IDEA ODZNAKI DOLNOŚLĄSKIEJ Krajoznawcza Odznaka Dolnośląska jest wyróżnieniem ustanowionym i nadawanym przez Koło Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej (SONŚ) we Wrocławiu. Celem Odznaki jest upowszechnianie wiedzy o geografii i historii Dolnego Śląska oraz o jego dziedzictwie cywilizacyjnym i kulturowym. Ta społeczna inicjatywa ma służyć rozwijaniu lokalnego, śląskiego patriotyzmu, polegającego na szacunku dla wielonarodowej tradycji Śląska oraz służyć trosce o cały region, będący wspólnym dobrem jego mieszkańców bez względu na ich narodowość, wyznanie i przekonania polityczne. Idea Krajoznawczej Odznaki Dolnośląskiej jest wyrazem integralnego pojmowania Śląska, który aktualnie, pomimo podziału na cztery województwa (dolnośląskie, opolskie, śląskie i lubuskie) i trzy państwa (Polskę, Czechy i Niemcy), stanowi historyczno-geograficzną jedność. REGULAMIN KRAJOZNAWCZEJ ODZNAKI DOLNOŚLĄSKIEJ 1) Krajoznawcza Odznaka Dolnośląska jest odznaką, którą można zdobywać w ramach wycieczek szkolnych oraz dzięki zbiorowej lub indywidualnej aktywności turystycznej. 2) Obecność w miejscach wyznaczonych niniejszym Regulaminem należy udokumentować pieczęcią instytucji działającej w zwiedzanym obiekcie. Jeśli nie jest to możliwe, uznawane będą również pieczęcie innych działających w tej miejscowości instytucji, najbliższych zwiedzanym obiektowi. Pieczątki należy zbierać pod opisami obiektów ujętych w książeczce potwierdzeń zatytułowanej Krajoznawcza Odznaka Dolnośląska (dalej książeczka potwierdzeń), zawierającej także Regulamin zdobycia odznaki. 3) Obiekty podzielone są na osiem grup tematycznych: I. historyczne miasta, II. nekropolie, miejsca pamięci, pola bitew, III. zamki, pałace, ratusze i inne obiekty świeckie, IV. sanktuaria, kościoły i inne obiekty sakralne, V. zabytki techniki, sztuki inżynieryjnej i wojskowości, VI. muzea, VII. obiekty przyrodnicze, VIII. ciekawe miejsca.
4) Aby zdobyć odznakę popularną, należy z każdej grupy tematycznej zwiedzić określoną poniżej liczbę obiektów/miejsc i potwierdzić to pieczęcią: z grupy I 8 miejsc, z grupy II 4 miejsca, z grupy III 13 miejsc, z grupy IV 12 miejsc, z grupy V 12 miejsc, z grupy VI 6 miejsc, z grupy VII 7 miejsc, z grupy VIII 5 miejsc, 5) Po uzyskaniu wyznaczonych niniejszym Regulaminem niezbędnej ilości potwierdzeń książeczkę należy przesłać na adres organizatora (SONŚ). 6) Przyznanie odznaki nastąpi po weryfikacji potwierdzeń przez Kapitułę Krajoznawczej Odznaki Dolnośląskiej. 7) Czas na zdobycie odznaki wynosi 3 lata od dnia wystawienia imiennej książeczki potwierdzeń. 8) Osoby niepełnoletnie mogą zdobywać Krajoznawczą Odznakę Dolnośląską jedynie pod opieką osób dorosłych. 9) Interpretacja i zmiany w Regulaminie leżą wyłącznie w gestii organizatora. 10) W przypadku utraty książeczki potwierdzeń, organizator nie wydaje duplikatu. 11) Warunki udziału: Na adres SONŚ (pocztowy lub e-mailowy: biuro@slonzoki.org) należy przesłać następujące dane: imię i nazwisko uczestników, adres, nazwę lub nazwisko zgłaszającego. Na konto organizatora należy wpłacić wpisowe w wysokości 15 złotych. Dane do przelewu: Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej, nr rachunku: 68 1540 1229 2055 4605 8438 0001, SONŚ, ul. Wodna 9, 46-045 Kotórz Mały, z dopiskiem: Krajoznawcza Odznaka Dolnośląska. Wpisowe obejmuje: a) wydanie Książeczki potwierdzeń, b) wysyłkę Książeczki potwierdzeń, c) wysyłkę odznaki (po spełnieniu warunków określonych w Regulaminie). Po odnotowaniu wpływu wpisowego i otrzymaniu danych organizator wystawia imienną Książeczkę potwierdzeń i przesyła ja pocztą zgłaszającemu. 