Problematyka zwierząt w polskich mediach Raport medialny X 2017 X 2018
WSTĘP Przeprowadzone badanie dotyczy obecności problematyki zwierząt w polskich mediach. Raport obejmuje pięć grup tematycznych: 1/ Hodowla i utrzymanie zwierząt, 2/ Aspekty prawne, 3/ Porzucenia i adopcje zwierząt, 4/ Bezdomność zwierząt i jej zapobieganie, 5/ Masowe akcje prozwierzęce. W każdej grupie przeanalizowano medialność wybranych fraz, które są reprezentatywne dla omawianej problematyki. Badaniu poddano materiał pochodzący z monitoringu ponad 1100 tytułów prasowych, 5 mln źródeł internetowych, najważniejszych mediów społecznościowych oraz 100 stacji radiowych i telewizyjnych (główne wydania wiadomości) w okresie od 16 października 2017 do 15 października 2018. Zgromadzone publikacje przeanalizowano za pomocą technik służących badaniu efektywności działań PR. Główne wskaźniki zastosowane w badaniu: Dotarcie publikacji jest miarą określającą liczbę potencjalnych kontaktów odbiorców z przekazem medialnym. W prasie obliczane jest na podstawie sumy nakładów pisma, w internecie wyrażane jest przez sumę liczby unikalnych użytkowników danego portalu, w radiu i telewizji jest to suma oglądalności bądź słuchalności danej stacji. Dotarcie wyraża liczbę potencjalnych kontaktów z informacją, a nie liczbę osób, które mogły się z nią zetknąć. Zasięg wyższy niż liczba mieszkańców Polski oznacza, iż każda osoba mogła spotkać się z daną informacją kilkukrotnie. Ekwiwalent reklamowy AVE (ang. Advertising Value Equivalent ) to wycena danego przekazu określana w złotówkach. Polega na szacowaniu wartości publikacji lub emisji danego przekazu na podstawie cenników reklamowych medium, powierzchni publikacji, liczby odsłon, liczby unikalnych użytkowników, czy czasu trwania programu. Wyraża sumę środków finansowych, jakie trzeba byłoby wydać, gdyby dany materiał był reklamą. 2
Podsumowanie przekazu medialnego w pięciu analizowanych grupach tematycznych 846 455 Liczba publikacji 17 mld Dotarcie publikacji 715 mln zł AVE szacunkowe Media tradycyjne Social media Zasięg mediów tradycyjnych 12% 3% 3% 1% 3% 1% 82% 95% 56% 44% Internet Prasa Radio Tv Facebook Twitter Instagram Pozostałe ogólnokrajowa regionalna Top 3 analizowanych zagadnień - media tradycyjne Top 3 analizowanych zagadnień - social media Prawa zwierząt 8 129 Adopcja psa, kota, zwierzęcia 184 772 Znęcanie się nad zwierzętami 5 969 Znęcanie się nad zwierzętami 131 784 Hodowla zwierząt futerkowych 4 277 Nie kupuj, adoptuj 118 802 3
Hodowla i utrzymanie zwierząt 2 857 publikacji w źródłach specjalistycznych Ogólnopolskie Zasięg publikacji w mediach tradycyjnych 7394 Regionalne 3276 Liczba publikacji w mediach tradycyjnych Liczba publikacji w social media Internet Prasa Radio Telewizja 3102 Hodowla zwierzat futerkowych 48 037 Pies/zwierzę na łańcuchu 39 606 2038 1850 Zakaz hodowli zwierząt futerkowych 32 248 990 598 Ferma futrzarska 11 278 342 143116 Zakaz hodowli zwierząt futerkowych 234 302 206 27 16 18 16 49 19 27 Chów klatkowy Pies/zwierzę na łańcuchu Ferma futrzarska 348 229 Hodowla zwierzat futerkowych Chów klatkowy 6 977 4
Hodowla i utrzymanie zwierząt media tradycyjne Najaktywniejsze źródła - internet Najaktywniejsze źródła - prasa www.portalspozywczy.pl 93 RZECZPOSPOLITA 34 www.polskieradio.pl 80 NASZ DZIENNIK 32 www.radiomaryja.pl 66 DZIENNIK TRYBUNA 23 Najaktywniejsze źródła - radio Najaktywniejsze źródła - telewizja Radio TOK FM 57 Superstacja 33 Polskie Radio 24 37 TVP Info 24 Polskie Radio Program 1 26 TVN24 21 5
