Wyzwania wobec polskiego sektora kosmicznego Marek Banaszkiewicz
Nakłady na działalność kosmiczną Budżety państw OECD na działalność kosmiczną w miliardach USD (2005) Podział budżetów kosmicznych państw europejskich (2005) w milionach USD Uwaga: ESA+ EUMETSAT to jeden słupek, program narodowy to drugi słupek
Statystyki OECD Nakłady na badania i rozwój związane z działalnością kosmiczną jako % całkowitych cywilnych nakładów państw na badania i rozwój (z raportu OECD)
Rola programów narodowych Europejskie publiczne wydatki na kosm os (opracowanie ESA i Euroconsult) Eumetsat 5% Wydatki wojskowe 11% ESA 56% Programy narodowe 28%
Podział na dziedziny Publiczne wydatki na poszczególne sektory 1997-2001 (opracowanie ESA) Badania naukowe 17% Środki wynoszenia (wraz z 1% 13% infrastrukturą) Budżet ESA 2006 procentowy podział wydatków Telekomunikacja i nawigacja Obserwacja Ziemi 7% 3% 10% 4% 22% 16% 7% Meteorologia Misje zał ogowe Badania w środowisku mikrograwitacji Ogólne badania technologiczne (niezwiązane z programami) Budżet ogólny Inne
Nakłady na działalność kosmiczną na świecie The six most competitive manufacturing sectors in the EU-25 are pharmaceuticals, machinery and equipment, aircraft and spacecraft, non-metallic mineral products, printing and publishing, and scientific instruments concludes a new Commission study EU industrial structure 2007 - Challenges and opportunities analyzing the competitiveness of the EU economy from a sectoral perspective on the basis of export figures in the EU and the World. The six leading sectors account for 34% of total manufacturing exports. At the bottom of the ranking are radio and television receivers, electronic valves and tubes, office machinery, clothing, textiles, other instruments, railroad and other transport equipment and basic metals.
Przypadek Hiszpanii
Co z (tą kosmiczną) Polską? Satelity i rakiety Podsystemy satelitarne Instrumenty Segment naziemny Zastosowan ia Obserwace Ziemi Navigacja Telekomuni kacja Technologie Nauka
Problemy Czy program narodowy obok uczestnictwa w ESA? Jak zaangażować polski przemysł? Jakie powinny być polskie priorytety? Jak zorganizować polską działalność kosmiczną? Ile to będzie kosztowało?
Czy program narodowy obok uczestnictwa w ESA? Argumenty przeciw: - większe koszty (te same nakłady co na ESA) - brak przewodnika Argumenty za: - niezależnośc w określeniu kierunków rozwoju - uzyskanie referencji do działalnosci w ESA
Jak zaangażować polski przemysł? Na świecie przemysł kosmiczny jest ściśle powiązany z przemysłem lotniczym i zbrojeniowym; ale przemysł lotniczy w Polsce nie jest już polski Interwencjonizm państwowy jest niezbędny; na całym świecie przemysł kosmiczny jest chroniony Małe i średnie przedsiębiorstwa jak niezależna ścieżka rozwoju przemysłu kosmicznego
Jakie powinny być polskie priorytety? Decyzja oparta o: - Potrzeby uzytkowników - Polski potencjał w danej dziedzinie - Światowe trendy rozwojowe - Konkurencyjnośc na rynkach światowych Naturalny wybór: - Obserwacje Ziemi - Nawigacja satelitarna - Bezpieczeństwo (integracja technik satelitarnych) - Technologie satelitarne
Jak zorganizować polską Trzy modele: działalność kosmiczną? - Duża agencja (>1000 osób); model francuski, niemiecki, włoski - Federacja interesariuszy (ok. 50 osób); model brytyjski, szwedzki - Model biura (5-10 osób); model węgierski, czeski Problemy prawne i organizacyjne
Ile to będzie kosztowało? Obecne nakłady na działalność kosmiczną w Polsce: 5-6 mln Euro rocznie (Hiszpania >250 MEuro, Włochy > 1 000 MEuro, Francja 1 700 MEuro, Szwecja 65 MEuro) Docelowo (2015): składka obowiązkowa do ESA 15 mln Euro, składka dobrowolna 15 mln Euro, program narodowy 25 mln Euro, składka do EUMETSAT 20 mln Euro => razem około 75 mln Euro
Strategia: Rekomendacje 1. Stworzenie polskiej polityki kosmicznej i narodowego programu kosmicznego; 2. Powołanie ciała koordynującego polską działalnośc kosmiczną (Agencja?); 3. Realizacja programu PECS i pełne członkostwo w ESA; 4. Pełne członkostwo w EUMETSAT; 5. Uruchomienie kilku dużych projektów przemysłowo-badawczych finansowanych w ramach narodowego programu (MAZOVIA) 6. Aktywizacja Polski w ramach realizacji Europejskiej Polityki Kosmicznej (GMES, Galileo) 7. Zagwarantowanie budżetu na realizację projektów technologicznych w oparciu o współpracę sektora publicznego i przemysłu 8. Przyciąganie kosmicznego; inwestycji zagranicznych w sektorze przemysłu 9. Budowa i modernizacja infrastruktury badawczo-naukowej i laboratoryjnej oraz zapewnienie kształcenia i stałego uzupełnianiania kadr inżynieryjnych i naukowych 10. Zorganizowanie w Polsce ambitnej, świadomej strategii informacji publicznej o korzyściach oraz dostępności konkretnych produktów i usług opartych o zastosowania satelitarne;
Scenariusze Pozostawić sprawy swojemu biegowi Rozwijać niezależne działania sektorowe/resortowe Prowadzić spójna i aktywną politykę kosmiczną Rola MNiSzW jako inicjatora innowacyjności i dysponenta środków jest kluczowa dla przyszłości sektora kosmicznego
Kosmos jest trendy Program Aurora (ESA) Green light awaited for Europe s Mars mission 5 March 2008 The cornerstone of ESA's Aurora exploration programme is ExoMars, a mission to deliver Europe s first planetary rover to the Red Planet.