nformacja statystyczna SYTUCJ S P OŁ EC Z NO - GOSPODRCZ EJ W WOJEWÓDZTWE Wojewódzk Urząd Statystyczny w Katowcach opracowanr -08-4 RYNEK PRCY W WOJ. KTOWCKM R. 00 t y s. stan u kcrtcu mesąca BEZROBOTN UOUE NEJSOn PRfCY fllll V 0» p V 909 990 WYSZCZEGÓLNENE 900 = 00 909 = 00 V V V V poprzedn mesąc = 00 Wskaźnk wzrostu cen towarów usług konsumpcyjnych... 35, 604,7 2,7 06,7 04,5 02,7 02,7 04,9 00,
UWG OGÓLNE Począwszy od styczna r. wprowadzono nowy system sprawozdawczośc mesęcznej /meldunkowej/ dla jednostek sfery produkcj materalnej. Funkcjonują w nm nowe zasady klasyfkacj podmotów gospodarczych określena dla nch obowązków sprawozdawczych. W obowązującym do roku ub.systeme obowązk sprawozdawcze uzależnone były od przynależnośc jednostk do określonego sektora oraz formy organzacyjno-prawnej. Obecne zasady zakładają równość w/w cech jako jedyne kryterum różncujące objwgzkl wprowadzają welkość zatrudnena. Tak węc w mesęcznym "Meldunku o dzałalnośc gospodarczej" udzał borą jednostk prowadzące dzałalność gospodarczą zatrudnające! - powyżej 50 pracownków w "Przemyśle" "Budownctwe" ltzw. - powyżej 20 pracownków w "Transporce", "Łącznośc", "Handlu" "Gospodarcejednostk Komunalnej" ' Jduże oraz reprazentacyjne dobrane do badana jednostk zatrudnające - od 6 do 50 osób w "Przemyśle", "Budownctwe"..,..,,...... f tzw. jednostk klasy średnej - od 6 do 20 osób w pozostałych w/w dzałach J Dane prezentowane sg według każdorazowego stanu organ zacyneno obejmują własność publczna, prywatną meszaną. Sektor publczny obejmuje: - własność państwową, - własność komunalną Sektor prywatny obejmuje: - własność spółdzeln, - własność organzacj społ. poltycznych, zwązkowych, - własność prywatną, - własność zagranczną. Dane obejmują w zakrese sprzedaży ogółem oraz w zakrese zatrudnena wynagrodzeń jednostk gospodarcze zatrudnające powyżej 5 osób (dane zborcze wszystkch jednostek sporządzających meldunek uzupełnone o szacunok zborowośc jednostek ne objętych badanem). Mesęcznym sprawozdanem fnansowym objęte są tzw. jednostk duże prowadzące dzałalność zarówno w sferze produkcj materalnej jak poza ną. Pozostałe dane charakteryzują tylko te podmoty, które złożyły sprawozdane ne są p o równywalne zakresowo z rokem ubegłym. W częśc analtycznej nnejszej nformacj przytaczane dynamk poszczególnych zjawsk - o le ne zaznaczono naczej - lczone są w stosunku do analogcznych okresów poprzednego roku. DN KLENDRZOWE ROBOCZE WYSZCZEGÓLNENE 990 V -V V -V Lczba dn: kalendarzowych... 3 22 3 22 23 55 24 55 Procent upływu czasu": kalendarzowego... X 50,00 X 50,00 roboczego... X 50,27 X 50,49
JEDNOSTK GOSPODRCZE Przemany organzacyjno-własnoścowe w gospodarce przebegają nerównomerne. Występujące zmany spowodowane są główne przekształcenam stnejących przedsęborstw oraz spółek z udzałem państwowych osób prawnych w spółk prywatne jont venture. Przede wszystkm przybywa nowych jednostek w sektorze prywatnym. Mnsterstwo Przekształceń Własnoścowych natomast przystępuje do realzacj programu powszechnej prywatyzacj przedsęborstw. 7 lpca br. podczas konferencj prasowej w Mnsterstwe ogłoszono lstę 400 przedsęborstw wybranych do przyspeszonej komercjalzacj. Przy doborze jednostek uwzględnono następujące krytera: - dobra beżąca perspektywczna sytuacja ekonomczna, rynkowa nansowa - względy społeczne Przedsęborstwa wytypowane do masowej komercjalzacj mały lo,5 procentowy udzał w przychodach ze sprzedaży produkcj własnej usług w całej gospodarce w 990 'roku. Lsta 400 przeds ęb orst.w włączonych do programu powszechnej prywatyzacj ne jest jeszcze zamknęta tzn. możlwe są odwołana, skreślena jak równeż uzupełnena, które mogą być dokonane z ncjatywy zarówno samych zanteresowanych jak organów za łożyćelskch. 0 elmnacj z lsty może zdecydować zła kondycja ekonomczna ostatnch mesęcy, zagrożene bankructwem, a także zmana stanowska przez radę pracownczą. Ostateczny wykaz przedsęborstw ma być udostępnony Zarządom Majątku Narodowego dopero jeseną br. Na lśce "400 przedsęborstw '..." znalazły sę 63 przeds ęb orstwa z województwa katowckego. Sytuacja -fnansowa tych przedsęborstw za okres styczeń-czerwec br. jest zróżncowana: - ok. 507. przedsęborstw posada rentowność powyżej 20% - w ok. 80% przedsęborstw należnośc przekraczają zobowązana kredyty - ponad 50% przedsęborstw uzyskało wysoką zyskowność sprzedaży tj. relację salda wynku -fnansowego brutto do przychodu ze sprzedaży własnej produkcj usług.
