Jak filtrować wodę w gospodarstwie domowym? Miniprzewodnik
Wstęp strona 2 z 36 Wstęp Wodę z naszych wodociągów można bez obaw pić po domowym przefiltrowaniu, czyli innymi słowy uzdatnieniu w taki sposób, by nadawała się do spożycia. Uzdatnianie wody polega na poprawie jej jakości. Proces musi być dostosowany do indywidualnych potrzeb i będzie wyglądał inaczej w zależności od tego, czy woda będzie wykorzystywana w przemyśle, czy też w gospodarstwie domowym, a w szczególności jako woda pitna. W przyrodzie, woda nigdy nie występuje w czystej postaci (H2O) i zawsze zawiera różne rozpuszczone substancje zarówno pożądane, takie jak minerały, jak i niepożądane, jak na przykład bakterie i wirusy.
Wstęp strona 3 z 36 Na jaki filtr się zdecydować? Na rynku dostępnych jest szereg typów systemów filtracji wody, oczyszczania oraz ulepszania. W rzeczywistości, nie istnieje pojedynczy filtr, który jest w stanie usunąć wszystkie zanieczyszczenia z wody. Większość wysokiej jakości filtrów wykorzystuje kilka połączonych ze sobą technologii w celu uzyskania jak najlepszych rezultatów. Jest bardzo istotne, aby wybrać filtr, który najlepiej poradzi sobie z zanieczyszczeniami zawartymi w Twojej wodzie.
Wstęp strona 4 z 36 Aby zrozumieć skuteczność poszczególnych technologii uzdatniania i oczyszczania wody, spójrz na poniższe zestawienie: technologia arszenik Bakterie i wirusy Brzydki zapach i smak chlor fluor siarko-wodór metale ciężkie azotany radon osady Żelazo Węgiel Aktywny ** do wolne związki org. KDF-55 * * Odwrócona Osmoza Ultrafiolet Piasek glaukonitowy Fe/Mn legenda: = Kompletnie usuwa zanieczyszczenie = Zmniejsza zanieczyszczenie w znacznym stopniu = Minimalnie lub w ogóle nie usuwa zanieczyszczenia * tylko w kombinacji z aktywnym węglem w tym samym systemie filtracji ** w przypadku znacznego zanieczyszczenia wody, żywotność filtra będzie znacznie zmniejszona. Rekomendowane jest stosowanie domowego filtra glaukonitowego lub filtra KDF dla usunięcie siarkowodoru.
Węgiel aktywny strona 5 z 36 Węgiel aktywny Węgiel był od dawna wykorzystywany do wchłaniania (absorbcji) zanieczyszczeń i prawdopodobnie jest najsilniejszym pochłaniaczem znanym człowiekowi! Pół kilograma aktywowanego węgla ma łącznie 125 akrów powierzchni (!) i jest w stanie faktycznie wchłonąć tysiące różnych związków chemicznych. Węgiel aktywowany to taki węgiel, który jest nieco bardziej elektrododatni, co powoduje że jeszcze lepiej zatrzymuje zanieczyszczenia i związki chemiczne. Zawarte w wodzie zanieczyszczenia przepływające przez pozytywnie naładowany węgiel aktywny są przyciągane do jego powierzchni.
Węgiel aktywny strona 6 z 36 Filtry z węglem aktywnym, które są wykorzystywane w zastosowaniach domowych, z reguły zawierają granulowany węgiel aktywny lub sproszkowane bloki węgla aktywnego. Mimo iż oba są skuteczne, bloki węgla aktywnego mają większy współczynnik usuwania zanieczyszczeń z wody. Dwa najistotniejsze fakty wpływające na efektywność węgla aktywnego to: ilość węgla w urządzeniu filtrującym oraz czas, jaki filtrowana woda spędza w kontakcie z węglem. Im więcej węgla tym lepiej. Podobnie, im mniejszy jest przepływ wody przez filtr, tym więcej czasu zanieczyszczenia będą miały kontakt z węglem, a dzięki temu ich absorpcja będzie bardziej skuteczna. Wielkość cząstek także wpływa na współczynnik usuwania zanieczyszczeń.
