PROGRAM STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH studia uzupełniające II stopnia kierunek studiów: Pedagogika specjalność: Wychowanie przedszkolne i nauczanie początkowe I. Cele praktyk Praktyki studenckie z założenia stanowią integralną część procesu dydaktycznego. Podstawowym założeniem praktyki pedagogicznej jest umożliwienie studentom kontaktu z rzeczywistością dydaktyczno-wychowawczą w placówce oraz zapewnienie warunków do zdobycia doświadczenia pedagogicznego w zakresie: krytycznej oceny wiedzy, umiejętności i postaw nabytych w trakcie studiów, poprzez twórczą konfrontację z empiryczną rzeczywistością; nabycia umiejętności trafnego łączenia wiedzy naukowej z praktyką wychowania, kształcenia i opieki; pogłębiania znajomości metod i form nauczania, wychowania, opieki i wsparcia oraz ich praktycznego wykorzystania w ramach kształcenia zawodowego; wyrobienia podstawowych nawyków i kompetencji zawodowych wchodzenie praktykanta w role wychowawcy, opiekuna, pedagoga; koncentrowania się na czynnym i twórczym uczestnictwie w toku wielorakich i różnorodnych form zajęć pedagogicznych (na ich planowaniu, przygotowaniu i prowadzeniu); kształtowania wiedzy w obrębie pedeutologii i deontologii pedagogicznej: rozpoznawania i rozwijania pozytywnych przekonań studentów dotyczących własnych kompetencji zawodowych i osobowościowych w pracy pedagogicznej, umacniania przekonania o trafności wyboru zawodu. Cele szczegółowe: zapoznanie z warunkami funkcjonowania placówek przedszkolnych i szkoły, poznanie modeli organizacyjnych oraz metod i form pracy z uczniami, doskonalenie umiejętności planowania i organizowania pracy opiekuńczo-wychowawczej, kształtowanie właściwej postawy studentów przygotowujących się do zawodu pedagoga, zgodnej z zasadami etyki. II. Treści programowe Praktyki studenckie pełnią różnorodną funkcję w zależności od danego roku studiów. Łączny czas trwania praktyk podczas dwóch lat studiów wynosi 210 godzin. Ramowy program praktyk studenckich przewiduje następujący ich rozkład w czasie trwania studiów: PRAKTYKA WSTĘPNA W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA PEDAGOGICZNO-PSYCHOLOGICZNEGO 30 GODZIN II SEMESTR W trakcie praktyki następuje kształtowanie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych przez: Zapoznanie się ze specyfiką przedszkola, szkoły lub placówki, w której praktyka jest odbywana, w szczególności poznanie realizowanych przez nią zadań opiekuńczowychowawczych, sposobu funkcjonowania, organizacji pracy, pracowników, uczestników
procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji, 1. Obserwowanie: zorganizowanej i podejmowanej spontanicznie aktywności formalnych i nieformalnych grup uczniów, aktywności poszczególnych uczniów, w tym uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) dziecko oraz interakcji między dziećmi i młodzieżą (w tym samym i w różnym wieku), procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego w grupach wychowawczych, ich prawidłowości i zakłóceń, czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk oraz prowadzonych przez niego zajęć, sposobu integrowania przez opiekuna praktyk różnej działalności, w tym opiekuńczowychowawczej, dydaktycznej, pomocowej i terapeutycznej, dynamiki grupy, ról pełnionych przez uczestników grupy, zachowania i postaw dzieci i młodzieży, działań podejmowanych przez opiekuna praktyk na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i zachowania dyscypliny w grupie; 2. Współdziałanie z opiekunem praktyk w: sprawowaniu opieki i nadzoru nad grupą oraz zapewnianiu bezpieczeństwa, podejmowaniu działań wychowawczych wynikających z zastanych sytuacji, prowadzeniu zorganizowanych zajęć wychowawczych i dydaktycznych, podejmowaniu działań na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; 3. Pełnienie roli opiekuna wychowawcy, w szczególności: diagnozowanie dynamiki grupy oraz pozycji jednostek w grupie, poznawanie uczniów i wychowanków, ich sytuacji społecznej, potrzeb, zainteresowań i zdolności, a także określanie poziomu rozwoju oraz wstępne diagnozowanie dysfunkcji i zaburzeń, sprawowanie opieki nad grupą w toku spontanicznej aktywności uczniów i wychowanków, podejmowanie działań wychowawczych o charakterze interwencyjnym w sytuacjach konfliktu, zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych lub nieprzestrzegania ustalonych zasad, sprawowanie opieki nad uczniami i wychowankami poza terenem przedszkola, szkoły lub placówki; 4. Analizę i interpretację zaobserwowanych albo doświadczanych sytuacji i zdarzeń pedagogicznych, w tym: prowadzenie dokumentacji praktyki,
konfrontowanie wiedzy teoretycznej z praktyką, ocenę własnego funkcjonowania w toku realizowania zadań opiekuńczych i wychowawczych (dostrzeganie swoich mocnych i słabych stron), ocenę przebiegu prowadzonych działań oraz realizacji zamierzonych celów, konsultacje z opiekunem praktyk w celu omawiania obserwowanych sytuacji i przeprowadzanych działań. PRAKTYKA ZAWODOWA W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA DYDAKTYCZNEGO 120 GODZIN III SEMESTR W trakcie praktyki następuje kształtowanie kompetencji dydaktycznych przez: Zapoznanie się ze specyfiką szkoły lub placówki, w której praktyka jest odbywana, w szczególności poznanie realizowanych przez nią zadań dydaktycznych, sposobu funkcjonowania, organizacji pracy, pracowników, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji; 1. Obserwowanie: czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk w toku prowadzonych przez niego lekcji (zajęć) oraz aktywności