Europejskie uwarunkowania polityki rozwoju regionu przyszły okres programowania UE po 2020 Katowice, 19.03.2019 1
CELE POLITYKI SPÓJNOŚCI 2021-2027 CP 1 Inteligentniejsza Europa CP 2 Bardziej ekologiczna, niskoemisyjna Europa CP 3 Bardziej połączona Europa CP 4 Bardziej prospołeczna Europa CP 5 Europa bliższa obywatelom (obszary miejskie i wiejskie) Badania i rozwój Digitalizacja MŚP Umiejętności Energetyka OZE Zmiany klimatu Gospodarka w obiegu zamkniętym Środowisko Sieci transportowe Sieci szerokopasmowe Zrównoważony transport miejski Europejski Filar Praw Socjalnych Rynek pracy Edukacja Włączenie społeczne Zdrowie Turystyka Kultura Rewitalizacja Bezpieczeństwo Budowanie potencjału administracyjnego Współpraca między regionami i ponad granicami (osadzenie współpracy w głównym nurcie) 2
CEL POLITYKI 1 INTELIGENTNIEJSZA EUROPA (i) Zwiększenie potencjału w zakresie badań i innowacji oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii (ii) Czerpanie korzyści z cyfryzacji dla obywateli, przedsiębiorstw i rządów (iii) Sprzyjanie wzrostowi i konkurencyjności MŚP (iv) Rozwijanie umiejętności na rzecz inteligentnej specjalizacji, transformacji przemysłowej i przedsiębiorczości Ramowy zakres interwencji Inwestycje w środki trwałe oraz aktywa niematerialne i prawne w MMŚP, w ośrodkach badawczych i uczelniach wyższych bezpośrednio związane z B+R Działania badawcze w MMŚP, ośrodkach badawczych, uczelniach i ośrodkach kompetencji Cyfryzacja MŚP, Rozwiązania ICT, usługi elektroniczne, aplikacje dla administracji, usługi i aplikacje IT dla umiejętności cyfrowych i włączenia cyfrowego, e-zdrowie Infrastruktura biznesowa dla MŚP, rozwój działalności MŚP i umiędzynarodowienie, zaawansowane usługi wsparcia dla MŚP, tworzenie przedsiębiorstw, w tym spin-off i spinout, wsparcie klastrów innowacyjnych i sieci przedsiębiorstw, procesy innowacji w MŚP, procesy badawcze i innowacyjne, transfer technologii i współpraca między przedsiębiorstwami, w tym w gospodarce niskoemisyjnej i klimatycznej oraz gospodarce o obiegu zamkniętym Rozwój umiejętności na rzecz inteligentnych specjalizacji, przemian przemysłowych i przedsiębiorczości 3
CEL POLITYKI 2 BARDZIEJ EKOLOGICZNA, NISKOEMISYJNA EUROPA (i) Promowanie środków na rzecz efektywności energetycznej (ii) Promowanie odnawialnych źródeł energii (iii) Rozwój inteligentnych systemów i sieci energetycznych oraz systemów magazynowania na szczeblu lokalnym (iv) Wspieranie działań w zakresie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i odporności na klęski żywiołowe (v) Wspieranie zrównoważonej gospodarki wodnej (vi) Wspieranie przechodzenia na gospodarkę o obiegu zamkniętym (vii) Sprzyjanie bioróżnorodności i rozwojowi zielonej infrastruktury w środowisku miejskim oraz zmniejszanie zanieczyszczenia Ramowy zakres interwencji Projekty w zakresie efektywności energetycznej i projekty demonstracyjne oraz środki wsparcia w MŚP, mieszkalnictwie, infrastrukturze publicznej Energia odnawialna: wiatrowa, słoneczna, z biomasy, morska, inna, w tym geotermalna Inteligentne systemy dystrybucji energii o średnim i niskim napięciu, kogeneracja, systemy ciepłownicze i chłodnicze, Środki w zakresie dostosowania do zmian klimatu oraz ochrony przed pożarami, powodziami, innymi zagrożeniami np. erozją i suszami, awariami przemysłowymi Dostarczanie wody, gospodarka wodna i ochrona zasobów wodnych, odbieranie i oczyszczanie ścieków Gospodarowanie odpadami z mieszkalnictwa, przemysłowymi, komercyjnymi, niebezpiecznymi, promocja recyklingu Rewaloryzacja obszarów przemysłowych i rekultywacja, ochrona powietrza, ochrona przed hałasem, ochrona przyrody, bioróżnorodności, zielona infrastruktura, Natura 2000 4
