INFORMACJA O ŚRODOWISKU Prawo ochrony środowiska dr Tomasz Poskrobko
PAŃSTWOWY MONITORING ŚRODOWISKA
PAŃSTWOWY MONITORING ŚRODOWISKA Podstawy prawne PMŚ tworzą: ustawa Prawo ochrony środowiska zawiera regulacje o charakterze materialnoprawnym ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska wiąŝe IOŚ z PMŚ ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko nakłada obowiązek udostępniania zgromadzonych i przetworzonych w ramach PMŚ informacji o środowisku
PAŃSTWOWY MONITORING ŚRODOWISKA Państwowy Monitoring Środowiska zgodnie z art. 25 ust. 5 ustawy Prawo Ochrony Środowiska stanowi system: pomiarów, gromadzenia, przetwarzania, ocen i prognoz stanu środowiska, rozpowszechniania informacji o środowisku.
ZADANIA PMŚ Systematyczne informowanie organów administracji i społeczeństwa o: jakości elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska, obszarach występowania przekroczeń standardów; występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i przyczynach tych zmian, powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisjami i stanem elementów przyrodniczych.
STRUKTURA PMŚ Blok STAN ŚRODOWISKA obejmuje wytwarzanie danych pierwotnych, dotyczących stanu poszczególnych elementów środowiska, Blok PRESJE gromadzi dane o ładunkach zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza, wód i ziemi, niezbędne do realizacji celów PMŚ, Blok OCENY I PROGNOZY zintegrowane oceny i prognozy jakości Blok OCENY I PROGNOZY zintegrowane oceny i prognozy jakości środowiska, analizy przyczynowo-skutkowe.
STRUKTURA PMŚ Dane Państwowy monitoring środowiska Blok oceny i prognozy Blok presje Blok stan Informacja o środowisku
ZAKRES DANYCH PMŚ jakości powietrza; jakości wód śródlądowych powierzchniowych i podziemnych oraz morskich wód wewnętrznych i wód morza terytorialnego; jakości gleby i ziemi; hałasu; promieniowania jonizującego i pól elektromagnetycznych; stanu zasobów środowiska, w tym lasów; rodzajów i ilości substancji lub energii wprowadzanych do powietrza, wód, gleby i ziemi; wytwarzania i gospodarowania odpadami.
ŹRÓDŁA DANYCH PMŚ pomiary dokonywanych przez organy administracji, obowiązane do wykonywania badań monitoringowych (nieodpłatnie); dane zbierane w ramach statystyki publicznej (nieodpłatnie); dane zbierane w ramach ewidencji, do których prowadzenia obowiązane są podmioty z mocy prawa (nieodpłatnie); informacje udostępnione przez inne organy administracji (nieodpłatnie); informacje udostępnione przez podmioty niebędących organami administracji (odpłatnie lub nieodpłatnie);
REALIZACJA PMŚ PMŚ realizowany jest przez Inspekcję Ochrony Środowiska Państwowy monitoring środowiska realizowany jest na podstawie: wieloletnich programów państwowego monitoringu środowiska opracowanych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i zatwierdzanych przez ministra właściwego do spraw środowiska, wojewódzkich programów monitoringu opracowanych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska i zatwierdzonych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska Programy PMŚ, dla poszczególnych elementów środowiska, obejmują zadania realizowane w sieciach: krajowych, regionalnych (wojewódzkich i międzywojewódzkich). lokalnych
REALIZACJA PMŚ zatwierdzanie Programu PMŚ Ministerstwo Środowiska nadzór i koordynacja sieci krajowych i wojewódzkich PMŚ, wykonywanie zadań krajowych Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Instytuty naukowo-badawcze Wojewoda, Marszałek nadzór i koordynacja sieci lokalnych; Wykonywanie zadania wojewódzkich i lokalnych przepływ informacji nadzór Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska wraz z delegaturami organy administracji publicznej, słuŝby i inspekcje prowadzący instalacje lub/i urządzenia zarządzający drogami, lotniskami, koleją
DOSTĘP DO INFORMACJI O ŚRODOWISKU
PODSTAWY PRAWNE ustawa z 03.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko ustawa z 06.09.2001 r. o dostępie do informacji publicznej
PRAWO DO INFORMACJI O ŚRODOWISKU KaŜdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie Informacje są udostępniane kaŝdemu, bez potrzeby wykazywania, Ŝe się ma interes prawny w otrzymaniu danej informacji
OBOWIĄZEK UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI Organy administracji są obowiązane do udostępniania kaŝdemu informacji o środowisku i jego ochronie znajdujących się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone W szczególności obowiązek ten obejmuje: ministrowie, centralne organy administracji rządowej, wojewodowie, terenowe organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, inne podmioty, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do wykonywania zadań publicznych dotyczących środowiska i jego ochrony