12) Zorganizowane grupy (szkoły, zakłady pracy, organizacje, stowarzyszenia, instytucje), z których co najmniej 30 osób zdobyło odznakę, mogą złożyć wniosek z uzasadnieniem przyznanie Honorowej Krajoznawczej Odznaki Dolnośląskiej. Kapituła Odznaki, po zweryfikowaniu otrzymanych informacji, podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu wniosku. 13) Kapituła Odznaki jest wybierana na walnym zebraniu Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej na pięcioletnią kadencję. Kapituła zbiera się w sprawie opiniowania wniosków raz na pół roku. 2
I. Historyczne miasta 1. Bolesławiec. 2. Brzeg. 3. Bystrzyca Kłodzka. 4. Chełmsko Śląskie. 5. Dzierżoniów. 6. Javomik. 7. Jesenik. 8. Jelenia Góra. 9. Kłodzko. LISTA OBIEKTÓW 10. Kożuchów. 11. Legnica. 12. Lubań. 13. Lubomierz. 14. Lwówek Śląski. 15. Nysa. 16. Oleśnica. 17. Paczków. 18. Środa Śląska. 19. Świdnica. 20. Wrocław. 21. Ząbkowice Śląskie. 22. Ziębice. 23. Zgorzelec / Görlitz. 24. Zielona Góra. 25. Złotoryja. 26. Żagań. II. Nekropolie, miejsca pamięci, pola bitew 1. Cmentarz wojenny im. Michaiła Kutuzowa w Bolesławcu. 2. Cmentarz Braci Czeskich w Strzelinie. 3. Dawny cmentarz szwenkfeldystów w Twardocicach. 4. Dom na Wzgórzu w Krzyżowej. 5. Kompleks kaplic grobowych przy dawnym Kościele Łaski w Jeleniej Górze. 6. Krypta Podiebradowiczów i Wurttembergów w bazylice, św. Jana Apostoła w Oleśnicy. 7. Mauzoleum Piastów w Krzeszowie. 8. Mauzoleum Piastów w Legnicy. 9. Muzeum Bitwy Legnickiej w Legnickim Polu. 10. Muzeum Bitwy nad Kaczawą w Dunino. 11. Nagrobek Schaffgottschów w Gryfowie Śląskim. 12. Obóz Gross Rosen w Rogoźnicy. 13. Stary Cmentarz Żydowski we Wrocławiu. 14. Wieża widokowa na Wieżycy w Bronówku. III. Zamki, pałace, ratusze i inne obiekty świeckie 1. Aula Leopoldina w gmachu głównym Uniwersytetu Wrocławskiego. 2. Biblioteka Łańcuchowa w Oleśnicy. 3. Dwór Dębowy Krupniki. 4. Dwór w Nawojowie Łużyckim. 5. Pałac w Gorzanowie. 6. Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim. 7. Pałac Karpniki. 8. Pałac w Krobielowicach (von Blüchera). 9. Pałac w Krzyżowej (von Moltkego). 10. Pałac w Łomnicy. 11. Pałac w Mysłakowicach. 12. Pałac w Oleśnicy Małej (Yorcka von Wartenburga). 13. Pałac w Radomierzycach. 14. Pałac Spätgenów we Wrocławiu. 15. Pałac w Staniszowie. 16. Pałac w Wojanowie.
17. Ratusz w Namysłowie. 18. Ratusz w Świdnicy. 19. Ratusz we Wrocławiu. 20. Wieża Matematyczna w gmachu głównym Uniwersytetu Wrocławskiego. 21. Wieża rycerska w Siedlęcinie. 22. Wieża rycerska w Żmigrodzie. 23. Zamek w Bolkowie. 24. Zamek Biskupi w Otmuchowie. 25. Zamek Chojnik w Jeleniej Górze. 26. Zamek Czocha w Leśnej. 27. Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim. 28. Zamek Grodziec. 29. Zamek Jánský Vrch w Javorniku. 30. Zamek Kliczków. 31. Zamek Książ w Wałbrzychu. 32. Zamek w Oleśnicy. 33. Zamek Piastowski w Brzegu. 34. Zamek Piastów Śląskich we Wrocławiu. 35. Zamek Świny. 36. Zamek Wleń. IV. Sanktuaria, kościoły i inne obiekty sakralne 1. Bazylika Najświętszej Marii Panny w Bardzie. 2. Bazylika Najświętszej Marii Panny w Wambierzycach. 3. Bazylika św. św. Piotra i Pawła w Strzegomiu. 4. Katedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu. 5. Katedra św. św. Piotra i Pawła w Legnicy. 6. Katedra św. św. Stanisława i Wacława w Świdnicy. 7. Klasztor augustianów w Żaganiu. 8. Kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Głogowie. 9. Kościół ewangelicki w Żeliszowie. 10. Kościół Marii Panny w Legnicy. 11. Kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu. 12. Kościół Opatrzności Bożej we Wrocławiu. 13. Kościół Pokoju w Jaworze. 14. Kościół Pokoju w Świdnicy. 15. Kościół św. Elżbiety we Wrocławiu. 16. Kościół św. Jadwigi i dawna prepozytura benedyktynów w Legnickim Polu. 17. Kościół św. św. Jana Chrzciciela i Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie. 18. Kościół św. Trójcy w Żórawinie. 19. Kościół Wang w Karpaczu. 20. Opactwo cystersów w Henrykowie. 21. Opactwo cystersów w Kamieńcu Ząbkowickim. 22. Opactwo cystersów w Krzeszowie. 4
