Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Prawna 30.1.2017 UZASADNIONA OPINIA PARLAMENTU NARODOWEGO W SPRAWIE POMOCNICZOŚCI Przedmiot: Uzasadniona opinia Drugiej Izby parlamentu Niderlandów w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich (COM(2016)0687 C8-0464/2016 2016/0339(CNS)) Zgodnie z art. 6 Protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności parlamenty narodowe mogą, w terminie ośmiu tygodni od daty przekazania projektu aktu ustawodawczego, przesłać przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji uzasadnioną opinię zawierającą powody, dla których uznają, że dany projekt nie jest zgodny z zasadą pomocniczości. Druga Izba parlamentu Niderlandów przesłała Parlamentowi załączoną uzasadnioną opinię na temat ww. wniosku dotyczącego dyrektywy. W świetle Regulaminu Parlamentu Europejskiego w kwestiach przestrzegania zasady pomocniczości właściwa jest Komisja Prawna. NP\1113961.docx PE597.430v01-00 Zjednoczona w różnorodności
ZAŁĄCZNIK Przewodniczący Komisji Europejskiej Sz.P. Jean-Claude Juncker B-1049 Brussel België Haga, 23 grudnia 2016 r. Przedmiot: Uzasadniona opinia (pomocniczość) na temat wniosku UE w sprawie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich COM(2016)0687 Szanowny Panie Przewodniczący! Druga Izba parlamentu Niderlandów przeprowadziła kontrolę wniosku UE w sprawie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich (COM(2016)0687) pod kątem jego zgodności z wymogami zasady pomocniczości. W niniejszym piśmie pragniemy Pana poinformować, że Druga Izba parlamentu Niderlandów uznaje ww. wniosek za niezgodny z zasadą pomocniczości. W załączniku 1 do niniejszego pisma znajdzie Pan tekst wniosku złożonego w dniu 21 grudnia 2016 r. przez posłów M. Harbersa (VVD), P. Omtzigta (CDA) i E. Dijkgraafa (SGP). W dniu 22 grudnia 2016 r. Druga Izba przyjęła ten wniosek. Załącznik 2 zawiera uwagi partii politycznych, w których przedstawiają one bardziej szczegółowo swoje stanowiska m.in. dotyczące pomocniczości. Byłbym wdzięczny, gdyby zechciał Pan uwzględnić te uwagi w odpowiedzi na niniejsze pismo. Pisma o identycznym brzmieniu zostały przesłane Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i rządowi Królestwa Niderlandów. Z wyrazami szacunku Khadija Arib Przewodnicząca Drugiej Izby parlamentu Niderlandów PE597.430v01-00 2/7 NP\1113961.docx
Załącznik 1 Wniosek M. Harbersa, P. Omtzigta i E. Dijkgraafa DRUGA IZBA PARLAMENTU NIDERLANDÓW Rok parlamentarny 2016 2017 34 620 Pismo jesienne 2016 r. Nr 3 WNIOSEK POSŁA M. HARBERSA I IN. Złożony dn. 21 grudnia 2016 r. Izba, po wysłuchaniu obrad, stwierdzając, że nie przeprowadzono oceny skutków wniosku w sprawie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich, podczas gdy Druga Izba opowiedziała się jednogłośnie za jej dokonaniem; stwierdzając, że nadal jest wiele niejasności i niepewności co do skutków Brexitu oraz nowych planów podatkowych Zjednoczonego Królestwa; stwierdzając, że zgodnie z punktem działania 2 OECD odpowiedzialność za usuwanie skutków rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych spoczywa przede wszystkim na samych państwach trzecich; postanawia pokazać żółtą kartkę w związku z propozycjami dotyczącymi rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich i przechodzi do dalszych punktów porządku obrad. Harbers Omtzigt Dijkgraaf NP\1113961.docx 3/7 PE597.430v01-00
