The SaeboStretch Patent Pending A Dynamic Solution for a Dynamic Problem 1-888- 284-5433 www.saebo.com
Saebo Inc. Przedstawia aktualnie najbardziej innowacyjną ortezę przeznaczoną do pozycjonowania i profilaktyki ręki u chorych z niedowładem. Ofertę tą wyróżnia kilka zalety nie spotykanych do tej pory w innych ortezach: Opatentowany elastyczny element podpierający palce o możliwości zastosowania trzech różnych wymiennych rodzajów giętkości System taśm utrzymujących palce w korekcji i nie pozwalający im ześlizgnąć się z ortezy Specjalne wycięcia pozwalające na precyzyjne umiejscowienie taśm na palcach i zapewniające im maksimum komfortu. Instrukcja ta zawiera ważne informacje zarówno dla osób, które będą używać SaeboStretch jak i terapeutów przedstawiających jak zakładać tą ortezę. Zaleca się uważne przeczytanie wszystkich zawartych informacji. WSKAZANIA : Pozycjonowania niedowładnej ręki w następujących chorobach neurologicznych( udar mózgu, uraz czaszkowo- mózgowy, mózgowe porażenie dziecięce, uraz rdzenia kręgowego). Profilaktyka napięcia mięśniowego (od minimalnego do umiarkowanego) i zakresów ruchu w stawach dłoni. PRZECIWWSKAZANIA: Znacznego stopnia przykurcze w nadgarstku i stawach palców Otwarte rany, owrzodzenia i zmiany skórne o podłożu infekcji Umiarkowana i duża opuchlizna OSTRZEŻENIA: Orteza SaeboStretch musi być dobierana przez fizjoterapeutę lub terapeutę zajęciowego. Osoba ta jest odpowiedzialna za ocenę stanu skóry pacjenta oraz jego edukację w zakresie właściwego czasu noszenia, poprawnego zakładania i zdejmowania oraz prawidłowego użytkowania ortezy wraz z utrzymaniem należytego stanu higienicznego sprzętu. Należy przerwać używanie ortezy w sytuacji zaobserwowania: miejsc ucisku, przerwania ciągłości skóry, bólu i/lub drętwienia w palcach. Kolejne próby zakładania mogą nastąpić dopiero po konsultacji z profesjonalną opieką medyczną. Należy zachować właściwą ostrożność przy zakładaniu systemu taśm aby nie zaburzyć właściwej cyrkulacji płynów ustrojowych w kończynie, co może mieć miejsce przy zbyt mocnym ściśnięciu taśm. Innowacyjność zastosowanego w SaeboStretch systemu taśm powoduje, że nie trzeba ich tak mocno ściskać jak to ma miejsce w tradycyjnych ortezach aby utrzymać dłoń i palce we właściwym ułożeniu. Po zdjęciu ortezy należy ocenić skórę w miejscach położenia taśm. W przypadku widocznych śladów na skórze w tych miejscach, które utrzymują się dłużej niż 30 min. należy przerwać używanie ortezy do czasu konsultacji z profesjonalną opieką medyczną. PROCEDURA ZAKLADANIA
Ocena nadgarstka Określanie spełnienia kryterium dla kąta w stawie nadgarstkowym zaczynamy od ustawienia nadgarstka w zgięciu z utrzymaniem wyprostu palców w stawach śródręczno- paliczkowych i międzypaliczkowych.(zdj.4) Następnie wykonujemy bierny ruch prostowania w stawie nadgarstkowym z utrzymaniem wyprostu palców do momentu pojawienia się pierwszego oporu i zapamiętujemy ten kąt.(zdj.5) Tę pozycję nadgarstka nazywamy R- 1 i jest ona uważana za początkową dla stosowania SaeboStretch. Ważne: Neutralne lub w niewielkim zgięciu ustawienie pozycji początkowej jest częstą sytuacją dla pacjentów przewlekle chorujących po udarze. Należy okresowo oceniać kąt pozycji początkowej i dopasowywać kształt ortezy do ewentualnych zmian w zakresie ruchu nadgarstka. (Zdj.4) Pozycja początkowa (Zdj.5) Pozycja końcowa: R1 Aby dopasować właściwy kąt ortezy dla nadgarstka należy ją oprzeć o krawędź stołu w miejscu położenia nadgarstka i zgiąć do uzyskania potrzebnego zakresu.