23. Opactwo cystersów w Lubiążu. 24. Sanktuarium Maria Śnieżna w Międzygórzu. 25. Sanktuarium św. Jadwigi w Trzebnicy. 26. Synagoga pod Białym Bocianem we Wrocławiu. V. Zabytki techniki, sztuki inżynieryjnej i wojskowości 1. Hala Stulecia we Wrocławiu. 2. Huta szkła kryształowego Julia w Piechowicach. 3. Kompleks Riese w Górach Sowich. 4. Kopalnia uranu w Kowarach. 5. Kopalnia Węgla Kamiennego Nowa Ruda. 6. Kopalnia Złota Aurelia w Złotoryi. 7. Kopalnia Złota w Złotym Stoku. 8. Stara Kopalnia w Wałbrzychu. 9. Sztolnia Arado w Kamiennej Górze. 10. Most Grunwaldzki we Wrocławiu. 11. Most św. Jana w Kłodzku. 12. Podziemna Trasa Turystyczna w Kłodzku. 13. Twierdza w Kłodzku. 14. Twierdza w Srebrnej Górze. 15. Wiadukt kolejowy w Bolesławcu. 16. Wiadukt dawnej kolejki sowiogórskiej. 17. Wieża ciśnień Na Grobli we Wrocławiu. 18. Wieża ciśnień przy ul. Sudeckiej we Wrocławiu. 19. Wieża widokowa na Wielkiej Sowie. 20. Zapora wodna w Pilchowicach. VI. Muzea 1. Muzeum Archidiecezjalne we Wrocławiu. 2. Muzeum Browarnictwa Dolnośląskiego w Lwówku Śląskim. 3. Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy. 4. Muzeum Filumenistyczne w Bystrzycy Kłodzkiej. 5. Muzeum Wydobycia Granitu w Königshain (Granitabbaumuseum). 6. Muzeum Miedzi w Legnicy. 7. Muzeum Mieszczan-Rolników w Reichenbach (Ackerbürgermuseum). 8. Muzeum Narodowe we Wrocławiu. 9. Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju. 10. Muzeum Porcelany w Wałbrzychu. 11. Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej. 12. Muzeum Sprzętów Gospodarstwa Domowego w Ziębicach. 13. Muzeum Śląskie w Görlitz. 14. Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze. 15. Muzeum Vincenza Priessnitza w Laznie-Jeseniku. 16. Muzeum Wsi w Markersdorf (Dorfmuseum). 17. Skansen Górniczo-Hutniczy w Leszczynie. 5
VII. Obiekty przyrodnicze 1. Arboretum w Wojsławicach. 2. Cis henrykowski. 3. Dąb Chrobry w Piotrowicach. 4. Hala Izerska. 5. Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie. 6. Jeziora Leśniańskie i Złotnickie. 7. Kolorowe jeziorka w Wieściszowicach. 8. Ogród japoński we Wrocławiu. 9. Organy Wielisławskie. 10. Ostrzyca Proboszczowicka. 11. Palmiarnia w Lubiechowie. 12. Park Kamienna Góra w Lubaniu. 13. Park Mużakowski w Łęknicy (Bad Muskau). 14. Stawy Milickie. 15. Szczeliniec i Błędne Skały. 16. Ślęża. 17. Śnieżka. 18. Śnieżne Kotły. 19. Wąwóz Myśliborski. 20. Wodospad Kamieńczyka w Szklarskiej Porębie. 21. Wodospad Szklarki w Szklarskiej Porębie. VIII. Ciekawe miejsca 1. Akademia Rycerska w Legnicy. 2. Dom Gerharta Hauptmanna w Jagniątkowie. 3. Dom Zdrojowy w Świeradowie-Zdroju. 4. Domy Tkaczy w Chełmsku Śląskim. 5. Domy tyrolskie w Mysłakowicach. 6. Izba Pamiątek w Ząbkowicach Śląskich. 7. Kamienne meble w Kochanowie. 8. Kaplica Czaszek w Czermnej. 9. Karkonoskie Tajemnice w Karpaczu. 10. Krzywa wieża w Ząbkowicach Śląskich. 11. Miedzianka (opuszczone miasto). 12. Mostek Pokutnic na katedrze św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. 13. Ogród Bajek w Międzygórzu. 14. Ogród zoologiczny we Wrocławiu. 15. Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska w Kowarach. 16. Sky Tower we Wrocławiu. 17. Zamek Śląskich Legend w Pławnej. 6