Mateusz Klimek Pomniki historii
Ale o co chodzi? Jeśli zobaczysz pomnik historii, to znaczy, że: ten zabytek się nie rusza, czyli jest nieruchomy ma duże e znaczenie (a nawet ponadregionalne) prezentuje dużo o wartości (historycznych, naukowych, a nawet artystycznych) coś znaczy (szczególnie dla polskiego dziedzictwa kulturalnego)...oraz...
Jeśli zobaczysz pomnik historii, to znaczy, że: Ale o co chodzi? jest taki jak kiedyś (czyli zachował pierwotną kompozycję przestrzenną ), lub lekko uległ przekształceniu Ma jeden styl lub czytelne i zharmonizowane ich nawarstwienia (co by się nie pomieszało o nikomu) ładnie i estetycznie wygląda (czyli jest należycie wyeksponowany w przestrzeni miejskiej lub krajobrazie i zachował pierwotne relacje z otoczeniem) nie stworzył go byle kto (tylko jakiś wybitny twórca) Nie sąs to dwie cegły y (czyli jest dobrze zachowany, lub jest w stanie pozwalającym na renowację) Nie jest pozostawiony na pastwę losu (czyli jakiś konserwator co jakiś czas go przytula )
Pomniki historii obejmują całą Polskę i sąs to: Gdzie spotkam taki pomnik? krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne, ruralistyczne i zespoły y budowlane tworzące jednorodne zespoły y zabudowy zachowujące ce pierwotne funkcje użytkowe u obiekty architektoniczne i zespoły y tych obiektów w prezentujące wybitne wartości architektoniczne, unikatowe pod względem rozwiąza zań projektowych, jednorodne stylowo, zawierające historyczny bądźb artystyczny wystrój zabytki gospodarki i przemysłu u reprezentujące tradycyjne lub unikalne dziedziny działalno alności typowe dla ziem polskich, posiadające zachowane dawne urządzenia produkcyjne, zachowane w historycznych układach urbanistycznych obiekty budownictwa obronnego parki i ogrody o wybitnych walorach kompozycyjnych, krajobrazowych i przyrodniczych cmentarze o historycznym układzie przestrzennym, z wybitnymi dziełami sztuki kamieniarskiej, skrywające prochy wybitnych Polaków w lub będące b świadkami ważnych wydarzeń historycznych miejsca pamięci najważniejszych niejszych wydarzeń lub postaci historycznych - w tym świadectwa wielokulturowości dawnej Polski wykopaliska archeologiczne
Chciałbym taki w domu... To nie takie łatwe... Obiekt musi być na liście zabytków......zgłaszaj aszający składa wniosek do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków......ten opiniuje go, a wniosek leci na biurko do Generalnego Konserwatora Zabytków......Departament Ochrony Zabytków w zgłasza go do Krajowego Ośrodka O Badań i Dokumentacji Zabytków w w Warszawie......KOBIDZ opiniuje zasadność propozycji uznania obiektu za pomnik historii......po tej opinii Minister Kultury przedkłada wniosek Radzie Ochrony Zabytków......jak Rada się ucieszy z tego pomysłu u (czyli pozytywnie go zaopiniuje), zgłoszenie wraca do KOBIDZ......KOBIDZ przygotowuje projekt rozporządzenia Prezydenta RP wraz z uzasadnieniem i załą łącznikiem graficznym czytaj zdjęciem i mapą......projekt wędruje w do Ministra Kultury, a ten go akceptuje (bądź nie) i kieruje wniosek do Prezydenta RP (bądź nie)......jak Prezydentowi wniosek się spodoba, to wprowadza go w życie (czyli w drodze rozporządzenia uznaje obiekt za pomnik historii i określa jego granice)......i na koniec rozporządzenie ukazuje się w gazetce parlamentarno rządowo prezydenckiej zwanej Dziennikiem Ustaw.
No to do rzeczy! 30 4, 18 2 10 1 28 11 33 9 5 12 25 23 21 20 14, 27 24 19 17 13 7 6 31 32 3 15 26 22 29 8 16
1. Biskupin rezerwat archeologiczny 8 IX 1994
2. Frombork zespół katedralny 8 IX 1994
3. Jasna Góra zespół klasztorny oo. Paulinów 8 IX 1994
4. Gdańsk miasto w zasięgu obwarowa gu obwarowań z XVII w. 8 IX 1994
5. Gniezno 8 IX 1994 katedra pw. Wniebowzięcia NMP i cia NMP i św. Wojciecha
6. Kazimierz Dolny 8 IX 1994
7. Krzemionki kopalnie krzemienia z okresu neolitu 8 IX 1994
8. Kraków historyczny zespół miasta 8 IX 1994
9. Ostrów Lednicki 8 IX 1994
10. Malbork Zespół zamku krzyżackiego ackiego 8 IX 1994
11. Toruń Stare Miasto, Nowe Miasto 8 IX 1994
12. Warszawa Historyczny zespół miasta z Traktem Królewskim i Wilanowem 8 IX 1994 www.wilanow-palac.art.pl
13. Wieliczka kopalnia soli 8 IX 1994
14. Wrocław aw po raz pierwszy Zespół historycznego centrum 8 IX 1994
15. Zamość historyczny zespół miasta w zasięgu obwarowa gu obwarowań XIX wieku 8 IX 1994
16. Bochnia kopalnia soli 26 IX 2000
17. Kalwaria Zebrzydowska krajobrazowy zespół manierystycznego parku pielgrzymkowego 30 X 2000
18. Gdańsk pole bitwy na Westerplatte 22 VIII 2003
19. Góra ra św. Anny komponowany krajobraz kulturowo -przyrodniczy przyrodniczy 14 IV 2004
20. Legnickie Pole Pobenedyktyński zespół klasztorny 14 IV 2004
21. Krzeszów zespół dawnego opactwa cystersów 14 IV 2004
22. Racławice awice teren historycznej Bitwy Racławickiej awickiej 14 IV 2004
23. Srebrna Góra ra Twierdza Srebrnogórska, nowo rska, nowożytna warownia górska z XVIII w. rska z XVIII w. 14 IV 2004
24. Tarnowskie Góry ry podziemia zabytkowej kopalni rud srebronośnych oraz sztolni nych oraz sztolni Czarnego Pstrąga ga 14 IV 2004
25. Łę Łęknica Park Mużakowski akowski park w stylu krajobrazowym 14 IV 2004
26. Leżajsk 13 IV 2005 zespół klasztorny oo. Bernardynów
27. Hala Stulecia -Wroc Wrocław 13 IV 2005
28. Chełmno Stare Miasto 18 IV 2005
29. Łańcut zespół zamkowo -parkowy 25 VIII 2005
30. Kamień Pomorski zespół katedralny 25 VIII 2005
31. Kozłówka zespół pałacowo acowo -parkowy 25 IV 2007
32. Lublin 25 IV 2007 historyczny zespół architektoniczno -urbanistyczny
33. Kanał Augustowski droga wodna 25 IV 2007
Źródła informacji i fotografii (jeśli nie jest podpisane inaczej): Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków oraz Wikipedia, wolna encyklopedia Wszelkie prawa zastrzeżone. Mateusz Klimek, 2008