uczniów, toku metodycznego lekcji (zajęć), stosowanych przez nauczyciela metod i form pracy oraz wykorzystywanych pomocy dydaktycznych, interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) dziecko oraz interakcji między dziećmi lub młodzieżą w toku lekcji (zajęć), procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego w klasie, ich prawidłowości i zakłóceń, sposobów aktywizowania i dyscyplinowania uczniów oraz różnicowania poziomu aktywności poszczególnych uczniów, sposobu oceniania uczniów, sposobu zadawania i kontrolowania pracy domowej, dynamiki i klimatu społecznego klasy, ról pełnionych przez uczniów, zachowania i postaw uczniów, funkcjonowania i aktywności w czasie lekcji (zajęć) poszczególnych uczniów, z uwzględnieniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, działań podejmowanych przez opiekuna praktyk na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i zachowania dyscypliny, organizacji przestrzeni w klasie, sposobu jej zagospodarowania (ustawienie mebli, wyposażenie, dekoracje); 2. Współdziałanie z opiekunem praktyk w:
planowaniu i przeprowadzaniu lekcji (zajęć), organizowaniu pracy w grupach, przygotowywaniu pomocy dydaktycznych, wykorzystywaniu środków multimedialnych i technologii informacyjnej w pracy dydaktycznej, kontrolowaniu i ocenianiu uczniów, podejmowaniu działań na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, organizowaniu przestrzeni klasy, podejmowaniu działań w zakresie projektowania i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej; 3. Pełnienie roli nauczyciela pod kierunkiem opiekuna i zgodnie z jego wytycznymi, w szczególności: samodzielne planowanie lekcji (zajęć), formułowanie celów, dobór metod i form pracy oraz środków dydaktycznych, dostosowywanie metod i form pracy do realizowanych treści, etapu edukacyjnego oraz dynamiki grupy uczniowskiej, samodzielną organizację i prowadzenie lekcji (zajęć) w oparciu o samodzielnie opracowywane scenariusze, wykorzystywanie w toku lekcji (zajęć) środków multimedialnych i technologii informacyjnej, dostosowywanie sposobu komunikacji w toku lekcji (zajęć) do poziomu rozwoju uczniów, animowanie aktywności poznawczej i współdziałania uczniów, rozwijanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy z wykorzystaniem technologii informacyjnej, organizację pracy uczniów w grupach zadaniowych, dostosowywanie podejmowanych działań do możliwości i ograniczeń uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, samodzielne diagnozowanie poziomu wiedzy i umiejętności uczniów, podejmowanie indywidualnej pracy dydaktycznej z uczniami (w tym uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), podejmowanie działań wychowawczych w toku pracy dydaktycznej, w miarę pojawiających się problemów, w sytuacjach: zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych, nieprzestrzegania ustalonych zasad, podejmowanie współpracy z innymi nauczycielami, wychowawcą klasy, pedagogiem szkolnym, psychologiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami; 4. Analizę i interpretację zaobserwowanych albo doświadczanych sytuacji i zdarzeń pedagogicznych, w tym: prowadzenie dokumentacji praktyki,
konfrontowanie wiedzy teoretycznej z praktyką, ocenę własnego funkcjonowania w toku wypełniania roli nauczyciela (dostrzeganie swoich mocnych i słabych stron), ocenę przebiegu prowadzonych lekcji (zajęć) oraz realizacji zamierzonych celów, konsultacje z opiekunem praktyk w celu omawiania obserwowanych i prowadzonych lekcji (zajęć). PRAKTYKA DYPLOMOWA W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA SPECJALIZACYJNEGO 60 GODZIN IV SEMESTR Celem praktyki jest nabycie umiejętności z zakresu specjalizacji, realizowanej przez studenta. Wychowanie przedszkolne i nauczanie początkowe z językiem obcym Celem praktyki jest nabycie umiejętności prowadzenia zajęć języka obcego w grupie przedszkolnej lub klasie szkolnej z zastosowaniem zarówno podstawowej metodyki edukacji elementarnej, jak i metodyki nauczania języka obcego. Wymogi dydaktyczne jak dla praktyki zawodowej w zakresie prowadzenia zajęć z języka obcego. Opiekunem studenta w placówce może być wyłącznie nauczyciel języka obcego. Wychowanie przedszkolne i nauczanie początkowe z dramą i teatrem Wymogi jak dla praktyki zawodowej w zakresie opiekuńczym, wychowawczym i dydaktycznym. Ponadto student powinien w takcie praktyki przygotować i samodzielnie przeprowadzić co najmniej jeden projekt, związany z dramą lub teatrem. Przy przygotowaniu projektu student może konsultować się z Kierownikiem Studium Działań Artystycznych (lub osobą przez niego upoważnioną). Ostatecznej akceptacji projektu do realizacji dokonuje nauczyciel bezpośredni opiekun studenta w placówce. Wychowanie przedszkolne i nauczanie początkowe z terapia pedagogiczną Celem praktyki jest nabycie umiejętności pracy wychowawczo - dydaktyczno - terapeutycznej z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Opiekunem praktyki może być wyłącznie nauczyciel - specjalista. W trakcie odbywanej praktyki student powinien mieć możliwość obserwowania różnorodnych form i metod pracy terapeutycznej w wybranej placówce edukacyjnej zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, reedukacyjnych, rewalidacji indywidualnej itp., zarówno w formie indywidualnej, zespołowej, jak i działań prowadzonych w trakcie zbiorowych działań edukacyjnych (zajęć, lekcji) przez nauczyciela specjalistę. Student jest zobowiązany do przygotowania i samodzielnego przeprowadzenia zajęć z zakresu terapii pedagogicznej w wymiarze co najmniej 10-15 godzin.