Węgiel aktywny strona 7 z 36 Filtry węgla aktywnego są zazwyczaj oceniane według rozmiaru cząstek, które są w stanie wyłapać. Wielkość ta jest mierzona w mikronach i z reguły waha się od 50 mikronów (mniej efektywne) aż do 0.5 mikrona (najbardziej efektywne). Typowy filtr kranowy, lub system pod-kranowy zawiera od 350 do 700 gramów węgla aktywnego. Najpopularniejsze typy węgla stosowane w filtracji wody to węgiel kamienny, drzewny oraz węgiel ze skorupy kokosa. Węgiel kokosowy jest z reguły około 20% droższy niż pozostałe ale uważa się, że jest on najbardziej efektywny z całej trójki.
Węgiel aktywny strona 8 z 36 Jak działa węgiel aktywny? Istnieją dwie podstawowe metody, których węgiel używa do usuwania zanieczyszczeń: absorpcja oraz redukcja katalityczna proces, w czasie którego negatywnie naładowane jony zanieczyszczeń są przyciągane do pozytywnie naładowanego węgla aktywnego. Związki organiczne są usuwane przez absorpcję, natomiast osadowe odkażacze, takie jak chlor i chloraminy, są usuwane poprzez redukcję katalityczną.
Węgiel aktywny strona 9 z 36 Zastosowanie filtrów węgla aktywnego Filtracja z zastosowaniem węgla aktywnego jest bardzo szeroko stosowana, zwłaszcza w domowych systemach filtracji wody. Filtr węglowy może być stosowany samodzielnie w celu usunięcia nieprzyjemnego smaku i zapachu z wody miejskiej (która jest wstępnie oczyszczania i chlorowana), dzięki czemu otrzymujemy wodę o znacznie lepszej jakości. Jest także stosowany do wstępnego oczyszczania wody jako część systemu odwróconej osmozy (o którym będzie mowa na kolejnych stronach).
Węgiel aktywny strona 10 z 36 Jakie zanieczyszczenia są usuwane przez węgiel aktywny? Filtry węgla aktywnego usuwają lub zmniejszają stężenie wielu lotnych związków organicznych, pestycydów i herbicydów, a także chloru, benzenu, związków trihalogenometanu, radonu, rozpuszczalników oraz setki innych wytworzonych przez człowieka chemikaliów, które możemy znaleźć w wodzie z kranu. Niektóre filtry węgla aktywnego są umiarkowanie skuteczne w usuwaniu części, lecz nie wszystkich metali ciężkich. Dodatkowo, mocno sprasowane bloki węglowe w filtrach do wody usuwają cząstki o rozmiarze nawet do 0.5 mikrona, w tym cysty Giardia lub Cryptosporidium, mętność oraz pyłki.
Węgiel aktywny strona 11 z 36 Filtry węglowe nie są skuteczne w usuwaniu rozpuszczonych zanieczyszczeń nieorganicznych, lub metali takich jak sole lub minerały (zanieczyszczenia powodujące osady lub twardość wody), antymon, arszenik, azbest, bar, beryl, kadm, chrom, miedź, fluor, rtęć, nikiel, azotany i azotyny, selen, siarczany, tal lub niektóre nuklidy. Usunięcie tych zanieczyszczeń wymaga zastosowania filtru odwróconej osmozy lub destylacji.
Węgiel aktywny strona 12 z 36 Węgiel aktywny nie usuwa zbyt efektywnie osadu ani pyłu, dlatego w systemie filtracji często jest poprzedzany filtrem osadowym. Osadowe filtry wstępne dodatkowo wydłużają życie wkładu węgla aktywnego poprzez wyłapywanie cząstek, które w innym wypadku zapychałyby filtr węglowy zmniejszając jego powierzchnię filtrującą i zdolności absorpcyjne.
Odwrócona osmoza strona 13 z 36 Odwrócona osmoza Odwrócona osmoza jest najdoskonalszym z obecnie dostępnych sposobów filtracji. Jest to także najczęściej stosowana metoda uzdatniania wody stosowana przez producentów wody butelkowanej. Jest skuteczna w usuwaniu lub znacznej redukcji bardzo szerokiego spektrum zanieczyszczeń.
Odwrócona osmoza strona 14 z 36 Spośród wszystkich dostępnych technologii używanych do uzdatniania wody w zastosowaniach domowych, gwarantuje najskuteczniejsze oczyszczenie wody. Odwrócona osmoza umożliwia usunięcie z wody cząstek tak małych jak pojedyncze jony. Otwory w membranie osmotycznej mają rozmiar około 0.0005 mikrona (bakterie mają rozmiar od 0.2 do 1 mikrona, natomiast wirusy od 0.02 do 0.4 mikrona).
