UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA.
Zasady upadłości wobec osób fizycznych Osoba fizyczna przedsiębiorca i quasiprzedsiębiorca 1) Zasada optymalizacji 2) Zasada zachowania przedsiębiorstwa 3) Zasada oddłużenia : Postępowanie należy prowadzić również tak, aby rzetelny dłużnik uzyskał możliwość oddłużenia. Osoba fizyczna - konsument Postępowanie należy prowadzić tak, aby 1) umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym, 2) a jeśli jest to możliwe zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu
Stadia postępowania 1. Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości kończące się postanowieniem o ogłoszeniu upadłości 2. Postępowanie upadłościowe a) b) c) ustalenie listy wierzytelności spienięże nie majątku dłużnika Układ z wierzycielami podział sum pienięż -nych między wierzycieli 3. Postępowanie oddłużeniowe w stosunku do osoby fizycznej
Idea zaspokojenia wierzycieli Likwidacja (spieniężenie majątku dłużnika) Zakwestionowanie czynności zdziałanych z pokrzywdzeniem wierzycieli Wykonanie planu spłaty
Plan spłaty Po wykonaniu ostatecznego planu podziału po zatwierdzeniu listy wierzytelności - gdy z uwagi na brak majątku upadłego plan podziału nie został sporządzony po wysłuchaniu upadłego, syndyka i wierzycieli, sąd : ustala plan spłaty wierzycieli umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
postanowienie o ustaleniu planu spłaty W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd określa : jakim zakresie i w jakim czasie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania uznane na liście wierzytelności, niewykonane w toku postępowania na podstawie planów podziału jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli
Zobowiązania objęte planem spłaty Zobowiązania objęte planem spłaty Zobowiązania powstałe przed ogłoszeniem upadłości Zobowiązania powstałe po ogłoszeniu upadłości i niewykonane w toku postępowania uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, przy czym ich spłata może być rozłożona na raty na czas nie dłuższy niż przewidziany na wykonanie planu spłaty wierzycieli Tymczasowo pokrytymi przez Skarb Państwa kosztami postępowania sąd obciąża upadłego. Koszty te uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, przy czym ich spłata może być rozłożona na raty na czas nie dłuższy niż przewidziany na wykonanie planu spłaty wierzycieli
Przesłanki ustalenia planu spłaty Sąd nie jest związany stanowiskiem upadłego co do treści planu spłaty wierzycieli.
Przesłanki ustalenia planu spłaty Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę a) możliwości zarobkowe upadłego, b) konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich potrzeby mieszkaniowe, c) wysokość niezaspokojonych wierzytelności i realność ich zaspokojenia w przyszłości.
CZAS PROCEDURY Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości Ewentualne postępowanie zażaleniowe Zgłoszenie wierzytelności i ustalenie listy Likwidacja majątku Procedury podziałowe Ustalenie planu spłaty i umorzenie zobowiązań Termin instrukcyjny 3 miesiące. Praktyka : kilkanaście miesięcy Termin instrukcyjny 2 miesiące. Praktyka : kilka miesięcy Termin zgłoszenia 1 miesiąc. Praktyka : kilka miesięcy Praktyka : kilkanaście miesięcy Praktyka : kilka miesięcy Do 3 lat
Zagadnienia proceduralne Postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli doręcza się wierzycielom.
Zagadnienia proceduralne Na postanowienie przysługuje zażalenie. Od postanowienia sądu drugiej instancji o ustaleniu planu spłaty wierzycieli przysługuje skarga kasacyjna
Zagadnienia proceduralne Uprawomocnienie się postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania upadłościowego.
Skutki materialnoprawne planu spłaty Ustalenie planu spłaty wierzycieli nie narusza praw wierzyciela wobec poręczyciela upadłego oraz współdłużnika upadłego ani praw wynikających z hipoteki, zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu skarbowego oraz hipoteki morskiej, jeśli były one ustanowione na mieniu osoby trzeciej.