Jak już wcześnej wspomnano zwększa sę lczba jednostek w sektorze prywatnym. W drugm kwartale br. przyrost zakładów osób fzycznych zarejestrowanych w zbach skarbowych był wększy nż w perwszym kwartale. Lczbę tych jednostek na dzeń 30.06. w kraju województwe lustruje ponższe zestawene: WYSZCZEGÓLNENE Kraj Województwo w tys. 3 =00 w tys. 3 =00 O G G L E M... 272,4 09,4 7,8 0,2 339, 3 02,8 27,4 04, 6 Budownctwo... 65, 4 02, 9 0, 9 07,0 Transport... 56,9 06, 6 5,5 05, 3 Handel gastronoma 487, 3 9,3 53,8 5,0 Usług nemateralne 00,9, 8,8 3,4 Dynamka wzrostu lczby zakładów osób fzycznych w stosunku do kwartału br. w kraju jak w województwe była prawe jednakowa. W drugm kwartale br. zaobserwowano znaczny wzrost lczby pracujących w transporce, co spowodowane jest powstawanem prywatnych zakładów transportu publcznego. W systeme REGON na dzeń 3.07. zarejestrowanych było 0423 jednostk bez zakładów osób fzycznych. Z przekształceń własnoścowych dokonujących sę w ramach prywatyzacj gospodark w lpcu br. zanotowano 2 przypadk zmany przeds ęb ors.tw państwowych w spółk prywatne. Są to jednostk: - Przedsęborstwo Handlowo-Usługowe "B-pol" sp. z o.o Katowce - Śląske Przedsęborstwo Usług Eksportu Budownctwa "KBEX" sp. z o.o Katowce W województwe katowckm jest obecne 6 spółek akcyjnych skarbu państwa:!. - * - * -- Państwowa gencja Węgla Kamennego, sp. akcyjna w Katowcach - Kluczewske Zakłady Paperncze, sp. akcyjna w Kluczach - "TEMED", sp. akcyjna w Zabrzu - Huta "ZYGMUNT", sp. akcyjna w Bytomu - Zakłady Odzeżowe "BYTOM", sp. akcyjna w Bytomu - Huta "KTOWCE", sp. akcyjna w Dąbrowe Górnczej
Śląska Fabryka Kabl w Czechowcach-Dzedzcach została już sprywatyzowana. Huta "Katowce" -funkcjonuje jako jednoosobowa spółka skarbu państwa od serpna br. Obecne jest t.o najwększa spółka skarbu państwa w Polsce. ZKŁDY OS0B FZYCZNYCH SPÓŁK CYWLNE u tys. PRZEMYSŁ 3.2.990 TRNSPORT BUDOWNCTWO [[] 3.03. HNDEL POZOS USŁUG MflTER. USŁUG NEMTER. 30.06. ZKŁDY PRZEMYSŁOWE OSÓB FZYCZNYCH HM. 9 9 R. STRJKTURfl GflLĘZOWR -METLOWY (.0%) POZOSTŁE (7.02) SPOŻYWCZY (7.5%) SKĆRZW (3.4%) -ŚRODKÓW TRNS. (2.0%) ELEKTROTECHNCZNY KTRONCZNY ODZEŻOWY (4.%)- t ó l E W C Z Y (3.9%)- OEMCZNY (3.9%) MflTER BUDOWLMYCH (6.9%) DRZEWNY (9.%)
RYNEK PRCY Obowązująca od ponad,5 roku ustawa o zatrudnenu ne sprzyja zachowanu właścwych proporcj pomędzy podażą popytem na rynku pracy. Zamast kreować poltyką zatrudnena tworzena nowych mejsc pracy sprzyja poltyce zasłków kształtowana sę newłaścwych postaw podmotów oraz szerzena sę zjawska bezroboca» Efektem obowązujących przepsów prowadzonej poltyk są utrzymujące sę nekorzystne tendencje na rynku pracy tj. rosnące bezroboce, brak e-fektywnych dzałań w kerunku ogranczena tego zjawska stosunkowo mała aktywność podmotów sektora publcznego w sferze przekształceń zman strukturalnych w gospodarce narodowej. Lczba pracujących w gospodarce narodowej w półroczu br. wynosła 243,4 tys. osób z czego w sferze produkcj materalnej 980,2 tys. (78,8%) w s-ferze poza produkcją materalną 263,2 tys. (2,2%). W porównanu ze stanem w kwartale br. nastąpł neznaczny, o 0, 5 /., wzrost globalnego zatrudnena, przy czym w sferze poza produkcją materalną aż o 8 /., w sferze materalnej spadek o,5%. Jest to zjawsko korzystne z uwag na znaczne nedobory w szeroko rozumanej sferze usług. Według stanu na konec lpca br. lczba pracujących w 6 dzałach gospodark narodowej wynosła 956, tys. osób była o 0,9% nższa nż mesąc wcześnej. W cągu br. tendencje zman są na przeman rosnące malejące. Pozom przecętnego zatrudnena w lpcu br. wynósł 98,8 tys. był nższy o 0,9'/. w stosunku do czerwca br. Spadek zatrudnena wystąpł w przemyśle (o,27.), handlu (o,9%), gospodarce komunalnej (o 0,8%), łącznośc (o 0,2%), wzrosło zatrudnene w transporce (o 2,6%) budownctwe (o 0,9%). Struktura przecętnego zatrudnena w 6 podstawowych dzałach gospodark przedstawała sę następująco: WYSZCZEGÓLNENE V V 0 G 0 L E M... 00,0 00,0 00,0 Przemysł... 75,2 73,0 72,6 Budownctwo... 2,3 3,6 3,8 Transport... 2,3 2,5 2,6 Łączność... 0, 0, 0, Handel 6,5 7,4 7,4 Gospodarka komunalna 3,6 3, 5 3,5
