Preferencje partyjne Polaków w czerwcu 2003 r. połowa miesiąca

Preferencje partyjne Polaków w czerwcu 2003 r. połowa miesiąca Warszawa, czerwiec 2003 roku! Tydzień po referendum akcesyjnym już po przegłosowaniu wotum zaufania dla rządu Leszka Millera gotowość wzięcia udziału w wyborach do Sejmu, gdyby miały się one odbywać w najbliższą niedzielę zdecydowanie potwierdzało 39% badanych, a raczej 26%. Na podstawie uzyskanych odpowiedzi realną frekwencję szacowalibyśmy na około dwie piąte uprawnionych czyli mniej więcej o dwadzieścia punktów procentowych mniej niż w referendum europejskim.! Liderem rankingu pozostaje w połowie czerwca SLD (gotowość głosowania nań zadeklarowało 27% osób o sprecyzowanych preferencjach zapowiadających zdecydowanie lub raczej gotowość głosowania). PO uzyskała 15% głosów, 14% - Samoobrona, PiS 12%, po 8% - PSL i LPR oraz 5% - UP. Wyniki poniżej pięcioprocentowego progu otrzymały: UW (3%), KPEiR, UPR (po 2%), ZChN, Partia Ludowo-Demokratyczna, Polska Unia Gospodarcza, Stronnictwo Demokratyczne (po 1%), KPN-OP, Centrolewica RP, PPS, Alternatywa, Razem Polsce, Ruch Społeczny, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe Ruch Nowej Polski i Polska Wspólnota Narodowa (poparcie dla nich składała mniej niż jedna na sto pytanych osób).! W rankingu partii drugiego wyboru na pierwszym miejscu znalazło się PiS (15%). Druga pozycja przypadła PO (10%). Ponadto badani wymieniali jeszcze relatywnie często UP (7%), PSL, SLD (po 6%), LPR, UW i Samoobronę (po 5%). Partii rezerwowej nie miał co trzeci wyborca.! W rankingu partii, których poparcie jest przez osoby zamierzające głosować odrzucane najczęściej wyróżniają się trzy ugrupowania: SLD (głosowania nań odmówiło 30% osób zamierzających głosować), Samoobrona (28%) i LPR (20%). Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o.; ul. Dereniowa 11; 02-776 Warszawa; NIP: 521-10-18-407; REGON: 011162458 Bank Przemysłowo Handlowy PBK S.A. XX Oddział w Warszawie; Nr konta: 10601060-320000436235; Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy, RHB 44444; Kapitał Zakładowy: 1.000.000,00 zł t (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995; f (48 22) 644 9947, 643 1607 e office@tns-global.pl; www.tns-global.pl

Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. W czerwcu tego roku TNS OBOP dwukrotnie zapytał Polaków o preferencje partyjne pierwszy pomiar miał miejsce w czasie, gdy trwało referendum akcesyjne (wyniki z tego badania publikowaliśmy w ubiegłym tygodniu), drugi natomiast odbywał się tydzień później już po głosowaniu wotum zaufania dla rządu Leszka Millera oraz dymisji ministra finansów Grzegorza Kołodki 1. W niniejszym opracowaniu prezentujemy wyniki uzyskane właśnie w tym badaniu. GOTOWOŚĆ GŁOSOWANIA Wśród pełnoletnich Polaków pytanych przez nas o gotowość wzięcia udziału w wyborach do Sejmu gdyby miały się one odbywać w najbliższą niedzielę pójście do urn w sposób zdecydowany zadeklarowało 39% badanych. Odsetek osób w ten właśnie sposób zapowiadający gotowość głosowania stanowi dla nas wskaźnik do szacowania realnej frekwencji. Rzeczywistą frekwencję szacowalibyśmy na około dwie piąte uprawnionych, czyli mniej więcej o dwadzieścia punktów procentowych mniej niż w referendum europejskim. GDYBY W NAJBLIŻSZĄ NIEDZIELĘ ODBYŁY SIĘ WYBORY DO SEJMU, TO CZY WZIĄŁBY(ĘŁABY) PAN(I) W NICH UDZIAŁ (Dane w proc.) Late 5-7 12-14. 12-14. 23-25. 7-9. 10-12. 8-10. 8-10. 5-7. 10-12. 7-9. 