SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE W SIEDLCACH I N F O R M A C J A o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Siedlcach za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku Siedlce, marzec 2013 r. 1
Informacja o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Siedlcach za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku CZĘŚĆ I OGÓLNA INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI KOLEGIUM 1. Podstawa i zakres działania Kolegium Podstawę prawną działania Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Siedlcach stanowi ustawa z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) oraz rozporządzenia wydane w oparciu o delegację ustawową. Zgodnie z wyżej wymienioną ustawą samorządowe kolegia odwoławcze są organami wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości samorządu terytorialnego, właściwymi do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji w trybie uregulowanym przez przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz.1071 z późn. zm.; dalej jako Kpa) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U.2012.749- j.t.z późn. zm.; dalej jako Op). Kolegium orzeka również w innych sprawach na zasadach określonych w odrębnych ustawach. Obszar właściwości miejscowej Kolegium obejmuje, zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003r. w sprawie obszarów właściwości miejscowej samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz.U. Nr 198, poz. 1925) powiaty: garwoliński, miński, siedlecki, sokołowski, węgrowski, łosicki oraz miasto Siedlce działające na prawach powiatu wraz z 65 gminami objętymi tym obszarem. Rozstrzygając sprawy indywidualne w składach trzyosobowych, Kolegium związane jest wyłącznie przepisami obowiązującego prawa. Samorządowe Kolegium Odwoławcze jest państwową jednostką budżetową. 2
2. Obsada kadrowa Kolegium 2.1 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Siedlcach składa się aktualnie z 17 członków: 9 etatowych i 8 pozaetatowych (stan na dzień 31.12.2012 r.). Stanowi to 89,5% ogólnej liczby członków SKO w Siedlcach, określonej Uchwałą Nr 3/2011 Zgromadzenia Ogólnego SKO w Siedlcach z dnia 19 grudnia 2011 r., która została ustalona na 19 osób. W stosunku do maksymalnej liczby etatowych członków określonej w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 września 1999 r. w sprawie maksymalnej liczby etatowych członków samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. Nr 74, poz. 828) wynoszącej 14, liczba etatowych członków stanowi 64 %. W 2012 roku nastąpiła zmiana na stanowisku Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Siedlcach. Po upływie 6- cio letniej kadencji dotychczasowego Prezesa Kolegium Pana Andrzeja Marka Dębińskiego jego stosunek pracy przekształcił się na jego wniosek w stosunek pracy etatowego członka tutejszego Kolegium. Z dniem 1 grudnia 2012 r. Prezes Rady Ministrów powołał na stanowisko Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Siedlcach Panią Agatę Maciąg dotychczasową Wiceprezes. Liczba członków etatowych posiadających wykształcenie: wyższe prawnicze: wyższe administracyjne: 5 4 Liczba członków pozaetatowych posiadających wykształcenie: wyższe prawnicze: 5 wyższe administracyjne: - wyższe inne: 3, w tym: - rolnictwo 1 - filologia polska 1 - pedagogika 1 Spośród członków Kolegium 1 osoba posiada uprawnienia radcy prawnego, 1 osoba jest prokuratorem, 3 osoby mogą ubiegać się o stanowisko sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego zaś 2 osoby o stanowisko referendarza sądowego. 2.2. Biuro Kolegium na dzień 31.12.2012 r. składało się z 5-ciu osób. Wszyscy pracownicy Biura Kolegium są zatrudnieni na pełnym etacie. 3