Udzał zatrudnonych w jednostkach (sporządzających meldunk) państwowych spółdzelczych uległ obnżenu (w stosunku do marca br.), wzrósł natomast w jednostkach pr/watnych meszanych.. Strukturą sektorową przecętnego zatrudnena charakteryzuje: 887. udzał sektora publcznego 2% udzał sektora prywatnego Struktura przedsęborstw (dużych dobranych losowo średnch) według lczby zatrudnonych charakteryzuje sę: 23% udzałem przedsęborstw zatrudnających 2-50 osób 53% udzałem przedsęborstw zatrudn ających 5-500 osób 24% udzałem przedsęborstw zatrudnających powyżej 500 osób W poszczególnych dzałach udzały te są następujące: - 2-50 5-500 > 500 osób w 7. przemysł... 68 8 4 budownctwo... 80 4 6 transport... 6 82 2 - - 00 35 54 gospodarka ko- 6 75 9 Na przestrzen br. struktura ta ne ulega zasadnczym zmanom. Efektem dokonywanych zwolneń w tym szczególne grupowych utrzymującej sę rozbeżnośc terytoralnej podaży popytu na rynku pracy jest pogłębające sę zjawsko bezroboca, którego tempo w cągu ostatnch dwóch mesęcy znaczne wzrosło. W lpcu br. (w stosunku do czerwca br.) lczba bezrobotnych wzrosła aż o 9,6 tys. osób, tj. 2,0% (w czerwcu wzrost o 9,3%, w maju - 4,2%, kwetnu -,5%) osągając na konec mesąca stan 89,2 tys. osób. Stopa bezroboca merzona lczbą bezrobotnych w relacj do czynnych zawodowo wynosła 4,9% (w stycznu 3,5%). *
8 Dzałana doraźne podejmowane w celu zagospodarowan a potencjału rąk do pracy są w zasadze znkome w stosunku do rozmarów zjawska bezroboca. Na przyuczene do zawodu lub przekwalfkowane keruje sę średno w mesącu około 250 osób. W lpcu były to 22 osoby. Natomast na skutek znacznego ogranczana możlwośc bur pracy w zakrese organzacj prac nterwencyjnych (ogranczene wydatków na te cele), maleje lczba osób kerowanych do. prac zastępczych tak w kwartale były to welkośc rzędu 4,0 tys. osób, w lpcu zmalały do,4 tys. Struktura przestrzenna bezrobotnych charakteryzuje sę: - utrzymującą sę koncentracją bezrobotnych w rejone Sosnowca, Glwc, Tych, Katowc, - wysokm utrzymującym sę na zblżonym pozome udzale kobet bezrobotnych w całej zborowośc bezrobotnych na terene całego wojewódz twa, - koncentracją bezrobotnych ze zwolneń grupowych w rejonach Glwc, Sosnowca, Jastrzęba Zdroju, Katowc, Tych (prawe 50"/. ogółu bezrobotnych z tego tytułu), - zdecydowane wększym nż w nnych rejonach szansam na znalezene pracy nezmenne w rejonach Bytoma, Zabrza, Tych, Racborza, Chorzowa, Katowc (do 5 bezrobotnych na ofertę pracy) zdecydowane najgorszym w rejone Jaworzna, Olkusza, Będzna (ponad 00 bezrobotnych na ofertę). nonsowane przez zakłady pracy zwolnena grupowe wykazują wprawdze tendencję rosnącą, średno mesęczne przybywa 6 zakładów zgłaszających zwolnena 600 osób zgłoszonych do zwolnena, ale w dalszym cągu rozmary tych dzałań są zbyt małe, a ch przebeg zbyt wolny. Według stanu na konec lpca br. 68 zakładów zapowada redukcję zatrudnena, a objętych ną będze prawe 7 tys. osób. W zwązku z naslanem sę nekorzystnych tendencj na rynku pracy brakem efektywnych dzałań w tym zakrese jak też zbyt wolnym przebegem zman strukturalnych koneczna jest weryfkacja obowązującej ustawy o zatrudnenu, która obecne ne przystaje do zachodzących zman społecznych ekonomcznych.