14-16. PKW poll X. 02 X. 02 XI. 02 XI. 02 XII. 02 I. 03 II. 03 III. 03 IV. 03 V. 03 VI. 03 VI. 03 Zdecydowanie tak 40 38 37 40 36 36 35 36 34 40 42 39 Raczej tak 28 28 22 26 24 27 25 29 30 32 25 26 Raczej nie 46,4 46,29 8 10 12 12 11 13 14 11 10 8 9 10 Zdecydowanie nie 18 18 25 20 23 19 20 18 19 14 19 18 Trudno powiedzieć 6 6 4 2 6 5 6 6 7 6 5 7 PREFERENCJE PARTYJNE Liderem rankingu partyjnego pozostaje w połowie czerwca SLD wśród ogółu osób, które deklarowały (zarówno zdecydowanie jak i raczej ) gotowość pójścia do urn i które wiedziały, jak by w tych wyborach głosowały partia ta uzyskała 27% poparcia co oznacza, że informacje o wynikach referendum i przegłosowanym wotum zaufania dla rządu poprawiły notowania tej partii. Pogorszenie notowań 1 Sondaż TNS OBOP zrealizowany w dniach 14-16 czerwca 2003 r. na reprezentatywnej, losowej 944-osobowej ogólnopolskiej próbie osób od 18 roku życia. Maksymalny błąd statystyczny dla takiej wielkości próby wynosi +/-3%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2

odnotowaliśmy z kolei w przypadku PiS, które to ugrupowanie choć spadło z drugiej pozycji na czwartą w dalszym ciągu utrzymuje dwucyfrowy wynik poparcia (12%). Nieco większe poparcie niż PiS mają teraz PO (15%) i Samoobrona (14%). Po 8% głosów uzyskały w naszym badaniu PSL i LPR. Po raz drugi pięcioprocentowy wynik poparcia otrzymała Unia Pracy. Wśród pozostałych ugrupowań, o które pytaliśmy, najbliżej osiągnięcia pięcioprocentowego progu była UW (3%). KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARŁ(A)BY PAN(I) W WYBORACH DO SEJMU Late poll 23.IX. 01 PKW 5-7 X. 02 12-14. X. 02 12-14. XI. 02 Sojusz Lewicy Demokratycznej SLD (L. Miller) - - 30 32 31 27 25 38 28 29 22 25 22 27 Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej (D. Tusk) 12,25 12,68 13 10 8 8 10 9 9 9 13 14 15 15 Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej (A. Lepper) 10,28 10,20 14 13 12 15 14 10 13 14 18 14 13 14 Prawo i Sprawiedliwość (L. Kaczyński) 8,94 9,50 14 12 13 14 15 9 15 15 16 15 18 12 Polskie Stronnictwo Ludowe PSL (J. Kalinowski) 9,35 8,98 10 11 16 10 10 12 8 8 10 9 6 8 Liga Polskich Rodzin 7,51 7,87 8 8 7 12 13 7 9 10 8 8 9 8 (M. Kotlinowski) Unia Pracy UP (M. Pol) - - 1 1 2 3 3 4 4 4 3 2 5 5 Unia Wolności UW (W. Frasyniuk) 3,19 3,10 4 3 2 2 3 3 5 4 4 4 3 3 Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński) - - 0 1 2 3 3 2 3 2 3 4 4 2 Unia Polityki Realnej UPR (S. Wojtera) - - 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 0 2 Zjednoczenie Chrześcijańsko- Narodowe ZChN (J. Kropiwnicki) - - 0 1 2 1 1 1 1 1 0 1 1 1 Partia Ludowo-Demokratyczna (R. Jagieliński) - - 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 1 Polska Unia Gospodarcza (W. Kornowski) 0,06 0,06 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 Stronnictwo Demokratyczne SD (A. Arendarski) - - 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 Konfederacja Polski Niepodległej Obóz Patriotyczny (P. Sytek) 0,01-1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Centrolewica Rzeczypospolitej Polskiej (T. Kraśko) - - - - - - - - - - - 0 0 0 Polska Partia Socjalistyczna - PPS (Z. Puchajda) 0,11 0,10 0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 Alternatywa Partia Pracy 0,43 0,42 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 (D. Podrzycki) Razem Polsce (A. Macierewicz) - - 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 Ruch Społeczny (K. Piesiewicz) - - 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Stronnictwo Konserwatywno Ludowe Ruch Nowej Polski (A. Balazs) - - 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Polska Wspólnota Narodowa 0,12 0,02 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 (B. Tejkowski) Inne partie - - 1 1 1 1 1 0 1 1 0 2 1 0 Koalicja Sojusz Lewicy Demokratycznej Unia Pracy 41,51 41,04 - - - - - - - - - - - - Akcja Wyborcza Solidarność Prawicy 5,71 5,60 - - - - - - - - - - - - Na kartach umieszczono nazwy partii i koalicji wg kolejności alfabetycznej. Przy ich nazwach, w nawiasach podano nazwiska liderów. Prezentowane w tabeli wyniki preferencji odnoszą się do wszystkich uprawnionych do głosowania osób, które zadeklarowały ( zdecydowanie lub raczej ) gotowość wzięcia udziału w wyborach i które wiedziały, na jakie z wyszczególnionych na liście lub inną niż wymienione partie zagłosować. Wynik 0% poparcia dla partii oznacza, że elektorat tego ugrupowania może stanowić mniej niż 1% lub może kształtować się na poziomie 1% (po uwzględnieniu wyniku uzyskanego po przecinku i błędu statystycznego) * * * 23-25. XI. 02 7-9. XII. 02 10-12. I. 03 8-9. II. 03 8-10. III. 03 5-7. IV. 03 Osoby niezdecydowane, którą z partii poprzeć stanowiły 21% wśród tych respondentów, którzy wcześniej zadeklarowali gotowość uczestniczenia w wyborach do Sejmu (tydzień wcześniej odsetek ten wynosił 24%). 10-12. V. 03 7-9. VI. 03 14-16. VI. 03 3

ELEKTORATY REZERWOWE Liderem w rankingu partii rezerwowych jest Prawo i Sprawiedliwość 15% potencjalnych wyborców zadeklarowało, że gdyby ich partia nie startowała w wyborach, to gotowi byliby przenieść swoje poparcie właśnie na PiS. Druga pozycja z 10% wskazań przypadła PO. Rzadziej przez respondentów rozważana była możliwość przekazania głosu na UP (7%), PSL, SLD (po 6%), LPR, UW czy Samoobronę (po 5%). A GDYBY POPIERANA PRZEZ PANA(IĄ) PARTIA NIE STRATOWAŁA, TO KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII BY PAN(I) POPARŁ(A)? Dane w proc. 23-25. 7-9. 10-12. 8-10. 8-10. 5-7. 10-12. 7-9. 14-16. XI. 02 XII. 02 I. 03 II. 03 III. 03 IV. 03 V. 03 VI. 03 VI. 03 Prawo i Sprawiedliwość (L. Kaczyński) 10 11 12 12 12 13 10 13 15 Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej (D. Tusk) 9 7 10 9 12 8 10 12 10 Unia Pracy - UP (M. Pol) 7 8 9 7 7 7 9 8 7 Polskie Stronnictwo Ludowe - PSL (J. Kalinowski) 8 13 10 10 7 9 10 9 6 Sojusz Lewicy Demokratycznej - SLD (L. Miller) 6 5 8 8 2 9 4 5 6 Liga Polskich Rodzin (M. Kotlinowski) 8 8 5 6 9 6 6 6 5 Unia Wolności - UW (W. Frasyniuk) 3 5 3 6 3 6 5 3 5 Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej (A. Lepper) 5 7 6 8 6 6 5 7 5 Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński) 2 2 1 2 1 2 2 1 2 Stronnictwo Konserwatywno Ludowe Ruch Nowej Polski (A. Balazs) 1 0 0 0 0 0 1 0 1 Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe - ZChN (J. Kropiwnicki) 1 1 1 1 2 1 1 1 1 Unia Polityki Realnej - UPR (J. Korwin-Mikke) 1 0 2 1 1 1 1 1 1 Stronnictwo Demokratyczne SD (A. Arendarski) 1 1 0 2 0 1 2 1 1 Partia Ludowo-Demokratyczna (R. Jagieliński) 1 1 0 0 0 2 1 1 1 Ruch Społeczny (K. Piesiewicz) 1 0 0 0 0 0 0 0 0 Polska Unia Gospodarcza (W. Kornowski) 0 0 1 1 1 0 1 1 0 Polska Wspólnota Narodowa (B. Tejkowski) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Centrolewica Rzeczypospolitej Polskiej (T. Kraśko) - - - - - - 0 0 0 Alternatywa Partia Pracy (D. Podrzycki) 2 1 1 1 1 0 1 1 0 Razem Polsce (A. Macierewicz) 1 0 0 0 0 0 0 0 Konfederacja Polski Niepodległej Obóz Patriotyczny (P. Sytek) 0 0 0 0 1 0 1 0 0 Polska Partia Socjalistyczna - PPS (Z. Puchajda) 0 0 0 0 1 0 0 0 0 inne 1 0 1 0 1 0 1 1 1 Żadna 12 10 12 10 11 12 12 9 10 trudno powiedzieć 20 20 18 16 22 17 17 20 23 Dane w proc. Wyniki wśród osób, które zadeklarowały gotowość głosowania i miały sprecyzowane preferencje Co trzeci wyborca nie miał partii rezerwowej większość nie potrafiła takiej w danej chwili wskazać, ale co dziesiąty stwierdził, że nie poparłby żadnej innej, niż ta, 4