Kierownik Biura, Główna Księgowa oraz jeden inspektor posiadają wyższe wykształcenie. Dwóch inspektorów posiada wykształcenie średnie. 3. Lokal i wyposażenie Kolegium Siedziba Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Siedlcach mieści się w budynku Delegatury Placówki Zamiejscowej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego Siedlcach przy ul. Piłsudskiego 38. Aktualnie Kolegium zajmuje całą kondygnację (na IX piętrze) biurowca Delegatury Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Siedlcach. Lokal będący własnością Skarbu Państwa, został przekazany tut. Kolegium w maju 2002 roku w użyczenie przez Wojewodę Mazowieckiego, za odpłatnością nie przekraczającą kosztów ponoszonych faktycznie na jego utrzymanie. Lokal posiada łączną powierzchnię około 300 m 2, z czego pomieszczenia biurowe w ilości 11 pokoi mają powierzchnię użytkową 183,9 m 2 zaś sala konferencyjna posiada powierzchnię użytkową 34,10 m 2. W siedzibie Kolegium dziewięciu etatowych członków (w tym prezes i wiceprezes) zajmuje sześć pokoi. Czworo pracowników Biura oraz Kierownik Biura zajmują cztery pokoje W jednym z tych pokoi pozaetatowi członkowie Kolegium mają specjalnie wydzielone stanowisko pracy tj. biurko z komputerem, przeznaczone do ich wyłącznej dyspozycji. Jeden pokój w siedzibie Kolegium wykorzystywany jest jako podręczne archiwum. Ponadto do wyłącznego użytkowania przez Kolegium służy sala konferencyjna, w której odbywają się rozprawy, posiedzenia i inne zebrania. Warunki pracy w obecnie zajmowanej siedzibie Kolegium należy ocenić jako dobre, jednakże zajmowane lokale wymagają odnowienia. Wyposażenie Kolegium w sprzęt techniczny w 2012 roku nie zmieniło się w stosunku do 2011 roku. Wyposażenie to przedstawia się aktualnie następująco: jeden serwer, piętnaście zestawów komputerowych, jedenaście komputerów- notebooków, osiem drukarek laserowych, dwie kserokopiarki, jedno urządzenie wielofunkcyjne, pięć skanerów i sześć niszczarek. Wszystkie komputery, pracujące w sieci Kolegium, posiadają dostęp do Internetu. Kolegium posiada także własną centralę telefoniczną. Stan wyposażenia Kolegium w sprzęt biurowy i elektroniczny nie jest w pełni zadowalający i część komputerów z uwagi na zużycie wymaga wymiany. Kolegium nie posiada samochodu służbowego. 4
CZĘŚĆ II WPŁYW SPRAW 1. Liczba spraw ujętych w ewidencji ogółem w roku objętym informacją - 2.051 w tym spraw: 1.1.pozostałych w ewidencji z okresu poprzedniego ( łącznie sprawy administracyjne i sprawy z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych) - 267 1.2.wpływ spraw w roku objętym informacją - 1.784 2. Rodzaje spraw, które wpłynęły w roku objętym informacją: 2.1.Liczba spraw administracyjnych - ogółem 1.534 L.p. Określenie rodzaju sprawy Ilość spraw 1. objęte proceduralnie przepisami Ordynacji podatkowej 308 2. działalność gospodarcza 1 3. planowanie i zagospodarowanie przestrzenne 167 4. pomoc społeczna, świadczenia rodzinne i zaliczka alimentacyjna, 457 oświata (stypendia, pomoc materialna itd.) dodatki mieszkaniowe, sprawy socjalne 5. gospodarka nieruchomościami (bez opłat za wieczyste 80 użytkowanie), przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, prawo geodezyjne i kartograficzne 6. ochrona środowiska, ochrona przyrody i ochrona zwierząt, odpady i 107 utrzymanie porządku i czystości w gminach 7. prawo wodne 64 8. rolnictwo, leśnictwo, rybactwo śródlądowe, łowiectwo 18 9. handel, sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych 20 10. prawo o ruchu drogowym, drogi publiczne, transport drogowy 56 11. prawo górnicze i geologiczne 0 12. egzekucja administracyjna 3 13. inne, pozostałe, w tym skargi i wnioski rozpatrywane w trybie Działu VIII Kpa 253 5
2.2. Sprawy podlegające rozpatrzeniu w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.1270 z p.zm.- dalej Ppsa) 176 2.3. Liczba spraw z zakresu aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste - 74 2.4. Liczba postanowień sygnalizacyjnych - 0 CZĘŚĆ III ZAŁATWIANIE SPRAW ADMINISTRACYJNYCH 1.Liczba spraw załatwionych ogółem w roku objętym informacją 1.783 L.p. Określenie rodzaju rozstrzygnięcia Ilość spraw akty wydane przez SKO jako organ II instancji w tym : 1. akty wydane przez SKO w trybie art.127 3 Kpa oraz jako organ II instancji zgodnie z art. 221 Op 10 1251 - sposób rozstrzygnięcia patrz tabela z pkt 1.1 2. 3. 4. akty wydane przez SKO jako organ I instancji - sposób rozstrzygnięcia patrz - tabela z pkt 1.2 95 postanowienia wydane przez SKO w wyniku rozpatrzenia zażaleń na bezczynność organu, w tym: 38 uznające zażalenia za uzasadnione 21 akty wydane przez SKO po rozpatrzeniu w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.1270 z p.zm.) 184 5. pozostałe 215 6
