Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND (77 00 N, 15 33 E, 10 m a.s.l.) Październik 2013 October 2013 Redakcja / Editors: Daniel Kępski, Zbyszek Górski
Charakterystyka wybranych elementów meteorologicznych w październiku 2013 na tle wartości wieloletnich 1979-2012. Monthly mean and extreme values of meteorological parameters in October 2013 TEMPERATURA POWIETRZA / AIR TEMPERATURE [ C] 2013 1978-2012 średnia miesięczna / monthly mean -2,7-3,2 maksymalna / maximum 6,4 (1.10) 7,6 (07.10.1984) minimalna / minimum -12,0 (26.10) -20,8 (31.10.1988) minimalna przy gruncie / minimum near the ground -20,0 (26.10) -29,3 (25.10.1992) maks. amplituda dobowa / max daily amplitude 7,5 (25.10) 12,4 (20.10.1991) CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE / AIR PRESSURE [hpa] (0 m a.s.l.) średnie miesięczne / monthly mean 1007,1 1007,6 maksymalne / maximum 1025,1 (13.10) 1039,2 (22.10.1987) minimalne / minimum 993,5 (10.10) 956,0 (13.10.1986) maks. wartość tendencji za 3h / max tendency per 3h 4,4 (1.10) 10,4 (21.10.1982) PRĘDKOŚĆ WIATRU / WIND SPEED [m/s] średnia miesięczna / monthly mean 5,6 5,3 maks. średnia w obserwacji / max mean at observation 18 (6.10) 24 (21.10.1986) maks. poryw / max wind gust 32 (6.10) - dni z wiatrem silnym / days with strong wind [ 10m/s] 13 14 WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA / RELATIVE HUMIDITY [%] średnia miesięczna / monthly mean 74 77 minimalna w obserwacji / minimum at observation 43 (24.10) 16 (25.10.2012) OPADY I POKRYWA ŚNIEŻNA / PRECIPITATION AND SNOW COVER suma miesięczna / monthly precipitation [mm] 33,7 47,3 maks. suma dobowa / max daily precipitation [mm] 10,6 (1.10) 29,3 (01.10.2011) dni z pokrywą śnieżną / day with snow cover 22 18 maks. wys. pokrywy śnieżnej / max snow depth [cm] 12 (17-18.10) 25 usłonecznienie / total sunshine [h] 25,7 22,8 średnie zachmurzenie / mean cloud cover [%] 72 73 (29-30.10.1989, 15.10.1991)
Zestawienie dobowych wartości wybranych elementów meteorologicznych w październiku 2013. Daily values of selected meteorological parameters in October 2013. Dzień Day średnia dobowa daily mean Zachmurzenie Usłonecznienie Temperatura powietrza Prędkość wiatru Opady Ciśnienie Wilgotność Cloud cover Total sunshine Precipita Pressure Humidity Air temperature tion [hpa] Wind speed [%] [%] [h] [mm] [ C] [m/s] max min min. przy gruncie min near the ground średnie dobowe daily mean średnia dobowa daily mean maks. poryw max gust średnia dobowa daily mean średnie dobowe daily mean suma dobowa daily total suma dobowa daily total 1 3,5 6,4 1,6 0,9 1000,3 6,3 14 85 92 10,6 0,1 2 2,3 4,1 0,5 0,1 997,4 8,5 20 80 89 4,8. 3 0,1 1,1-1,3-1,4 1003,1 7,0 20 77 83 0,1 0,0 4-0,9 1,4-2,8-4,0 1007,0 2,6. 72 17. 8,2 5-0,8 0,9-3,2-6,6 1008,5 6,6 25 73 42 0,0 4,5 6 0,7 1,4-0,3-0,5 1005,9 14,6 32 72 81 0,0. 7 0,9 1,2-0,5-0,7 1010,4 14,3 30 70 84 0,0 0,4 8 1,5 2,2 0,3-0,2 1010,3 13,3 31 75 81 1,7 0,1 9 2,8 4,1 1,2 0,8 1003,3 8,1 21 84 95 6,9. 10 1,8 3,7 0,1-1,5 995,4 3,9. 84 67 0,0 2,8 11-3,1 1,6-5,8-4,3 1005,4 6,8 20 71 73 0,7 0,2 12-5,6-3,6-7,6-11,9 1013,5 2,4 11 69 63 1,0 0,1 13-3,1-1,7-8,1-11,4 1022,2 2,9. 77 73 0,4. 14-1,0 0,3-2,8-3,1 1008,0 12,1 28 89 94 1,5. 15-2,7-0,8-4,1-5,1 1017,5 5,0 17 61 64 0,0 0,2 16-5,1-3,2-7,2-8,9 1016,2 2,5. 67 63 0,6 3,1 17-6,0-3,5-7,5-12 1006,9 3,3 17 64 73 0,0 0,8 18-2,9-1,7-6,5-7,2 1008,3 9,5 25 67 84 0,0. 19-3,8-1,2-5,9-7,2 1016,9 4,9 15 64 63. 2,7 20-6,4-5,1-9,0-9,9 1017,3 2,0. 80 78 0,2. 21-5,5-3,3-7,3-10,7 1009,5 2,3. 71 77.. 22-4,6-2,9-7,0-11,5 1005,8 0,9. 79 75 0,0. 23-5,4-3,7-6,9-12,2 1002,1 2,1. 82 78 0,1. 24-8,2-4,9-10,5-15,1 1004,6 2,3. 54 42 2,2 2,5 25-8,0-4,0-11,5-19,1 1002,0 3,5 15 69 47 0,4. 26-7,5-5,4-12,0-20,0 1004,1 2,3. 78 80 0,7. 27-4,0-2,1-6,1-6,3 1001,9 2,5. 83 92 0,2. 28-2,4-0,5-4,9-8,0 1000,8 3,8 11 79 69.. 29-2,0-0,5-4,7-8,6 1002,2 8,1 16 70 59.. 30-3,9-2,4-6,7-5,3 1005,3 3,9. 76 67 1,6. 31-4,7-2,9-7,3-9,2 1007,8 5,1 12 66 70.. śred. mean -2,7 1007,1 5,6 74 72 suma total 33,7 25,7 min -8,2-12,0-20,0 max 3,5 6,4 32 10,6 8,2
