USTAWA z dnia.... 2006 r. PROJEKT o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych Art. 1. W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych (Dz. U. Nr 42, poz. 386, z późn. zm. 1) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 1 w ust. 1 dodaje się pkt 5 w brzmieniu: 5) zasady udzielania dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. ; 2) w art. 11 w ust. 1 dodaje się pkt 8 w brzmieniu: 8) udziela dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. ; 3) w art. 13 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu: 1a) kwoty nienależnie lub nadmiernie pobranych środków krajowych, przeznaczonych na udzielenie dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany; ; 4) w art. 20: a) w ust. 1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu: 1a) czynności sprawdzające u producenta rolnego, w rozumieniu ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, któremu udzielono dopłatę z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany;, b) w ust. 5 dodaje się pkt 6 w brzmieniu: 6) wstępu na teren gospodarstwa rolnego. ; 1
5) po rozdziale 9a dodaje się rozdział 9b w brzmieniu: Rozdział 9b Zasady udzielania dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany Art. 40c. 1. Agencja udziela producentom rolnym dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. 2. Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia: 1) corocznie, stawki dopłat do 100 kg zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany, uwzględniając założenia do ustawy budżetowej na dany rok; 2) wykaz gatunków roślin uprawnych, do których materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany przysługuje dopłata, o której mowa w art. 40c ust. 1, biorąc pod uwagę znaczenie gospodarcze danego gatunku roślin uprawnych. Art. 40d. 1. Dopłata, o której mowa w art. 40c ust. 1, jest przyznawana przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy, dyrektora oddziału terenowego Agencji, w drodze decyzji, na podstawie wniosku złożonego na formularzu opracowanym i udostępnianym przez Agencję. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności: 1) dane, o których mowa w art. 27 ust. 2a pkt 1 3; 2) oświadczenie o ilości zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany; 3) oświadczenie o sposobie wykorzystania działek rolnych, na których został wysiany lub wysadzony materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany. 3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się oryginał lub potwierdzoną przez wnioskodawcę za zgodność z oryginałem kopię: 1) faktury zakupu materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany lub 2) dokumentu wydania z magazynu materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany w przypadku producentów rolnych, którzy zużyli do siewu lub sadzenia materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany wyprodukowany we własnym gospodarstwie 2
- wraz z wykazem numerów etykiet materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany, zakupionego lub zużytego do siewu lub sadzenia. 4. Na żądanie Agencji, wnioskodawca jest obowiązany dostarczyć oryginały etykiet, o których mowa w ust. 3. 5. Minister właściwy do spraw rynków rolnych określi, w drodze rozporządzenia, terminy składania wniosków, o których mowa w ust. 1, oraz terminy i sposób wypłaty dopłat, o których mowa w art. 40c ust. 1, mając na względzie zabezpieczenie przed nieuzasadnionym przyznaniem tych dopłat. Art. 40e. 1. Wojewódzki inspektor Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, na wniosek Agencji, przekazuje jej nieodpłatnie informacje dotyczące: 1) przedsiębiorców wpisanych do rejestru przedsiębiorców dokonujących obrotu materiałem siewnym, w zakresie: a) nazwy albo imienia i nazwiska przedsiębiorcy, b) miejsca zamieszkania i adresu albo siedziby i adresu przedsiębiorcy, c) numeru nadanego w rejestrze przedsiębiorców dokonujących obrotu materiałem siewnym, d) numeru identyfikacji podatkowej (NIP); 2) wydanych etykiet urzędowych; 3) ilości wprowadzonego do obrotu materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. 