Znaczna jest równeż dynamka zman zjawska w lpcu, bezroboce rejestrowane objęło 2,5 raza osób węcej nż przed rokem. Strukturę bezroboca charakteryzują utrzymujące sę w zasadze na ne zmenonym pozome udzały poszczególnych grup tak: - kobety stanową około 707. ogółu bezrobotnych -- młodocan - 7. - absolwenc - 07. są to główne absolwenc szkół zawodowych - nwaldz - 7. - bezrobotn ze zwolneń grupowych ponad 2 0 7 ogółu bezrobotnych, wśród których, c: którzy ne posadają prawa do zasłku to zaledwe 57. odsetek, chocaż z neudokumentowanych źródeł wynka, że wśród poberających zasłk jest znaczna grupa pracujących na tzw. "czarnym rynku". W przekroju zawodowym najwęcej bezrobotnych rejestruje sę: -- w zawodach robotnczych - wśród sprzedawców, krawców, mechanków maszyn, kucharzy, ślusarzy - w zawodach nerobotnczych - wśród ekonomstów, technków nżynerów mechanków budowlanych. W końcu lpca br. stałą pracę oferowano 0,3 tys. osób, tj. prawe 2-krotne węcej nż przed rokem, ale mnej nż w czerwcu '. o 292 mejsca) maju (o 909 mejsc) br. bsolwentom proponowano,3 tys. mejsc, robotnkom 9,7 tys. mejsc, kobetom,0 tys. mejsc. 0 każdą ofertę ubegała sę przecętne 9 bezrobotnych relacja ta była gorsza nż w poprzednch mesącach br. W dalszym cągu w bardzo trudnej sytuacj są bezrobotne kobety, z których co 60-ta może lczyć na pracę za pośrednctwem bura pracy, natomast o młodocanych pracownków w lpcu br. ne ubegał sę żaden zakład pracy. Pracę oferuje sę w zasadze pracownkom fzycznym w wększośc są to propozycje dla górnków nnych pracownków dołowych, robotnków budowlanych, ślusarzy, spawaczy z uprawnenam oraz sprzedawczyń, krawcowych pracownc newykwalf kowanych (sprzątaczk, salowe). Lczba bezrobotnych, którzy podejmują pracę utrzymuje sę w cągu br. na pozome około 3% zarejestrowanych bezrobotnych^ w lpcu br. wynosła 2264 osoby z czego połowę stanowły kobety. W dalszym cągu bezrobotn ne są zanteresowan ofertam jakm dysponują bura pracy, a ponadto stnejąca rozbeżność terytoralna poszukujących pracę oferujących ją oraz brak efektywnych dzałań nwelujących te rozbeżnośc sprzyja pozornej częsta bernośc welu bezrobotnych.
DOCHODY WYDTK LUDNOŚC Sytuacją penężną w województwe katowckm w czerwcu br. kształtowały następujące tendencje: - pogarszające sę w dalszym cągu wskaźnk relacje -fnansowe w przedsęborstwach w tym: narastane ne zrealzowanych zobowązań wobec budżetu, - relatywne wysok (w porównanu z majem kwetnem) wskaźnk wzrostu cen wbrew ogranczanu nflacj, - spadek w kolejnym trzecm mesącu wydatków penężnych ludnośc ponoszonych na styku z sektorem uspołecznanym, - wyższy, nż w maju, przyrost stanu wkładów oszczędnoścowych ludnośc jednostek sektora prywatnego. W czerwcu br. p en eżne przychody ludnośc wyszacowano na około 5,3 bln zł tj. na pozome około 50 mld wyższym nż w maju br. Neznacznemu przyrostow przychodów penężnych towarzyszy spadek wynagrodzeń za pracę śwadczeń społecznych oraz wzrost kwoty udzelonych kredytów przychodów z pozarolnczego sektora prywatnego. W perwszym półroczu br. - w stosunku do perwszego półrocza ubegłego roku - zarówno przychody ogółem jak wydatk penężne ludnośc uległy podwojenu (ceny wzrosły w tym czase o 77, 7.). W lpcu br. przecętne wynagrodzen e m es ęczne w 6 dzałach gospodark narodowej wynosło 2285 tys. zł, tj. o 6,7'/. węcej nż w czerwcu. W porównanu z poprzednm mesącem nastąpł wzrost przecętnej płacy w przemyśle, budownctwe transporce. Natomast przecętne wynagrodzene mesęczne w 6 dzałach za okres 7 mesęcy wynosło 272 t*ys.. żł. W województwe katowckm w perwszym półroczu br. przecętne wynagrodzene mesęczne w jospodarce narodowej ukształtowało sę na pozome 2027 tys. zł z czego bez wypłat z zysku 883 tys. zł. W sferze produkcj materalnej przecętne wynagrodzene wynosło 23 tys. zł było wyższe o 5,7. od przecętnej płacy w województwe natomast. w sferze poza produkcją materalną przecętne wynagrodzene wynosło 63? tys. zł było nższe o 9.7.. Poza dzałam: Przemysł, dm n strać ja państwowa wymar sprawedlwośc oraz Fnanse ubezpeczena - w których wynagrodzene ukształtowało sę powyżej przecętnego w całej gospodarce - we wszystkch pozostałych dzałach było ono ponżej przecętnej. W urzędach admnstracj