Załącznik 2 Uwagi ugrupowań politycznych Poniżej znajdzie Pan uwagi różnych ugrupowań politycznych na temat omawianego wniosku UE. Druga Izba parlamentu Niderlandów liczy 150 członków. Rozkład mandatów jest następujący: Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji (VVD) 40 Partia Pracy (PvdA) 35 Partia Socjalistyczna (SP) 15 Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny (CDA) 13 Partia Wolności (PVV) 12 Demokraci 66 (D66) 12 Unia Chrześcijańska (CU) 5 Zielona Lewica (GL) 4 Polityczna Partia Protestantów (SGP) 3 Partia na rzecz Zwierząt (PvdD) 2 50US 1 Grupa Kuzu/Öztürk (GrKÖ) 2 Grupa Bontes/van Klaveren (GrBvK) 2 Houwers 1 Klein 1 Monasch 1 Van Vliet 1 W ramach oceny zgodności wniosków z zasadą pomocniczości swoje uwagi przedstawiło osiem ugrupowań politycznych. Pomocniczość Członkowie partii VVD zwracają uwagę, że nie przeprowadzono oceny skutków omawianego wniosku. W związku z tym przypominają oni, że wcześniej Druga Izba opowiedziała się jednogłośnie za dokonywaniem takich ocen dla tego rodzaju wniosków. Z pierwszych szacunków wynika, że przyjęcie wniosku może mieć wpływ na ponad 77 tys. miejsc pracy w amerykańskich przedsiębiorstwach, co stanowi poważną liczbę. Członkowie partii VVD nie chcą, żeby zagrożone zostały miejsca pracy w Niderlandach. Jak podkreślili członkowie VVD, w następstwie tego wniosku Niderlandach i inne państwa członkowskie pobierałyby podatek od zysków, które im się nie należą, lecz powinny trafić do innego kraju, w tym przypadku głównie USA. Wniosek jest zatem sprzeczny z zasadą, zgodnie z którą zysk należy opodatkować tam, gdzie został wygenerowany. Następnie członkowie VVD piszą, że zgodnie ze sprawozdaniem OECD w sprawie punktu działania 2 odpowiedzialność za usunięcie skutków rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych spoczywa na państwie pochodzenia. Rozbieżności w państwach trzecich będą dotyczyły przede wszystkim przedsiębiorstw amerykańskich. Amerykański prezydent elekt D. Trump oświadczył już, że sam zamierza nałożyć ten podatek. VVD uważa, że należy poczekać na rozwój sytuacji w odniesieniu do ww. aspektu, o którym mowa w sprawozdaniu OECD. Oprócz tego panuje też bardzo duża niejasność w związku z Brexitem. PE597.430v01-00 4/7 NP\1113961.docx
Zdaniem członków partii VVD wniosek w sprawie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich może zostać ewentualnie przyjęty, tylko jeżeli zapewniony zostanie długi okres przejściowy i w połączeniu z niższą stawką podatku od osób prawnych. W ocenie członków partii PvdA wniosek jest zgodny z zasadą pomocniczości. Panuje szeroki międzynarodowy konsensus co do tego, że uchylanie się od opodatkowania jest niepożądane. Panuje też powszechna zgoda, że praktyce tej można przeciwdziałać w najlepszy sposób na szczeblu międzynarodowym. W celu walki z tym zjawiskiem państwa członkowskie UE przyjęły jednogłośnie dyrektywę w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania. Kiedy ją przyjmowano, uzgodniono również jednomyślnie, że Komisja Europejska powinna przedłożyć wniosek w sprawie walki z rozbieżnościami w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich. Ten wniosek mamy właśnie przed sobą. Zdaniem członków partii PvdA omawiany wniosek jest zgodny z zasadą pomocniczości, ponieważ wystąpiły o niego państwa członkowskie. Ponadto członkowie PvdA stwierdzają, że dyrektywa ta przyczyni się do lepszego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Przedsiębiorstwa spoza Europy, a zwłaszcza firmy amerykańskie, mogą działać na rynku europejskim korzystając z bardzo niskiej efektywnej stawki opodatkowania zysków dzięki zastosowaniu