2. Obowiązek przekazania informacji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, dotyczy również przedsiębiorcy, który zgodnie z ustawą z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie (Dz. U. Nr 137, poz. 1299, z późn. zm. 2) ) został upoważniony przez wojewódzkiego inspektora Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa do wypełniania etykiet urzędowych.. Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem 15 sierpnia 2006 r. 1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 97, poz. 964 oraz z 2005 r. Nr 14, poz. 115, Nr 132, poz. 1110, Nr 141, poz. 1182 i Nr 163, poz. 1362. 2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 175, poz. 1462. 3
UZASADNIENIE Celem projektu ustawy o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych jest rozszerzenie zakresu zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego o wprowadzenie nowego mechanizmu administrowania polegającego na udzielaniu dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. Zgodnie z propozycjami zawartymi w ww projekcie ustawy, Agencja Rynku Rolnego będzie udzielała, na wniosek producentów rolnych, dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. Wykaz gatunków roślin uprawnych objętych dopłatą będzie określony w rozporządzeniu Rady Ministrów. Proponuje się, aby dopłatami były objęte ważne gospodarczo gatunki roślin, których produkty stanowią podstawowy surowiec przeznaczony do bezpośredniego spożycia lub przetwórstwa. Są to m. in. rośliny zbożowe (pszenica, jęczmień, owies, pszenżyto, żyto), ziemniak czy rośliny strączkowe (groch siewny, łubiny). Niskie wykorzystanie kwalifikowanego materiału siewnego przez rolników wpływa na obniżenie parametrów jakościowych surowców roślinnych wprowadzanych do obrotu oraz powoduje trudności w pozyskiwaniu przez zakłady przetwórcze i eksporterów dużych jednorodnych jakościowo partii produktów rolnych, a także przekłada się na niski poziom cen rynkowych tych produktów. Stosowanie zdrowego materiału siewnego to warunek konieczny do produkcji bezpiecznej żywności i pasz. Ważnym argumentem za stosowaniem kwalifikowanego materiału siewnego jest także zapobieganie chorobom przenoszonym przez ziarno, w tym także chorób kwarantannowych. Wprowadzenie proponowanych zmian pozwoli na zwiększenie zużycia kwalifikowanego materiału siewnego do poziomu 20 50% rocznego wykorzystania materiału do siewu lub sadzenia. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (Dz. Urz. WE L 83 z 27.03.1999, str. 1 9) oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (Dz. Urz. UE L 140 z 30.04.2004, str. 1 134) projektowana forma wsparcia rolnictwa będzie wymagała zgłoszenia Komisji Europejskiej w celu jej notyfikacji. 4
Jednocześnie przepisy zawarte w projekcie ustawy nie są przepisami technicznymi, dlatego też projekt ustawy nie podlega notyfikacji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597). Proponuje się, aby ustawa weszła w życie z dniem 15 sierpnia 2006 r., ponieważ jest to związane z agrotechnicznymi terminami zasiewów zbóż i przewidzianym do objęcia dopłatami materiałem siewnym kategorii elitarny lub kwalifikowany, który zostanie zużyty do siewu lub sadzenia jesienią 2006 r. OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny. Projekt aktu normatywnego swym zakresem obejmuje producentów rolnych, przetwórców, przedsiębiorców prowadzących obrót materiałem siewnym, Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Agencję Rynku Rolnego. Wprowadzenie proponowanych zmian pozwoli na wypłatę przez ARR producentom rolnym, którzy udokumentują zużycie do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany określonych dodatkowych płatności w wysokości wynikających z wydawanego corocznie rozporządzenia