8 6 4 2 0-2 -4-6 -8-10 -12-14 [ C] Średnia, minimalna i maksymalna dobowa temperatura powietrza [ C] Daily mean and extreme values of air temperature [ C] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 dni średnia dobowa maksymalna minimalna [mm] 12.0 10.0 8.0 6.0 4.0 2.0 0.0 Średnie dobowe ciśnienie powietrza na poz. morza oraz dobowa suma opadów Daily mean air pressure (0 m asl) [hpa] and daily total precipitation [mm] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 opady ciśnienie [hpa] 1025 1020 1015 1010 1005 1000 995 dni [m/s] 35 Średnia dobowa prędkość wiatru oraz maksymalny dobowy poryw [m/s] Daily mean wind speed and maximum wind gust [m/s] 30 25 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 średnia porywy dni
NW Częstość występowania kierunków wiatru [%] Frequency of occurance of wind directions [%] N NNW 30 NNE 25 20 NE WNW 15 10 ENE 5 W 0 E WSW ESE SW SE SSW SSE S cisze/calm - 6% KOMENTARZ OBSERWATORA Październik 2013 roku okazał się pierwszym dość typowym termicznie miesiącem, po okresie z wyraźnie wyższą temperaturą od wieloletniej normy. Średnia temperatura wyniosła w nim -2,7 C, a więc jedynie o 0,5 C więcej od średniej z lat 1978-2012. Warto zwrócić uwagę, że średnia temperatura dobowa spadła poniżej 0 C 11.10 i od tego momentu cały czas pozostawała ujemna. Najzimniejszym dniem okazał się 26.10, kiedy temperatura minimalna na 2m wyniosła -12 C, a przy gruncie spadła aż do -20 C. Odnotowano aż 19 dni mroźnych (dni z temperaturą maksymalną poniżej 0 C). Analizowany miesiąc był nieco suchszy niż zazwyczaj, gdyż suma opadów wyniosła w nim zaledwie 33,7 mm wobec średniej dla października na poziomie 47,3 mm. Większość opadów spadła w pierwszej, najcieplejszej dekadzie, kiedy występowały jeszcze opady deszczu i było to 24,1 mm. Największy opad zanotowano 01.10, kiedy to jedyny raz w tym miesiącu suma opadu przekroczyła 10mm w ciągu doby. Od 11.10 opad występował w postaci stałej. Mimo niewielkiej sumy opadów dla całego miesiąca, tylko w ciągu 6 dni nie padało, ale w aż 8 dniach zmierzono wyłącznie ślad opadu. Warto zwrócić też uwagę na wyjątkowo mały udział
opadów w formie mieszanej, które wystąpiły krótko tylko w ciągu 4 dni (01-02.10 oraz 08-09.10). W październiku 2013 ciekawie wygląda rozkład prędkości wiatru. Zanotowano w nim mniej dni z wiatrem >10m/s niż zazwyczaj, ale jednocześnie średnia prędkość wiatru była nieco większa niż przeciętna. Najbardziej wietrzna była pierwsza dekada października, gdzie na szczególną uwagę zasługują dni 06-08.10. Średnia dobowa prędkość wiatru w tych dniach była bliska 15 m/s, a występujące wtedy porywy przekraczały nawet 30 m/s. Najczęściej wiało, jak zazwyczaj, ze wschodu (26,6% przypadków), ale warto zauważyć znacznie większy w porównaniu do miesięcy letnich udział w październiku wiatru z sektora północnowschodniego. Łącznie wiatr z kierunków NNE, NE, ENE i E miał ponad 70% udział. Pod względem ciśnienia, usłonecznienia, zachmurzenia czy wilgotności względnej październik 2013 r. był miesiącem raczej przeciętnym, jedynie nieco bardziej pogodnym niż zazwyczaj. Warta uwagi jest za to większa niż zwykle liczba dni z pokrywą śnieżną, gdyż tych było 22 wobec średniej wynoszącej 18 dni. Śnieg w Hornsundzie występował ciągle od 12.10 i maksymalnie średnia grubość pokrywy śnieżnej osiągnęła 12 cm 17-18.10. Ciągła pokrywa śnieżna była jednak przerywana dniami z płatami śnieżnymi na gruncie, które nie powstawały w wyniku topnienia śniegu, lecz zdarzały się po dobach z silnym wiatrem. W październiku 2013 roku nie zaobserwowano mgieł, natomiast 9 razy wystąpiło zamglenie. Zanotowano po 2 dni ze szronem i gołoledzią, 6 dni z wystąpieniem prędkości