Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia A8-0336/2016 15.11.2016 *** ZALECENIE w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Umowy między Unią Europejską a Wyspami Salomona dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych (09785/2016 C8-0422/2016 2016/0096(NLE)) Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Sprawozdawczyni: Mariya Gabriel RR\1109821.docx PE538.927v02-00 Zjednoczona w różnorodności
PR_NLE-AP_Agreement Objaśnienie używanych znaków * Procedura konsultacji *** Procedura zgody ***I Zwykła procedura ustawodawcza (pierwsze czytanie) ***II Zwykła procedura ustawodawcza (drugie czytanie) ***III Zwykła procedura ustawodawcza (trzecie czytanie) (Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu.) PE538.927v02-00 2/10 RR\1109821.docx
SPIS TREŚCI Strona PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO... 5 ZWIĘZŁE UZASADNIENIE... 6 PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ... 9 GŁOSOWANIE KOŃCOWE IMIENNE W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ. 10 RR\1109821.docx 3/10 PE538.927v02-00
PE538.927v02-00 4/10 RR\1109821.docx
PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Umowy między Unią Europejską a Wyspami Salomona dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych (09785/2016 C8-0422/2016 2016/0096(NLE)) (Zgoda) Parlament Europejski, uwzględniając projekt decyzji Rady (09785/2016), uwzględniając projekt Umowy między Unią Europejską a Wyspami Salomona dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych (09783/2016), uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 77 ust. 2 lit. a) i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0422/2016), uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci i art. 99 ust. 2, a także art. 108 ust. 7 Regulaminu, uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0336/2016), 1. wyraża zgodę na zawarcie umowy; 2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Wysp Salomona. RR\1109821.docx 5/10 PE538.927v02-00
ZWIĘZŁE UZASADNIENIE Ramy stosunków i ogólne postanowienia umowy Stosunki pomiędzy Unią Europejską a Wyspami Salomona reguluje umowa o partnerstwie pomiędzy członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, z jednej strony, i Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, zwana umową z Kotonu. W ramach zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 539/2001 1 przez rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 509/2014 2 Wyspy Salomona przeniesiono do załącznika II zawierającego wykaz państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z wymogu posiadania wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich. Zmienione rozporządzenie (WE) nr 539/2001 stosuje się do wszystkich państw członkowskich UE z wyjątkiem Irlandii i Zjednoczonego Królestwa. Po przyjęciu wspomnianego rozporządzenia w dniu 20 maja 2014 r. Rada przyjęła w dniu 9 października 2014 r. decyzję uprawniającą Komisję do otwarcia negocjacji w sprawie zawarcia umowy dwustronnej pomiędzy Unią Europejską i Wyspami Salomona. Negocjacje rozpoczęły się 19 listopada 2014 r. Podczas tego posiedzenia przeanalizowano cały tekst projektu i w ramach późniejszych kontaktów osiągnięto porozumienie w sprawie wszystkich związanych z nim kwestii. Umowa została parafowana przez głównych negocjatorów w Brukseli w dniu 13 listopada 2015 r. Dnia 24 czerwca 2016 r. Rada przyjęła decyzję dotyczącą podpisania umowy dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych. Przedmiotową umowę podpisano w Brukseli w dniu 7 października 2016 r. Od tego momentu umowa ma charakter tymczasowy do chwili jej zatwierdzenia przez Parlament Europejski. W dniu 18 października 2016 r. Rada postanowiła zwrócić się do Parlamentu o udzielenie zgody. Umowa przewiduje, że obywatele Unii Europejskiej i obywatele Wysp Salomona mogą podróżować bez wiz na terytorium drugiej umawiającej się strony przez okres nieprzekraczający 90 dni w każdym okresie 180-dniowym. Zwolnienie z obowiązku wizowego obejmuje wszystkie kategorie osób (posiadaczy paszportów zwykłych, dyplomatycznych, służbowych/urzędowych i specjalnych) podróżujących we wszelkiego rodzaju celach, z wyjątkiem w celu prowadzenia działalności zarobkowej. Uzasadnienie sprawozdawczyni ** Umowa w sprawie zniesienia wiz krótkoterminowych stanowi konkretny wynik procesu pogłębiania stosunków pomiędzy Unią Europejską a Wyspami Salomona, co ma duże znaczenie polityczne w ramach umowy z Kotonu, a jednocześnie jest środkiem uzupełniającym umożliwiającym zacieśnienie stosunków gospodarczych i kulturalnych oraz intensyfikację dialogu politycznego na temat różnorodnych kwestii, w tym praw człowieka i podstawowych 1 Rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (Dz.U. L 81 z 21.3.2001, s. 1). 2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 509/2014 z dnia 15 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (Dz.U. L 149 z 20.5.2014, s. 67). PE538.927v02-00 6/10 RR\1109821.docx