na którą aktualnie zamierza głosować. Najbardziej lojalni wobec swoich ugrupowań są potencjalni wyborcy Samoobrony i SLD. Partii rezerwowej nie wskazało przeszło dwie piąte osób deklarujących poparcie dla nich (44% w przypadku Samoobrony i 42%- SLD), przy czym o niegłosowaniu na żadną inną uprzedzała w ich przypadku dwukrotnie większa liczba zwolenników niż w przypadku pozostałych partii z czołówki rankingu preferencji partyjnych (było to 16% w przypadku Samoobrony i 14% - SLD, podczas gdy dla PO 8%, PSL 4%, PiS 3%, a LPR mniej niż jeden procent badanego elektoratu). A oto, w kierunku których partii kierują się sympatie poszczególnych elektoratów:! elektorat SLD najczęściej rozważał możliwość przekazania poparcia UP (21%), PSL (12%) i PO (9%);! przez potencjalnych wyborców PO najczęściej brane było pod uwagę głosowanie na PiS (34%) i UW (18%);! dla osób deklarujących poparcie dla Samoobrony partiami drugiego wyboru były najczęściej LPR (17%), PSL (13%) i PiS (11%);! zwolennicy PiS, pytani o drugą preferencję wskazywali przede wszystkim na PO (40%), a także choć już rzadziej na LPR (9%);! osoby zapowiadające głosowanie na PSL, pytane o partie rezerwowe, najczęściej wskazywały PiS (20%), SLD (17%) i Samoobronę (15%);! wśród elektoratu LPR, przede wszystkim brane było pod uwagę ewentualne przekazanie poparcia PiS (41%), a także choć rzadziej PO (10%) i Samoobronie (6%). ELEKTORATY NEGATYWNE W antyrankingu partii, tzn. w zestawieniu ugrupowań, których poparcie jest najczęściej odrzucane przez ludzi mówiących o zamiarze uczestniczenia w wyborach pojawiają się nazwy trzech ugrupowań. Najwięcej głosów sprzeciwu budzi SLD (30%), niewiele mniej Samoobrona (28%), na trzecim miejscu najczęściej wymienianych jest LPR (głosowanie nań wykluczyła co piąta osoba). Inne partie pojawiały się w wypowiedziach badanych rzadziej na następne w kolejności ZChN i PiS wskazywało już tylko po 6% osób. 5

A NA JAKĄ PARTIĘ NA PEWNO BY PAN(I) NIE GŁOSOWAŁ(A)? 7-9. XII. 02 10-12. I. 03 8-10. II. 03 8-10. III. 03 5-7. IV. 03 10-12. V. 03 7-9. VI. 03 14-16. VI. 03 Sojusz Lewicy Demokratycznej - SLD (L. Miller) 28 19 23 30 28 32 25 30 Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej (A. Lepper) 19 22 23 21 24 23 25 28 Liga Polskich Rodzin (M. Kotlinowski) 13 15 12 18 19 16 15 20 Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe - ZChN (J. Kropiwnicki) 6 5 8 5 6 6 5 6 Prawo i Sprawiedliwość (L. Kaczyński) 3 3 2 3 4 4 2 6 Konfederacja Polski Niepodległej Obóz Patriotyczny (P. Sytek) 2 3 2 4 2 1 2 3 Unia Wolności - UW (W. Frasyniuk) 7 4 7 7 3 4 4 3 Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej (D. Tusk) 4 5 6 5 4 4 4 3 Polskie Stronnictwo Ludowe - PSL (J. Kalinowski) 2 2 3 4 4 3 3 2 Unia Pracy - UP (M. Pol) 3 1 2 4 3 2 2 2 Unia Polityki Realnej - UPR (S. Wojtera) 2 3 2 3 2 2 2 2 Polska Wspólnota Narodowa (B. Tejkowski) 2 1 1 1 1 2 1 2 Razem Polsce (A. Macierewicz) 2 1 1 1 2 2 1 1 Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński) 1 1 1 2 1 1 2 1 Alternatywa Partia Pracy (D. Podrzycki) 1 1 2 1 2 1 1 1 Polska Partia Socjalistyczna - PPS (Z. Puchajda) 3 2 2 2 2 3 1 1 Centrolewica Rzeczypospolitej Polskiej (T. Kraśko) - - - - - 2 1 1 Partia Ludowo-Demokratyczna (R. Jagieliński) 1 1 1 1 1 0 0 1 Stronnictwo Konserwatywno Ludowe Ruch Nowej Polski (A. Balazs) 1 0 1 1 1 1 0 1 Stronnictwo Demokratyczne - SD (A. Arendarski) 0 1 0 1 1 1 1 0 Polska Unia Gospodarcza (W. Kornowski) 0 1 1 1 0 0 0 0 Ruch Społeczny (K. Piesiewicz) 1 1 0 1 1 2 1 0 Inne 0 0 0 0 1 0 0 0 Żadna 2 2 2 3 1 1 1 1 trudno powiedzieć 19 25 19 18 17 18 25 17 Dane w proc. Wyniki wśród osób, które zadeklarowały gotowość głosowania Wyniki nie sumują się do 100% - można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź Poniżej wyszczególnione zostały opinie największych elektoratów co sądzą o konkurencyjnych partiach i jak ich opinie kształtują się na tle opinii uzyskanych wśród ogółu wyborców:! niechęć aktualnego elektoratu SLD kierowała się przede wszystkim w kierunku LPR (47%), Samoobrony (45%), PiS (12%), ZChN (11%) i PO (9%) partie te wymieniane były przez badanych mniej więcej dwu-, trzykrotnie częściej niż przez ogół badanych; 6