(zdj.6) Idealna pozycja ustawienia nadgarstka w ortezie to 35 wyprostu. Jeśli u pacjenta pozycja początkowa nadgarstka wynosi mniej niż 35 wyprostu celem używania SaeboStretch będzie stopniowe zwiększanie zakresu wyprostu w nadgarstku do 35. Jeżeli pozycja początkowa wynosi mniej niż pozycja neutralna w nadgarstku, stawach śródręczno- paliczkowych oraz międzypaliczkowych sugeruje się zastosowanie końcówki dynamicznej o większej giętkości. Może zachodzić również konieczność zwiększenia kąta zgięcia dla nadgarstka w ortezie jako pozycji początkowej. (Zdj.6) Pozycja do ugięcia ortezy w wyprost na wysokości nadgarska
STABILIZACJA PRZEDRAMIENIA (Zdj. 7) Optymalne ustawienie ortezy w wyproście 35 Należy zgiąć dwa boczne stabilizatory znajdujące się w proksymalnej części przedramienia tak aby mieć pewność, że jest ono bezpiecznie utrzymywane. (Zdj. 8 i 9) Zdj. 8 Zginanie stabilizatorów bocznych Zdj. 9 Prawidłowa pozycja stabilizatorów bocznych POZYCJONOWANIE KCIUKA W pierwszej kolejności należy sprawdzić czy nie ma przykurczu w kłębie kciuka ograniczającego jego ruchomość. Idealna pozycja ustawia kłąb kciuka z rozciągnięciu. Jeśli występuje przykurcz to należy zgiąć element ortezy podpierający kciuk w kierunku dłoniowym (przeciwstawianie) i stopniowo z czasem wraz z rozciąganiem się struktur miękkich zwiększać ustawianie kciuka w kierunku odprowadzania.
POZYCJONOWANIE KCIUKA Aby ustawić właściwą pozycję kciuka należy ułożyć część SaeboStretch należącą do kciuka poza krawędzią stołu i delikatnie zgiąć naciskając ręką w dół (Zdj. 11 i 12). Należy uważać aby nie ustawić kciuka w zbyt zakresie przeciwstawiania. ( Idealna pozycja tak ustawia kciuk aby kłąb kciuka znajdował się w pozycji rozciągniecia. Zdj. 11 Pozycja do dopasowywania kciuka Zdj. 12 Zgięcie kciuka Po ustawieniu kciuka we właściwej pozycji należy zgiąć część podpierającą go do kąta 90. Element ten znajduje się w dystalnej części służącej do podpierania kciuka i utrzymując go w miejscu nie pozwala na jego przemieszczanie.(zdj.13 i 14) Zdj. 13 Zginanie części podpierającej kciuk Zdj. 14 Optymalna pozycja kciuka
SYSTEM TAŚM I ICH UMIEJSCOWIENIE Występują cztery rozmiary taśm. (Zdj. 15) Jest bardzo istotne aby były właściwie użyte i umiejscowione w procesie zakładania. D D C C B A A Zdj. 15 Taśmy Dwie najszersze taśmy (Zdj.15 zaznaczone jako A) służą do przymocowania ortezy do przedramienia. Jedna z taśm aplikowana jest dookoła przedramienia tuż powyżej nadgarstka. Druga z taśm aplikowana jest dookoła przedramienia w końcowej części ortezy. Taśmy te zaczynają się na spodniej części ortezy pokrytej rzepem. (Zdj. 16 zaznaczone jako A i B) i owijają dookoła bliższą i dalszą część przedramienia i kończą się po spodniej stronie na własnych fragmentach taśm pokrytych rzepem.(zdj. 17) A B Zdj. 16 Powierzchnia górna SaeboStretch Zdj.17 Prawidłowe ułożenie taśm na przedramieniu
Dwie najmniejsze taśmy zaznaczone na zdj. 15 jako D są przeznaczone do stabilizowania kciuka i piątego palca. Taśma stabilizująca kciuk powinna być umiejscowiona blisko stawu śródręczno- paliczkowego obejmując go po stronie grzbietowej. Taśma powinna rozpoczynać się od spodniej strony ortezy pokrytej rzepem (A na zdj. 18) i przechodząc przez szczelinę elementu dynamicznego ortezy kończyć się po spodniej stronie na własnym fragmencie taśmy pokrytym rzepem.prawidłowe położenie taśmy stabilizującej kciuk.(zdj. 19) Zdj.18 Powierzchnia górna Zdj. 19 Prawidłowe ułożenie taśmy na kciuku Taśma stabilizująca palec piaty powinna być umiejscowiona między stawem śródręczno- paliczkowym a międzypaliczkowym bliższym obejmując go po stronie grzbietowej. Taśma powinna rozpoczynać się od spodniej strony ortezy pokrytej rzepem (zdj. 20 B) i przechodząc przez szczelinę elementu dynamicznego ortezy kończąc się po spodniej stronie na własnym fragmencie taśmy pokrytej rzepem. (Zdj. 21) B Zdj. 20 Powierzchnia górna ortezy Zdj. 21 Prawidłowe ułożenie taśmy dla palca 5- tego