Aspekty prawne 5 093 Zasięg publikacji w mediach tradycyjnych publikacji w źródłach specjalistycznych Ogólnopolskie 8708 Regionalne 6225 Liczba publikacji w mediach tradycyjnych Liczba publikacji w social media Internet Prasa Radio Telewizja 6444 Znęcanie się nad zwierzętami 131 784 5061 Prawa zwierząt 93 403 908 312 465 740 79 671 3 13 82 155 Kary za znęcanie się nad zwierzętami 8 326 Prawa zwierząt Kary za znęcanie się nad zwierzętami Znęcanie się nad zwierzętami 6
Aspekty prawne media tradycyjne Najaktywniejsze źródła - internet Najaktywniejsze źródła - prasa www.sport.tvn24.pl 150 KURIER SZCZECIŃSKI 73 www.tvn24.pl 133 GAZETA WYBORCZA 47 www.rp.pl 109 RZECZPOSPOLITA 34 Najaktywniejsze źródła - radio Najaktywniejsze źródła - telewizja Radio TOK FM 92 TVN24 91 Polskie Radio 24 61 Superstacja 84 Polskie Radio Program 3 32 TVN24 BiŚ 84 7
Komentarz eksperta Karolina Kuszlewicz rzecznik praw zwierząt Ta swoista dysproporcja i niewielki udział problematyki kar za przestępstwa przeciwko zwierzętom względem tematu znęcania nad zwierzętami i praw zwierząt, wynika, w mojej ocenie, z dwóch przyczyn. Po pierwsze, wciąż duża część zarejestrowanych spraw przez policję jest umarzana albo kończy się odmową wszczęcia postępowania. Z raportu z monitoringu sądów, prokuratur i policji, wykonanego przez Fundację Czarna Owca Pana Kota wynikało, że tylko niecałe 20% zarejestrowanych przez organy ścigania spraw zostało w ogóle skierowanych do sądów. Dotyczył on danych z lat 2012 2014. Dziś Ministerstwo Sprawiedliwości na swojej stronie wskazuje, że od kwietnia do sierpnia zanotowało wzrost liczby kierowanych aktów oskarżenia o 20%, ale problem umorzeń niewątpliwie nadal istnieje i powoduje, że wiele spraw nie dochodzi do etapu sądowego. Jeśli zaś akt oskarżenia nie zostanie wniesiony, to sąd nie ma szans sprawy rozpatrzeć i wymierzyć kary w przypadku skazania sprawcy. Innymi słowy zdecydowanie więcej jest tematów dotyczących doniesień o znęcaniu nad zwierzętami niż ostatecznego finału tych spraw w sądzie. Druga przyczyna to w mojej ocenie długość postępowań karnych. Od czasu dokonania okrutnego czynu względem zwierzęcia do skazania sprawcy mija wiele miesięcy, czasem nawet kilka lat. Temat zatem przestaje być bieżący, społeczeństwo nie pamięta już sprawy, chyba, że była ona wyjątkowo brutalna i moim zdaniem tylko te skazania są przez media podejmowane. Dodatkowo trzeba wskazać, że nie wszystkie postępowania kończą się skazaniem, następują także uniewinnienia albo warunkowe umorzenie postępowań. 8
Porzucenia i adopcje zwierząt 867 publikacji w źródłach specjalistycznych Ogólnopolskie Zasięg publikacji w mediach tradycyjnych 1200 Regionalne 3380 Liczba publikacji w mediach tradycyjnych Liczba publikacji w social media Internet Prasa Radio Telewizja 2500 2000 1970 Adopcja psa/kota/zwierzęcia 184 772 1500 1481 1000 Oddam psa/kota, Szukam domu dla psa/kota 78 290 500 0 445 86 Oddam psa/kota, szukam domu dla psa/kota 258 233 1 4 47 25 16 14 Adopcja psa/kota/zwierzęcia Wyrzucony pies/kot/zwierzę, Porzucony pies/kot/zwierzę Wyrzucony pies/kot/zwierzę, Porzucony pies/kot/zwierzę 5 750 9
paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź Liczba publikacji Porzucenia i adopcje zwierząt Rozkład publikacji w czasie Oddam psa/kota, Szukam domu dla psa/kota Wyrzucony pies/kot/zwierzę, Porzucony pies/kot/zwierzę Adopcja psa/kota/zwierzęcia 25000 20000 15000 10000 5000 0 2017 2018 10
Porzucenia i adopcje zwierząt Najaktywniejsze źródła - internet Najaktywniejsze źródła - prasa www.debica.pl 37 ECHO DNIA KIELECKIE 18 www.psy.pl 32 EXPRESS ILUSTROWANY 15 www.gazetakrakowska.pl 28 NOWE PODKARPACIE 15 Najaktywniejsze źródła - radio Najaktywniejsze źródła - telewizja Radio ESKA Tarnów 3 Superstacja 9 Radio ZET 3 TVN24 6 Radio ESKA Poznań 2 Polsat News 5 11