! niechęć elektoratu PO kieruje się przede wszystkim (i jednocześnie znacznie częściej niż wśród ogółu) ku Samoobronie (40%) i SLD (39%), a także nieco częściej niż wśród ogółu ku LPR (25%);! wśród elektoratu Samoobrony niechęć koncentruje się przede wszystkim na SLD o niegłosowaniu nań mówiło 57% potencjalnych wyborców tej partii. Niechęć wobec innych ugrupowań potencjalni wyborcy Samoobrony przejawiali już rzadziej (było to co najwyżej kilka procent osób);! osoby zgłaszające poparcie dla PiS niemal tak samo często i jednocześnie częściej niż ogół pytanych odrzucały możliwość głosowania na SLD (47%) i Samoobronę (44%); na trzecim miejscu pod względem najczęściej odrzucanych znalazła się LPR (14%), jednak niechęć wobec niej pojawiała się rzadziej niż wśród ogółu;! w elektoracie PSL brak poparcia najczęściej podobnie jak wśród ogółu zgłaszano wobec SLD (34%) i Samoobrony (28%). Wyborcy ci częściej niż inni odmawiali głosowania na PiS (18%) i UPR (10%), rzadziej zaś odrzucali możliwość oddania głosu na LPR (9%);! wśród potencjalnych wyborców LPR największą niechęć budzi SLD o niegłosowaniu nań mówiło 70% elektoratu LPR, czyli odsetek ponad dwukrotnie większy niż uzyskany wśród ogółu. Ponadto zwolennicy LPR pytani o partie, których na pewno by nie poparli wskazywali na Samoobronę (15% - czyli niemal dwukrotnie mniej niż wśród ogółu osób zamierzających głosować), PiS, PSL (po 8%) i UP (7%; niechęć wobec dwóch ostatnich partii była większa niż odnotowana wśród ogółu badanych). 7

GOTOWOŚĆ UCZESTNICZENIA W WYBORACH PARLAMENTARNYCH(a) zdecydowanie tak DANE W PROC. raczej tak raczej nie zdecydowanie nie jeszcze nie wiem LICZBA OSÓB OGÓŁEM 39 26 10 18 7 944 PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA PRAKTYKI RELIGIJNE SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ POGLĄDY POLITYCZNE OCENA KIERUNKU ZMIAN W KRAJU a Dane TNS OBOP; Sondaż realizowany w dn. 14-16 czerwca 2003 r. mężczyźni 42 26 10 16 6 454 kobiety 37 26 10 21 7 490 18-24 lata 35 25 12 18 10 156 25-34 lata 30 27 18 18 7 167 35-44 lata 43 25 10 17 5 157 45-54 lata 42 27 8 19 4 210 55-64 lata 43 24 8 19 6 105 65 i więcej lat 44 24 3 19 8 148 podstawowe 33 26 9 22 10 209 zasadnicze zawodowe 39 24 11 21 5 259 średnie i pomaturalne 41 26 10 16 7 360 wyższe i licencjat 48 28 7 13 5 116 wieś 36 25 16 17 6 344 miasta do 20 tys. 42 31 3 15 9 117 miasta 20-100 tys. 42 24 6 23 5 187 miasta 100-500 tys. 47 21 6 19 6 182 miasta pow. 500 tys. 32 31 12 15 10 114 kierownicy, specjaliści 42 40 5 8 4 61 prywatni przedsiębiorcy 43 26 4 25 3 56 pracownicy administracji i usług 42 23 15 13 6 96 robotnicy 35 25 13 19 9 127 rolnicy 47 35 9 4 5 42 gospodynie domowe 44 9 15 21 12 38 emeryci 48 23 4 18 7 196 renciści 31 27 9 26 7 80 uczniowie i studenci 39 29 10 14 9 101 bezrobotni 28 23 16 26 6 144 regularnie praktykujący 42 29 9 15 6 521 nieregularnie praktykujący 35 23 14 21 8 293 niepraktykujący 38 20 7 27 8 122 dobra 54 23 12 9 2 127 średnia 41 27 9 17 6 536 zła 30 24 10 26 10 278 w ogóle się nie interesują 19 22 12 37 10 177 raczej się nie interesują 32 31 13 16 9 352 raczej się interesują 52 24 8 12 4 346 bardzo zainteresowani 65 21 1 13 1 68 lewicowe 61 22 5 10 3 168 centrolewicowe 43 24 11 17 5 90 centroprawicowe 45 25 8 19 3 67 prawicowe 47 32 8 10 4 152 trudno powiedzieć 27 26 12 24 10 466 dobry 53 26 7 8 6 185 zły 35 25 11 23 7 607 trudno powiedzieć 41 30 8 14 8 151 PREFERENCJE PARTYJNE (WYBORY DO SEJMU) - wyniki wśród osób mających sprecyzowane preferencje, które zadeklarowały gotowość głosowania - 1.Alternatywa Partia Pracy; 2.Centrolewica; 3.KPN-OP; 4.KPEiR; 5.LPR; 6.PLD; 7.PO; 8.PPS; 9.PUG; 10.PWN; 11.PSL; 12.PiS; 13.Razem Polsce; 14.RS; 15.Samoobrona; 16.SLD; 17.SD; 18.SKL-RNP; 19.UPR; 20.UP; 21.UW; 22.ZChN; 96.inne(a,b) DANE W PROC. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11 12 13 15 16 17 19 20 21 22 96 LICZBA OSÓB OGÓŁEM 0 0 0 2 8 1 15 0 1 8 12 0 14 27 1 2 5 3 1 0 466 PŁEĆ WIEK mężczyźni 1 2 4 17 0 0 9 15 17 24 1 2 4 2 1 251 kobiety 0 1 0 3 13 1 12 1 7 8 0 11 30 1 6 5 1 1 215 18-24 lata 1 0 8 23 3 3 15 26 14 5 72 25-34 lata 8 2 17 8 20 18 20 4 0 4 70 35-44 lata 1 2 9 1 9 2 10 17 12 24 2 6 5 83 45-54 lata 2 4 12 15 12 10 1 9 25 0 3 2 3 1 1 109 55-64 lata 4 1 15 8 16 15 31 4 4 1 58 65 i więcej lat 6 6 10 2 1 6 7 21 35 3 2 2 74 podstawowe 4 17 7 1 1 12 5 24 18 8 3 93

zasadnicze zawodowe 1 1 2 8 7 1 9 13 1 25 23 2 4 4 118 WYKSZTAŁCENIE średnie i pomaturalne 1 2 6 1 21 8 13 7 30 5 5 0 189 wyższe i licencjat 1 1 21 2 16 3 35 3 3 12 1 66 wieś 1 0 3 10 8 1 16 8 27 16 1 8 1 164 miasta do 20 tys. 2 4 6 1 14 0 5 23 12 30 1 2 55 MIEJSCE ZAMIESZKANIA miasta 20-100 tys. 1 7 20 1 14 5 37 2 3 1 4 1 1 94 miasta 100-500 tys. 2 1 5 18 6 13 1 9 29 1 1 7 8 98 miasta pow. 500 tys. 11 4 22 7 5 6 34 2 1 6 3 55 kierownicy, specjaliści 29 5 10 5 30 1 1 16 3 35 prywatni przedsiębiorcy 2 19 8 25 7 26 9 3 32 pracownicy administracji i usług 11 4 18 7 25 11 17 4 3 45 robotnicy 2 2 3 12 1 11 4 14 16 25 4 5 54 GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA rolnicy 27 4 35 2 32 30 gospodynie domowe 5 14 14 4 8 8 10 22 14 16 emeryci 5 5 12 1 0 1 10 1 19 37 2 5 1 104 renciści 9 7 3 27 6 11 28 3 1 4 38 uczniowie i studenci 1 9 29 5 6 31 12 6 57 bezrobotni 2 6 8 3 11 13 21 21 1 10 4 52 regularnie praktykujący 0 1 2 11 0 13 0 1 10 13 0 17 19 1 2 6 3 0 0 286 PRAKTYKI RELIGIJNE nieregularnie praktykujący 1 3 4 14 0 6 10 12 38 0 2 5 3 1 0 121 niepraktykujący 5 3 26 3 8 5 40 1 8 55 dobra 1 3 24 10 11 8 27 2 5 8 1 75 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ średnia 0 0 3 6 1 14 0 1 8 13 0 14 28 1 2 5 3 0 0 291 zła 1 2 18 1 9 1 7 9 20 21 1 4 2 2 98 w ogóle się nie interesują 2 3 5 12 18 1 2 11 19 20 7 47 ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ raczej się nie interesują 0 2 11 1 10 0 10 11 18 25 1 5 4 2 158 raczej się interesują 1 3 6 0 17 1 1 8 12 0 13 28 1 2 4 4 0 211 bardzo zainteresowani 5 18 12 16 4 34 1 5 4 1 49 lewicowe 2 1 3 1 5 8 8 66 0 1 3 1 119 centrolewicowe 3 3 12 1 21 5 6 38 6 3 1 42 POGLĄDY POLITYCZNE centroprawicowe 1 2 20 1 24 5 18 10 20 43 prawicowe 2 3 16 1 29 5 21 1 9 3 2 5 1 2 1 105 trudno powiedzieć 1 1 2 7 12 1 0 11 8 27 17 1 10 3 1 1 155 dobry 1 2 1 1 19 1 10 9 5 45 0 4 2 123 OCENA KIERUNKU ZMIAN W KRAJU zły 0 1 2 12 1 14 0 1 7 15 0 20 14 1 3 5 3 1 0 268 trudno powiedzieć 1 4 5 10 10 4 11 41 5 8 75 a Braki wyszczególnionych w opisie tytułu tabeli kolumn oraz puste komórki w tabeli danych oznaczają, że w badanej zbiorowości dana kategoria nie została wskazana przez żadną z osób. Zera występują w sytuacji, gdy kategoria została wskazana - w badanej zbiorowości - przez liczbę osób stanowiącą mniej niż 1%. b Dane TNS OBOP; Sondaż realizowany w dn. 14-16 czerwca 2003 r. DRUGA PREFERENCJA - GDYBY POPIERANA PRZEZ RESPONDENTA PARTIA MIAŁA NIE STARTOWAĆ W WYBORACH - wyniki drugiego głosu wśród osób mających sprecyzowane preferencje, które zadeklarowały gotowość głosowania - 1.Alternatywa Partia Pracy; 2.Centrolewica; 3.KPN-OP; 4.KPEiR; 5.LPR; 6.PLD; 7.PO; 8.PPS; 9.PUG; 10.PWN; 11.PSL; 12.PiS; 13.Razem Polsce; 14.RS; 15.Samoobrona; 16.SLD; 17.SD; 18.SKL-RNP; 19.UPR; 20.UP; 21.UW; 22.ZChN; 23.