Taśma z logo SaeboStretch (Zdj. 15) jest przeznaczona do ustabilizowania śródręcza i należy umiejscowić ją tuż przy stawach śródręczno- paliczkowych. Taśma powinna rozpoczynać się od spodniej strony ortezy pokrytej rzepem (Zdj. 22 A) dalej przechodzić skośnie po grzbietowej stronie śródręcza w kierunku wycięcia na bocznej krawędzi ortezy (Zdj. 22 B) oraz kończyć się po spodniej stronie na własnym fragmencie taśmy pokrytej rzepem. (Zdj. 23) B A Zdj. 22 Powierzchnia górna ortezy Zdj. 23 Prawidłowe ułożenie taśmy na dłoni Taśmy zaznaczone na zdj. 15 jako C służą do ustabilizowania palców drugiego, trzeciego i czwartego. Pierwszą należy umiejscowić na paliczkach bliższych tuż przy stawach śródręczno- paliczkowych. Ta taśma powinna rozpoczynać się od spodniej strony ortezy pokrytej rzepem (Zdj. 24 A) dalej przechodzić przez szczelinę elementu dynamicznego ortezy między palcem czwartym i piątym następnie przebiegać po grzbietowej powierzchni palców w kierunku przyśrodkowego wycięcia ortezy (Zdj. 24 B) kończąc się po jej spodniej stronie na własnym fragmencie taśmy pokrytej rzepem. Druga taśma to taśma dodatkowa i może być użyta w przypadku przemieszczania się palców pacjenta bocznie lub przyśrodkowo mimo stabilizacji przez pierwszą taśmę. Taśma ta stabilizuje palce drugi, trzeci i czwarty i powinna przebiegać przez grzbietową powierzchnię paliczków środkowych tuż przy stawach międzypaliczkowych bliższych. Proces zakładania taśmy drugiej jest taki sam jak pierwszej. (Zdj. 24) A B Zdj. 24 Powierzchnia górna ortezy Zdj.25 Prawidłowe ułożenie taśm na palcach
Wskazówki dla prawidłowego założenia taśm Podczas zakładania taśm na palce trzeba uważać aby taśmy nie miały kontaktu ze skórą pomiędzy palcami tak jak w przypadku przestrzeni między palcami czwartym i piątym. W przypadku nie zastosowania się do tej wskazówki może dojść do podrażnienia skóry. Przy sprawdzaniu położenia taśm na grzbietowej powierzchni palców należy mieć pewność, że skóra pod każdą z taśm nie ma zmarszczek. W przypadku nie zastosowania się do tej wskazówki może dojść do podrażnienia skóry. MODYFIKACJE TAŚM Przed przycinaniem taśm należy mieć pewność co do właściwych ich długości. Wszystkie taśmy mogą być poddawane modyfikacjom włączając również najmniejsze taśmy (D). Największe dwie taśmy (A) mają cztery sekcje rozmiarów (Zdj. 26). W przypadku przycinania dwóch największych taśm należy mieć pewność,że miejsce cięcia jest poniżej linii szycia. ( Zdj. 27). Jeżeli cięcie ma miejsce powyżej linii szycia to rzep będzie się rozszczepiał lub nawet rozrywał. (Zdj. 28) Zdj. 27 Prawidłowe przycinanie taśmy.
Zdj. 28 Nieprawidłowe przycinanie taśmy. Zawsze należy zostawić taką ilość rzepu aby móc prawidłowo przyczepić taśmę. (Zdj.29) Zdj. 29 Prawidłowo przycięta taśma. TRZY WYMIENNE ELEMENTY DYNAMICZNE ORTEZY Orteza SaeboStretch posiada możliwość zamontowania jednego z trzech dynamicznych elementów o różnym stopniu giętkości.(zdj. 30) Żółty największa giętkość Czerwony średnia giętkość Niebieski najmniejsza giętkość Innowacyjność ortezy SaeboStretch dzięki dynamicznemu elementowi pozwala na zginanie palców gdy napięcie wzrasta i prostuje palce w momencie jego zmniejszania. Dzięki elastycznej części pod palcami SaeboStretch ogranicza ryzyko deformacji palców i tendencji ich zaciskania.
