Błędy żywieniowe popełniane przez właścicieli psów i kotów Olga Lasek Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa Otyłość i nadwaga u psów i kotów przyczyny, konsekwencje, zapobieganie Kraków, 19 stycznia 219 Muñoz-Prieto A, Nielsen LR, Martinez-Subiela S, Mazeikiene J, Lopez-Jornet P, Savic S and Tvarijonaviciute A (218) Application of the NEOH Framework for Self-Evaluation of One Health Elements of a Case-Study on Obesity in European Dogs and Dog-Owners. Front. Vet. Sci. 5:163. doi: 1.3389/fvets.218.163 1
2
https://www.banfield.com/state-of-pet-health/obesity 3
Badania ankietowe 213-218 realizowane w Katedrze Żywienia i Dietetyki Zwierząt Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie Analiza żywienia psów na podstawie badań ankietowych Joanna Karolina Kucińska, 213 (n=152) Żywienie kotów dorosłych Agnieszka Wnęk, 213, (n=1) Żywienie psów otyłych Aleksandra Nycz, 214 (n=11) Analiza żywienia psów pacjentów gabinetu weterynaryjnego badania ankietowe - Paulina Trąba, 214 (n=2) Analiza żywienia psów chorych Justyna Chrabąszcz, 216 (n= 695) Żywienie psów gończych i wyżłów Mirella Nowak, 216 (n=213) Wpływ rodzaju żywienia psów na poziom glukozy we krwi Karolina Koper, 217 (n=114) Weryfikacja oceny kondycji psów przez ich właścicieli Katarzyna Żurek, 218 (n=1; n=6) Sposoby żywienia kotów domowych Katarzyna Płacheta, 218 (n= 1) Analiza żywienia psów na podstawie badań ankietowych Joanna Karolina Kucińska, 213 (n=152) Ankieta (N=2) Lecznica weterynaryjna, Włocławek, ul. Broniewskiego1 Maj- grudzień 212 Psy z widoczną nadwagą lub otyłością Masa ciała, BCS 152 psy rasowe Analiza statystyczna danych (STATISTICA, 21) Tabele wielodzielcze Test Chi 2 Korelacja rang Spearmana 4
% psów % psów %psów % psów % psów %psów % psów Sposób żywienia u psów z nadwagą/ otyłością 6 5 4 3 2 1 BCS 6 BCS 7 BCS 8 BCS 9 domowe żywienie 1,32 1,32 3,29 karma przemysłowa 1,97 8,55 34,87 48,68 6 5 4 Odmierzanie porcji u psów z nadwagą/ otyłością Stosowanie karmy light u psów z nadwagą/ otyłością 6 5 4 3 2 1 BCS 6 BCS 7 BCS 8 BCS 9 NIE 1,97 8,55 25,66 42,76 TAK 1,32 1,53 9,21 3 2 1 BCS 6 BCS 7 BCS 8 BCS 9 NIE 1,97 9,21 32,24 46,71 TAK,66 3,95 5,26 Czy stosowane są smakołyki u psów z nadwagą/ otyłością 6 5 4 3 2 1 BCS 6 BCS 7 BCS 8 BCS 9 NIE 1,32 5,26 6,58 TAK 1,97 8,55 3,92 45,39 Stosowanie smakołyków u psów z nadwagą/ otyłością 6 5 4 3 2 1 BCS 6 BCS 7 BCS 8 BCS 9 Smakołyki dla psów 8,33 9,85 Resztki ze stołu 5,3 11,36 16,67 Słodycze 1,52,76,76 5,3 Produkty spożywcze,76 3,79 15,15 2,45 Aktywność psów z nadwagą/ otyłością 3 25 2 15 1 5 < 6 min. ok. 6 min. > 6 min. BCS 6 1,32,,66 BCS 7 2,63 5,92 1,32 BCS 8 14,47 15,79 5,92 BCS 9 17,11 25,66 9,21 Spacer wyłącznie na smyczy psów z nadwagą/ otyłością 6 5 4 3 2 1 BCS 6 BCS 7 BCS 8 BCS 9 NIE,66 3,29 12,5 7,89 TAK 1,32 6,58 23,68 44,8 5
Ilość psów, szt. 25 15% badanych psów => profilaktyka Schorzenia psów objętych badaniem 2 15 75% badanych psów => choroby, zaburzenia, urazy 1 5 6
7
