Skrócenie terminu tego zwrotu nastąpiło wskutek nowelizacji ustawy z 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Za sprawą nowelizacji ustawy z 29 sierpnia 2005 r. (Dz. U. Nr 177, poz. 1468 ze zm.) o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym uchwalonej 4 marca 2010 r. - dalej: uzwm, która zaczęła obowiązywać od 23 kwietnia 2010 r. doszło do skrócenia terminu zwrotu VAT na materiały budowlane. Ustawa nowelizująca została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 56, poz. 338. Dotychczasowy okres 6 miesięcy został zastąpiony okresem 4-miesięcznym. Wymaga podkreślenia fakt, iż zgodnie z przepisami powołanej wyżej ustawy wyróżnia się dwa terminy zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych: - pierwszy dotyczy sytuacji, gdy zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania podatkowego i wydania decyzji określającej wysokość zwrotu (w tym przypadku określony został również termin na wydanie tej decyzji), - drugi odnosi się do sytuacji, gdy zwrot dokonywany jest w wysokości wynikającej ze złożonego przez osobę zainteresowaną wniosku. I tak, w pierwszej sytuacji zwrot dokonywany jest w terminie 25 dni od dnia doręczenia decyzji, przy czym decyzja powinna być wydana w terminie 4 miesięcy od dnia złożenia wniosku (do 22 kwietnia było to 6 miesięcy). 1 / 6
Natomiast jeżeli prawidłowość złożonego przez osobę fizyczną wniosku nie budzi wątpliwości, wówczas zwrot powinien nastąpić w terminie 4 miesięcy od dnia złożenia przedmiotowego wniosku. Należy pamiętać, iż zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych dotyczy wyłącznie osób fizycznych, które we własnym zakresie, a nie w ramach działalności gospodarczej dokonują zakupu materiałów budowlanych na cele określone w art. 3 ust. 1 uzwm, to jest na: - budowę budynku mieszkalnego, - nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne, - przebudowę (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny spełniający wymagania określone w odrębnych przepisach, - remont budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego. Niezmiernie istotny jest również fakt, iż nie w każdym przypadku opisanym powyżej, osobie, która ponosi powyższe wydatki będzie przysługiwał zwrot. Dodatkowym warunkiem, który należy spełnić, aby skorzystać ze zwrotu VAT jest wykazanie się odpowiednią legitymacją prawną, czyli posiadaniem stosownego tytułu prawnego do nieruchomości (mieszkania, lokalu), którym może być: - prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 ze zm.) albo tytuł prawny do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w przypadku remontu tej nieruchomości, - pozwolenie na budowę w przypadku inwestycji, dla której zgodnie z ustawą - Prawo budowlane wymagane jest takie pozwolenie. 2 / 6
Ustawa nie wymienia wprost wszystkich tytułów prawnych do nieruchomości stanowiących podstawę ubiegania się o zwrot. Pomocne w tym zakresie okazują się wyjaśnienia organów podatkowych, które za tytuł prawny do lokalu (budynku) mieszkalnego uznają: - akt własności (dowód stwierdzający nabycie w drodze kupna, spadku lub darowizny), - decyzję o przydziale mieszkania, - umowę najmu lub dzierżawy, - umowę podnajmu lub poddzierżawy, - umowę użyczenia, - inny stosunek zobowiązaniowy, z którego wynika prawo podatnika do korzystania z lokalu mieszkalnego, np. umowę, na podstawie której członek spółdzielni jest zobowiązany do ponoszenia kosztów eksploatacji związanych z użytkowaniem nowo wybudowanego lokalu mieszkalnego. Prawo do zwrotu przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali budowy lub remontu budynku mieszkalnego, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych na cele określone w art. 3 ust. 1 uzwm dotyczy wydatków poniesionych i udokumentowanych fakturami wystawionymi od 1 maja 2004 r., które to wydatki poniesione zostały na zakup materiałów budowlanych, w stosunku do których po przystąpieniu Polski do Wspólnoty stawka VAT wzrosła z 7% do 22%. Zwrócić należy uwagę, iż niniejsza ustawa nie zawiera szczegółowych przepisów, w jaki sposób powinna zostać wystawiona faktura. Uzasadnione wydaje się być zatem stwierdzenie, iż w analizowanej kwestii zastosowanie powinien znaleźć przepis 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają 3 / 6
zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), który określa, jakie dane faktura powinna zawierać. Podstawa zwrotu Osoba fizyczna zamierzająca ubiegać się o zwrot poniesionych wydatków na zakup materiałów budowlanych powinna wystąpić ze stosownym wnioskiem - jest to urzędowy formularz VZM-1, który powinien zawierać: 1. imię i nazwisko, numer NIP albo numer PESEL w sytuacji, gdy osoba fizyczna nie posiada numeru NIP, a w przypadku gdy osobie fizycznej składającej wniosek nie nadano żadnego z tych numerów - rodzaj i numer dokumentu tożsamości tej osoby, w tym również wystawionego w państwie innym niż Rzeczpospolita Polska, adres zamieszkania osoby fizycznej, a w przypadku małżonków - obojga małżonków; 2. wskazanie właściwego urzędu skarbowego, do którego kierowany jest wniosek; 3. rodzaj poniesionych wydatków, zgodnie z art. 3 ust. 1 uzwm; 4. rok rozpoczęcia inwestycji; 5. wykaz faktur oraz wartość poniesionych wydatków na cele, o których mowa w art. 3 ust. 1 uzwm; 6. kwotę zwrotu, obliczoną zgodnie z art. 3 ust. 5-7 uzwm; 7. oświadczenie o zakresie przeprowadzonego remontu, jeżeli roboty te nie wymagają pozwolenia na budowę; 8. wskazanie sposobu wypłaty kwoty zwrotu; jeżeli wypłata ma nastąpić na rachunek bankowy - wskazanie numeru rachunku osoby fizycznej składającej wniosek, a w przypadku wspólnego wniosku małżonków - numeru rachunku obojga lub jednego z nich, na który ma być dokonany zwrot; 9. podpis osoby fizycznej ubiegającej się o zwrot wydatków, a w przypadku małżonków - podpisy obojga małżonków bez względu na sposób złożenia wniosku: wspólnie z małżonkiem albo odrębnie przez każdego z małżonków. 4 / 6
Do wniosku należy załączyć kopię: 1. pozwolenia na budowę, a w przypadku remontu kopię dokumentu potwierdzającego tytuł prawny osoby fizycznej do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego; 2. faktur dokumentujących poniesione wydatki na zakup materiałów budowlanych. Należy pamiętać, że wniosek może być składany nie częściej niż raz w roku. Kwota zwrotu Limit zwrotu VAT został określony w art. 3 ust. 5 i 6 uzwm. Wysokość limitu uzależniona jest od rodzaju inwestycji, tj. czy wymaga pozwolenia na budowę, czy też nie i od korzystania (lub nie) z ulgi budowlanej lub remontowej oraz ceny za 1 m 2 powierzchni mieszkalnej, ogłoszonej w Dzienniku Urzędowym GUS przed kwartałem złożenia wniosku o dokonanie zwrotu. Od 1 stycznia 2008 r., zgodnie z dodanym art. 6a, zwrot VAT przysługuje bezterminowo. Limit zwrotów obliczany jest za okresy pięcioletnie, liczone od daty złożenia pierwszego wniosku, a wniosek może być składany nie częściej niż raz w roku. 5 / 6
Osobom, które złożą wniosek w II kwartale 2010 r. przysługiwać będą następujące limity: a) dla osób niekorzystających z ulgi budowlanej i remontowej kwota zwrotu wynosi 68,18% kwoty podatku zawartego w cenie zakupu materiałów budowlanych, nie więcej niż: - 12,295% kwoty stanowiącej iloczyn: 70 m2 x cena 1 m2 - gdy inwestycja wymaga pozwolenia na budowę, czyli 34.116 zł, - 12,295% kwoty stanowiącej iloczyn: 30 m2 x cena 1 m2 - jeśli inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę, czyli 14.621 zł, b) dla osób korzystających z ulgi budowlanej i remontowej kwota zwrotu wynosi 55,23% kwoty podatku zawartego w cenie zakupu materiałów budowlanych, nie więcej niż: - 9,959% kwoty stanowiącej iloczyn: 70 m2 x cena 1 m2 - gdy inwestycja wymaga pozwolenia na budowę, czyli 27.634 zł, - 9,959% kwoty stanowiącej iloczyn: 30 m2 x cena 1 m2 - jeśli inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę, czyli 11.843 zł. Kwota zwrotu podlega zaokrągleniu do pełnych złotych. W przypadku osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim w dniu poniesienia wydatków na zakup materiałów budowlanych, kwota zwrotu dotyczy łącznie obojga małżonków. 6 / 6