Rady Ministrów określającego stawki dopłat do 100 kg zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. Ma to na celu pokrycie części kosztów wydatkowanych przez producentów rolnych na zakup podstawowego środka produkcji, jakim jest materiał siewny. W efekcie stosowania tego wsparcia można spodziewać się poprawy jakości surowców roślinnych wprowadzanych do obrotu, a w konsekwencji zwiększenia możliwości ich sprzedaży. Zaś przetwórcom stworzy się warunki i możliwości do pozyskania dużych, jednorodnych jakościowo partii produktów rolnych o pożądanych właściwościach. Agencja Rynku Rolnego, wyznaczona do realizacji dopłat jest agencją płatniczą posiadającą akredytację oraz wyspecjalizowane służby mające duże doświadczenie w administrowaniu środkami pomocowymi dla rolnictwa. 5
2. Wpływ aktu normatywnego na sektor finansów publicznych. Przyjęcie proponowanych zmian pociąga za sobą konieczność ponoszenia nakładów z budżetu państwa. Przewiduje się, że dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany w sezonie jesień 2006 (dopłaty obejmą materiał siewny zakupiony jesienią) będą realizowane w I kwartale 2007 r. Przewiduje się, że wprowadzenie mechanizmu udzielania dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany wyniesie: 1) dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany: a) w sezonie jesień 2006 /wiosna 2007 48 mln zł, b) w następnych sezonach wzrost środków do około 150 mln zł (przy założeniu zużycia do siewu 500 000 ton nasion zbóż, 200 000 ton sadzeniaków ziemniaka i 10 000 ton roślin strączkowych); 2) modernizacja systemu informatycznego ARR 150 tys. zł; 3) roczny koszt obsługi dopłat realizowanych przez ARR 50 tys. zł. 3. Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy. Wejście w życie proponowanych zmian będzie miało bezpośredni wpływ na rynek pracy, gdyż pozwoli w znacznym stopniu uporządkować krajowy rynek nasienny, a przez to utrzymać około tysiąca miejsc pracy ludzi bezpośrednio zatrudnionych w hodowli roślin, a także zachować kilka tysięcy miejsc pracy osób zatrudnionych w przedsiębiorstwach prowadzących produkcję i obrót materiałem siewnym. 4. Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Wejście w życie proponowanych zmian będzie miało wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość poprzez poprawę funkcjonowania przedsiębiorstw działających w sektorze nasiennym. Zakładany wzrost sprzedaży kwalifikowanego materiału siewnego powinien poprawić trudną sytuację ekonomiczną przedsiębiorstw prowadzących produkcję i obrót materiałem siewnym, 6
a także być zachętą do inwestowania w nowoczesne techniki i technologie stosowane w nasiennictwie. 5. Wpływ aktu normatywnego na sytuację i rozwój regionalny. Wejście w życie proponowanych zmian nie będzie miało wpływu na sytuację i rozwój regionalny. 6. Konsultacje społeczne. W ramach prowadzonych konsultacji społecznych projekt ustawy zostanie skierowany do organizacji społeczno-zawodowych, związków zawodowych, a w szczególności do: Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, Krajowej Komisji NSSZ Solidarność, NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych, Rady Krajowej Związku Zawodowego Rolników Samoobrona, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Polskiej Izby Nasiennej, Związku Twórców Odmian Roślin Uprawnych oraz Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Opracowano w Departamencie Hodowli i Ochrony Roślin: Akceptował: Za zgodność pod względem prawnym i redakcyjnym: 7