Żywienie kotów dorosłych Agnieszka Wnęk, 213 (n= 1) Ankieta (n=1) Internet, województwo małopolski Tryb życia-koty rasowe Tryb życia-koty nierasowe 28% 72% indoor indoor&outdoor 48% 1% 42% indoor outdoor indoor&outdoor Czynnik decydujący o wyborze-właściciele kotów rasowych 12% % Czynnik decydujący o wyborze-właściciele kotów nierasowych % % 32% 52% BCS 1 2 3 4 3% 1% Stosowane dodatki Składniki szkodliwe 3% 23% 37% 21% 9% 7% mineralno-witaminowe tłuszczowe weterynaryjne przysmaki inne(jajko, mięso, twaróg, ryba) nie stosuje żadnych 6% 6% 11% 6% 2% 18% 2% 2% 1% 46% nie wie nadmiar wit.a nadmiar ryb kości i ości laktoza przyprawy cebula, czosnek słodycze dodatki zbożowe konserwanty 8
Rodzaj podawanej karmy-koty rasowe Rodzaj podawanej karmy-koty nierasowe 62% 5% 28% 5% karma sucha karma mokra karma sucha&mokra BARF 6% 2% 5% 28% 18% 28% 13% karma sucha karma mokra karma sucha&mokra żywienie domowe karma sucha&domowa karma mokra&domowa wszystkie Kupowane karmy-koty rasowe Kupowane karmy-koty nierasowe 57% 16% 27% pozostałe karmy karmy Premium karmy Super-premium 8% 21% 71% pozostałe karmy karmy Premium karmy Super-premium 697 kotów BCS koty 9
Żywienie psów otyłych - Aleksandra Nycz, 214 (n=11) Ankieta (N=11) Marsz Jamników, Kraków, 8 września 213 Październik 216 marzec 217 25% badanych psów zważono, zmierzono oraz zweryfikowano BCS ustalony przez właściciela Analiza statystyczna danych (STATISTICA, 21) Tabele wielodzielcze Test Chi 2 Korelacja rang Spearmana 1
Aktywność a BCS, p <,5 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% poniżej 3 minut ok. 1 h ok. 2 h wiecej niż 2 h wcale 2% 1% % za chude optymalne za grube 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Narzędzie x BCS, p=,4 Rodzaj karmy x BCS, p=,4 za chude optymalne za grube waga kuchenna pojemnik z miarką "na oko" mokra sucha mieszana % za chude optymalne za grube Weryfikacja oceny BCS Płeć samica Wiek 1-7lat Pies rasowy nie Kastracja/sterylizacja Tak Masa ciała Przyzne punkty BCS przez określona >1kg 6/9 wlaściciela przez właściciela Masa ciała określona podczas ważenia zwierzęcia 1,5kg Przyznane punkty BCS przez osoby przeszkolone 8/9 Płeć samiec Wiek 1-7lat Pies rasowy nie Kastracja/sterylizacja Nie Masa ciała określona przez właściciela Masa ciała określona podczas ważenia zwierzęcia >5kg 7,15kg Przyzne punkty BCS przez wlaściciela Przyznane punkty BCS przez osoby przeszkolone 2/9 4/9 11
Weryfikacja oceny kondycji psów przez ich właścicieli Katarzyna Żurek, 218 (n=1; n=6) 9 8 7 6 5 4 3 2 1 5,3 ocena właściciela średni BCS 6,37 rzeczywista ocena Płeć samiec Ocena właściciela 4/9 Pies rasowy Nie, w typie West Shire Teriera Rzeczywista ocena 6/9 Płeć samiec Ocena właściciela 3/9 Pies rasowy Nie, w typie Yorkshire Teriera Rzeczywista ocena 6/9 12