1.1 Szczegółowe omówienie sposobu załatwienia sprawy przez SKO jako organ II instancji: L.p. Określenie rodzaju rozstrzygnięcia: Liczba spraw 1. decyzje utrzymujące w mocy zaskarżone decyzje (art. 138 1 pkt 1 Kpa oraz art. 233 1 pkt 1 Op) 440 2. decyzje uchylające decyzje organu I instancji i orzekające co do istoty sprawy oraz uchylające decyzje organu I instancji i umarzające postępowanie (art. 138 1 pkt 2 Kpa oraz 233 1 pkt 2a Op) 85 3. 4. decyzje uchylające decyzje organu I instancji i przekazujące sprawy do ponownego rozpatrzenia (art. 138 2 Kpa oraz art. 233 2 Op) decyzje umarzające postępowanie odwoławcze (art. 138 1 pkt 3 Kpa oraz art. 233 1 pkt 3 Op) 457 62 5. pozostałe 207 1.2 Szczegółowe omówienie sposobu załatwienia sprawy przez SKO jako organ I instancji: L.p. Określenie rodzaju rozstrzygnięcia 1. postanowienia o wznowieniu postępowania i wyznaczeniu organu właściwego do jego przeprowadzenia (art.150 2 Kpa oraz art.244 2 Op) 2. decyzję o odmowie wznowienia postępowania (art. 149 3 Kpa oraz art. 242 3 Op) 3. decyzje o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji (art. 157 3 Kpa oraz art. 249 3 Op) 4. decyzje stwierdzające nieważność decyzji organu I instancji oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa (art.156-158 Kpa oraz art.247-251 Op) 5. decyzje o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji (art.158 1 Kpa oraz art. 248 3 Op) 6. decyzje odmawiające uchylenia decyzji po wznowieniu postępowania (art.151 Kpa oraz art. 245 Op) 7. decyzje uchylające i rozstrzygające o istocie sprawy oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa wydane po wznowieniu postępowania (art. 151 Kpa oraz art. 245 Op) 8. decyzje umarzające postępowanie prowadzone w I instancji przez SKO (art. 105 1 Kpa oraz art. 208 Op) Liczba spraw 9. pozostałe 0 0 1 3 84 4 0 0 3 7
2. Liczba spraw administracyjnych pozostałych do załatwienia przez SKO w roku objętym informacją - 162 CZĘŚĆ IV ZAŁATWIANIE SPRAW Z ZAKRESU OPŁAT ZA UŻYTKOWANIE WIECZYSTE NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWYCH 1. Liczba spraw z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste załatwionych w roku objętym informacją ogółem - 81 w tym ugody - 4 2. Liczba wniesionych sprzeciwów od orzeczeń SKO - 17 3. Liczba spraw pozostałych do załatwienia przez SKO - 25 CZĘŚĆ V SKARGI DO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO 1. Sprawy prowadzone przez Kolegium w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.1270 z późn. zm. dalej jako Ppsa): Liczba spraw w roku objętym informacją ogółem 184 8
w tym: 1.1.Liczba skarg na decyzje i postanowienia Kolegium skierowanych do WSA w roku objętym informacją, ogółem 182 - wskaźnik zaskarżalności - 11,5% 1.2. Liczba skarg na bezczynność Kolegium skierowana do WSA w roku objętym informacją, ogółem - 0 1.3.Liczba skarg uwzględnionych przez Kolegium we własnym zakresie w trybie art. 54 3 Ppsa, ogółem - 1 1.4. Liczba skarg kasacyjnych na orzeczenia WSA (w tym zażaleń na postanowienia) skierowanych przez SKO w roku objętym informacją do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ogółem - 0 1.5. Liczba innych spraw prowadzonych przez Kolegium w trybie określonym przepisami Ppsa, skierowanych do WSA, ogółem - 1 2. Skargi na akty i czynności Kolegium rozpatrzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny prawomocnymi orzeczeniami w roku objętym informacją: Liczba orzeczeń WSA w roku objętym informacją ogółem 146 w tym: Lp. Rodzaj rozstrzygnięcia Liczba spraw 1. Skargi na decyzje i postanowienia rozpoznane przez Sąd 146 w tym: uwzględnienie skargi 22 2. Skargi na bezczynność Kolegium rozpoznane przez Sąd 0 w tym: uznające skargi za uzasadnione 0 9