żadna; 96.inne; 97.trudno powiedzieć(a,b) DANE W PROC. 1 2 4 5 6 7 9 10 11 12 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 96 97 LICZBA OSÓB OGÓŁEM 0 0 2 5 1 10 0 0 6 15 0 5 6 1 1 1 7 5 1 10 1 23 466 PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA mężczyźni 0 1 4 1 10 7 17 0 5 6 1 1 1 8 6 1 10 1 20 251 kobiety 0 4 6 0 10 1 0 6 13 1 5 6 1 1 6 4 1 10 26 215 18-24 lata 1 8 11 5 20 5 8 2 1 9 6 1 11 2 12 72 25-34 lata 3 1 13 1 9 12 1 5 2 3 2 4 8 12 23 70 35-44 lata 0 1 7 13 10 18 8 3 1 1 1 2 4 31 83 45-54 lata 2 5 10 1 2 15 1 3 11 1 1 9 6 0 10 21 109 55-64 lata 5 3 4 9 9 15 1 5 4 9 3 1 12 2 19 58 65 i więcej lat 1 4 6 4 5 9 1 6 4 0 10 6 1 14 28 74 podstawowe 1 4 6 10 1 5 10 4 4 3 7 1 3 9 1 31 93 zasadnicze zawodowe 0 2 6 9 10 17 0 9 5 2 2 1 2 3 1 12 20 118 średnie i pomaturalne 2 6 10 0 4 15 1 3 8 1 9 8 9 1 22 189 wyższe i licencjat 1 1 4 12 8 19 3 5 2 9 7 12 17 66 wieś 0 2 7 8 1 12 14 6 8 1 1 2 3 2 6 1 27 164 miasta do 20 tys. 0 1 6 8 4 9 1 2 5 3 1 20 38 55 miasta 20-100 tys. 2 3 10 3 17 0 7 6 4 2 13 8 0 6 2 17 94 miasta 100-500 tys. 3 7 1 14 3 17 2 4 6 1 9 6 1 14 12 98 miasta pow. 500 tys. 2 1 4 12 1 5 17 2 4 1 10 6 12 23 55 kierownicy, specjaliści 3 2 7 12 18 7 14 3 4 6 24 35 prywatni przedsiębiorcy 12 2 7 2 17 3 4 12 6 18 17 32 pracownicy administracji i usług 28 4 17 5 3 3 10 4 9 18 45 robotnicy 2 6 8 16 1 5 2 7 3 14 36 54

rolnicy 12 12 6 17 10 8 4 6 25 30 gospodynie domowe 4 7 13 21 31 8 4 3 9 16 GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA emeryci 1 5 5 1 5 6 12 1 4 5 2 0 12 5 1 11 1 22 104 renciści 7 2 7 3 8 15 6 6 2 2 1 11 30 38 uczniowie i studenci 1 7 16 4 19 2 6 2 1 9 8 17 3 6 57 bezrobotni 0 2 8 10 9 11 2 13 6 3 6 1 29 52 regularnie praktykujący 0 0 3 6 0 10 0 5 17 1 6 6 2 5 4 1 9 24 286 PRAKTYKI RELIGIJNE nieregularnie praktykujący 1 5 10 11 13 1 2 5 3 2 8 6 12 1 21 121 niepraktykujący 1 2 13 1 1 10 4 9 2 15 8 11 3 19 55 dobra 1 5 3 8 5 17 1 6 6 3 7 11 9 2 15 75 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ średnia 0 0 2 5 0 11 0 0 5 16 0 4 6 1 1 1 7 4 1 10 0 23 291 zła 4 5 9 10 13 1 6 5 1 5 3 1 10 28 98 w ogóle się nie interesują 8 17 1 16 4 7 2 1 9 34 47 ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ raczej się nie interesują 4 5 8 1 0 7 11 0 5 4 1 1 5 5 1 10 32 158 raczej się interesują 0 0 2 6 1 10 7 19 0 4 7 1 1 1 9 5 1 10 1 15 211 bardzo zainteresowani 3 12 8 10 1 6 7 2 13 9 1 13 4 12 49 lewicowe 2 2 1 13 9 3 0 3 11 18 3 14 1 19 119 centrolewicowe 0 2 2 8 2 18 5 15 6 1 8 10 7 16 42 POGLĄDY POLITYCZNE centroprawicowe 7 13 1 25 10 5 3 5 2 7 6 16 43 prawicowe 1 5 1 12 2 24 2 3 0 2 1 4 8 3 11 20 105 trudno powiedzieć 0 3 9 7 1 6 18 3 6 1 2 1 3 1 8 1 30 155 dobry 2 3 1 15 1 7 11 3 7 2 1 10 5 0 10 1 21 123 OCENA KIERUNKU ZMIAN W KRAJU zły 0 2 6 0 10 6 18 0 5 5 0 1 1 4 5 1 12 0 22 268 trudno powiedzieć 1 2 5 5 2 6 13 1 7 9 3 12 3 1 5 26 75 a Braki wyszczególnionych w opisie tytułu tabeli kolumn oraz puste komórki w tabeli danych oznaczają, że w badanej zbiorowości dana kategoria nie została wskazana przez żadną z osób. Zera występują w sytuacji, gdy kategoria została wskazana - w badanej zbiorowości - przez liczbę osób stanowiącą mniej niż 1%. b Dane TNS OBOP; Sondaż realizowany w dn. 14-16 czerwca 2003 r. A NA JAKĄ PARTIĘ NA PEWNO BY PAN(I) NIE GŁOSOWAŁ(A)? - wybory negatywne wśród osób, które zadeklarowały gotowość głosowania - 1.Alternatywa Partia Pracy; 2.Centrolewica; 3.KPN-OP; 4.KPEiR; 5.LPR; 6.PLD; 7.PO; 8.PPS; 9.PUG; 10.PWN; 11.PSL; 12.PiS; 13.Razem Polsce; 14.RS; 15.Samoobrona; 16.SLD; 17.SD; 18.SKL-RNP; 19.UPR; 20.UP; 21.UW; 22.ZChN; 23.