1. The survey was conducted online during January and February 218. 2. The total sample size was 5,39 cat and dog owners who were responsible for their pet s health and well-being - Brazil 1,68; - China 1,36; - Russian 1,111; - United Kingdom 1,23 - United States 1,71 Analiza żywienia psów pacjentów gabinetu weterynaryjnego badania ankietowe - Paulina Trąba, 214 (n=2) Ankieta (N=2) Gabinet Weterynaryjny Cztery Łapy w Bochni, Przychodnia Weterynaryjna w Bochnia, Lecznica Weterynaryjna LuxVet24, Kraków, grudzień 213 marzec 214 Oznaczono masę ciała, obwód klatki piersiowej za łopatkami, BCS (skala 5- cio punktowa) Analiza statystyczna danych (STATISTICA, 21) Tabele wielodzielcze Test Chi 2 Korelacja rang Spearmana 13
Zależność: obwodu klatki piersiowej oraz masy ciała, a kondycja (średnia, SD) 7% 6% Kondycja badanych psów 61% 5% 4% 3% 2% 1% % 22,5% 6% 9,5% 1% 1 2 3 4 5 BCS Częstotliwość żywienia Stosowanie resztek ze stołu 1 x 2 x 3 3 x >3x Częste stosowanie resztek Rzadkie stosowanie resztek Brak resztek ze stołu Interakcja: kondycja a przyczyna wizyty w gabinecie Rutynowe badania Zły stan zdrowia Przewlekła choroba Szczepienia Inne 14
15
Analiza żywienia psów chorych - Justyna Chrabąszcz, 216 (n= 695, n=1) Analiza dokumentacji weterynaryjnej (N=695) i ankieta (n=1) Gabinet weterynaryjnym Citowet we wsi Górno lipiec 215 wrzesień 215 Analiza masy ciała przed i po zabiegu kastracji (n=66) Analiza statystyczna danych (STATISTICA, 21) Tabele wielodzielcze Test Chi 2 Korelacja rang Spearmana 16
Masa ciała, kg masa ciała, kg Masa ciała 65 6 55 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 Zmiana masy ciała po zabiegu kastracji/ sterylizacji 54, 49,3 37, 33,5 23,3 2,4 12,1 1,1 3,7 5,1 MC przed zabiegiem MC po zabiegu < 5 kg 5-15 kg 16-25 kg 26-44 kg > 45 kg Wpływ zabiegu kastracji/ sterylizacji na kondycje psów 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % SZCZUPŁE IDEALNE NADWAGA KASTROWANE 4,% 31,% 2,% NIEKASTROWANE 15,% 22,% 8,% Zmiana masy ciała po zabiegu, w zależnosci od rasy Zmiana masy ciała po zabiegu, w zależności od płci 25, 22 21 21,19 2,94 2, Psy rasowe Mieszańce 2 19 samica samiec 15, Masa ciała przed zabiegiem Masa ciała po zabiegu 18 17 18,24 17,83 przed zabiegiem po zabiegu Zależność między kondycją psów a sposobem żywienia Psy kastrowane 2% 18% 16% 14% 12% 1% 8% 6% 4% 2% % SZCZUPŁE IDEALNE NADWAGA DOMOWE 2,% 12,% 8,% PRZEMYSŁOWE 1,% 18,% 3,% MIESZANE 1,% 1,% 9,% Kryteria wyboru karmy przemysłowej dla psów 16% 14% 12% 1% 8% 6% 4% 2% % SZCZUPŁY IDEALNY NADWAGA CENA 1,% 1,% 14,% KOMPONENTY,% 9,% 2,% WARTOŚĆ POKARMOWA,% 5,%,% SUGESTIA WETERYNARZA 2,% 7,% 3,% 17
18
Żywienie psów gończych i wyżłów Mirella Nowak, 216 (n=213) Ankieta (n=213) Internetu, grupy tematyczne: SOS dla wyżłów, Psy Myśliwskie, Setery w Potrzebie. Ankieta została skierowana także do zarządu Polskiego Związku Łowieckiego okręgu w Krakowie oraz Tarnowie Psów rasowe z dwóch grup FCI: psy gończe (grupa VI) oraz wyżły (grupa VII) 53 ankiety => psy myśliwskie 116 ankiet => psy towarzyszące Analiza statystyczna danych (STATISTICA, 21) Tabele wielodzielcze Test Chi 2 Korelacja rang Spearmana Weryfikacja kondycji psów towarzyszących Weryfikacja kondycji psów pracujących 1 (wychudzony) 4,4% % 1 (wychudzony) 3,8% % 2 (szczupły) 7,5% 13,75% 2 (szczupły) 7,5% 11,3% 3 (optymalna masa ciała) 55,6% 73,75% wg obliczeń wg właściciela 3 (optymalna masa ciała) 51,% 83,% wg obliczeń wg właściciela 4 (nadwaga) 1% 12,5% 4 (nadwaga) 5,6% 5,7% 5 (otyłość) % 2% 5 (otyłość) % 3,2% % 2% 4% 6% 8% % 2% 4% 6% 8% 1% 19