samorządowej przecętne wynagrodzene waha sę w grancach od 502 tys. zł w Urzędze Masta Jastrzębe-Zdrój do 307 tys. zł w Urzędze Masta Sławków. Przecętne wynagrodzene mesęczne w gospodarce? narodowej ukształtowało sę za okres 6 mesęcy na pozome nższym nż w perwszym kwartale br. (o ok. 7.). Poneważ towarzyszy temu zjawsku comesęczny klkuprocentowy wzrost cen śwadczy to o pogarszającej sę sytuacj materalnej zatrudnonych, których realne płace są coraz mnejsze. W czerwcu br. po raz perwszy od klku kwartałów, ne przeprowadzono waloryzacj rent emerytur, co spowodowało, że dochody ludnośc z tytułu śwadczeń społecznych utrzymały sę na pozome zblżonym do maja br. Przecętna lczba emerytów rencstów w półroczu br. wynosła 743 tys., w tym było 35 tys. rolnków ndywdualnych. Przecętna mesęczna emerytura renta wynosła 52 tys. zł, natomast dla rolnków ndywdualnych 902 tys.zł. W porównanu z analogcznym okresem ub. roku wzrosła zarówno przecętna lczba emerytów rencstów (o 7,57.) jak przecętna mesęczna emerytura renta (ponad 2,5-krotne). Od czerwca wzrosły zasłk wychowawcze rodznne. Wypłaty zasłków jednorazowych śwadczeń z ubezpeczena (bez zasłków chorobowych wypłaconych ze środków zakładów pracy) wynosły w okrese styczeń-czerwec 09,4 mld zł, wzrosły w stosunku do analogcznego okresu ub. roku prawe 2-krotne. Wydatkj penę żne ludnośc w czerwcu br. szacuje sę w województwe na 4,6 bln złotych tj. na podobnym pozome jak w maju. Spośród podstawowych rodzajów wydatków - spadek w stosunku do maja br. - dotyczy zakupu towarów w sektorze publcznym. Na nezmenonym pozome pozostają wydatk z tytułu podatków opłat natomast wzrost wykazują opłaty za usług kwoty spłat kredytów. ' Pommo wzrostu cen usług w czerwcu w stosunku do poprzednego mesąca (o ok. 5,6%) spowodowanym wzrostem cen energ gazu pod konec maja br. oraz dwukrotnym w cągu czerwca, wzrostem cen palw, przyrost wydatków penężnych ludnośc z tytułu opłat za usług wynósł zaledwe 2,3%. Kumulacja skutków wzrostu cen z powyższych tytułów w wydatkach ludnośc nastąp w kolejnych mesącach. W perwszym półroczu br. w porównanu z analogcznym okresem ub. roku około 3-krotne wzrosły opłaty za usług oraz podatk opłaty. Natomast 9-krotnemu wzrostow kredytów udzelonych ludnośc towarzyszy proporcjonalny wzrost kwot kredytów spłaconych po strone wydatków. ^
Kwota p r z y r o s t u oszczędnośc na rachunkach bankowych w czerwcu była wyższa nż w maju br. (o ołc. 07.) ale dużo mnejsza nrż w marcu kwetnu. Tak stan rzeczy można uzasadnać ogranczonym możl.wośc am -fnansowym gospodarstw domowych spowodowanym newelkm wzrostem lub spadkem podstawowych źródeł przychodów. W cągu 6-mesęcy tego roku przyrost oszczędnośc był wyższy w stosunku do analogcznego okresu ub. roku prawe 3-krotne. W strukturze wkładów termnowych charakterystyczny jest spadek udzału wkładów rocznych weloletnch na rzecz wzrostu oszczędnośc krótkotermnowych: 3 6-co mesęcznych. P R Z E C P E WYNGRODZENE U H S f M GOSPODRCE NRODOM PRZEMYŚL ] BUDOUNCTWO H TRfNSPORT [ ] ftcel ^ m OCHRON ZDROW OŚWT WYCHO WNE DMN STRCJ PŃSTWOW PRZECĘTNE MESĘCZNE WYNGRODZENE EMERYTUR ff 9 9 R WYNGRODZENE U tys. zl EMERYTUR BEZ ROLNKÓW NDYW. EMERYTURO ROLNKÓW NDYW. 40O 880 200 600 2000 2400 l K W R T Ł P P Ó Ł R O C Z E