CZĘŚĆ VI INFORMACJE DODATKOWE I WNIOSKI 1. Wybrane problemy z orzecznictwa Kolegium Sprawy objęte proceduralnie przepisami Ordynacji podatkowej Najczęściej występującymi przyczynami uchylania decyzji organów podatkowych pierwszej instancji w 2012 r. były wady postępowania wyjaśniającego, w szczególności niewyjaśnienie okoliczności faktycznych istotnych dla ustalenia obowiązku podatkowego i wysokości opodatkowania. Występowały też błędy związane z nie wszczynaniem postępowań podatkowych z urzędu w formie postanowienia (art. 165 4 O.p.), trudności z prawidłowym doręczaniem pism procesowych oraz stosowaniem przepisów Ordynacji podatkowych w zakresie nieprzestrzegania zasady czynnego udziału stron w postępowaniu, w tym braku informowania strony o uprawnieniu do wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego ( art. 123 i art. 200 O.p.), nieprzestrzeganiu wymogów prawidłowego uzasadnienia decyzji (art. 210 4 O.p.). Na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012r., poz. 749 z późn. zm.) problemem był wybór odpowiedniego trybu postępowania: zmiana decyzji ostatecznej na podstawie art. 254 Ordynacji podatkowej czy wznowienie postępowania w sytuacji, kiedy wystąpiły przesłanki do zastosowania tych dwóch trybów nadzwyczajnych. Problemy w zakresie podatków lokalnych, w 2012 r. dotyczyły tego, kiedy można uznać, że budynek będący w posiadaniu przedsiębiorcy nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności, tj. jakie okoliczności (stan budynku, dokumenty) mogą prowadzić do uznania, iż ze względów technicznych budynek taki podlega preferencyjnemu opodatkowaniu. Wątpliwości dotyczyły również opodatkowania budynku wielokondygnacyjnego, w sytuacji gdy została wydana decyzja - pozwolenie na użytkowanie parteru, natomiast pozostałe kondygnacje były w trakcie formalnej budowy. 10
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne Problem orzeczniczy pojawił się w zakresie rozstrzygania spraw dotyczących ustalenia warunków zabudowy w sytuacji gdy z treści wniosku lub okoliczności sprawy wynika, iż przyszła inwestycja może zbliżyć się do działki sąsiedniej na odległości mniejsze niż określają to ogólne założenia rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, póz. 790 ze zm.) Przepis 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, póz. 790 ze zm.), określa dopuszczalne odległości budowli od granicy z sąsiednią działką. Równocześnie dopuszczalne jest sytuowanie budynków w odległościach mniejszych niż określone w 12 ust. 1 pkt. 1 i 2 ww. rozporządzenia, a mianowicie w odległości 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy tej granicy, jeżeli wynika to z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ( 12 ust. 2 tegoż rozporządzenia). W związku z powyższym w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 17 maja 2011 r., sygn. akt II SA/Po 71/11 oraz z dnia 8 grudnia 2011 r., sygn. akt II SA/Po 468/11, www.orzeczenia.nsa.gov.pl), wyrażono pogląd, że zawarta w 12 ust. 1 rozporządzenia norma kompetencyjna nie przyznaje organom wydającym decyzje w przedmiocie warunków zabudowy uprawnienia do swobodnego modyfikowania w tychże decyzjach reguł ogólnych usytuowania budynków w zabudowie względem granicy działki określonych w 12 ust. 1 tegoż rozporządzenia, lecz jedynie nakłada na organy administracji architektoniczno-budowlanej, wydające pozwolenia na budowę, obowiązek respektowania rozstrzygnięć dotyczących zlokalizowania obiektu na działce zawartych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, względnie w decyzjach o ustaleniu warunków zabudowy. Innymi słowy, określenie przez organ wydający decyzję o warunkach zabudowy usytuowania budynku na działce w odległości 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy tej granicy, powoduje, że organ ten pośrednio wkracza w kompetencje organów administracji architektoniczno-budowlanej, dopuszczając zlokalizowanie nieruchomości z odstąpieniem od ogólnych zasad określonych w 12 ust. 1 rozporządzenia. 11
Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę jest związany decyzją o warunkach zabudowy, co powoduje, że nie może on na dalszym etapie procesu inwestycyjnego, rozstrzygać kwestii posadowienia (dopuszczenia do posadowienia w określony sposób) inwestycji odmiennie niż uczynił to organ ustalający warunki zabudowy i zagospodarowania terenu. Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 stycznia 2012 r., II OSK 2065/10, LEX nr 1121197, zawarł tezę, że: zamieszczenie w decyzji o warunkach zabudowy pozwolenia na usytuowanie garażu bezpośrednio przy granicy działki inwestora z działką innego podmiotu lub w odległości nie mniejszej niż 1,5 od tej granicy stanowi naruszenie prawa materialnego. Przepis 12 ust, 2 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, póz. 690 ze zm.) jest sprzeczny z ustawami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i z prawem budowlanym. Powyższym wyrokiem Sąd nie podzielił poglądu zawartego w wyroku NSA z 7 kwietnia 2009 r., II OSK 503/08 (Lex Nr 562895), w którym dopuszczono rozstrzyganie o usytuowaniu obiektu budowlanego przy granicy nieruchomości już w postępowaniu o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Z uwagi na powyższe rozbieżności występujące w orzecznictwie sądowym pojawia się problem czy możliwe jest sytuowanie obiektu budowlanego bezpośrednio przy granicy nieruchomości już w postępowaniu o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Problemy orzecznicze miały nadal miejsce w sprawach z zakresu ustalania opłaty planistycznej, a dotyczyły one zasad oraz sposobu i zakresu dokonywania przez organ administracji oceny operatu szacunkowego. Pomoc społeczna, świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna, oświata, dodatki mieszkaniowe, sprawy socjalne Często spotykanym zjawiskiem w sprawach z zakresu pomocy społecznej było to, że organy pomocy społecznej I instancji w sposób lakoniczny uzasadniały swoje decyzje dotyczące świadczeń, naruszając normę wynikającą z art. 107 3 Kpa. W 2012 roku problemem w orzecznictwie Kolegium stanowiły rozbieżne stanowiska sądów administracyjnych w kwestii uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego dla osób będących rolnikami. Jednolitość w 12
tym zakresie wprowadziła dopiero uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11grudnia 2012 r. Sygn. Akt I OPS/15, w której Sąd stwierdził, że : Prowadzenie gospodarstwa rolnego przez rolnika stanowi negatywną przesłankę przyznania tej osobie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art.17 ust.1 w związku z art.3 pkt 22 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych ( Dz. U. Z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.). Powyższe jednak nie rozstrzyga jednoznacznie wątpliwości dotyczących uprawnienia do tego świadczenia w sytuacji, gdy będzie się ubiegał domownik rolnika w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. W 2012r. pojawiały się problemy z zakresu przyznawania dotacji na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) spór dotyczył finansowania ze środków dotacji oświatowej wynagrodzenia prowadzącego przedszkole, który nie był nauczycielem w tym przedszkolu, ale wykonywał prace na rzecz tego przedszkola takie jak: zatrudnianie nauczycieli, prowadzenie księgowości. Wątpliwości budziła też możliwość finansowania ze środków wskazanej dotacji wydatków wynikających z korekty faktury wystawionej przez dostawcę gazu w styczniu roku 2010 za okres rozliczeniowy w roku poprzednim (tj. XI, XII 2009). Gospodarka nieruchomościami, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, prawo geodezyjne i kartograficzne Aktualizacja opłat za użytkowanie wieczyste Problemem, jaki pojawił się w działalności orzeczniczej Kolegium w 2012r. w sprawach aktualizacji opłaty za użytkowanie wieczyste było czy tryby nadzwyczajne (wznowienie postępowania) mają zastosowanie do wzruszenia orzeczenia wydanego przez kolegium. Kolejnym zagadnieniem, jaki wyłonił się w trakcie orzekania były koszty postępowania. Według stanowiska WSA w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SA/Łd 78/12, zgodnie z art. 79 ust. 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami do postępowania przed kolegium stosuje się odpowiednio przepisy Kpa, co oznacza, że rozstrzygnięcia tego organu wydane na podstawie tych przepisów podlegają kontroli sądu 13