Zdj.30. Część ortezy na przedramię i jej dynamiczne elementy. KIEDY NALEŻY ZMIENIĆ DYNAMICZNY ELEMENT ORTEZY Fabrycznie SaeboStretch posiada element dynamiczny w kolorze czerwonym o średnim stopniu giętkości. Po założeniu ortezy pacjent powinien wykonać takie czynności jak: przemieszczenie się, przesiadanie lub gdy już ma orteze zakładanie ortezy. Po tych czynnościach należy dokonać ponownej oceny położenia palców pacjenta. Gdy podczas oceny po powyższych czynnościach nie dochodzi do bocznego lub przyśrodkowego przemieszczenie palców albo deformacyjnego ich ustawienia należy kontynuować używanie ortezy z czerwonym elementem dynamicznym lub można wymienić go na niebieski. Należy wymienić element dynamiczny na żółty czyli bardziej giętki gdy: W stawach międzypaliczkowych bliższych dochodzi do zginania i wypychają one taśmę w górę a w stawach międzypaliczkowych dalszych dochodzi do przeprostu (podobnie jak w palcach butonierkowatych). W stawach międzypaliczkowych bliższych dochodzi do przeprostu a w stawach międzypaliczkowych dalszych dochodzi do zgięci (podobnie jak w palcach nazywanych łabędzią szyjką). Boczne lub przyśrodkowe przesuwanie palców. Umożliwienie palcom ruch w kierunku zginania jest bardzo ważne dla ochrony stawów śródręczno- paliczkowych.
Wraz ze zwiększaniem się elastyczności mięśni zginaczy palców można zmienić element dynamiczny na bardziej sztywny. Należy pamiętać, że czasami potrzebne jest zwiększenie kąt zgięcia ortezy na wysokości nadgarstka aby rozwiązać istniejący problem jeżeli powyższe rozwiązania nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. JAK WYMIENIĆ DYNAMICZNY ELEMENT ORTEZY Po pierwsze usunąć wszystkie taśmy zamocowane do dynamicznego elementu. Po drugie ściągnąć materiał pokrywający ten element zaczynając od końcowego jego brzegu. Należy usunąć również pelotę dłoniową. Gdy już jest odsłonięty cały element należy użyć klucza ampulowego dołączonego z ortezą i poluzować śruby. (Zdj. 31) Usunąć aktualny element dynamiczny i zastąpić go takim jaki aktualnie pacjent najbardziej potrzebuje. Po założeniu właściwego elementu należy ciasno zakręcić śruby. Z powrotem należy umieścić pelotę dłoniową, materiał pokrywający i taśmy. Zdj. 31 Wymiana elementu dynamicznego z użyciem klucza ampulowego
SCHEMAT UŻYWANIA ORTEZY Ważne jest aby stopniowo wydłużać czas noszenia SaeboStretch razem ze zwiększaniem się tolerancji pacjenta na ortezę. Początkowo zaleca się noszenie ortezy w czasie dnia i nie poleca się zakładania ortezy na noc. Terapeuta powinien poinstruować pacjenta w jaki sposób właściwe dopasowywać poszczególne elementy SaeboStretch i jak układać na niej dłoń. Instruktaż powinien obejmować również określenie optymalnego położenia systemu taśm i siły ich naciągnięcia. Gdy okazuje się, że noszenie SaeboStretch w ciągu dnia przez 6-8 godzin nie ma żadnego niekorzystnego wpływu na pacjenta to może on zacząć zakładać ortezę na noc. Można to robić do czasu kiedy reakcja na noszenie ortezy na ręce jest taka sama jak po noszeniu przez 6-8 godzin w tracie dnia Ważne jest aby noszenie ortezy i proces wydłużania czasu jej używania odbywał się pod kontrolą profesjonalnej opieki medycznej. NAPARSTKI Razem z ortezą dostarczany jest klucz ampulowy i dwie zapasowe śrubki Jeśli zdarzy się, że rzep po spodniej stronie ortezy przyczepia się do ubrania lub innych elementów należy użyć dodatkowych gąbek dołączonych do ortezy. Głąbki należy przyciąć do właściwego kształtu i przykryć rzep. Jeśli mimo zastosowania taśmy dla kciuka pozostaje on ciągle zgięty w stawie międzypaliczkowym to należy rozważyć użycie naparstka mającego za zadanie utrzymanie go w wyproście. Należy stopniowo zwiększać czas używania naparstka i podkładki w nim zastosowanej.