struktur hybrydowych, które skutkują podwójnym nieopodatkowaniem lub efektywnym nieokreślonym czasowo opóźnieniem opodatkowania. Zakłóca to konkurencję, ponieważ przedsiębiorstwa europejskie płacą podatki zazwyczaj w Europie. Proponowana dyrektywa kładzie kres takim praktykom i tym samym poprawia funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Leży to w interesie wszystkich państw członkowskich. Członkowie partii SP są zdania, że wniosek Komisji Europejskiej jest zgodny z zasadą pomocniczości. Członkowie partii CDA uważają, że UE nie jest właściwym podmiotem do wdrażania zasad OECD dotyczących punktu 2 planu działania, który zawiera jasne uzgodnienia. Zapisano w nim, że inicjatywę musi podjąć państwo rezydencji podatkowej. Zdaniem członków partii CDA oznacza to, że na mocy tych uzgodnień niemożliwa jest inicjatywa UE ani też żadna inicjatywa wykraczająca poza to, co ustalono w ramach OECD. Szkodzi to pozycji UE. Jeżeli jednak wydaje się, że państwo trzecie w przypadku tego środka Stany Zjednoczone nie zdoła wdrożyć na czas uzgodnień OECD, wywieranie nacisku w tej sprawie należy do pozostałych państw OECD. Członkowie partii CDA uważają, że w odniesieniu do uzgodnień OECD niestosowne jest, by państwa źródła przyjmowały środki z wyprzedzeniem. Członkowie partii PVV są zdania, że nie wykazano w wystarczający sposób, że podejmowanie działań przez Unię Europejska jest korzystniejsze niż podejmowanie działań przez poszczególne państwa członkowskie. W planie działania OECD dotyczącym BEPS była mowa o zaleceniach w związku z rozbieżnościami w kwalifikacji struktur hybrydowych. Sposób wypełniania tych zaleceń pozostawiono w gestii poszczególnych państw. Według członków partii PVV można włączyć zalecenia odnoszące się do walki z niepożądanymi rozbieżnościami w kwalifikacji struktur hybrydowych do ustawodawstwa krajowego i odnośna dyrektywa nie jest potrzebna. Być może działania na szczeblu krajowym nie przyczynią się do całkowitego zlikwidowania rozbieżności, jednak zdaniem członków PVV NP\1113961.docx 5/7 PE597.430v01-00
nie uzasadnia to ingerencji w krajową suwerenność podatkową, która miałaby miejsce w przypadku wdrożenia przedmiotowej dyrektywy. Rozwiązania problemu rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych nie mogą zapewnić różnorodne przepisy krajowe z ich lukami prawnymi, ale równie mało prawdopodobne jest, że lukom tym zapobiegnie w pełni proponowana dyrektywa. A zatem niepotrzebna jest wspólna inicjatywa dla całego rynku. W związku z powyższym członkowie partii PVV są zdania, że wniosek nie jest zgodny z zasadą pomocniczości. Oprócz tego są oni zdania, że działanie UE wykracza poza to, co jest konieczne do realizacji celów traktatowych, i dlatego uważają, że wniosek nie jest zgodny z zasadą proporcjonalności. Członkowie partii D66 opowiadają się za podejściem europejskim do unikania opodatkowania. Są oni zdania, że unikaniu opodatkowania wynikającemu z rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich można skutecznie przeciwdziałać tylko na szczeblu europejskim, ponieważ do rozbieżności dochodzi zawsze na styku różnych systemów podatkowych. W związku z tym członkowie partii D66 uznają, że wniosek dotyczący walki z rozbieżnościami w kwalifikacji struktur hybrydowych jest zgodny z zasadą pomocniczości. Członkowie Unii Chrześcijańskiej (CU) odnieśli się pozytywnie do proponowanej dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich. Dla członków tej partii jasne jest, że walkę ze skutkami