SYTUCJ FNNSOW PRZEDSĘBORSTW Trudna sytuacja budżetu państwa stanow poważne zagrożene dla prawdłowego -funkcjonowana całej gospodark. Bardzo duże odchylena od ustawy budżetowej występują tak po strone dochodów, na skutek obnżającej sę rentownośc przedsęborstw, jak po strone wydatków. Beżąca realzacja, często wyższych nż planowano, wydatków w powązanu z nezadawalającą realzacją dochodów, wpływa na wzrost defcytu budżetowego zwększając potrzeby w zakrese jego fnansowana. W perwszym półroczu roku sytuację fnansową przeds ęborstw charakteryzują: - prawe nezmenny wskaźnk pozomu kosztów (dk. 9 4 /.) - nska zyskowność sprzedaży tj. nska relacja wynku fnansowego do przychodu ze sprzedaży własnej produkcj usług (z 97 zł na 000 zł sprzedaży w okrese styczeń-luty obnżyła sę do 86 zł w okrese styczeń-czerwec) - nsk wskaźnk rentownośc netto (obnżył sę z 0,4% za perwsze 2 mesące do 9,2% za okres 6 mesęcy) - wzrost lczby przedsęborstw nerentownych (na konec czerwca r. ch.udzał wynosł: w przemyśle 23,77. przeds ęb orstw, w budownctwe 2,6% przedsęborstw w transporce samochodowym 44,% przedsęborstw) - newelk spadek zadłużena przedsęborstw (w przemyśle relacja zobowązań do należnośc obnżyła sę ze 03,07. za 2 mesące do 97,8% za 6 mesęcy) - wzrost zapasów w przedsęborstwach spowodowany barerą popytu. Na ogólną lczbę 545 przedsęborstw w województwe 352 było nerentownych. W poszczególnych dzałach gospodark sytuację w tym zakrese na konec czerwca br. lustrują następujące dane:
WYSZCZEGÓLNENE lczba przeds ęb orstw z zyskem ze stratą z wynkem 0 Sfera produkcj mate- 037 ' 32 7 w tym: przemysł.... 396 23 - budownctwo... 227 33 rolnctwo... 5 40 transport... 44 28 - ; handel... 29 57 2 gospodarka komunalna 63 7 2 Sfera poza produkcją materalną... 0 3 39 w tym: gospodarka meszkanowa oraz nemateralne usług komunalne... 42 38 W przemyśl e sytuacja -fnansowa przedsęborstw była zróżncowana. W dalszym cągu w najgorszej kondycj -fnansowej pozostaje górnctwo - na 23 nerentowne przedsęborstwa przemysłowe 46 to kopalne. Najnższy wskaźnk rentownośc uzyskano w przeds ęb orstwach przemysłu węglowego (-3, 37.) oraz ceramk szlachetnej (-0,37.). Natomast wśród gałęz o najkorzystnejszych wynkach znajdują sę: przemysł maszynowy 26,67 przemysł chemczny * 24,67 przemysł elektrotechnczny elektronczny 23,67 przemysł szklarsk 20,97 Jednak wskaźnk ten w trzech perwszych w y m e n o n y c h gałęzach ulega obnżanu.podobne jak w okrese 5 mesęcy tego roku tylko przedsęborstw uzyskało wskaźnk rentownośc powyżej 607. Zadłużene beżące przekracza należnośc w 206 przedsęborstwach (tj. 39,77 ogółu jednostek przemysłowych). Występująca od początku roku nekorzystna relacja' zobowązań do należnośc uległa poprawe w drugm kwartale br. za okres 6 mesęcy wynosła 97,87.
Obcążena przedsęborstw przemysłowych wynosły 90,2%, natomast dopłaty 7,27. pozomu ubegłorocznego. Spadek obcążeń jest efektem obnżena sę o 52,37. podatku dochodowego. Wększa dynamka kosztów własnych sprzedaży produkcj usług (52,%), nż sprzedaży (38,5%) rzutuje na wskaźnk rentownośc, który za okres styczeń-czerwec br., wynósł 6,% (wykazując duże zróżncowane w poszczególnych gałęzach). 0 pogarszającej sę sytuacj przedsęborstw wynkającej z barery popytu, śwadczą rosnące zapasy w przedsęborstwach. W stosunku do styczna br. wzrosły zapasy produktów gotowych mędzy nnym w przemyśle skórzanym (o 3,8%), odzeżowym (ol3,3%), szklarskm (o 30,8%), materałów budowlanych (o 02,2%), W budown ctw e wynk fnansowe przedsęborstw są mnej pesymstyczne: - 33 przedsęborstwa są nerentowne (wskaźnk rentownośc netto mnejszy od 0), - 47 przedsęborstw uzyskało nską rentowność (w grancach od 0 do 20%), - 62 przedsęborstwa mały rentowność średną (od 20% do 40%), - 9 przedsęborstw uzyskało stosunkowo wysoką rentowność (powyżej 40%), Najwyższą rentowność uzyskały przedsęborstwa budownctwa produkcyjno-usługowego - 29,%. Przedsęborstwa budowlane mają wyższą rentowność od przemysłowych, toteż relacja zobowązań do należnośc jest znaczne korzystnejsza - znaczne mnej jest przedsęborstw "newypłacalnych" (9,2% ogółu jednostek). W transporc e samochodowym 26 przeds ęb. orstw zamknęło blans 6 mesęcy br. stratą, a 33 uzyskało zysk. W 3 przedsęborstwach wskaźnk rentownośc kształtuje sę na pozome 0-20%, a tylko w 2 w grancach 20-40%.