Odwrócona osmoza strona 15 z 36 Rozróżniane są dwa typy membran osmotycznych wykorzystywanych w zastosowaniach domowych: Thin Film Composite (TFC) Układ cienkich błon filtrujących Cellulose triacetate (CTA) Celuloza triacetynowa
Odwrócona osmoza strona 16 z 36 Membrany TFC mają wyraźnie wyższy współczynnik usuwania zanieczyszczeń niż membrany CTA, są jednak bardziej podatne na zużycie przez wchłanianie chloru. Dlatego tak ważne jest zastosowanie filtra wykorzystującego węgiel aktywny jako filtra wstępnego, który usunie nadmiar zanieczyszczeń.
Odwrócona osmoza strona 17 z 36 Typowy system odwróconej osmozy składa się kolejno ze wstępnego filtra węglowego (GAC), membrany osmotycznej, pojemnika składującego czystą wodę oraz kranika, który dostarcza oczyszczoną wodę. Systemy odwróconej osmozy różnią się przede wszystkim jakością membrany, efektywnością (liczba litrów wody filtrowanej na godzinę) oraz wielkością pojemnika przechowującego czystą wodę.
Odwrócona osmoza strona 18 z 36 Jak działa odwrócona osmoza? Zjawisko odwróconej osmozy wykorzystuje półprzepuszczalną membranę, która przepuszcza czyste cząsteczki wody, zatrzymując zanieczyszczenia zbyt duże by przedostać się przez jej mikropory. Dobrej jakości systemy osmotyczne stosują proces zwany crossflow, umożliwiający samoczyszczenie się membrany.
Odwrócona osmoza strona 19 z 36 Woda nie napływa na membranę, tylko płynie po niej dzięki czemu zatrzymane w membranie zanieczyszczenia są zabierane dalej wraz z zanieczyszczoną wodą. Proces odwróconej osmozy wymaga siły, która pcha wodę przez membranę, jednak ciśnienie wody w kranie jest w zupełności wystarczające, aby proces mógł zachodzić efektywnie.
Odwrócona osmoza strona 20 z 36 Zastosowanie Odwrócona osmoza to doskonały wybór do domowych zastosowań filtracji wody. Jest najbardziej rekomendowanym rozwiązaniem do uzdatniania wody kranowej. Odwrócona osmoza jest bardzo skuteczna, nie radzimy jednak stosować membrany osmotycznej jako jedynego medium filtrującego wodę, która może zawierać zanieczyszczenia biologiczne (np. woda ze studni lub jeziora).
Odwrócona osmoza strona 21 z 36 Dla tych zastosowań doradzamy skorzystanie z dwustopniowego filtra łączącego membranę osmotyczną i lampę ultrafioletową, lub filtr ultrafioletowy (o którym będzie mowa za chwilę) przyłączony do głównego źródła wody w domu. W ten sposób uzyskujemy najlepszą ochronę przed bakteriami i wirusami. Mając na uwadze fakt, że membrana osmotyczna może się bardzo szybko zużywać przez chlor, żelazo, siarkowodór lub bakterie, warto zastosować wstępny filtr osadowy i wstępny filtr węglowy. Dzięki temu, zanieczyszczenia wyłapane przez filtry wstępne nie będą zapychać naszej membrany osmotycznej.
Odwrócona osmoza strona 22 z 36 Większość domowych systemów uzdatniania wody składa się z 4-6 filtrów, które po kolei usuwają inne i coraz drobniejsze zanieczyszczenia. Ostatnim etapem filtracji wody w takim systemie jest membrana osmotyczna, która odpowiada za usunięcie tych zanieczyszczeń, które nie zostały wyłapane przez pozostałe filtry, a które wpływają na smak i zapach wody lub stanowią zagrożenie dla zdrowia (np. baterie, wirusy i grzyby).
Odwrócona osmoza strona 23 z 36 Do czego odwrócona osmoza się nie nadaje? W pewnych przypadkach filtr RO może okazać się nieskuteczny. Jednym z takich przypadków jest wysokie zanieczyszczenie mechaniczne wody, które powoduje przyspieszone niszczenie sprzętu AGD. Jeżeli na Twoim prysznicu często pojawia się biały lub rdzawy nalot, a Twoja pralka lub zmywarka co chwilę wymaga wizyty serwisanta, może to oznaczać, że masz twardą wodę. W przypadku, gdy Twoja woda jest bardzo twarda, stosuje się domowe filtry zmiękczające wodę.
