Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 20.06.2003 r. część pisemna Topografia Tatr 1. Zwornikiem w grani głównej dla Raczkowej Czuby jest: a. Łopata, b. Jarząbczy Wierch, c. Kończysty Wierch, d. Starorobociański Wierch. 2. Skojarz wymienione szczyty z właściwymi dolinami nad którymi wznoszą się: 1. Czerwona Turnia Dolina Świstówka Liptowska 2. Czerwona Wierchy Dolina Jagnięca 3. Czerwona Skałka Dolina Białki 3. Która z wymienionych przełęczy położona jest najwyżej: Waga, Rohatka, Lodowa, Polski Grzebień. Dolina Jastrzębia Dolina Czerwona Dolina Kołowa Dolina Rozpadła 4. Jeżeli ograniczymy obszar Tatr do czterech niżej wymienionych dolin, to nad którą z nich znajduje się najwyższy szczyt? Dolina Kieżmarska, Dolina Jaworowa, Dolina Mięguszowiecka, Dolina Białej Wody. 1
20.06.2003 Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 5. Które z wymienionych dolin są bocznymi Doliny Rohackiej? Dolina Łatana, Dolina Spalona, Dolina Bobrowiecka, Dolina Smutna, Dolina Zadnia Salatyńska. 6. Który z wymienionych szczytów jest najniższy? Kopa Kondracka, Beskid, Wołowiec, Tomanowy Wierch Polski. Przyroda 7. Skojarz rodzaje skał lub określenia geologiczne z wymienionymi szczytami (dotyczy tylko wierzchołków wymienionych szczytów): 1. granit Małołączniak 2. wapień Rysy 3. skały przeobrażone Giewont 4. czapa krystaliczna Bystra 8. Które z wymienionych dolin nie były zlodowacone? Rybiego potoku, Kieżmarska, Lejowa, Strążyska, Wielicka, Żarska. Hawrań Świnica 9. Przez które z wymienionych szczytów nie przebiega europejski dział wód? Cubryna, Szatan, Furkot, Hlińska Turnia, Przednia Baszta, Przednie Solisko. 2
Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 20.06.2003 10. Skojarz prawidłowo: 1. endemit tatrzański babka zwyczajna 2. relikt polodowcowy wiechlina granitowa 3. roślina synantropijna dębik ośmiopłatkowy 11. Które z wymienionych stawów mają naturalne zarybienie? Zielony Staw Gąsienicowy, Czarny Staw Gąsienicowy, Morskie Oko, Czarny Sław nad Morskim Okiem, Popradzki Staw Podtatrze 12. Przyporządkuj wymienione szczyty poszczególnym regionom: 1. Bachledówka Pieniny Właściwe 2. Cyhrla nad Białką Magura Spiska 3. Rzepisko Pogórze Gubałowskie 4. Wysokie Skałki Góry Choczańskie 5. Prosieczne Pogórze Bukowińskie 6. Marcelowa Góra Małe Pieniny 13. Przyporządkuj wymienione miejscowości krainom geograficznym: 1. Podhale Hruštín 2. Orawa Martinček 3. Liptów Ostrowsko 4. Spisz Podwilk Východná Skrzypne Vernár Kacwin 14. Przyporządkuj poszczególne obiekty miejscowościom: 1. Czarna Góra kościół pw. św. Jerzego 2. Smokowiec Muzeum Petzvala 3. Spiska Sobota dwukondygnacyjne piwnice 4. Frydman kościół artykularny 5. Kieżmark krzyż milenijny 6. Spiska Biała Zagroda Sołtysów 7. Rużemberk Dworek Moniaków 8. Zubrzyca Muzeum Liptowskie 9. Jurgów siedziba ZHS VysokeTatry.pl 3
20.06.2003 Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 15. Przyporządkuj wymienione szczyty poszczególnym regionom: 1. Małe Pieniny Zamkowa Góra 2. Pieninki Branisko 3. Pieniny Czorsztyńskie Durbaszka 4. Pieniny Spiskie Nowa Góra 5. Grupa Trzech Koron Czertezik Historia 16. Z którym zamkiem szczególnie kojarzy ci się wymienione nazwisko: 1. Zamek Orawski Andrzej Zamojski 2. Zamek Niedzicki Beata Łaska 3. Zamek w Kieżmarku Jerzy Thurzo 4. Zamek w Starej Lubowli Stefan Csaky 5. Spiski Zamek Jerzy Horvath 17. Które z wymienionych miast były