Struktura płciowa i wiekowa ankietowanych psów oraz poddanie zabiegowi kastracji. Ogółem % Pracujące % Towarzyszące % Płeć Wiek Kastracja/sterylizacja <1 1-7 >7 Tak Nie 48,3 53 52 51,7 47 48 8 3,8 8,7 63,8 71,7 62,5 28,2 24,5 28,8 34,7 7,5 43,9 65,3 92,5 56,1 Sposoby żywienia psów gończych i wyżłów pracujących i towarzyszących Psy towarzyszące 43,5% 5,% 3,9% 2,% 27,6% Psy pracujące 6,4% 9,5% 1,9% 7,5% 2,7% karma komercyjna + żywienie domowe karma komercyjna + resztki ze stołu karma komercyjna + BARF żywienie domowe karma komercyjna 2
2268 psów BCS psy Wpływ rodzaju żywienia psów na poziom glukozy we Ankieta (N=114) krwi Karolina Koper, 217 (n=114) Przychodni Weterynaryjnej w Sławkowie w województwie Śląskim oraz w Gabinecie Weterynaryjnym Arka w Suchej Beskidzkiej Październik 216 marzec 217 Masa ciała, BCS poziom glukozy na czczo Analiza statystyczna danych (STATISTICA, 21) Tabele wielodzielcze Test Chi 2 Korelacja rang Spearmana 21
poziom glukozy [mg/dl] poziom glukozy [mg/dl] poziom glukozy [mg/dl] poziom glukozy [mg/dl] BCS w zależności od sposobu żywienia Poziom glukozy w zależności od sposobu żywienia 9 3 8 7 6 5,8 6,1 5,4 25 2 5 4 3 15 1 1,8 135,6 96,4 2 1 5 mieszany domowy karmy przemysołowe mieszany domowy karmy przemysołowe BCS glukoza 8 7 6 5 4 3 2 1 BCS w zależności od rodzaju karmy 5,9 5,6 5,8 karma mokra karma sucha karma mokra i sucha BCS Poziom glukozy w zależności od rodzaju karmy 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 14,7 94, 114,4 karma mokra karma sucha karma mokra i sucha glukoza BCS w zależności od częstotliwości karmienia 9 8 7 6 5,6 5,7 6,1 5 4 3 2 1 raz dziennie dwa razy dziennie ad libitum BCS Poziom glukozy w zależności od częstotliwości karmienia 25 2 15 11,9 112,7 1 84,2 5 raz dziennie dwa razy dziennie ad libitum glukoza 12, 15, 97,98 115,74 1, 8, 6, 4, średni poziom glukozy we krwi 2,, niedowaga idealnie nadwaga kondycja 22
Sposoby żywienia kotów domowych Katarzyna Płacheta, 218 (n= 1) Ankieta (n=1) Internet, województwo małopolski BCS 23
Przedział wiekowy % Do 1 roku życia 15 1-1 lat 72 Powyżej 1 lat 13 Płeć % Kotka 52 Kocur 48 % Koty rasowe 16 Koty nie rasowe 84 Kastracja/ sterylizacja % tak 67 nie 33 Miejsce zamieszkania % Miasto 45 Wieś 55! 24
6% 5% 5% 7% 6% 65% 4% 5% 3% 2% 1% 8% 16% 17% 9% 4% 3% 32% % Raz dziennie 2-3 razy dziennie Do woli Sucha karma do woli + 2-3 razy dziennie karma mokra Częściej niż 3 razy dziennie 2% 1% % 3% niedowaga idealny nadwaga 5% 45% 4% 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % 8% 9% Waga kuchenna Specjalny pojemnik 47% 29% 7% "Na oko" Nie odmierzam Inna 25
26
I'm not fat just fluffy Lekarze weterynarii nie zajmują się odpowiednio epidemią otyłości zwierząt domowych, powinni edukować właścicieli o konsekwencjach otyłości oraz o bezpiecznym sposobie utraty masy ciała => kwestia zdrowia publicznego Otyłość to choroba! 27