wolności. Sprawozdawczyni zwraca uwagę, że umowa o zniesieniu wiz może mieć pozytywne skutki dzięki uproszczeniu warunków podróży dla przedsiębiorców, ułatwieniu inwestycji i ożywieniu turystyki. Gospodarka Wysp Salomona opiera się głównie na rolnictwie, które wytwarza 50 % PKB, oraz usługach stanowiących prawie 40 % PKB. Współpraca rozwojowa Unii Europejskiej z Wyspami Salomona od lat 90. XX wieku koncentruje się przede wszystkim na zrównoważonym rozwoju obszarów wiejskich oraz rozwoju zasobów ludzkich. Relacje handlowe Unii Europejskiej z Wyspami Salomona są bardzo ograniczone, ale istnieje potencjał ich rozwoju. Unia Europejska negocjuje obecnie kompleksową umowę o partnerstwie gospodarczym z czternastoma krajami Pacyfiku, w tym Wyspami Salomona. W tym kontekście sprawozdawczyni podkreśla, że umowa dotycząca zniesienia wiz potwierdza zaangażowanie Unii Europejskiej na rzecz wzmocnienia partnerstwa z tym krajem. Pod względem politycznym Wyspy Salomona są monarchią konstytucyjną w ramach Wspólnoty Narodów od 1978 r. Unia Europejska tworzy partnerstwo ze społeczeństwem obywatelskim na Wyspach Salomona w odniesieniu do demokracji i praw człowieka, wdrażania krajowej strategii rozwoju i wzmocnionego dialogu politycznego. Dialog polityczny Unii Europejskiej z Wyspami Salomona koncentruje się na ochronie wrażliwego środowiska tego kraju, w szczególności w kontekście z jednej strony zmiany klimatu, a z drugiej strony obrony praw człowieka i kwestii związanych z płcią. W tym sensie umowa dotycząca zniesienia wiz stanowi znaczny postęp w nawiązywaniu intensywniejszego i bardziej systematycznego dialogu politycznego. Jeżeli chodzi o mobilność, dostępne dane wskazują na wysokie zaufanie do osób ubiegających się o wizę, a odsetek decyzji odmownych jest niski. W 2014 r. i 2015 r. nie aresztowano żadnych obywateli Wysp Salomona za nielegalny pobyt na terenie Unii Europejskiej i nie wydano żadnych decyzji dotyczących odmowy wjazdu na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej ani decyzji dotyczących nakazu powrotu w odniesieniu do obywateli Wysp Salomona. Ponadto nie zostały złożone przez obywateli Wysp Salomona żadne wnioski o udzielenie azylu. W tym kontekście kraj ten nie stanowi zagrożenia ani pod względem nieuregulowanej migracji, ani pod względem bezpieczeństwa i porządku publicznego. Sprawozdawczyni podkreśla także, że zwolnienie z obowiązku wizowego jest ważnym czynnikiem wzajemnego zbliżenia obywateli państw Unii Europejskiej i regionu Pacyfiku. Umowa w sprawie zwolnienia z obowiązku wizowego pozwala obywatelom nie tylko w pełni korzystać z partnerstwa AKP UE, ale również uczestniczyć w nim dzięki możliwości odbywania podróży, których koszty z ekonomicznego i praktycznego punktu widzenia są niższe. W związku z tym sprawozdawczyni składa wyrazy uznania dla roli odegranej przez członków Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP UE, którzy w dużym stopniu przyczynili się do zawarcia tej umowy, ułatwiającej również ich uczestnictwo w posiedzeniach Zgromadzenia. Wdrażanie umowy i monitorowanie jej stosowania ** W odniesieniu do wdrażania umowy i monitorowania jej stosowania sprawozdawczyni zwraca RR\1109821.docx 7/10 PE538.927v02-00
się do Komisji Europejskiej o śledzenie ewentualnych zmian dotyczących kryteriów, które pierwotnie doprowadziły do przeniesienia kraju z załącznika I do załącznika II do rozporządzenia (UE) nr 509/2014. Kryteria te obejmują nie tylko nielegalną imigrację, porządek publiczny i bezpieczeństwo, lecz także stosunki zewnętrzne Unii Europejskiej z zainteresowanymi państwami trzecimi, w tym w szczególności względy związane z przestrzeganiem praw człowieka i podstawowych wolności. Poza tym sprawozdawczyni zwraca się do Komisji Europejskiej i władz Wysp Salomona o zapewnienie pełnej wzajemności w znoszeniu wiz, co powinno umożliwić równe traktowanie wszystkich obywateli, w szczególności wszystkich obywateli Unii Europejskiej. Sprawozdawczyni zwraca uwagę na fakt, że we wspólnym komitecie ds. zarządzania umową (art. 6) Unię Europejską reprezentuje tylko Komisja Europejska. W pracach wspólnego komitetu mógłby