rozbieżności należy podjąć na poziomie europejskim. Uważają oni, że podejście przedstawione w proponowanej dyrektywie jest więc zgodne z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Członkowie Zielonej Lewicy oceniają, że dyrektywa w sprawie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych jest zgodna z zasadą pomocniczości i podzielają stanowisko Komisji Europejskiej. Jest to wniosek, w którym zajęto się kwestią szkodliwych różnic pomiędzy państwami członkowskimi, którą par excellence można i należy uregulować na poziomie europejskim. Co więcej, według członków partii sednem problemu jest brak koordynacji. Najbardziej podstawowym i najpełniejszym rozwiązaniem jest zatem jeden format systemu podatkowego w całej Unii. Członkowie Zielonej Lewicy są zdania, że wniosek ten z pewnością przyczyni się do tego w pozytywny sposób. Wzmacnia on też rynek wewnętrzny, chroniąc go przed nadużywaniem ewentualnych różnic pomiędzy systemami podatkowymi. Oznacza to również, że członkowie partii pozytywnie oceniają zgodność wniosku z zasadą proporcjonalności, zważywszy, że obecnie nadal istnieje możliwość unikania opodatkowania i można temu zaradzić wyłącznie na tym poziomie i tylko w ten sposób. Członkowie Zielonej Lewicy zauważają ponadto, że oczywiście woleliby, aby problem uregulowano bezpośrednio na szczeblu międzynarodowym, ale mimo to uważają proponowany wniosek za duży krok naprzód. Na koniec członkowie partii zauważają, że opóźnienie wejścia tego środka w życie jest zupełnie zbędne. Podstawa prawna PE597.430v01-00 6/7 NP\1113961.docx
Członkowie partii PvdA uznają art. 115 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) za właściwą podstawę proponowanego środka. Artykuł ten jest też podstawą dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania. Członkowie partii SP uważają, że podstawa prawna wniosku Komisji Europejskiej jest dostateczna. Członkowie partii CDA są zdania, że Komisja Europejska wybrała właściwą podstawę prawną. Członkowie partii PVV są zdania, że Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) nie zapewnia podstawy prawnej umożliwiającej przyjęcie wniosku dotyczącego rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych. Ich zdaniem w całym TFUE nie ma podstawy dla środków w dziedzinie podatków bezpośrednich. W odniesieniu do tego obszaru państwa członkowskie podejmują suwerenne decyzje. Artykuły 110 i 113 TFUE zawierają postanowienia dotyczące opodatkowania pośredniego. Omawiany wniosek dotyczy jednak podatku od osób prawnych definiowanego jako podatek bezpośredni. Ponadto członkowie partii PVV uważają, że art. 115 TFUE nie jest właściwą podstawą prawną dla proponowanej dyrektywy, ponieważ dotyczy on działania rynku wewnętrznego, a nie opodatkowania bezpośredniego. Nawet biorąc pod uwagę praktykę, której zapobiegać ma proponowana dyrektywa, musi ona też mieć bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Według członków partii PVV brak jest właśnie tego bezpośredniego wpływu, o którym mowa w art. 115 TFUE. Członkowie partii PVV podkreślają zdecydowanie, że możliwe zastosowanie art. 115 TFUE oznacza konieczność jednomyślnego przyjęcia tej dyrektywy w Radzie. Członkowie partii D66 oceniają pozytywnie podstawę prawną wniosku UE. Członkowie Unii Chrześcijańskiej uważają, że powołanie się na art. 115 TFUE w odniesieniu do tej dyrektywy jest uzasadnione. Członkowie Zielonej Lewicy, podobnie jak Komisja Europejska, oceniają pozytywnie podstawę prawną wniosku. NP\1113961.docx 7/7 PE597.430v01-00