ZAKRES UDOSTĘPNIANYCH INFORMACJI Udostępnieniu, podlegają informacje dotyczące: stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi, kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie i morskie, rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy róŝnorodności biologicznej organizmy genetycznie zmodyfikowane; wzajemnych oddziaływań między tymi elementami; emisji, oraz zanieczyszczeń, które wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska;
ZAKRES UDOSTĘPNIANYCH INFORMACJI Udostępnieniu, podlegają informacje dotyczące: środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie ochrony środowiska, działań wpływających lub mogących wpłynąć na elementy środowiska, oraz na emisje i zanieczyszczenia, działań, które mają na celu ochronę elementów środowiska; analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i załoŝeń wykorzystanych w ramach środków i działań raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków Ŝycia ludzi, oraz stanu obiektów kultury i obiektów budowlanych w zakresie, w jakim oddziałuje nie środowisko
UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI O ŚRODOWISKU NA WNIOSEK Zasadą jest udostępniane informacji o środowisku na pisemny wniosek na ustny wniosek mogą być udostępnione informacje: nie wymagające wyszukiwania, które mogą być przekazane ustnie informacje o dokumentach znajdują się w publicznie dostępnym wykazie danych, a dokumenty zostają wyszukane i przejrzane w siedzibie organu administracji. informacje wymagające przygotowania są przekazywane bez zbędnej zwłoki, nie później niŝ w ciągu miesiąca, na pisemny wniosek za odpłatnością. Udostępnienie jest płatne w sytuacji, gdy: informacje wymagają wyszukania, sporządzone zostają kopie dokumentów lub danych, następuje przekształcenie informacji w formę zawartą we wniosku (np. elektroniczną na płycie CD) organ przesyła wnioskodawcy sporządzone kopie dokumentów lub danych drogą pocztową.
STAWKI OPŁAT ZA UDZIELANIE INFORMACJI
ODMOWA UDOSTĘPNIENIA INFORMACJI chronionych tajemnicą statystyczną, w sprawach objętych toczącym się postępowaniem sądowym, dyscyplinarnym lub karnym, jeŝeli udostępnienia naruszyłoby prawa autorskie lub patentowe, jeŝeli udostępnienie naruszyłoby dane osobowe, dostarczonych dobrowolnie przez osoby trzecie, które zastrzegły nieudostępnianie, informacji o wartości handlowej np. technologicznych obligatoryjna odmowa wniosek o udostępnienie informacji jest w sposób oczywisty niemoŝliwy do zrealizowania wniosek o udostępnienie informacji jest sformułowany w sposób zbyt ogólny fakultatywna odmowa
INFORMACJE NA STRONACH BIP dokumenty i rejestry elektroniczne bazy danych, dotyczące stanu środowiska i korzystania ze środowiska publicznie dostępny wykaz danych o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie obejmujący spis i treść tzw. kart informacyjnych
PUBLICZNIE DOSTĘPNY WYKAZ DANYCH O DOKUMENTACH ZAWIERAJĄCYCH INFORMACJE O ŚRODOWISKU Wykaz ten stanowi zbiór kart informacyjnych opisujących poszczególne dokumenty oraz miejsce przechowywania danego dokumentu wraz z odniesieniem do dokumentów powiązany Wzory kart poszczególnych rodzajów określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2007 r. w sprawie wzoru publicznie dostępnego wykazu danych o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie
RODZAJE KART INFORMACYJNYCH: Karty typu A: Wnioski o wydanie decyzji, Wnioski o udzielenie wskazań lokalizacyjnych, Wnioski o ustalenie programu dostosowawczego Karty typu B: Decyzje i postanowienia, Wskazania lokalizacyjne Karty typu C: Projekty: polityk, strategii, planów lub programów Karty typu D: Polityki, strategie, plany lub programy Karty typu E: Raporty OOŚ, Przeglądy ekologiczne, Dokumentacje mierniczo-geologiczne zlikwidowanych zakładów górniczych, Informacje o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, Karty typu F: Prognozy OOŚ, Dokumenty zawierające informacje o przedsięwzięciu podejmowanym poza granicami RP, które moŝe oddziaływać na środowisko na jej terytorium, Rejestry substancji niebezpiecznych, Rejestry powaŝnych awarii, Wyniki prac badawczych i studialnych z zakresu ochrony środowiska Karty typu G: Wykazy zawierające informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska Karty typu H: Zgłoszenia instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia, a których eksploatacja wymaga zgłoszenia Karty typu I: Inne dokumenty