uczestniczyć Parlament Europejski jako instytucja bezpośrednio wybierana przez obywateli europejskich oraz stojąca na straży demokracji, praw człowieka i podstawowych zasad Unii Europejskiej. Sprawozdawczyni Parlamentu Europejskiego ponownie zachęca Komisję Europejską do dokonania przeglądu składu wspólnych komitetów ds. zarządzania przyszłymi umowami. Sprawozdawczyni wyraża również wątpliwości co do praktyki podpisywania i tymczasowego stosowania umów o zniesieniu wiz przed wyrażeniem zgody przez Parlament Europejski. Sprawozdawczyni zwraca uwagę, że praktyka ta prowadzi do ograniczenia pola manewru Parlamentu Europejskiego i jest problematyczna, ponieważ Parlament nie otrzymuje terminowo informacji o postępach negocjacji dwustronnych. Przepisy szczegółowe ** W motywach zawartej umowy uwzględniono szczególną sytuację Zjednoczonego Królestwa i Irlandii. Zjednoczone Królestwo i Irlandia nie przystąpią zatem do zawartej umowy i nie podlegają jej postanowieniom. We wspólnej deklaracji załączonej do umowy uwzględniono również fakt włączenia Norwegii, Islandii, Szwajcarii i Liechtensteinu we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwijanie dorobku Schengen. W deklaracji zachęcono władze tych krajów do jak najszybszego zawarcia umów dwustronnych o zniesieniu wiz krótkoterminowych z Wyspami Salomona na warunkach podobnych do przewidzianych w tej umowie. Umowa zawiera postanowienia dotyczące jej terytorialnego stosowania: w przypadku Francji i Niderlandów postanowienia umowy mają zastosowanie wyłącznie do europejskich obszarów tych dwóch państw członkowskich. Na koniec sprawozdawczyni zaleca członkom parlamentarnej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, aby poparli to sprawozdanie, a Parlamentowi Europejskiemu aby wyraził zgodę na zawarcie umowy. ** PE538.927v02-00 8/10 RR\1109821.docx
PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ Tytuł Odsyłacze Data konsultacji / wniosek o wyrażenie zgody Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu Komisje wyznaczone do wydania opinii Data ogłoszenia na posiedzeniu Opinie niewydane Data wydania decyzji Sprawozdawcy Data powołania Zawarcie Umowy między Unią Europejską a Wyspami Salomona dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych 09785/2016 C8-0422/2016 COM(2016)0189 2016/0096(NLE) 18.10.2016 LIBE 24.10.2016 AFET 24.10.2016 AFET 24.5.2016 Mariya Gabriel 23.5.2016 Rozpatrzenie w komisji 26.5.2016 12.10.2016 8.11.2016 Data przyjęcia 8.11.2016 Wynik głosowania końcowego +: : 0: 44 4 0 Posłowie obecni podczas głosowania końcowego Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego Martina Anderson, Gerard Batten, Malin Björk, Michał Boni, Caterina Chinnici, Rachida Dati, Cornelia Ernst, Tanja Fajon, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Ana Gomes, Nathalie Griesbeck, Jussi Halla-aho, Sophia in t Veld, Barbara Kudrycka, Marju Lauristin, Juan Fernando López Aguilar, Roberta Metsola, Claude Moraes, Péter Niedermüller, Judith Sargentini, Birgit Sippel, Csaba Sógor, Helga Stevens, Traian Ungureanu, Bodil Valero, Udo Voigt, Beatrix von Storch, Josef Weidenholzer, Cecilia Wikström, Kristina Winberg, Tomáš Zdechovský Vilija Blinkevičiūtė, Kostas Chrysogonos, Carlos Coelho, Anna Maria Corazza Bildt, Pál Csáky, Miriam Dalli, Daniel Dalton, Teresa Jiménez- Becerril Barrio, Ska Keller, Miltiadis Kyrkos, Jeroen Lenaers, Ulrike Lunacek, Andrejs Mamikins, Axel Voss Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Maria Noichl RR\1109821.docx 9/10 PE538.927v02-00
GŁOSOWANIE KOŃCOWE IMIENNE W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ 44 + ALDE ECR GUE/NGL PPE S&D VERTS/ALE Nathalie Griesbeck, Cecilia Wikström, Sophia in 't Veld Daniel Dalton, Jussi Halla-aho, Helga Stevens Martina Anderson, Malin Björk, Kostas Chrysogonos, Cornelia Ernst Michał Boni, Carlos Coelho, Anna Maria Corazza Bildt, Pál Csáky, Rachida Dati, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Barbara Kudrycka, Jeroen Lenaers, Roberta Metsola, Csaba Sógor, Traian Ungureanu, Axel Voss, Tomáš Zdechovský Vilija Blinkevičiūtė, Caterina Chinnici, Miriam Dalli, Tanja Fajon, Ana Gomes, Miltiadis Kyrkos, Marju Lauristin, Juan Fernando López Aguilar, Andrejs Mamikins, Claude Moraes, Péter Niedermüller, Maria Noichl, Birgit Sippel, Josef Weidenholzer Ska Keller, Ulrike Lunacek, Judith Sargentini, Bodil Valero 4 - EFDD NI Gerard Batten, Kristina Winberg, Beatrix von Storch Udo Voigt 0 Objaśnienie używanych znaków: + : za - : przeciw 0 : wstrzymali się PE538.927v02-00 10/10 RR\1109821.docx