CEL POLITYKI 3 BARDZIEJ POŁĄCZONA EUROPA (i) udoskonalanie sieci połączeń cyfrowych (ii) rozwój zrównoważonej, inteligentnej, bezpiecznej i intermodalnej sieci TEN-T odpornej na zmianę klimatu (iii) rozwój zrównoważonej, inteligentnej i intermodalnej mobilności odpornej na zmianę klimatu na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, w tym poprawę dostępu do sieci TEN-T i mobilności transgranicznej (iv) wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej Ramowy zakres interwencji Sieci szerokopasmowe o bardzo wysokiej oraz wysokiej, przepustowości w tym bezprzewodowe dla lokali mieszkalnych i przedsiębiorstw; inne rodzaje infrastruktury TIK Nowe i przebudowane autostrady i drogi TEN-T, Nowe i przebudowane linie kolejowe TEN-T; cyfryzacja w transporcie, tabor kolejowy, Europejski system zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS), transport multimodalny (w tym sieci TEN-T); porty morskie (w tym TEN-T), śródlądowe drogi wodne i porty (w tym TEN-T) Nowe i przebudowane drugorzędne połączenia drogowe z siecią drogową i węzłami TEN-T; inne drogi krajowe, regionalne i lokalne drogi dojazdowe; Nowe i przebudowane linie kolejowe inne niż TEN-T, cyfryzacja w transporcie, tabor kolejowy Infrastruktura na potrzeby czystej komunikacji miejskiej; Tabor na potrzeby czystej komunikacji miejskiej; infrastruktura rowerowa; Cyfryzacja w transporcie miejskim; infrastruktura paliw alternatywnych 5
CEL POLITYKI 4 BARDZIEJ PROSPOŁECZNA EUROPA (EFRR) (i) poprawa skuteczności rynków pracy oraz dostępu do wysokiej jakości zatrudnienia poprzez rozwój innowacji społecznych i infrastruktury (ii) poprawa dostępu do wysokiej jakości usług sprzyjających włączeniu społecznemu w zakresie kształcenia, szkoleń i uczenia się przez całe życie poprzez rozwój infrastruktury (iii) zwiększenie integracji społecznoekonomicznej marginalizowanych społeczności, migrantów i grup w niekorzystnej sytuacji poprzez zintegrowane działania obejmujące mieszkalnictwo i usługi społeczne (iv) zapewnienie równego dostępu do opieki zdrowotnej poprzez rozwój infrastruktury, w tym podstawowej opieki zdrowotnej Ramowy zakres interwencji Infrastruktura: na potrzeby wczesnej edukacji elementarnej i opieki nad dzieckiem, na potrzeby szkół podstawowych i średnich, na potrzeby szkolnictwa wyższego, kształcenia i szkolenia zawodowego i dorosłych Infrastruktura mieszkalnictwa; infrastruktura społeczna dla włączenia społecznego; Infrastruktura zdrowotna; sprzęt medyczny; aktywa ruchome w zakresie ochrony zdrowia; cyfryzacja w opiece zdrowotnej; 6
CEL POLITYKI 5 EUROPA BLIŻSZA OBYWATELOM (i) wspieranie zintegrowanego rozwoju społecznego, gospodarczego i środowiskowego, dziedzictwa kulturowego i bezpieczeństwa na obszarach miejskich; (ii) wspieranie zintegrowanego lokalnego rozwoju społecznego, gospodarczego i środowiskowego, dziedzictwa kulturowego oraz bezpieczeństwa, w tym na obszarach wiejskich i przybrzeżnych, m.in. w ramach rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność Ramowy zakres interwencji Ochrona, rozwój i promowanie publicznych walorów turystycznych i powiązanych usług turystycznych; Ochrona, rozwój i promowanie dziedzictwa kulturowego i usług w dziedzinie kultury; Ochrona, rozwój i promowanie dziedzictwa naturalnego i ekoturystyki; Fizyczna regeneracja i bezpieczeństwo przestrzeni publicznych 7
