BAZY DANYCH Co to jest baza danych Przykłady baz danych Z czego składa się baza danych Rodzaje baz danych
CO TO JEST BAZA DANYCH Komputerowe bazy danych już od wielu lat ułatwiają człowiekowi pracę. Są stosowane w instytucjach rządowych i bankowych, szpitalach, bibliotekach, uczelniach i szkołach. Baza danych uporządkowany zbiór powiązanych ze sobą informacji.
PRZYKŁADY BAZ DANYCH tabela w dzienniku lekcyjnym twojej klasy, zawierająca dane osobowe wszystkich uczniów (nazwiska, imiona, daty i miejsca urodzenia, adresy zamieszkania) książka telefoniczna (numery telefonów, nazwiska, imiona i adresy abonentów) katalog książek w bibliotece (spis pozycji z danymi: tytuł, imię i nazwisko autora, nazwa wydawnictwa, rok wydania) kartoteka pacjentów w przychodni lekarskiej (dane osobowe, informacje o przebiegu leczenia np. daty badań, przepisane leki) kartoteka pracowników przedsiębiorstwa (dane osobowe każdego pracownika, informacje na temat wykształcenia i kwalifikacji) osobisty notes z adresami, w którym obok nazwisk i adresów możesz zapisywać np. daty imienin lub urodzin swoich przyjaciół.
PRZYKŁADY BAZ DANYCH Komputerowe bazy danych są przechowywane w pamięci zewnętrznej w postaci plików. Do tego, aby w pełni wykorzystać informacje zawarte w plikach bazy, potrzebne są specjalne programy obsługi baz danych. Programy (systemy) obsługi baz danych programy, za pomocą których informacje są gromadzone, przechowywane i przetwarzane np. bazy Access (Microsoft), Oracle (Oracle Corporation), Visual FoxPro (Microsoft), Visual dbase (Inprise), można również tworzyć danych w Excelu.
Z CZEGO SKŁADA SIĘ BAZA DANYCH TABELA FORMULARZE RAPORTY ZAPYTANIA
TABELA Podstawowym obiektem w typowej komputerowej bazie danych jest tabela. Dostarcza ona informacji wszystkim innym obiektom bazy (np. formularzom i raportom). W zależności od rodzaju baza może opierać się na jednej, kilku lub kilkunastu tabelach. Tabela zbiór powiązanych ze sobą informacji, przedstawiony zwykle jako układ poziomych wierszy (tzw. rekordy) i pionowych kolumn (tzw. pola) Nazwisko Imię Kod pocztowy NAZWA POLA Miejscowość Ulica i nr domu Telefon Buniek Jacek 40-686 Katowice Żurawia 38/9 202-11-22 Maliniak Beata 43-100 Tychy Asnyka 10 227-06-33 Ogórek Tomasz 40-710 Mysłowice Bielska 20/4 252-76-10 Sałatka Ewa 40-720 Katowice Wileńska 20 202-20-40 REKORD POLE
Rekord zestaw informacji o pojedynczym elemencie w tabeli bazy danych. Rekordy składają się z pojedynczych pól, w każdym polu zawarta może być informacja określonego typu. Wszystkie rekordy tej tabeli składają się z sześciu pól: Nazwisko, Imię, Kod pocztowy, Miejscowość, Ulica i nr domu, Telefon Nazwisko Imię Kod pocztowy Miejscowość Ulica i nr domu Telefon Wszystkie rekordy wchodzące w skład danej tabeli posiadają taką samą liczbę pól. Liczba pól rekordu oraz typ przechowywanych w polu danych są określane na etapie projektowania tabeli bazy danych.
FORMULARZE Charakterystyczną cechą tabel jest to, że wyświetlają one jednocześnie dużą liczbę rekordów. W sytuacji gdy chcemy sprawdzić zawartość pól pojedynczego rekordu w tabeli, która zawiera dużo rekordów, wygodniejsze jest użycie formularza. Formularz obiekt systemu bazy danych, który umożliwia przeglądanie, wprowadzanie oraz modyfikowanie danych w bazie. Zwykle jest on przedstawiany w przyjaznej dla użytkownika formie, np. w postaci karty, na której są widoczne wszystkie konieczne informacje oraz narzędzia ułatwiające użytkowanie bazy danych.
FORMULARZ BAZY DANYCH W systemach baz danych możemy spotkać formularze kolumnowe, tabelaryczne czy w postaci arkuszy danych. Formularz odwołuje się do tabeli bazy danych lub też do obiektu nazywanego zapytaniem.