Ultrafiolet (UV) strona 24 z 36 Ultrafiolet (UV) Ultrafioletowe lampy stosowane do uzdatniania wody generują światło UVC, które ma działanie bakteriobójcze o znacznie większym natężeniu niż światło słoneczne. Niemal wszystkie lampy UV wytwarzają światło o długości fali skupionej wokół 254 nanometrów, które jest najskuteczniejsze w zabijaniu bakterii. Większość systemów oczyszczania wody wykorzystujących lampy UV działa jako część większego systemu różnych filtrów.
Ultrafiolet (UV) strona 25 z 36 Światło UV zabija tylko bakterie, wirusy, pleśń, glony, grzyby oraz cysty takie jak Giardia lub Cryptosporidium. Lampy UV nie wpływają na chlor, metale ciężkie, lotne związki organiczne i inne zanieczyszczenia chemiczne. Jest to jednak najbardziej efektywne finansowo rozwiązanie dla mieszkańców, którzy chcą wyeliminować wiele zanieczyszczeń pochodzenia biologicznego ze swojego źródła wody. Badania i testy pokazują, że światło UV może być także skuteczne w niszczeniu niektórych lotnych związków organicznych.
Ultrafiolet (UV) strona 26 z 36 Uzdatnianie wody z wykorzystaniem lamp UV zapewnia szereg innych korzyści w porównaniu do innych metod niszczenia biologicznych zanieczyszczeń. Najważniejszą z nich jest fakt, że nie wprowadza do wody nowych substancji chemicznych, nie pozostawia półproduktów i nie wpływa na smak, kwasowość (ph) oraz na inne właściwości wody. Dodatkowo, poza produkcją nieszkodliwej wody do picia, nie wpływa negatywnie ani na hydraulikę, ani na system ścieków. Filtr UV jest stosunkowo tani i prosty w instalacji i eksploatacji.
Ultrafiolet (UV) strona 27 z 36 Jak to działa? Oczyszczanie wody odbywa się z wykorzystaniem źródła światła UV (lampy), które jest zamknięte w ochronnej obudowie (zwykle kwarcowej). Lampa jest zamontowana w taki sposób, aby przepływająca woda była wystawiona na działanie promieni UVC. Kwas nukleinowy w komórkach mikrobów wchłania promieniowanie, co w następstwie powoduje zniszczenie struktury DNA tych organizmów. Komórka zostaje w ten sposób wysterylizowana i nie może się już dalej reprodukować. Uważa się ją za martwą i nie stanowiącą zagrożenia.
Ultrafiolet (UV) strona 28 z 36 Zastosowanie Uzdatnianie za pomocą ultrafioletu jest świetnym rozwiązaniem eliminującym biologiczne skażenie wody kranowej, którą spożywamy. Niezależnie, czy korzystasz z wody miejskiej, czy masz własne źródło wody, takie jak studnia lub jezioro celem filtrów UV jest wyłącznie zabicie szkodliwych zanieczyszczeń biologicznych. Filtr ten powinien być zawsze stosowany w połączeniu z innymi metodami filtracji, takimi jak węgiel aktywny i odwrócona osmoza, które usuną z wody pozostałe zanieczyszczenia.
5 pytań strona 29 z 36 5 pytań na które należy odpowiedzieć przed wyborem filtra Myślisz o zakupie filtra? Czujesz, że ta inwestycja się opłaci? Masz rację, filtr do wody jest bardzo przydatnym, a niejednokrotnie niezbędnym urządzeniem. Jednak mnogość systemów do uzdatniania wody może przyprawić o zawrót głowy. Jak dobrze wybrać? Na co zwracać uwagę? Jak nie popełnić błędu i kupić urządzenie dostosowane do faktycznych potrzeb? Żeby rozsądnie podjąć decyzję, powinieneś ustalić, czego potrzebujesz. Najprościej możesz to zrobić, zadając sobie kilka podstawowych pytań.
5 pytań strona 30 z 36 Jakie masz dzienne zapotrzebowanie na oczyszczoną wodę? Przy kupowaniu filtra warto wziąć pod uwagę, jakie mamy średnie, dzienne zapotrzebowanie na czystą wodę. Jeśli jest ono niewielkie, wystarczy nam np. filtr dzbankowy. Jeśli jest dużo większe, potrzebne będą znacznie bardziej rozbudowane urządzenia. Urządzenia dostępne na rynku charakteryzują się różną wydajnością, co przekłada się na wysokość kosztów związanych z zakupem i eksploatacją.