CEL POLITYKI 4 BARDZIEJ PROSPOŁECZNA EUROPA (EFS+) (i) poprawa dostępu do zatrudnienia dla wszystkich osób poszukujących pracy, zwłaszcza osób młodych i długotrwale bezrobotnych, oraz dla osób biernych zawodowo, a jednocześnie promowanie samozatrudnienia i gospodarki społecznej (ii) modernizacja instytucji i służb rynków pracy celem oceny i przewidywania zapotrzebowania na umiejętności oraz zapewnienia terminowej i odpowiednio dopasowanej pomocy i wsparcia na rzecz dostosowania umiejętności i kwalifikacji zawodowych do potrzeb rynku pracy, zmian w karierze zawodowej i mobilności (iii) wspieranie uczestnictwa kobiet w rynku pracy; lepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, w tym dostępu do opieki nad dziećmi; zdrowego i dobrze przystosowanego środowiska pracy, w którym przeciwdziała się czynnikom ryzyka dla zdrowia; dostosowania pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian oraz aktywnego i zdrowego starzenia się (iv) poprawa jakości, efektywności i przydatności na rynku pracy systemów kształcenia i szkolenia w celu wspierania nabywania kompetencji kluczowych, w tym umiejętności cyfrowych (v) wspieranie dostępności i możliwości ukończenia dobrej jakości kształcenia i szkolenia, sprzyjających włączeniu społecznemu, na równych zasadach dla wszystkich, zwłaszcza grup defaworyzowanych, od wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem przez ogólne i zawodowe kształcenie i szkolenie, po szkolnictwo wyższe, a także kształcenie i uczenie się dorosłych, w tym ułatwianie mobilności edukacyjnej dla wszystkich 8
CEL POLITYKI 4 BARDZIEJ PROSPOŁECZNA EUROPA (EFS+) (vi) wspieranie uczenia się przez całe życie, w szczególności elastycznych możliwości poprawy umiejętności i zmiany kwalifikacji dla wszystkich, z uwzględnieniem umiejętności cyfrowych, lepsze przewidywanie zmian i zapotrzebowania na nowe umiejętności na podstawie potrzeb rynku pracy, ułatwianie zmian kariery i promowanie mobilności zawodowej (vii) wspieranie aktywnego włączenia społecznego, w tym w celu promowania równości szans i aktywnego uczestnictwa, oraz zwiększanie szans na zatrudnienie (viii) wspieranie integracji społeczno-gospodarczej obywateli państw trzecich i społeczności marginalizowanych, takich jak Romowie (ix) zwiększanie równego i szybkiego dostępu do dobrej jakości, trwałych i przystępnych cenowo usług; modernizacja systemów zabezpieczenia społecznego, w tym wspieranie dostępu do ochrony socjalnej; poprawa dostępności, efektywności i odporności systemów ochrony zdrowia i usług opieki długoterminowej (x) wspieranie integracji społecznej osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym osób najbardziej potrzebujących i dzieci (xi) przeciwdziałanie deprywacji materialnej przez udzielanie pomocy żywnościowej lub podstawowej pomocy materialnej osobom najbardziej potrzebującym, w tym przy użyciu środków towarzyszących 9
KONCENTRACJA TEMATYCZNA EFRR I EFS Utrzymanie wydatków w kluczowych obszarach na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia relatywnie więcej projektów dot. innowacji, środowiska, czystego transportu i czystej energii 6% budżetu EFRR przeznaczane na rozwój obszarów miejskich w postaci instrumentów terytorialnych 25 % EFS+ przeznaczane na wspieranie włączenia społecznego 10
BUDŻET POLITYKI SPÓJNOŚCI 2021-2027 Redukcja budżetu PS 2021-2027 o ok. 10% (z 367, 5 do 330,6 mld EUR) Zmniejszenie polskiej koperty o ok. 23% (z 83,9 mld EUR do 64,4 mld EUR) Polska pozostaje największym beneficjentem PS (19,4% budżetu PS) 27% EFS+ w łącznym budżecie PS Fundusz Spójności Redukcja na poziomie UE z 75,8 mld EUR (2014-2020) do 41,4 mld EUR (spadek o 46% w cenach stałych 2018 r.) udział w alokacji krajowej max. 1/3 11
MAPA KWALIFIKOWALNOŚCI 2021-2027 Województwo śląskie pozostaje w grupie regionów mniej rozwiniętych o DNB poniżej 75% UE 12
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Wydział Rozwoju Regionalnego Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego tel. 32 / 77 99 282, 175 fundusze@slaskie.pl rpo.slaskie.pl 13