administracyjnego. Zastępujący odwołanie sprzeciw do sądu powszechnego przysługuje tylko od orzeczeń oddalających wniosek lub ustalających nową wysokość opłaty rocznej, zatem od orzekających sprawę co do istoty i tylko w odniesieniu do tych orzeczeń właściwy pozostaje sąd powszechny. Na tle takiego stanowiska Sądu wątpliwości powstają co do stosowania art. 79 ust. 6 ustawy, zgodnie z którym jeżeli kolegium w orzeczeniu uznało wniosek za zasadny, przyznaje na wniosek użytkownika wieczystego zwrot kosztów i opłat od właściwego organu. 1. W związku z tym nasuwa się pytanie, czy do kosztów, o których mowa wyżej można zaliczyć koszty ponoszone przez użytkownika wieczystego w związku z poddaniem, w myśl art. 157 1 ustawy, operatu szacunkowego ocenie przez właściwą organizację rzeczoznawców majątkowych? 2. W przypadku zaliczenia tych wydatków do kosztów, o których mowa w art. 79 ust. 6 i w art. 263 Kpa, czy przyznanie zwrotu tych kosztów następuje w orzeczeniu, które zapada przed kolegium i od którego przysługuje sprzeciw do sądu powszechnego, czy też w drodze postanowienia wydanego na podstawie stosownych przepisów Kpa /art. 264 Kpa/, które podlega kontroli sądu administracyjnego? Sprawy z zakresu rolnictwa, leśnictwa, rybactwa śródlądowego i łowiectwa Problem orzeczniczy, jaki pojawił się w 2012 roku dotyczył spraw uregulowanych w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach ( j.t. Dz. U. z 2011, Nr 12, poz. 59 ze zm.) t. j.spraw związanych z zastrzeżeniami i wnioskami do uproszczonych planów urządzenia lasu oraz spraw dotyczących pozbawienia lasu charakteru ochronnego. Prawo wodne W sprawach dotyczących zmiany stosunków wodnych na gruncie w aspekcie ich szkodliwego wpływu na grunty sąsiednie nadal występowało szereg wątpliwości. W toku rozpoznawania spraw z zakresu ustawy z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne ( 2012r.Dz.U.2012. 145 t.j.) dotyczących naruszenia stosunków wodnych art. 29 ww. ustawy pojawił się problem związany ze stosowaniem art. 79 1 Kpa. Jeżeli w sprawie został 14
powołany biegły celem sporządzenia opinii w zakresie ustalenie czy właściciel gruntu spowodował zmiany stanu wody na gruncie, czy o oględzinach biegłego (jako czynności poprzedzającej sporządzenie opinii) należy zawiadomić strony postępowania, zgodnie z art. 79 1 Kpa. Sprawy z zakresu dostępu do informacji publicznej W 2012 roku w grupie spraw unormowanych ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej ( Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) rozpoznawane przez Kolegium sprawy dotyczyły: uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego oraz ograniczenia prawa do informacji publicznej ze względu na prywatność osoby fizycznej. 2. Analiza danych liczbowych Z danych liczbowych zawartych w poprzednich częściach informacji wynika, że w roku 2012 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Siedlcach miało do rozpatrzenia ogółem 2.051 t.j. tyle samo spraw co w roku 2011. Z ogólnej liczby 2.051 spraw ujętych w ewidencji ogółem w roku objętym informacją 1.784 spraw wpłynęło w roku 2012, zaś 267 spraw pozostało do rozpatrzenia z okresu poprzedniego. Załatwiono ogółem 1.783 spraw administracyjnych, a więc więcej niż w 2011 roku ( 1.728 ), zaś do załatwienia w roku 2013 pozostało 162 spraw administracyjnych z 2012 roku (mniej niż w roku 2011-235). Sprawy, które pozostały do załatwienia to w zdecydowanej większości sprawy, które wpłynęły w ostatnim miesiącu 2012 roku. Struktura rodzajów spraw, którymi zajmowało się Kolegium w 2012 roku w porównaniu do roku poprzedniego nie uległa istotnej zmianie. Najliczniejszą grupę spraw, która uległa zmniejszeniu w roku 2012 stanowiły sprawy dot. tematyki szeroko rozumianej pomocy społecznej i było ich 457. Obejmowały one sprawy z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, postępowania wobec dłużników alimentacyjnych, zaliczki alimentacyjnej, oświaty (stypendiów, pomocy materialnej itd.), dodatków mieszkaniowych i spraw socjalnych. Kolejne najliczniejsze grupy spraw stanowiły sprawy objęte proceduralnie przepisami Ordynacji podatkowej (w tym: podatki i opłaty lokalne, podatek rolny, leśny itd.) 308 spraw (minimalny wzrost) oraz dotyczące planowania i zagospodarowania przestrzennego - 167 spraw. 15
