDN 1PIN jest możliwe dopiero po zmianie dezaktywowanego, czyli nieważnego numeru PIN przy użyciu modułu GSM-SIM. Podczas procedury aktywacji numeru PIN nie jest sprawdzany,n ieważny numer PIN zapamiętany uprzednio w trakcie dezaktywacji.

189 614 9 Z tego rozwiązania wynikają następujące wymagania dla systemu VMS. System VMS musi umożliwiać zarządzanie większą liczbą numerów PIN na jednego abonenta. Wymagane jest indywidualne dla abonenta i jednoznaczne przyporządkowanie każdego numeru PIN do dokładnie jednego numeru MSISDN usług. Dla dostępu do osobistej skrzynki ruchomej ten numer MSISDN usług ma postać 17x<numer abonenta>, gdzie numer abonenta odpowiada numerowi telefonicznemu przypisanemu abonentowi. Odpowiednio do tego dla każdego kodu dostępu do usługi w sieci GSM w systemie VMS musi istnieć numer MSISDN usług 17x<numer specjalny>. Dostęp do dokładnie jednego spośród numerów PIN zapamiętanych dla jednego abonenta niezależnie od wywołanego adresu ( MSISDN usług ) w komunikacie nawiązywania połączenia (IAM) dla systemu VMS. Rozróżnianie pomiędzy aktywowanym i dezaktywowanym/domyślnym numerem PIN, wymuszenie aktywacji numeru PIN jako warunku dla dalszych prób dostępu przez użytkownika, jeżeli zapamiętany jest dezaktywowany/domyślny numer PIN. Podawanie komunikatów dla zorientowanego dialogowo informowania użytkownika, dla aktywacji i dezaktywacji numeru PIN. Zapamiętywanie czynności wykonywanych przez abonentów dla aktywacji/dezaktywacji numeru PIN w rejestrach zdarzeń dla poszczególnych abonentów. Numer PIN do uwierzytelniania ręcznie wprowadzonego numeru MSISDN może być ogólnie taki sam, jak numer PIN dla dostępu do osobistej skrzynki ruchomej. Jedynym warunkiem dla uwierzytelniania abonenta przez ręczne wprowadzanie numerów MSISDN oraz PIN jest wtedy kiedy to, każdy abonent przyporządkował już sobie swoją skrzynkę ruchomą. Specjalna aktywacja tego samego numeru PIN dla korzystania z usług, oddzielona od pobierania danych z własnej skrzynki ruchomej, w ogóle nie ma zalet jeżeli chodzi o bezpieczeństwo. W razie ujawnienia tego jedynego dostępnego numeru PIN możliwy jest nieupoważniony dostęp do wszystkich usług związanych z tym numerem PIN, dopóki abonent nie zmieni numeru PIN. Zakłada się przyporządkowanie osobowe osobistej skrzynki ruchomej dla wszystkich abonentów odpowiedniej sieci GSM. Dzięki temu automatycznie istnieje możliwość autoidentyfikacji i uwierzytelnienia poprzez ręczne wprowadzenie numerów MSISDN i PIN dla wszystkich abonentów. Włączenie interaktywnego systemu odpowiedzi głosowej (F/R) do nawiązywania połączenia poprzez system INS w celu identyfikacji i uwierzytelnienia abonenta zostanie opisane na dwóch przykładach wykonania, przy czym w jednym zostanie przedstawione podłączenie systemu IVR wyłącznie poprzez sygnalizację ISUP, zaś w drugim włączenie systemu IYR do systemu INS jako scentralizowanego peryferium inteligentnego (scentralizowanego IP). Dla obu tych przykładów założono, że wywołujący abonent wybiera na przykład docelowy numer telefoniczny [+49] [171]2500. 2500 jest podane przykładowo jako kod dostępu do usługi. Poprzez 2500 w punkcie SSP aktywowany jest ogólnie dostęp do punktu SCP. Jest tam aktywowany logiczny układ usługowy dla wybranej usługi. Jeżeli punkt SCP nie odbierze żadnego numeru telefonicznego (MSISDN) jako numeru telefonicznego wywołującego abonenta, logiczny układ usługowy steruje nawiązaniem połączenia ISUP z centrum M-SSP do systemu IVR. Tym połączeniem ISUP urządzenie końcowe wywołującego abonenta jest połączone z systemem IVR, przy czym centrum M-SSP funkcjonuje jako węzeł tranzytowy. Niezależnie od punktu wyjściowego połączenia wywołującego abonenta punkt SCP podaje ustalony docelowy numer telefoniczny, na przykład (171 056x <numer specjalny>) do systemu IVR. Za pomocą tego docelowego numeru telefonicznego jest określany komunikat do przedstawienia wywołującemu abonentowi. Na fig. 1 przedstawiono podłączenie systemu IVR poprzez sygnalizację ISUP. Za pomocą komunikatu połączenia z punktu SCP do punktu SSP, który powoduje wysłanie komunikatu IAM do systemu IVR, następuje wyjście z logicznego układu usługowego. Udana identyfikacja i uwierzytelnienie wywołującego abonenta są potwierdzane przez system IVR przez wysłanie komunikatu IAM do centrum M-SSP. Po wysłaniu komunikatu odpowiedzi wywołujący abonent jest połączony poprzez pętlę SSP-IVR-SSP z punktem SSP poprzez łącze głosowe. Centrum M-SSP odbiera komunikat IAM, na przykład z docelowym