żadna; 96.inne; 97.trudno powiedzieć(a,b) DANE W PROC. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 96 97 LICZBA OSÓB OGÓŁEM 1 1 3 1 20 1 3 1 0 2 2 6 1 0 28 30 0 1 2 2 3 6 1 0 17 612 PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA PRAKTYKI RELIGIJNE SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ mężczyźni 2 1 4 2 23 1 5 1 0 3 3 9 2 1 28 30 1 1 3 3 4 8 1 13 309 kobiety 1 0 1 1 17 0 2 0 0 1 2 3 1 0 29 29 0 2 2 2 4 2 0 22 303 18-24 lata 2 20 1 1 1 2 3 32 32 3 1 4 20 94 25-34 lata 1 1 6 0 22 1 2 2 3 4 38 29 4 0 1 4 1 12 95 35-44 lata 2 1 6 13 1 2 1 1 3 3 1 1 31 34 1 2 2 3 3 6 0 16 108 45-54 lata 1 1 4 0 18 1 7 2 1 1 4 11 1 26 32 0 0 2 3 4 9 13 144 55-64 lata 2 7 35 6 1 0 5 1 5 8 1 32 25 6 4 7 10 2 12 69 65 i więcej lat 2 0 16 1 1 1 4 2 1 14 24 1 1 1 0 3 4 5 1 31 101 podstawowe 1 1 2 15 1 1 3 5 1 9 32 0 1 1 4 4 2 32 123 zasadnicze zawodowe 1 1 5 1 11 1 6 1 1 4 7 1 1 25 37 1 1 4 3 3 4 1 18 163 średnie i pomaturalne 1 1 1 1 23 1 3 1 0 1 2 4 1 0 36 26 0 1 3 3 7 1 0 12 238 wyższe i licencjat 3 1 7 1 34 0 3 1 1 6 1 7 6 41 24 0 1 2 2 1 13 2 12 88 wieś 3 1 14 0 1 1 1 1 5 5 0 24 37 0 3 1 3 4 1 19 208 miasta do 20 tys. 0 0 2 2 19 3 7 1 0 0 0 7 3 1 20 24 2 0 5 0 3 2 27 85 miasta 20-100 tys. 3 2 3 2 22 1 5 2 3 1 6 1 28 32 1 2 2 4 1 8 2 14 124 miasta 100-500 tys. 0 1 1 22 3 1 1 2 4 1 1 34 27 3 1 6 6 1 17 124 miasta pow. 500 tys. 4 6 1 29 4 5 8 6 1 43 16 1 3 3 13 3 9 71 kierownicy, specjaliści 1 1 7 2 31 1 4 1 1 2 2 2 4 43 24 1 2 2 2 1 13 10 50 prywatni przedsiębiorcy 2 2 5 4 23 8 2 2 9 11 2 31 27 6 4 11 5 38 pracownicy administracji i usług 1 20 3 6 39 34 3 1 13 63 robotnicy 3 6 19 3 4 2 3 10 1 1 22 33 1 3 2 3 1 17 77 rolnicy 7 7 7 13 18 6 58 12 5 7 10 35 gospodynie domowe 3 3 34 3 3 3 29 22 11 3 9 16 20 emeryci 2 2 19 3 0 2 1 4 4 1 23 25 1 1 2 2 3 7 2 1 23 138 renciści 3 13 11 1 3 6 22 28 3 1 11 2 6 24 47 uczniowie i studenci 3 25 2 2 1 2 38 24 3 2 6 19 67 bezrobotni 1 1 5 11 1 2 1 1 1 4 0 26 32 1 1 1 3 3 6 20 74 regularnie praktykujący 1 1 2 1 14 1 3 1 0 1 2 4 1 1 20 39 1 1 3 3 3 4 2 19 368 nieregularnie praktykujący 2 3 2 24 1 2 1 3 3 5 2 41 17 1 1 0 2 8 0 21 169 niepraktykujący 5 3 38 9 2 2 12 3 38 14 1 2 15 1 2 70 dobra 3 2 4 3 32 1 2 1 6 4 8 4 40 30 1 1 1 3 3 5 9 97 średnia 1 0 3 2 20 0 4 1 0 1 2 6 1 0 29 28 1 0 3 3 2 7 1 0 16 365 zła 1 1 11 1 3 2 3 3 1 19 35 1 1 1 4 5 1 25 149

w ogóle się nie interesują 4 3 20 1 6 4 20 21 1 3 1 2 1 29 72 ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ raczej się nie interesują 0 2 13 4 1 1 1 4 0 1 24 30 1 1 1 2 2 3 2 22 221 raczej się interesują 1 1 2 2 21 1 4 1 1 1 3 7 2 0 30 34 0 1 2 2 4 7 0 12 260 bardzo zainteresowani 2 2 10 2 36 1 2 2 1 9 1 9 7 45 21 1 1 9 3 7 22 3 6 58 lewicowe 2 4 1 35 1 9 2 1 4 2 13 2 1 41 8 0 1 2 2 6 11 1 9 139 centrolewicowe 1 10 37 2 1 2 8 6 29 18 7 3 15 1 16 61 POGLĄDY POLITYCZNE centroprawicowe 2 4 2 5 25 4 2 3 4 4 2 23 55 2 6 11 1 3 47 prawicowe 1 1 1 6 1 1 2 0 0 5 2 1 28 63 2 1 2 4 3 2 2 5 118 trudno powiedzieć 1 2 1 12 0 2 1 2 3 0 1 22 24 0 1 2 2 2 2 31 247 dobry 2 0 3 2 25 0 4 0 3 2 8 1 43 16 1 1 0 8 0 13 146 OCENA KIERUNKU ZMIAN W KRAJU zły 1 1 3 2 16 0 3 1 0 1 3 5 1 0 23 40 1 0 2 3 4 5 2 0 16 359 trudno powiedzieć 3 26 2 3 2 1 1 5 4 1 27 15 2 3 1 3 7 26 106 a Braki wyszczególnionych w opisie tytułu tabeli kolumn oraz puste komórki w tabeli danych oznaczają, że w badanej zbiorowości dana kategoria nie została wskazana przez żadną z osób. Zera występują w sytuacji, gdy kategoria została wskazana - w badanej zbiorowości - przez liczbę osób stanowiącą mniej niż 1%. b Dane TNS OBOP; Sondaż realizowany w dn. 14-16 czerwca 2003 r.