Wpływ do Kolegium tych spraw w 2012 roku był niższy niż w roku poprzednim. Również niewielki spadek wpływu spraw nastąpił z grupy dotyczącej ochrony środowiska, ochrony przyrody i ochrony zwierząt, odpadów i utrzymania porządku i czystości w gminach ich wpływ wyniósł 107 spraw. Istotną grupę spraw w ilości 80 stanowiły sprawy dotyczące gospodarki nieruchomościami (bez opłat za użytkowanie wieczyste), przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności i sprawy z zakresu prawa geodezyjnego i kartograficznego. Zdecydowanie wzrósł wpływ spraw z zakresu prawa wodnego 64. Zmniejszyła się w porównaniu do 2011 roku liczba spraw z zakresu prawa o ruchu drogowym, dróg publicznych i transportu drogowego i wyniosła 56, a także z zakresu rolnictwa, leśnictwa, rybactwa śródlądowego i łowiectwa 18 spraw. W 2012 nastąpił niewielki wzrost spraw dotyczących handlu, sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, który wyniósł w 2012 roku 20 spraw ( w 2011 r. 4). Nastąpił w 2012 roku wzrost załatwionych spraw z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste, których to liczba wyniosła 81 (w roku 2011 56). W tych sprawach Kolegium zobowiązane jest do nakłaniania stron do polubownego zakończenia sporu lecz ugody udało się zawrzeć jedynie w 4 przypadkach, co stanowiło 4,94 % ogółu załatwionych spraw. Z ogólnej ilości 1783 załatwionych spraw administracyjnych 1251 stanowiły te, w których Kolegium wydawało akty administracyjne jako organ II instancji. Wśród nich było 440 decyzji utrzymujących w mocy zaskarżone decyzje, 85 decyzji uchylających decyzje organu I instancji i orzekających co do istoty sprawy oraz uchylających decyzje organu I instancji i umarzających postępowanie oraz 457 decyzje uchylające decyzje organu I instancji i przekazujących sprawy do ponownego rozpatrzenia. Analiza sposobu załatwiania spraw przez Kolegium jako organ II instancji prowadzi do wniosku, że w 2012 roku wzrosła ilość decyzji kasacyjnych w stosunku do ogółu wydawanych decyzji. W stosunku do roku poprzedniego zwiększył się wpływ zażaleń na bezczynność organów i na 38 spraw w 21 przypadkach Kolegium uznało zażalenia za uzasadnione. Oprócz wyżej omówionych spraw należących do kompetencji SKO, Kolegium prowadziło także szeroką korespondencję w zakresie uzupełniania materiału dowodowego i akt spraw oraz uzyskiwania dodatkowych informacji i wyjaśnień a także udzielania odpowiedzi na różne pisma obywateli. 16
W 2012 roku nastąpiło zwiększenie wskaźnika zaskarżalności decyzji i postanowień Kolegium do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8,68 w roku 2011 do 11,5% w roku 2012. W 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpoznał 146 skarg na decyzje i postanowienia SKO w Siedlcach. Skargi zostały uwzględnione przez WSA w 22 przypadkach, co stanowi 15,07 % ogółu orzeczeń WSA. W 2012 roku Kolegium nie wniosło do Naczelnego Sądu Administracyjnego skarg kasacyjnych. 3. Kontrole przeprowadzone w Kolegium W roku 2012 w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Siedlcach w dniu 14 listopada 2012 r. była przeprowadzona kontrola przez Archiwum Państwowe w Siedlcach. W toku kontroli ustalono, że przepisy kancelaryjne i archiwalne są przestrzegane. Dokumentacja jest prawidłowo klasyfikowana zgodnie z obowiązującym w jednostce rzeczowym wykazem akt. Nie wydano zaleceń pokontrolnych. 4. Informacje pozostałe W okresie objętym niniejszą informacją Prezes SKO w Siedlcach nie wydał żadnego postanowienia sygnalizacyjnego. W 2012 roku budżet Kolegium zgodnie z planem (po zmianach) wyniósł 1.482.472 tys. złotych. Został on wykonany w kwocie 1.482.472 tys. złotych, co stanowi 100 %. 17