STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH

Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 498,9 tys. osób Średni wiek emerytów: 62,3 lat Średni wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy: 52,7 lat Średni staż rencistów z tytułu niezdolności do pracy: 28,3 lat *) Przeciętna wysokość emerytur i rent w momencie przyznania: 2 084,65 zł emerytur: 2 156,90 zł rent z tytułu niezdolności do pracy: 1 650,22 zł rent rodzinnych: 1 801,11 zł *) bez stażu hipotetycznego WARSZAWA, czerwiec 2018 r. DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH

Opracował: Piotr Kubalczak Gł. Specjalista w Wydziale Aktuarialnym Zatwierdziła: Izabela Tomczyk Wicedyrektor Departamentu Statystyki i Prognoz Aktuarialnych

Uwagi wstępne 1. Dane w tablicach nie zawierają informacji o emeryturach i rentach realizowanych na mocy umów międzynarodowych oraz o emeryturach i rentach pobieranych łącznie ze świadczeniami rolniczymi, a także o emeryturach pomostowych i nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych. 2. 3. 4. W przypadku zbiegu uprawnień do emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy oraz wypłacania 1,5 świadczenia, np. pełnej renty z tytułu niezdolności do pracy inwalidy wojennego i połowy emerytury, w zestawieniach statystycznych świadczeniobiorca występuje tylko raz - jako rencista, z łączną kwotą pobieranych świadczeń. Przeciętna miesięczna wypłata emerytury i renty prezentowana jest łącznie z dodatkami pielęgnacyjnymi i dodatkami dla sierot zupełnych, od 2009 r. łącznie z kwotą okresowej emerytury kapitałowej. Dane zamieszczone w niniejszym opracowaniu dotyczą pełnej zbiorowości emerytów i rencistów, którym świadczenia wypłaca ZUS. Uwaga: Liczby względne (wskaźniki, odsetki) obliczono z reguły na podstawie danych bezwzględnych z większą dokładnością niż podano w tablicach. Objaśnienia znaków umownych Kreska ( - ) Zero ( 0 ) Kropka (. ) Znak iks ( x ) - zjawisko nie wystąpiło - zjawisko istniało, jednakże w ilościach mniejszych od liczb, które mogły być wyrażone uwidocznionymi w tablicy znakami cyfrowymi - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych - wypełnienie pozycji, ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe

Liczba emerytów i rencistów Liczba emerytów i rencistów w 2017 r. Wyszczególnienie Emeryci i renciści ogółem ZUS Emeryci Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy 1 2 3 4 Pobierający - w tys. *) 7 358,2 5 230,6 875,7 rok poprzedni = 100 100,6 102,2 93,8 Osoby pobierające renty rodzinne 5 1 251,9 99,4 Którzy po raz pierwszy podjęli wypłatę - w tys. 498,9 417,0 45,7 36,2 rok poprzedni = 100 158,5 181,7 95,1 97,1 *) przeciętna miesięczna 5

Liczba emerytów i rencistów Liczba emerytów i rencistów w 2017 r. Emeryci Pobierajacy renty z tytułu niezdolności do pracy Pobierajacy renty rodzinne 400 Liczba osób w tys. 450 417,0 Liczba osób w tys. 5 500 5 000 4 500 5 230,6 350 4 000 300 3 500 250 3 000 200 2 500 2 000 150 1 500 1 251,9 100 50 45,7 36,2 1 000 500 875,7 0 Osoby, które po raz pierwszy podjęły wypłatę 0 Ogółem ZUS - przeciętna miesięczna 6

Wiek emerytów Struktura według wieku i przeciętny wiek emerytów pobierających świadczenie w 2017 r. Wiek w latach Emeryci ogółem ZUS w grudniu 2017 r. Emeryci *), którym przyznano świadczenie w 2017 r. Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni w odsetkach Kobiety Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 54 i mniej 0,9 2,0 0,0 1,4 3,6 0,0 55-59 1,6 2,2 1,2 1,1 0,4 1,5 60-64 21,4 9,0 29,8 65,2 11,1 97,3 65-69 31,8 34,9 29,7 32,1 84,6 1,0 70 i więcej 44,3 51,9 39,3 0,2 0,3 0,2 w latach Przeciętny wiek: 70,6 71,7 69,9 62,3 64,6 61,0 *) wiek w momencie przyznania emerytury 7

% osób Wiek emerytów Struktura według wieku osób pobierających emerytury w 2017 r. Emeryci pobierający świadczenie ogółem ZUS - wiek w grudniu 2017 r. Emeryci, którym przyznano świadczenie w 2017 r. 70 60 50 40 30 20 10 0 wiek w latach 8

Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Struktura według wieku i przeciętny wiek osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2017 r. Wiek w latach Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy ogółem ZUS w grudniu 2017 r. Osoby *), którym przyznano rentę z tytułu niezdolności do pracy w 2017 r. Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni w odsetkach Kobiety Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 29 i mniej 0,4 0,4 0,3 2,6 2,7 2,4 30-34 1,0 1,0 1,0 3,6 3,1 4,4 35-39 2,6 2,4 3,0 5,7 4,7 7,6 40-44 4,9 4,4 6,0 7,7 6,0 11,1 45-49 7,2 6,3 9,1 10,6 8,1 15,6 50-54 12,2 10,4 15,9 16,8 13,5 23,2 55-59 24,5 21,0 31,6 31,2 30,3 32,9 60-64 25,7 34,3 8,2 21,2 30,7 2,7 65-69 6,3 7,4 4,1 0,6 0,9 0,0 70 i więcej 15,2 12,4 20,8 0,0 0,0 0,1 w latach Przeciętny wiek: 59,9 60,1 59,5 52,7 54,2 49,9 *) wiek w momencie przyznania renty 9

% osób Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Struktura według wieku osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2017 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy ogółem ZUS - wiek w grudniu 2017 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy, którym przyznano świadczenie w 2017 r. 35 30 25 20 15 10 5 0 wiek w latach 10

Lp. Wiek emerytów Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Przeciętny wiek emerytów w 2017 r. według województw Przeciętny wiek na koniec grudnia 2017 r. Ogółem ZUS Osoby, którym przyznano emerytury w 2017 r. Ogółem 70,6 62,8 1 Dolnośląskie 70,7 62,8 2 Kujawsko-Pomorskie 70,5 62,9 3 Lubelskie 70,6 63,1 4 Lubuskie 70,4 62,9 5 Łódzkie 71,0 63,0 6 Małopolskie 71,0 62,5 7 Mazowieckie 71,7 63,3 8 Opolskie 71,1 63,1 9 Podkarpackie 70,9 62,9 10 Podlaskie 71,2 63,1 11 Pomorskie 70,8 63,0 12 Śląskie 69,1 61,5 13 Świętokrzyskie 70,9 63,0 14 Warmińsko-Mazurskie 70,5 62,9 15 Wielkopolskie 70,4 62,9 16 Zachodniopomorskie 70,6 63,0 Lp. Województwo Województwo Ogółem ZUS Województwa Przeciętny wiek osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2017 r. według województw Przeciętny wiek na koniec grudnia 2017 r. Osoby, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy w 2017 r. Ogółem 59,9 53,5 1 Dolnośląskie 61,3 53,8 2 Kujawsko-Pomorskie 58,0 53,6 3 Lubelskie 60,6 53,2 4 Lubuskie 60,6 53,9 5 Łódzkie 58,6 53,3 6 Małopolskie 61,7 53,5 7 Mazowieckie 58,9 53,4 8 Opolskie 60,8 54,2 9 Podkarpackie 58,9 53,0 10 Podlaskie 59,8 53,7 11 Pomorskie 60,2 53,1 12 Śląskie 60,6 53,0 13 Świętokrzyskie 59,6 53,8 14 Warmińsko-Mazurskie 59,4 53,7 15 Wielkopolskie 58,9 53,3 16 Zachodniopomorskie 60,6 54,6 11 w latach w latach

Województwa Wiek emerytów Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Przeciętny wiek osób, którym przyznano emeryturę według województw - stan w grudniu 2017 r. Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie Podlaskie Kujawsko-Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Wo2 Dolnośląskie P60 Wiek w latach: * 61,5 (1) 61,6-62,5 (1) 62,6-62,8 (1) 62,9-63,2 (12) 63,3 (1) Opolskie Łódzkie Śląskie Świętokrzyskie Małopolskie Lubelskie Podkarpackie Przeciętny wiek osób, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy według województw - stan w grudniu 2017 r. Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie Podlaskie Kujawsko-Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Woj Wiek w latach: Dolnośląskie P62 53,0 (2)* 53,1-53,7 (9) 53,8-54,4 (4) 54,5 i więcej (1) Opolskie Łódzkie Śląskie Świętokrzyskie Małopolskie Lubelskie Podkarpackie * liczba województw 12