10 189 614 numerem telefonicznym 2500 i numer MSISDN użytkownika usługi jako adres strony wywołującej. Odbiór docelowego numeru telefonicznego 2500 aktywuje z kolei komunikat dla punktu SCP (wstępny DP). Następuje ponowne wejście do logicznego układu usługowego. W punkcie SCP numer MSISDN użytkownika usługi, odebrany z centrum M-SSP we wstępnym DP, jest uznawany za poprawny. W przykładzie za pomocą 2500 wybrano określoną usługę. Odpowiednio do tego z punktu SCP inicjalizowane jest połączenie wywołującego abonenta z zasobami usługi (CTR/P&C). W sieci działań przedstawione jest przerwanie połączenia przez wywołującego abonenta (przerwanie w kierunku w przód). Nie jest pokazane postępowanie w razie nieudanej procedury uwierzytelniającej. W tym przypadku system F/R zamiast komunikatu LA.M powinien wysłać z powrotem komunikat zwolnienia ze znaczącą przyczyną zwolnienia do centrum M-SSP. W centrum M-SSP generowany jest komunikat dla wywołującego abonenta i następnie połączenie jest przerywane w kierunku wstecznym. Warianty realizacji identyfikacji i uwierzytelnienia abonenta charakteryzują się wykorzystywaniem wyłącznie sygnalizacji ISUP pomiędzy centrum M-SSP i systemem IVR. N a fig. 2 przedstawiono włączanie systemu IVR do systemu INS jako scentralizowanego peryferium inteligentnego (IP). Kolejny przykład wykonania wynalazku wymaga realizacji całego stosu protokołowego INAP w systemie IVR. Oprócz części przekazywania komunikatu (MTP) obejmuje on część sterowania połączeniem sygnalizacyjnym (SCCP) (klasa 0 albo 1), TCAP i INAP. Dzięki implementacji stosu protokołowego INAP w systemie IVR jest on włączany jako scentralizowane xxxx inteligentne IP do systemu INS. Użycie scentralizowanego IP nie jest ograniczone do identyfikacji i uwierzytelnienia abonenta; jest to tylko szczególne zastosowanie. Odnośnie dostępu do inteligentnych usług sieciowych opartych na głosie dzięki podłączeniu systemu IVR jako scentralizowanego IP unika się wady polegającej na połączeniu głosowym z wybraną usługą poprzez pętlę systemu IVR. Ponadto w odróżnieniu od podłączenia systemu IVR wyłącznie poprzez sygnalizację ISUP w tym przykładzie wykonania potrzebne jest tylko jedno wywołanie logicznego układu usługowego, aby sterować zarówno autoidentyfikacją i uwierzytelnieniem użytkownika usługi, jak również późniejszym połączeniem z wybraną usługą. Możliwość przełączanego wybierania usługi przy jednostkowym dostępie do usługi pozostaje zachowana również wtedy, gdy było potrzebne uwierzytelnienie użytkownika w systemie IVR/VMS. Sieć działań zaczyna się od wyboru jednostkowego dostępu do wielo wartościowych usług poprzez 2500. Centrum M-SSP, w którym 2500 zostaje rozpoznane jako wywołanie dostępu do punktu SCP, funkcjonuje jako punkt SSP inicjalizujący (I-SSP). W odróżnieniu od podłączenia systemu IVR wyłącznie poprzez protokół ISUP, system IVR reaguje teraz jako punkt SSP pomocniczy (A_SSP). Przy nawiązywaniu połączenia z A SSP punktem (IVR) nie opuszcza się logicznego układu usługowego w punkcie SCP. Komunikat IAM wysłany z punktu I_SSP (M-SSP) do A SSP (IVR) zawiera dodatkowe parametry, ID funkcji sterowania usługą i ID korelacji. Odbiór komunikatu IAM aktywuje w punkcie A_SSP (IVR) dostęp do punktu SCP z instrukcją żądania wspomagania. Punkt SCP steruje teraz przekazaniem komunikatu wywołującemu abonentowi (CTR/P&C) w punkcie ASSP (IVR). Tekst komunikatu jest potwierdzany przez adres wywoływany odebrany w komunikacie IAM (171 056x <numer specjalny^. Po dwukierunkowym nawiązaniu połączenia ISUP z urządzenia końcowego wywołującego abonenta do punktu A SSP (IVR) przekazywane są numery MSISDN oraz PIN. Udane uwierzytelnienie abonenta jest sygnalizowane z punktu A SSP dla punktu SCP za pośrednictwem komunikatu wyniku P&C z numerem MSISDN wywołującego abonenta. Dla przypadku nieudanego uwierzytelnienia abonenta, nie pokazanego w sieci działań, komunikat wyniku P&C musi uzyskać inną wartość znaczącą. W razie odbioru komunikatu wyniku punkt P&C SCP zawsze aktywuje najpierw procedurę przerywania połączenia ISUP pomiędzy punktami I_SSP (M-SSP) i A_SSP (IVR). Połączenie użytkownika usługi z zasobami do skorzystania z wybranej usługi jest sterowane przez logiczny układ usługowy w punkcie SCP.