PRODUKCJ M TER LN L p ec br. był kolejnym mesącem kontynuacj negatywnych trendów, które wystąpły w półroczu br. śwadczą o pogłębanu sę procesu recesj gospodarczej. Globalna wartość produkcj sprzedanej w 6-cu podstawowych dzałach gospodark narodowej w beżących cenach realzacj rzeczywstym czase pracy była wprawdze wyższa o 0,27. nż w mesącu poprzednm przy czym: - w przemyśle wyższa o 3,77. - w budownctwe wyższa o 2,7. - w łącznośc wyższa o 7,67. - w transporce nższa o 4,87. - w gospodarce komunalnej nższa o 7,27., ale był to efekt dłuższego o 3 dn czasu pracy. W porównywalnym czase pracy wartość produkcj sprzedanej była nższa o 27. w stosunku do czerwca br. * W okrese 7 mesęcy br. przychody ze sprzedaży produkcj usług w 6 podstawowych dzałach gospodark osągnęły pozom 94.2 bln zł. Udzał sektora prywatnego w przychodach ze sprzedaży jest w dalszym cągu newelk a tempo zman zbyt wolne. W sześcu podstawowych dzałach gospodark struktura dzałowa sprzedaży (jednostek objętych badanem) jest następująca: - 777. przychodów pochodz ze sprzedaży w przemyśle - 07. przychodów pochodz ze sprzedaży w budownctwe - 87. przychodów pochodz ze sprzedaży w handlu - 5V. przychodów pochodz ze sprzedaży w pozostałych dzałach Wartość produkcj sprzedanej w przemyśle w cenach stałych w lpcu br. była nższa nż przed rokem o 2,27., ale dynamka ta była korzystnejsza nż w czerwcu br. (spadek o 3,97.) korzystnejsza nż w analogcznym mesącu u b. roku (spadek o 23,77.). Wzrost wartośc produkcj wystąpł jedyne w przemyśle węglowym (o 6.37.), środków transportu (o,87.), papernczym (o 9,57.), polgrafcznym (o 9,97). W pozostałych gałęzach wartość produkcj była nższa nż przed rokem. W okrese od styczn a do pca br. dynamka produkcj sprzedanej w przemyśle w cenach stałych w rzeczywstym porównywalnym czase pracy wykazuje tendencję malejącą osągając za sedem mesęcy dynamkę 93,27.. średne tempo spadku produkcj w przemyśle w br. wynosło 3,07..
W lpcu br. wydobyto,9 mn t: węgla kamennego, tj. o,6'/. mnej nż przed rokem ale o 6,9% węcej nż w czerwcu br. Począwszy od kwetna dynamka wydobyca na przeman rośne maleje. Łączne w okrese styczeń- pec br. wydobyto 80,8 mn t węgla tj. 7,2% mnej nż w analogcznym okrese ub. roku. Produkcja stal, wyrobów walcowanych, cynku ołowu w dalszym cągu utrzymuje sę na pozome nższym nż przed rokem (za sedem mesęcy spadek odpowedno o 7%, 7%, 4% 20%). Wyższa nż przed rokem jest produkcja pralek o 7'%, cementu o 34%. W grupe asortymentów spożywczych w okrese styczeń- pec br. szczególne nska jest dynamka mleka (65,3%) oraz masła (37,0%), jedyne produkcja śmetany jest znaczne powyżej pozomu sprzed roku (dynamka 76,8%). Przychody ze sprzedaży w budown ctwe (w cenach beżących) generalne rosną od marca br., przy czym począwszy od kwetna tempo wzrostu wyraźne słabne w lpcu br. przychody wzrosły o 2,% w stosunku do czerwca (w marcu wzrost o 6,8% w stosunku do lutego). W stosunku do analogcznego mesąca ub. roku przychody ze sprzedaży były wyższe w lpcu br. aż o 58%, narastająco za sedem mesęcy wyższe o 53% przy krajowym wskaźnku wzrostu cen robót budowlano-montażowych w czerwcu br. 49% za sześć mesęcy r ' / Jl'/.. W budown ctw e m esz kan owym przekazana w lpcu br. 892 meszkana o powerzchn użytkowej 57,7 tys. m2, tj. o 4% mnej nż przed rokem. Efekty lpca były korzystnejsze nż efekty pozostałych mesęcy br. W stosunku do mesąca o najnższych efektach, tj. marca lość meszkań przekazanych wzrosła aż o 350 meszkań. Łączne w okrese sedmu mesęcy br. oddano do użytku 4,6 tys meszkań tj. 3,5% mnej nż w okrese styczeń-l pec ub. roku. Meszkana własnośc publcznej stanową zaledwe 0% ogółu przekazanych meszkań, własnośc prywatnej aż 90% w 74% są to meszkana spółdzeln meszkanowych. Dynamka przekazywanych meszkań spółdzeln meszkanowych w lpcu br. wynosła 08,9% była znaczne mnej korzystna nż na początku br. roku. Maleje równeż przecętna powerzchna użytkowa meszkana, w lpru były to meszkana o przecętnej powerzchn ć>5 m2 (w maju - b3 m2, czerwcu - 80 m2). Przedsęborstwa transportu samochodowego dysponowały na konec lpca taborem o ładownośc 94, tys. t. W lpcu br. przewezono 3, mn t. ładunków, tj. o 2,5% mnej nż w czerwcu br. przy czym w transporce samochodowym publcznym o 0,5% mnej, a w specjalzowanym o 3,0% mnej. W okrese 7 mesęcy br. transportem publcznym specjalzowanym przewezono 23,9 mn ton ładunków. Przewozy pasażerów transportem samochodowym