Struktura rent rodzinnych w grudniu 2017 według liczby osób uprawnionych i statusu osoby, po której przyznano świadczenie Wyszczególnienie Ogółem Ogółem renty rodzinne wypłacane z ZUS w grudniu 2017 r. po ubezpieczonym po emerycie/ renciście Ogółem w odsetkach przyznane w 2017 r. po ubezpieczonym Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 z tego, do których jest uprawniona: 1 osoba 95,7 91,2 97,0 85,7 82,3 86,3 2 osoby 3,2 6,4 2,3 9,7 11,8 9,4 3 osoby 0,9 1,9 0,6 3,6 4,5 3,4 4 osoby 0,2 0,4 0,1 0,8 1,0 0,7 5 osób 0,0 0,1 0,0 0,1 0,2 0,1 6 i więcej osób 0,0 0,0 0,0 0,1 0,2 0,1 Średnia liczba osób na jedno świadczenie Uprawnieni do renty rodzinnej 1,1 1,1 1,0 1,2 1,3 1,2 Struktura według wieku osób uprawnionych do renty rodzinnej pobierających świadczenie w 2017 r. Wiek w latach Ogółem uprawnieni do renty rodzinnej z ZUS w grudniu 2017 r. Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 4 i mniej 0,2 0,9 0,1 3,0 5,9 2,0 5-9 1,0 4,5 0,5 5,5 10,5 3,7 10-14 2,0 9,1 1,1 7,4 14,4 4,8 15-19 3,7 16,8 2,1 10,6 19,2 7,3 20-24 4,8 18,4 3,1 7,5 11,4 6,0 25-29 0,4 1,8 0,3 0,7 1,0 0,7 30-34 0,6 2,4 0,4 1,3 1,8 1,1 35-39 0,9 3,3 0,6 1,8 2,3 1,6 40-44 1,0 3,6 0,7 1,9 1,8 1,9 45-49 0,9 3,1 0,6 2,0 1,2 2,3 50-54 2,4 3,9 2,3 11,0 4,9 13,3 55-59 6,1 7,4 5,9 16,9 10,1 19,4 60-64 9,1 11,5 8,7 10,0 11,8 9,3 65-69 10,6 5,4 11,2 4,5 2,1 5,4 70-74 11,6 2,9 12,7 4,4 0,7 5,8 75-79 14,3 2,0 15,9 5,1 0,4 6,8 80 i więcej 30,4 3,0 33,8 6,4 0,5 8,6 w latach Przeciętny wiek 66,8 37,5 70,5 45,3 30,2 51,0 13 Renty rodzinne po emerycie/ renciście Osoby, którym przyznano renty rodzinne w 2017 r. Kobiety w odsetkach

Renty rodzinne - wiek i stopień pokrewieństwa Struktura osób uprawnionych do renty rodzinnej według wieku i stopnia pokrewieństwa z osobą po której przyznano świadczenie Wiek Uprawnieni do renty rodzinnej po współ -małżonku - ogółem ZUS: po po rodzicach pozostałych osobach Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 4 lata i mniej - 1,2 0,2-8,1 1,5 5-9 - 6,0 2,3-14,7 7,3 10-14 - 12,2 7,3-19,5 20,1 15-19 0,0 22,9 13,6-28,0 22,3 20-24 0,0 29,7 14,4 0,1 19,7 8,1 25-29 0,0 2,4 1,8 0,5 1,2 0,7 30-34 0,2 2,8 1,9 1,0 1,8 1,1 35-39 0,3 3,7 1,7 1,6 2,2 1,1 40-44 0,4 4,0 1,6 1,9 1,8 0,4 45-49 0,4 3,5 1,2 2,5 1,2 1,1 50-54 2,3 3,0 3,0 17,2 0,8 6,6 55-59 6,7 2,9 8,4 26,7 0,6 12,8 60-64 10,3 2,6 11,2 15,8 0,3 5,5 65-69 12,3 1,6 9,8 7,2 0,1 1,1 70-74 13,7 0,8 6,0 7,1 0,0 1,1 75-79 17,1 0,4 5,5 8,1-4,8 80 lat i więcej 36,3 0,3 10,1 10,3 0,0 4,4 Stopień pokrewieństwa Liczba rent rodzinnych - ogółem w XII 2017 r. Ogółem 100,0 100,0 po współmałżonku 85,8 66,7 po rodzicu 11,4 24,8 po pozostałych osobach 0,2 0,5 po współmałżonku i po rodzicu 2,6 7,9 po współmałżonku i po pozostałych osobach 0,0 0,1 po rodzicu i po pozostałych osobach 0,0 0,0 po współmałżonku, po rodzicu i po pozostałych osobach 0,0 0,0 14 w odsetkach Uprawnieni do renty rodzinnej - przyznanej w 2017 r. po rodzicach po współ -małżonku Struktura rent rodzinnych wypłacanych z ZUS według stopnia pokrewieństwa osoby, po której przyznano świadczenie w odsetkach po pozostałych osobach Liczba rent rodzinnych - przyznanych w 2017 r.

