2013 Joanna Podgórska Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Stymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań 2014-2020 II Forum Innowacji Transportowych Warszawa, 5 grudnia 2013 roku
CZĘŚĆ I Klastry w Polsce
Klastry = współpraca + konkurowanie geograficzna koncentracja i świadomość terytorialnej tożsamości klastra konkurencja, ale i współpraca koncentracja wokół dominującej branży trwałość współpracy wspólne inicjatywy klastry mogą być formalnie zarejestrowane, jak i nieposiadające formy organizacyjno-prawnej
Silne strony klastrów w Polsce Powiązanie klastrów z potencjałem, zasobami naturalnymi, tradycjami gospodarczymi środowiska lokalnego; silne interakcje klastra względem otoczenia zewnętrznego; Silna pozycja koordynatora w klastrach oraz aktywność koordynatora na rzecz animacji współpracy w klastrach; wysoka aktywność w sferze komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej; Dobra dostępność laboratoriów dla członków klastra; bardzo dobra dostępność biur i sal konferencyjnych na potrzeby klastra; Największy postęp w stosunku do roku 2010 dokonał się w obszarze internacjonalizacja klastrów Klastry, które aktywnie pracują z instytucjami otoczenia biznesu lepiej i szybciej się rozwijają Najbardziej efektywne są klastry: utworzone oddolnie, posiadające powyżej 60 członków, posiadające w swych strukturach więcej instytucji otoczenia biznesu, jednostek naukowych i badawczych, W ciągu ostatnich dwóch lat klastry zauważalnie poprawiły swoje wyniki w obszarze realizowanych procesów biznesowych W stosunku do roku 2010 odnotowano, że nowo powstające klastry są efektem współdziałania sektorów prywatnego i publicznego oraz instytucji B+R
Słabe strony klastrów w Polsce Niska innowacyjność przedsiębiorstw w klastrze; mała liczba innowacji objętych ochroną prawną wprowadzonych w klastrze w ostatnich dwóch latach; słabe efekty współpracy z sektorem nauki (np. mała liczba spin offów w klastrach). Niewielka liczba klastrów realizujących wspólną aktywność rynkową, jak np. wspólne zamówienia, zaopatrzenie na rzecz firm w klastrze. Słaba aktywność klastra w przygotowywaniu ofert dla odbiorców z zewnątrz oraz w pozyskiwaniu zewnętrznych środków finansowych na projekty klastrowe. Niewystarczająca współpraca z innymi podmiotami regionalnych systemów innowacji, w tym instytucjami otoczenia biznesu.
CZĘŚĆ II Polityka klastrowa perspektywa Komisji Europejskiej
Działania Komisji Europejskiej w zakresie klastrów
Praktyczne działania na rzecz klastrów
CZĘŚĆ III Polityka klastrowa perspektywa krajowa
Punkt wyjścia - Grupa robocza ds. polityki klastrowej CEL: wypracowanie kierunków i założeń polityki klastrowej do 2020 roku, na podstawie wniosków i rekomendacji wynikających z obecnie realizowanej polityki, z uwzględnieniem doświadczeń i dobrych praktyk zagranicznych oraz zaleceń Komisji Europejskiej. >> wsparcie instytucji kształtujących politykę klastrową<<
Rekomendacje dla przyszłej polityki klastrowej (1) 1. wspieranie inicjatyw klastrowych oraz koordynatorów klastrów, 2. ukierunkowanie wsparcia także bezpośrednio do aktorów klastrów (poziom krajowy i regionalny), 3. wystandaryzowane wsparcie koordynatorów klastrów we wszystkich regionach, 4. priorytetyzacja regionalnej polityki rozwojowej poprzez wskazanie kluczowych klastrów regionalnych koncentracja i koordynacja środków na poziomie regionalnym, 5. wprowadzenie mechanizmów skutkujących ukierunkowaniem różnego rodzaju nakładów publicznych alokowanych w gospodarce system przyznawania projektom zgłaszanym przez podmioty z klastrów kluczowych dodatkowych punktów w systemie oceny,
Rekomendacje dla przyszłej polityki klastrowej (2) Proces selekcji i wsparcia krajowych klastrów kluczowych Przygotowanie aplikacji Przygotowanie aplikacji w tym: analizy (masa krytyczna, benchmarking) strategia i plan działania wstępny opis projektów kluczowych instytucjonalizacja inicjatywy potencjał koordynatora przykłady dotychczasowej współpracy Wybór krajowych klastrów kluczowych Dokonanie wyboru przez Komisję i przyznanie statusu krajowego klastra kluczowego na okres od 3-5 lat Alokacja wsparcia Koordynacja i sieciowanie (dla koordynatora jeżeli jeszcze nie ma dofinansowania; poziom regionalny) Internacjonalizacja (dla koordynatora; poziom krajowy) Projekty realizowane przez konsorcja aktorów klastra (lub koordynatora) w zakresie: B+R / innowacji Inwestycji infrastrukturalnych edukacji/szkoleń ekspansji międzynarodowej doradztwa innowacyjnego transferu technologii
Klastry 2014-2020 System monitoringu i ewaluacji klastrów RPO PO PW PO IR
klastry o największym potencjale konkurencyjnym i znaczeniu dla gospodarki regionu powiązane i konkurencyjne w skali regionu/ kraju wpisują się w regionalne inteligentne specjalizacje Mapa klastrów w Polsce 2020 (wizja) Kluczowe Klastry Krajowe Kluczowe klastry regionalne Klastry lokalne/ regionalne mobilizacja oddolnego powstawania i angażowania się aktorów klastrów w procesy wspólnego, strategicznego planowania rozwoju oraz definiowania wspólnych przedsięwzięć Wielkość wsparcia publicznego a klasyfikacja klastrów klastry o największym potencjale konkurencyjnym i znaczeniu dla polskiej gospodarki powiązane i konkurencyjne w skali międzynarodowej posiadające znaczący potencjał naukowotechnologiczny
Zamiast podsumowania - Aktualne trendy: Wspieranie powstawania klastrów klasy światowej (world-class clusters), Dążenie do profesjonalizacji organizacji zarządzających klastrami, Promowanie internacjonalizacji klastrów i internacjonalizacji MSP, Uwzględnienie klastrów w inteligentnych specjalizacjach, Dążenie do lepszej integracji polityki klastrowej pomiędzy poszczególnymi poziomami (poziom UE, poziom krajowy, poziom regionalny), Dążenie do lepszej integracji różnych obszarów polityki gospodarczej w kontekście wspierania klastrów.
2013 Joanna Podgórska Dziękuję za uwagę joanna_podgorska@parp.gov.pl klastry@parp.gov.pl