5 pytań strona 31 z 36 Jaka Jest Jakość naszej wody i Jaki poziom oczyszczania wody Jest nam w związku z tym potrzebny? Dobór odpowiednich filtrów zależy przede wszystkim od jakości wody. To bardzo istotne, czy chcemy usunąć zanieczyszczenia mechaniczne, takie jak np. piach czy muł, zanieczyszczenia organiczne, które powodują zły smak i zapach wody, a może zanieczyszczenia chemiczne. Niewykluczone, że przeszkadza nam rozpuszczone żelazo, powodujące rdzawe zacieki albo że chcemy usunąć z wody bakterie, wirusy i inne mikroorganizmy. I pozostaje jeszcze kwestia twardości wody może dzięki filtrowi chcemy ją zmiękczyć i tym samym wyeliminować wapń, który powoduje osadzanie się kamienia w czajniku i żelazku.
5 pytań strona 32 z 36 Wszelkie zanieczyszczenia zawarte w wodzie mają także wpływ na jej smak i zapach, a co za tym idzie, na smak naszych potraw i napojów. Na rynku dostępne są filtry zarówno radzące sobie z jednym z powyższych problemów, jak i takie, które radzą sobie doskonale z kilkoma lub wszystkimi naraz (na przykład systemy odwróconej osmozy). Mieszkańcy domów/mieszkań wyposażonych w wodę wodociągową mogą dowiedzieć się, jaka jest jakość ich wody na podstawie wyników badań udostępnianych przez lokalną stację wodociągową. Natomiast mieszkańcy domów/ mieszkań, w których korzysta się z wody pochodzącej z własnego ujęcia, mogą dokonać badań w powiatowej stacji Sanepidu albo w wyspecjalizowanym laboratorium.
5 pytań strona 33 z 36 czy filtr Będzie stosowany do uzdatniania wody wodociągowej czy czerpanej z ujęcia własnego? W przypadku filtrowania wody wodociągowej, możemy wybrać mniej zaawansowane urządzenie. Jeżeli filtr będzie natomiast wykorzystywany do oczyszczania wody czerpanej z ujęcia własnego, wówczas przed jego doborem najlepiej jest przeprowadzić szczegółową analizę fizykochemiczną i biologiczną wody. W takim przypadku można udać się do powiatowej stacji Sanepidu albo do laboratorium, ale najłatwiej jest skontaktować się z firmą, która zajmuje się doborem systemów filtrujących. Zbada ona wodę w naszym domu i pomoże wybrać odpowiedni filtr.
5 pytań strona 34 z 36 czy zamierzamy filtrować wodę w całym domu/mieszkaniu czy też interesuje nas uzdatnienie wody w konkretnych punktach JeJ pobierania? Kolejnym ważnym kryterium doboru odpowiedniego filtra jest miejsce, którym dysponujemy. Inne filtry przeznaczone są do mieszkań, a inne do domów jednorodzinnych. Jeśli woda ma być uzdatniana w konkretnych punktach jej pobierania, to sytuacja przedstawia się jeszcze inaczej. Jeśli zależy nam na oczyszczaniu wody w całym domu lub mieszkaniu konieczne jest zastosowanie skomplikowanych, profesjonalnych filtrów. W przypadku, kiedy woda ma być uzdatniana tylko w konkretnych miejscach, np. w kuchni (osobny filtr do zmywarki i osobny do wody pitnej) albo w łazience (osobny filtr do kąpieli i osobny filtr do pralki) trzeba poszukać innych rozwiązań.
5 pytań strona 35 z 36 Jak dużą kwotę możemy przeznaczyć na zakup urządzenia do uzdatniania wody? Cena filtru do wody jest bardzo często ściśle uzależniona od jego jakości. W konsekwencji, im droższy filtr, tym dokładniejsza filtracja, dłuższy okres użytkowania i rzadsza potrzeba wymiany elementów eksploatacyjnych. Wraz z możliwościami urządzenia, rośnie też jego cena.
5 pytań strona 36 z 36 Pomożemy Ci dobrać właściwy filtr! Jeżeli znasz już swoje potrzeby odnośnie filtra do wody i szukasz najbardziej efektywnego rozwiązania na rynku, napisz do nas, korzystając z formularza dostępnego pod adresem: tylkowoda.pl/kontakt a całkowicie za darmo wskażemy Ci optymalne rozwiązanie.