zastawione Polsce? Wierzbów, Spiskie Podgrodzie, Stara Lubowla, Lewocza, Podoliniec, Kieżmark, Spiski Czwartek, Spiska Nowa Wieś. 18. Ułóż w kolejności chronologicznej następujące wydarzenia historyczne (zaznacz liczbami): powstanie wioski Zakopane, epidemia cholery w Zakopanem, Powstanie Chochołowskie, koronowanie na króla Węgier Stefana I, założenie Nowego Targu, aneksja polskiego Podtatrza przez Marię Teresę, zakończenie sporu o Morskie Oko, nadanie praw miejskich Zakopanemu, najstarsze osadnictwo w Ganowcach, najazd Tatarów. 4
Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 20.06.2003 Taternictwo i przewodnictwo 19. Którzy z wymienionych taterników zginęli na Zamarłej Turni: Jerzy Leporowski, Mieczysław Świerz, Marzena Skotnicówna, Stanisław Bronikowski, Jadwiga Honowska, Mieczysław Szczuka. 20. Na które z wymienionych szczytów weszli jako pierwsi: 1. Mnich Jan Still 2. Świnica Józef Stolarczyk 3. Baranie Rogi Maciej Sieczka 4. Gerlach Jan Gwalbert Pawlikowski Szymon Tatar starszy 21. Ułóż w kolejności chronologicznej następujące fakty (zaznacz cyframi): odkrycie największej sali jaskiniowej w Tatrach, akcja ratunkowa po Stanisława Ogazę w Jaskini Zimnej, odkrycie połączenia Jaskini Wielkiej Litworowej z systemem Wielkiej Śnieżnej, odkrycie Jaskini Juhaskiej w Giewoncie. Pierwsza pomoc 22. Ocena podstawowych funkcji życiowych polega na: ocenie stanu świadomości, ocenie koloni skóry, ocenie drożności dróg oddechowych, ocenie ruchomości kończyn. 23. Znajdujesz leżącego mężczyznę, który nie reaguje na bodźce, jęczy ale oddycha samodzielnie. Wybierz pozycje, w której pozostawisz go udając się po pomoc: na wznak, na brzuchu, na wznak z odchyleniem głowy poniżej tułowia, w pozycji bocznej bezpiecznej..pl 5
20.06.2003 Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 24. Znajdujesz chłopca ze złamaniem otwartym podudzia (złamana kość wystaje przez ranę) Jakie będzie twoje postępowanie? nałożysz sterylny opatrunek na ranę, nastawisz złamanie, unieruchomisz kończynę i zawiadomisz TOPR, nie dotykając kończyny zaniesiesz chłopca do najbliższego schroniska. Literatura i kultura 25. Kto jest autorem opracowania Podhale i północna pochyłość Tatrów czyli Tatry Polskie? Seweryn Goszczyński, Ludwik Zejszner, Stanisław Staszic, Wincenty Pol. 26. Przyporządkuj poszczególnym osobom ich dzieła: 1. Stanisław Staszic Na przełęczy 2. Stanisław Witkiewicz Na Skalnym Podhalu 3. Kazimierz Przerwa Tetmajer O ziemiorództwie Karpatów 4. Jalu Kurek Harnasie 5. Karol Szymanowski Księga Tatr 27. Przyporządkuj poszczególnym obiektom styl w jakim te obiekty zbudowano: Etnografia 1. józefiński kaplica Zapolyów w Spiskim Czwartku 2. gotyk kasztel w Stażkach 3. barok willa Koliba 4. renesans kościół w Jabłonce 5. zakopiański kościół artykularny w Kieżmarku 28. Które z wymienionych nazw związane są z chałupą góralską? sosręb, pieski, przypory, kaletki, ocap, pazdur. 6
Egzamin dla kandydatów na przewodników górskich klasa III Tatry 20.06.2003 29. Które z wymienionych części stroju należą do mężczyzny a które do kobiety (zaznacz liczbą 1 mężczyzna, 2 kobieta) kierpce, serdak, opasek, cucha, bluzka, farbanica, portki, wizytka, tybetka. 30. Przyporządkuj poszczególnym obrzędom lub świętom wymienione nazwy gwarowe: 1. wesele mięsopust 2. święta Bożego Narodzenia pytace 3. karnawał podlazy 4. Wielka Sobota moje 5. Zielone Święta święcelina.pl 7