Skutki materialnoprawne planu spłaty Ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie zobowiązań upadłego jest skuteczne również w stosunkach pomiędzy upadłym, a poręczycielem, gwarantem i współdłużnikiem upadłego.
Skutki formalne planu spłaty W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności powstałych przed ustaleniem planu spłaty wierzycieli, z wyjątkiem wierzytelności wynikających z zobowiązań nie podlegających umorzeniu.
Ograniczenia upadłego w czasie wykonywania planu spłaty W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych, dotyczących jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd, na wniosek upadłego, może wyrazić zgodę na dokonanie albo zatwierdzić dokonanie czynności prawnej.
Obowiązki upadłego Upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie, do końca kwietnia, sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody, spłacone kwoty oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Do sprawozdania upadły dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego.
Zmiana lub prolongata planu spłaty Jeżeli upadły nie może wywiązać się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli, sąd na jego wniosek, po wysłuchaniu wierzycieli, może zmienić plan spłaty wierzycieli. Sąd może przedłużyć termin spłaty wierzytelności na dalszy okres nieprzekraczający osiemnastu miesięcy. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie, a od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna.
Zwiększenie ciężarów w planie spłaty W razie istotnej poprawy sytuacji majątkowej upadłego w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli, wynikającej z innych przyczyn niż zwiększenie się wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskiwanych z osobiście wykonywanej przez upadłego działalności zarobkowej, każdy z wierzycieli oraz upadły może wystąpić z wnioskiem o zmianę planu spłaty wierzycieli. O zmianie planu spłaty wierzycieli sąd orzeka po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
Uchylenie planu spłaty Bez umorzenia zobowiązań Uchylenie planu spłaty Z umorzeniem zobowiązań
Uchylenie planu spłaty Jeżeli brak możliwości wywiązania się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli ma charakter trwały i wynika z okoliczności niezależnych od upadłego, sąd na wniosek upadłego, po wysłuchaniu wierzycieli, może uchylić plan spłaty wierzycieli i umorzyć niewykonane zobowiązania upadłego. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie, a od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna.
Uchylenie planu bez umorzenia zobowiązań sąd z urzędu albo na wniosek wierzyciela, po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty wierzycieli, uchyla plan spłaty wierzycieli, chyba że uchybienie jest nieznaczne lub dalsze wykonywanie planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. W razie niewykonywani a przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty Upadły nie złożył w terminie sprawozdania z wykonania planu spłaty wierzycieli Upadły w sprawozdaniu z wykonania planu spłaty wierzycieli zataił osiągnięte przychody lub nabyte składniki majątkowe Upadły dokonał czynności prawnej bez uzyskania wymaganej zgody sądu albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona Upadły ukrywał majątek lub czynność prawna upadłego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzenie m wierzycieli.
Oddłużenie Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie
Wyłączenie oddłużenia Nie podlegają umorzeniu: zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu
Umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty Umorzenie zobowiązań po wykonaniu planu spłaty Umorzenie zobowiązań bez wykonania ustalonego planu spłaty Umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty Zerowa lista wierzytelności Brak zdolności do wykonania planu spłaty
Umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli. Umarzając zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli sąd obciąża Skarb Państwa tymczasowo pokrytymi kosztami postępowania
Zagadnienia proceduralne Na postanowienie przysługuje zażalenie. Od postanowienia sądu drugiej instancji o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli przysługuje skarga kasacyjna
Układ Jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu zostaną osiągnięte cele postępowania, sędziakomisarz, na wniosek upadłego, postanowieniem zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu zawarcia układu. Na postanowienie o odmowie zwołania zgromadzenia wierzycieli przysługuje zażalenie. Zwołując zgromadzenie wierzycieli sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację majątku upadłego, w szczególności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje upadły. Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania likwidacji przysługuje zażalenie.
Układ Wniosek o zwołanie zgromadzenia wierzycieli złożony po zakończeniu likwidacji masy upadłości pozostawia się bez rozpoznania. Układ może zostać przyjęty wyłącznie za zgodą upadłego.