wiatru >15m/s oraz 10 z zamiecią śnieżną niską. Z pozostałych zjawisk częste były niezbyt intensywne zorze, a w ciągu dwóch dni zaobserwowano halo księżycowe. OBSERVERS COMMENT October 2013 was the first quite typical thermally month after few months with higher than average mean temperatures. Monthly mean temperature amounted -2,7 C, which is only 0,5 C larger value than the average for October from 1978-2012. It is worth to mention, that daily mean temperature dropped below 0 C on 11.10 and after that day it remained negative. The coldest day was 26.10, when minimum temperature on 2m amounted -12 C and near the ground dropped to -20 C. In 19 days the maximum daily temperatures were below 0 C. Analyzed month was little drier than usual, because precipitation sum amounted only 33,7 mm, when the average for October is 47,3 mm. Most of precipitation (24,1mm) fell in the warmest, first decade, when rainfalls were still observed. The greatest daily precipitation sum was recorded on 01.10, when only once in this month it was more than >10mm. Since 11.10 precipitation had only solid form. Despite the small amount of rainfall for the entire month, only during 6 days precipitation wasn t observed. During 8 days only the trace of precipitation was measured. Attention should also be drawn to very little participation of mixed rain and snow falls, that had occurred shortly only in four days (1-2.10 and 8-9.10). In October 2013 distribution of wind speed is also interesting. There were recorded less than usual days with strong wind (>10 m/s), but at the same time, mean wind velocity was slightly greater than the average. The most windy was the first decade of October, when particularly
noteworthy were days 06-08.10. Mean wind speed in these days was up to 15 m/s and strongest wind gusts amounted even above 30 m/s. In October, the most common were eastern winds (26,6% of cases), but noteworthy is much higher participation of the wind from the north-eastern sector direction comparing to the summer. Winds from the NNE, NE, ENE and E directions represented more than 70% of all cases. In terms of air pressure, sunshine duration, cloudiness or air humidity October was quite ordinary month, only little more sunny than usually. Worth to mention is greater than usual number of days with snow cover, because there were 22 such days, while typical value is 18. Snow in Hornsund was present constantly from 12.10 and maximum snow thickness amounted 12 cm on 17-18.10. However, continuous snow cover was interrupted by periods of days with only snow patches on the ground, which were not created as a result of melting snow, but a result of strong wind operation. In October 2013 fogs were not observed, but mist was recorded 9 times. There were two days with hoarfrost and two days with the black ice. During six days wind speed above 15 m/s occurred, and there were 10 days with ground snow drift. From other phenomena, quite often weak Northern Lights were observed and during two days moon halos. FOTOGRAFIE: Fot. 1. Chmura sztandarowa tworząca się po zawietrznej stronie szczytu Hornsundtind 04.10.2013 (D. Kępski) Fot. 1. Banner cloud formation on the leeward side of Hornsundtind peak 04.10.2013 (D. Kępski)
Fot. 2. Słup słoneczny na tle zorzy porannej - 19.10.2013 (M. Grzesik) Fot. 2. Solar pillar at sunrise - 19.10.2013 (M. Grzesik) Fot. 3. Nasuwająca się ze wschodu chmura Nimbostratus. W oddali, na horyzoncie chmury Stratocumulus i Cirrostratus. Widoczna charakterystyczna dla Hornsundu po okresie silnego wiatru pokrywa śnieżna z przerwami (E =6) 30.10.2013 (K. Jankowska) Fot. 3. Nimbostratus cloud approaching from the East. In the distance, on the horizon Stratocumulus and Cirrostratus clouds. The visible is the typical for Hornsund after strong wind, snow cover with breaks (E =6) 30.10.2013 (K. Jankowska)