publcznym wynosły w lpcu br. 6, mn osób, a w okrese styc:zeń-l p ec br. 48» mn osób. ląską DOKP w lpcu br. przewezono., mn ton ładunków t j. o 5,37. mnej nż przed rokem. W dalszym cągu 80"/. przewożonych łpadunków stanow węgel, którego w lpcu br. przewezono o,57. węcej nż w analogcznym mesącu ub. roku, a poneważ spada wydobyce węgla można sądzć, że zwększył sę udzał kole w jego przewozach. Za 7 mesęcy br dynamka przewozu ładunków była nadal nska (87.8%), a w przypadku węgla wynosła 9.2%. W cągu 7 mesęcy br. utrzymuje sę tendencja spadkowa w skupe żywca produktów pochodzena zwerzącego. W okrese styczeń-l pec w porównanu z analogcznym okresem roku ubegłego spadł skup: o 37. żywca rzeźnego (w wadze męsa), mleka o 22,8%, j a j a z o 37,2%. Natomast w lpcu br. w stosunku do lpca ub, roku w rolnctwe z aobserwowano: - nższy skup żywca rzeźnego (w wadze męsa) o 0.6%, - korzystną dynamkę w skupe drobu - 39,%, - spadek skuponego mleka o 22., 37., - ponad trzykrotny' wzrost skupu jaj PRZYCHODY ZE SPRZEDŻY PRODUKCJ U M? PRZEMYŚLE fłftjogczny OKRES POPRZHNEGO ROKU -00 (CEW STLE)
CENY Ceny real zacj produkc sprzedanej przemysłu ogółem w czerwcu br. w stosunku do maja wzrosły o 5,9%. Najwyższy wzrost cen zaznaczył sę w przemyśle energetycznym aż o 63, H/, co newątplwe wąże sę ze wzrostem cen energ elektrycznej. Ponadto zblżony do przecętnego wzrost cen wystąpł w przemyśle precyzyjnym < >,0'/.), skórzanym (5,7"/.) węglowym <5,&X). Spadek cen mał mejsce w 5 gałęzach. Za 6 mesęcy br. w stosunku do średnch cen 990 r. wzrost cen w przemyśle wynósł 38,5X. nalzując w okrese półtora roku tendencję mesęcznych wskaźnków cen realzacj produkcj przemysłowej (oblczonych przy podstawe mesąc poprzedn = 00) można zaobserwować, że w 990 r. po bardzo wysokm wzrośce cen w stycznu, w kolejnych mesącach wzrost ne przekraczał 4X, a w marcu kwetnu odnotowano nawet newelke spadk cen. W r. najwyższy wzrost cen produkcj przemysłowej wystąpł równeż w stycznu, po czym tempo wzrostu cen osłabło. Ponadto od maja br. wskaźnk cen w przemyśle wykazuje ponawne tendencję rosnącą. m M K CEN RELZCJ PRODUKCJ PRZEMYSŁOWEJ W STOSUKU DO ŚREDNCH CEN 990 R. 60»* 40 20 00 80 60 40 20 V V V V V X X X X V v V V «-co 990 r. r. Krajowy pozom cen produkc budowlano-montażowe w czerwcu był,7% wyższy nż w maju br. o 48,67. wyższy n przed rokem.
Ceny 2 Wzrost cen towarów _ usług konsumpcyjnych wprawdze? wykazuje tendencją malejącą, ale w dalszym cągu nflacja ne do końca jest stłumona. Tempo wzrostu cen jest zmenne. Do serpna ub. roku słabło, po czym zacząło wzrastać aż do 2,77. w stycznu br. W kolejnych mesącach br. wskaźnk wzrostu cen towarów usług konsumpcyjnych malał do najnższego pozomu 2,77. w kwetnu maju br. Natomast już w czerwcu br. ceny wzrosły o 4,97. w stosunku do maja br. W całym kwartale br. porównanu z kwartałem poprzednm ceny wzrosły o,77. Średne mesęczne tempo wzrostu cen poszczególnych grup towarów usług konsumpcyjnych w r. prezentuje zestaw en e: WYSZCZEGÓLNENE kwartał kwartał półrocze TOWRY USŁUG KONSUMPCYJNE... 7,9 3,4 5,6 Żywność... 5,7 0, 5 3, Napoje alkoholowe... 3,9 7,2 0, 5 rtykuły n. eżywnośc owe 7,6 3,4 5, 5 Usług... 2, 8 8,9 0,8 W półroczu br. charakterystyczny był wolnejszy wzrost cen artykułów spożywczych nż cen pozostałych grup towarów. Zdecydowane najszybcej rosły ceny usług napojów alkoholowych. Z artykułów żywnoścowych w czerwcu br. w porównanu z grudnem ub. roku najbardzej wzrosły ceny zemnaków, warzyw, owoców ch przetworów - o 03,07., z tym że w tej grupe mały mejsce zarówno sezonowe podwyżk jak obnżk cen. Ponadto znaczne podrożał nabał o 42,87, a zwłaszcza mleko napoje mleczne - o 68,7.. Obnżyły są natomast mądzy nnym ceny jaj o 3,67, masła o 28,87 cukru o 6,7. Ceny artykułów neżywnoścowych w czerwcu br. w porównanu z grudnem ub. roku wzrosły średno o 38,07, a najwąkszy wzrost dotyczył opału (67,97.), maszyn do szyca (68,37.) wyrobów tytonowych (63,27.). W grupe usług, które najbardzej podrożały w czerwcu br. stosunku do grudna ub. roku szczególne wzrosły ceny usług zwązanych z utrzyman em m esz kan a. Opłaty za gaz energą elektryczną wzrosły odpowedno o 369,67. (!) o 47,47.(), a za centralne ogrzewane cepłą wodą o 007.