Dwa sposoby na zwiększanie zakresu ruchu dzięki aplikowanej sile rozciągania, która może być zwiększana lub zmniejszana dzięki: 1. Zmianie kąta nadgarstka 2. Zmianie elementu dynamicznego ortezy UŻYWANIE I CZYSZCZENIE Materiał pokrywający SaeboStretch (Zdj. 1, A ) powinien być okresowo czyszczony i utrzymywany w czystości. W celu wyprania materiału należy zdjąć go z ortezy i wyprać w letniej wodzie z łagodnym środkiem czyszczącym. Po wypraniu materiał należy przepłukać w zimnej wodzie rozwiesić i poczekać aż do wyschnięcia. Podczas zakładania materiału na ortezę należy pamiętać o umieszczeniu peloty dłoniowej z powrotem na właściwym miejscu.(zdj. 1, B) Gdy ściągany jest materiał z ortezy należy również ściągnąć pelotę dłoniową i również wyprać ją w letniej wodzie z łagodnym środkiem czyszczącym następnie przepłukać w letniej wodzie i rozwiesić do wyschnięcia. Gdy pelota wyschnie należy umieścić ją z powrotem we właściwym miejscu. Pelota powinna być umieszczona między trzema orientacyjnymi punktami w części dłoniowej ortezy. ( Zdj. 2) B A Zdj. SaeboStretch z i bez peloty podpierającej dłoń Materiał pokrywający ortezę może być również prany na górnej półce w zmywarce do naczyń. Należy tylko pamiętać o wyłączeniu programu suszenia.
Zdj. 2 Dłoniowa powierzchnia ortezy SaeboStretch bez peloty dłoniowej i zaznaczonymi markerem miejscami jej właściwego położenia. Przyczepiając pelotę z powrotem po czyszczeniu materiału pokrywającego należy pamiętać o ponownym umieszczeniu jej w miejscu zaznaczonym trzema punktami na Zdj. 2 Ważne jest regularne mycie taśm w miejscu ich kontaktu ze skórą. Robiąc to zachowuje się ich antypoślizgowe właściwości przez co lepiej stabilizują palce na ortezie. Najprościej jest wycierać te części taśm mokrą szmatką nasączoną wodą z mydłem po czym wycierać je wilgotnym ręcznikiem. Po umyciu należy rozwiesić je i poczekać do wyschnięcia. Chcąc utrzymać SaeboStretch długo w dobrym stanie należy przed jej zakładaniem dokładnie umyć i wytrzeć niedowładną rękę. ZAKŁADANIE MATERIAŁU POKRYWAJĄCEGO SAEBOSTRETCH: Przed zakładaniem materiału należy wyprostować elementy stabilizujące przedramię i kciuk. (Zdj. A) Elementy zachodzące za krawędzie ortezy powinny być rozłożone.(zdj. B) Pokrywanie ortezy materiałem należy rozpocząć od elementów stabilizujących przedramię co pomoże w dalszym dopasowywaniu go na ortezie. Gdy materiał pokrywający jest już na swoim miejscu należy zawinąć jego końcówki na krawędzie ortezy. Po założeniu materiału należy przywrócić właściwe położenie elementom stabilizującym przedramię i kciuk.
Zdj. A Zdj. B Zdj. C Kliencie : W przypadku jakichkolwiek odczuć dyskomfortu lub obaw w trakcie używania SaeboStretch należy skontaktować się z przedstawicielem opieki medycznej, u którego orteza została zakupiona. Terapeuto: Jeśli masz jakiekolwiek trudności z zakładaniem i dopasowywaniem SaeboSteretch i potrzebujesz technicznej pomocy toproszę o kontakt Tel. 604-190- 505.
PISMIENNICTWO 1. Brandt P, Hollister A: Clinical Mechanics of the Hand. C.V. Mosby, 3 rd Ed.1999, ISBN 0815127863. 2. Kamper DG, Cruz EG, Siegel MP: Stereotypical fingertip trajectories during grasp. J Neurophysiol 90:3702-3710, 2003 3. Kamper DG, Rymer WZ: Quantitative features of the stretch response of extrinsic finger muscle in hemiparetic stroke. Muscle Nerve 23(6):954-61, 2000 4. Lannin NA, Horsley SA, Herbert R, McCluskey A, Cusick A: Splinting the hand in the functional position after brain impairment: a randomized, controlled trial. Arch Phys Med Rehabil 84:297-302, 2003 5. O Driscoll SW, Horii E, Ness R, Cahalan TD, Richars RR, An KN: The relationship between wrist position, grasp size and grip strength. The Journal of Hand Surgery 17A:169-77, 1992