staż w latach Staż Przeciętny staż *) w latach - stan w grudniu 2017 r. Wyszczególnienie Renty ogółem w 2017 r. Ogółem Renty przyznane w 2017 r. Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety renty z tytułu niezdolności do pracy 22,9 23,8 21,0 28,3 30,2 24,8 renty rodzinne **) 32,3 x x 30,5 x x Przeciętny staż *) w latach według rodzaju świadczenia rentowego - stan w grudniu 2017 r. Ogółem w 2017 r. Przyznane w 2017 r. 35 30 25 20 15 10 5 0 renty z tytułu niezdolności do pracy renty rodzinne **) *) **) bez stażu hipotetycznego dla rent rodzinnych staż osoby, po której przyznano rentę; dotyczy rent rodzinnych przyznanych wg dotychczasowych zasad 15

Staż ubezpieczeniowy w latach Staż Struktura wg stażu *) osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy - stan w grudniu 2017 r. Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy Osoby, którym przyznano ogółem w 2017 r. w 2017 r. rentę z tytułu niezdolności do pracy Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 4 i mniej 4,7 4,4 5,3 1,6 1,5 1,6 5-9 10,7 9,3 13,6 5,5 4,7 7,2 10-14 11,9 10,5 14,9 7,3 5,8 10,2 15-19 13,0 12,5 14,0 8,8 6,8 12,8 20-24 14,0 14,0 13,9 11,2 9,1 15,2 25-29 14,6 15,7 12,3 14,9 13,5 17,7 30-34 14,8 14,8 14,7 18,3 18,2 18,3 35-39 10,7 11,8 8,5 18,8 21,3 14,0 40 i więcej 5,6 7,0 2,8 13,6 19,1 3,0 w latach Średni staż 22,9 23,8 21,0 28,3 30,2 24,8 Struktura według stażu *) osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2017 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy ogółem ZUS w grudniu 2017 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy, którym przyznano świadczenie w 2017 r. % 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 4 i mniej 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40 i więcej staż w latach *) bez stażu hipotetycznego 16

Wysokość emerytur i rent Struktura emerytów i rencistów, którym przyznano świadczenie w 2017 r. według wysokości świadczeń w grudniu 2017 r. Wysokość świadczenia *) w zł Ogółem Emeryci Osoby, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy Osoby, którym przyznano renty rodzinne w odsetkach Ogółem 600,00 i mniej 600,01-700,00 700,01-800,00 800,01-900,00 900,01-1000,00 1000,01-1200,00 1200,01-1400,00 1400,01-1600,00 1600,01-1800,00 1800,01-2000,00 2000,01-2200,00 2200,01-2400,00 2400,01-2600,00 2600,01-2800,00 2800,01-3000,00 3000,01-3500,00 3500,01-4000,00 4000,01-4500,00 4500,01-5000,00 5000,01 i więcej 100,0 100,0 100,0 100,0 3,0 3,5 - - 1,6 1,9 - - 2,4 2,2 6,2-2,2 2,2 4,8-4,4 3,4 8,4 11,2 7,2 6,3 12,7 10,7 8,3 7,4 13,4 13,4 8,7 8,1 11,3 12,7 8,8 8,4 9,8 11,8 8,2 8,1 8,3 9,6 7,1 7,2 6,3 7,0 6,0 6,1 5,0 5,4 5,2 5,5 3,5 4,0 4,5 4,8 2,8 2,9 3,9 4,2 1,9 2,4 7,4 8,1 2,8 4,5 4,3 4,7 1,4 2,5 2,5 2,8 0,7 1,2 1,5 1,8 0,4 0,4 2,8 3,3 0,3 0,3 *) wysokość świadczenia (bez wypłat wyrównawczych) wraz z dodatkami pielęgnacyjnymi dla świadczeniobiorcy i dodatkami dla sierot zupełnych 17

% osób % osób Wysokość emerytur i rent Struktura emerytów i rencistów, którym przyznano świadczenie Emeryci w 2017 i renciści, r. wg wysokości którym przyznano świadczeń świadczenie w grudniu 2017 r. w 2017 r. 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 wysokość w zł Struktura osób, którym przyznano emerytury i renty w 2017 r. wg wysokości i rodzajów świadczeń w grudniu 2017 r. Emeryci Osoby, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy Osoby, którym przyznano renty rodzinne 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 wysokość w zł 18