Program poprawy jakości produktów rolnych poprzez zwiększenie zużycia kwalifikowanego materiału siewnego 1. Cel: Podniesienie jakości produkcji roślinnej poprzez optymalizację wykorzystania postępu biologicznego, zwiększenie zużycia kwalifikowanego materiału siewnego do poziomu 20-50 % rocznego wykorzystania materiału do siewu. 2. Uzasadnienie: Rozwój nowoczesnego rolnictwa w dużym stopniu uzależniony jest od wykorzystania postępu biologicznego. Z tego względu powinno tworzyć się warunki do jego rozwoju oraz skutecznie wykorzystywać osiągnięty postęp w zakresie poprawy jakości i zdrowotności produktów otrzymanych z zastosowaniem nowoczesnych odmian w uprawie roślin. Wykorzystanie w praktyce rolniczej możliwości jakie niesie postęp biologiczny jest w Polsce dalece niezadowalające. Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji roślinnej jest bardzo niskie. Udział kwalifikowanych nasion w zasiewach spadł w ostatnich latach do zaledwie 7-8 % w zbożach, i 3-5 % w ziemniakach. Utrzymująca się tendencja niskiego wykorzystania kwalifikowanego materiału siewnego przez producentów rolnych powoduje obniżenie jakości zbieranych płodów, (ziarno słabo wykształcone o niskim ciężarze hektolitra, porażone chorobami). Powoduje to trudności w zbyciu surowca dla przetwórstwa poszukującego dobrej jakości, wyrównanych, dużych partii. Bardzo zróżnicowane pod względem jakości i zdrowotności partie wyprodukowanego surowca zbóż uniemożliwiają tworzenie odpowiedniej wielkości partii przeznaczonych do skupu interwencyjnego
Stosownie zdrowego materiału siewnego to warunek konieczny do produkcji bezpiecznej żywności i pasz Ważnym argumentem za stosowaniem kwalifikowanego materiału siewnego jest także zapobieganie chorobom przenoszonym przez ziarno, w tym także chorób kwarantannowych 3. Forma/Instrumenty Pomocy Dopłata do 100 kg wykorzystanego do siewu lub sadzenia zaprawionego materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany odmian roślin uprawnych wpisanych do Krajowego rejestru i Wspólnotowego katalogu - w wysokości: - 25 zł/100 kg zbóż (pszenica, żyto, pszenżyto, jęczmień, owies) - 12 zl/100 kg sadzeniaków ziemniaka - 30 zł/100 kg roślin strączkowych ( groch siewny, bobik, łubiny) 4.Instytucje udzielające pomocy: Agencja Rynku Rolnego - przekazywanie środków finansowych producentom rolnym Ośrodki Doradztwa Rolniczego, hodowcy oraz przedsiębiorcy prowadzący obrót materiałem siewnym organizacja szkoleń z wykorzystaniem istniejącego w każdym województwie systemu porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego (PDO). 5. Wielkość pomocy: 48 mln zł w 2006 roku, w kolejnych latach zwiększenie kwoty do 150-200 mln zł rocznie. Wyliczenie kwoty dotacji dla 2006 roku w załączeniu. 6. Kryteria ubiegania się o pomoc: Producenci rolni prowadzący uprawę zbóż (pszenica, żyto, pszenżyto, jęczmień, owies), roślin strączkowych ( groch siewny, bobik, łubin biały, łubin wąskolistny, łubin żółty,) oraz ziemniaków którzy złożą wniosek do Agencji Rynku Rolnego i udokumentują zakup elitarnego lub kwalifikowanego materiału siewnego fakturą
zakupu wraz z numerem etykiety albo dokumentem wydania z magazynu i numerem etykiety (w przypadku podmiotów stosujących do obsiewu elitarny lub kwalifikowany materiał siewny wyprodukowany we własnym gospodarstwie). Producenci rolni są zobowiązani przechowywać etykiety przez okres 6 miesięcy od daty zakupu materiału siewnego. 7. Beneficjenci pomocy: Osoby fizyczne, prawne oraz nie posiadające osobowości prawnej, prowadzące działalność rolniczą. 8. Okres udzielania pomocy: Lata 2006-2013. 9.Zakres terytorialny: Cały kraj. 10. Źródła finansowania: Budżet państwa. Opracowano w Departamencie Hodowli i Ochrony Roślin
Załącznik do programu Wyliczenie stawek dopłat do 100 kg nasion oraz przewidywanych skutków finansowych dla budżetu w 2006 roku Zboża Proponowana stawka Sprzedaż nasion Kwota dotacji 25 zł/100 kg nasion 150 tys ton 150 000 ton x 250 zl/tona = 37 500 tys zł Ziemniaki Proponowana stawka Sprzedaż sadzeniaków Kwota dotacji 12 zł/100 kg sadzeniaków 70 tys ton 70 000 ton x 120 zl/tona = 8 400 tys zł Strączkowe (groch siewny, łubiny, bobik) Proponowana stawka Sprzedaż nasion Kwota dotacji 30 zł/100kg nasion 5 tys ton 5 000 x 300 zł/tona = 1 500 tys zł Kwota dotacji: 37 500 tys zł + 8 400 tys zł + 1 500 tys zł = 47 400 tys zł