189 614 11 W sieci działań pokazane jest przerywanie połączenia w kierunku w przód, przez wywołującego abonenta. Nie jest pokazane przerywanie połączenia w kierunku wstecznym z punktu SSP do wywołującego abonenta w przypadku nieudanego uwierzytelnienia. Przypadek ten musi zostać wskazany w komunikacie wyniku P&C przez parametr znaczący. Po przerwaniu połączenia od punktu I SSP (M-SSP) do punktu ASSP (IVR) za pośrednictwem procedury rozłączania połączenia w przód (DFC) punkt SCP inicjalizuje przerwanie połączenia od punktu SSP do wywołującego abonenta (zwolnienie wywołania). Spis skrótów: ACM komunikat kompletnego adresu (ISUP) ANM komunikat odpowiedzi (ISUP) A_SSP pomocniczy sygnalizacyjny punkt przełączający (INS) CdAdr wywołany adres CPG komunikat kontynuacji wywołania (ISUP) CTR komunikat łączenia z zasobem (INAP) DFC komunikat rozłączania połączenia w przód (INAP) GSM-MAP ruchoma część aplikacji GSM HLR rejestr położenia macierzystego IAM komunikat adresu początkowego (ISUP) INAP cześć aplikacji sieci inteligentnej INS inteligentny system sieciowy IP peryferium inteligentne (INS) I_ SSP inicjalizujący sygnalizacyjny punkt przełączający (INS) ISUPIsdn część użytkowa IVR system interaktywnej odpowiedzi głosowej MSISDN numer ruchomego abonenta ISDN M-SSP ruchome centrum przełączania usług funkcjami SSP (INS) P&C komunikat zapytania i pobierania (INAP) PIN osobisty numer identyfikacyjny REL komunikat zwolnienia (ISUP) RLC komunikat kompletności zwolnienia (ISUP) SCCP część sterowania połączeniem sygnalizacyjnym SCfID identyfikator funkcji sterowania usługą SCP sygnalizacyjny punkt sterujący (INS) SIM moduł identyfikacyjny abonenta SSP sygnalizacyjny punkt przełączający (INS) TAP procedura przekazywania konta (sposób przekazywania danych o opłacie pomiędzy operatorami sieci) TCAP część aplikacji funkcji transakcyjnych VMS system poczty głosowej

12 189 614

189 614 13 Fig. 2

14 189 614 Fig. 1 Departam ent W ydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 4,00 zł.