RAPORTY Raporty mają za zadanie prezentację informacji zawartych w bazie. Obiekty tego typu również odwołują się do tabel bazy danych bądź do zapytań. Raport obiekt systemu bazy danych, umożliwiający pobieranie danych z bazy, aby wydrukować je na drukarce lub wyświetlić na ekranie monitora. W przeciwieństwie do formularza raport może jedynie pobierać dane z bazy. Nie można za jego pomocą modyfikować jej zawartości.
ZAPYTANIA Zapytania to kolejny obiekt bazy danych. Umożliwiają wybieranie określonych informacji z tabel, ich aktualizację, łączenie lub wykonywanie obliczeń na danych. W niektórych systemach tworzenia baz danych zapytania są nazywane kwerendami (np. Excel, Access). Zapytanie kwerenda, narzędzie służące do wyszukiwania i wykonywania analizy oraz modyfikacji danych w bazie. Do formułowania kwerend stworzono kilka języków, jednak obecnie standardem jest język SQL. Istnieje kilka odmian zapytań: np. zapytania wybierające oraz zapytania funkcjonalne
ZAPYTANIA WYBIERAJĄCE Służą do przeszukiwania tabel i innych zapytań w celu pobrania z nich niezbędnych informacji. Wynik działania takiej kwerendy to zbiór danych, który można wykorzystać jako źródło danych dla formularzy bądź raportów. ZAPYTANIA FUNKCJONALNE Potrafią między innymi tworzyć tabele, usuwać z nich rekordy czy aktualizować dane w tabelach.
RODZAJE BAZ DANYCH Kartotekowa baza danych Relacyjna baza danych Hierarchiczna baza danych
KARTOTEKOWA BAZA DANYCH Bazy tego typu posiadają najprostszą strukturę. Składają się one tylko z jednej tabeli. Bazy kartotekowe są nazywane bazami dwuwymiarowymi i nie są z nimi związane żadne inne tabele. Nazwa kartotekowa wzięła się stąd, że każdy rekord takiej bazy można przedstawić w postaci pojedynczej karty, zawierającej wszystkie informacje w nim zapisane. Bazy kartotekowe sprawdzają się tylko w przypadku małej ilości informacji.
KARTOTEKOWA BAZA DANYCH Autor Tytuł Wydawca Miasto Rok Jan Kowalski Bazy danych Wydawnictwo Informatyczne Warszawa 2004 Janina Zielińska Arkusz kalkulacyjny - ćwiczenia Wydawnictwo Informatyczne Warszawa 2003 Jan Kowalski OpenOffice Base Wydawnictwo Informatyczne Warszawa 2005 Janina Zielińska Arkusz kalkulacyjny - ćwiczenia zaawansowane Wydawnictwo Informatyczne Warszawa 2004 Andrzej Wolski Matematyka ekonomiczna Wydawnictwo Ekonomiczne Gdańsk 2004 Andrzej Wolski Równania liniowe Wydawnictwo Ekonomiczne Gdańsk 2005 Maria Pisarczyk Finanse międzynarodowe Wydawnictwo Ekonomiczne Gdańsk 2004 Maria Pisarczyk Kursy walutowe Wydawnictwo Ekonomiczne Gdańsk 2005
RELACYJNA BAZA DANYCH Relacyjna baza danych - baza danych złożona z dwóch lub więcej tabel powiązanych ze sobą za pomocą relacji; celem tworzenia relacyjnych baz danych jest istotne zmniejszenie ich rozmiarów w stosunku do kartotekowych baz danych i uelastycznienie ich konstrukcji.
RELACYJNA BAZA DANYCH Pracownicy nr imie nazwisko data_ur 1 Jan Kowalski 1974-03-01 2 Anna Nowak 1986-06-30 3 Iwo Malinowski 1981-12-13 ZwolnieniaChorobowe nr_pracownika poczatek koniec 1 2003-01-15 2003-02-20 1 2006-10-01 2006-11-30 1 2007-04-01 2 2007-04-01 2007-04-05
HIERARCHICZNA BAZA DANYCH W bazach typu hierarchicznego relacje pomiędzy rekordami posiadają strukturę drzewiastą. Oznacza to, że rekord może posiadać informację z kilku podrekordów, a te z kolei mogą posiadać własne podrekordy.
HIERARCHICZNA BAZA DANYCH
Koniec Ćwiczenie Praca samodzielna. mgr inż. Ryszard Marszałek