Znakowanie/czipowan ie zwierząt Kastracja/sterylizacja/ psa/kota/zwierząt bezdomnych Kastracja/sterylizacja zwierząt domowych/domnych/ właścicielskich Zapobieganie bezdomności psów/kotów/zwierząt Bezdomność zwierząt i jej zapobieganie 556 publikacji w źródłach specjalistycznych Ogólnopolskie Zasięg publikacji w mediach tradycyjnych 846 Regionalne 2835 Liczba publikacji w mediach tradycyjnych Internet Prasa Radio Telewizja 1441 Liczba publikacji w social media Znakowanie/czipowanie psa/kota/zwierząt 13 091 764 619 Kastracja/sterylizacja/psa/kota/ zwierząt bezdomnych 6 507 352 115 131 109 70 24 14 15 16 6 3 1 1 Kastracja/sterylizacja zwierząt domowych/domnych/ właścicielskich 3 354 Zapobieganie bezdomności psów/kotów/zwierząt 3 242 12
paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź Liczba publikacji Bezdomność zwierząt i jej zapobieganie Rozkład publikacji w czasie Zapobieganie bezdomności psów/kotów/zwierząt Kastracja/sterylizacja/psa/kota/zwierząt bezdomnych Znakowanie/czipowanie psa/kota/zwierząt Kastracja/sterylizacja zwierząt domowych/domnych/właścicielskich 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2017 2018 13
Bezdomność zwierząt i jej zapobieganie Najaktywniejsze źródła - internet Najaktywniejsze źródła - prasa www.samorzad.pap.pl 16 TYGODNIK PŁOCKI 10 www.tvregionalna24.pl 14 TYGODNIK STARACHOWICKI 6 www.tvnowystaw.pl 14 EXPRESS SOCHACZEWSKI 5 Najaktywniejsze źródła - radio Najaktywniejsze źródła - telewizja Polskie Radio RDC Warszawa 1 TVP3 Kraków 1 14
Akcje prozwierzęce 117 publikacji w źródłach specjalistycznych Ogólnopolskie Zasięg publikacji w mediach tradycyjnych 271 Regionalne 773 489 Liczba publikacji w mediach tradycyjnych Internet Prasa Radio Telewizja Liczba publikacji w social media Nie kupuj, adoptuj 118 802 Zerwijmy łańcuchy" 16 665 Gdzie ta dobra zmiana dla zwierząt 6 252 181 Zwierze to nie prezent" 1 132 Koniec epoki klatkowej 1 091 37 7 1 0 46 18 15 60 59 47 34 10 0 0 8 0 0 9 2 2 9 2 0 0 8 0 Nie robimy cyrku ze zwierząt 588 Zwierze to nie prezent" Zerwijmy łańcuchy" Gdzie ta dobra zmiana dla zwierząt Nie robimy cyrku ze zwierząt Koniec epoki klatkowej Stop transportowi żywych zwierząt Nie kupuj, adoptuj Stop transportowi żywych zwierząt 352 15
paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź Liczba publikacji Akcje prozwierzęce Rozkład publikacji w czasie 16000 Zerwijmy łańcuchy" Nie kupuj, adoptuj Gdzie ta dobra zmiana dla zwierząt Koniec epoki klatkowej Zwierze to nie prezent" Nie robimy cyrku ze zwierząt Stop transportowi żywych zwierząt 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2017 2018 16
Akcje prozwierzęce Najaktywniejsze źródła - internet Najaktywniejsze źródła - prasa www.lublin.naszemiasto.pl 21 KURIER LUBELSKI 20 www.terespol.naszemiasto.pl 19 GŁOS ŚWIDNIKA 11 www.belzyce.naszemiasto.pl 19 KROPKA TV 8 Najaktywniejsze źródła - radio Najaktywniejsze źródła - telewizja Radio ZET 4 TVP Info 4 Meloradio Poznań 3 TVN24 4 Radio TOK FM 2 Superstacja 2 17
Komentarz eksperta Michał Błażejewski Fundacja Viva - Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt - Poznań Podstawowym argumentem przemawiającym za popularnością kampanii Nie kupuj, adoptuj jest szerokie grono odbiorców oraz jej promocja w różnych środowiskach. Zdecydowana większość Polaków odcina mentalnie psy i koty od reszty gatunków zwierząt. Informacja o cierpiącym psie dużo łatwiej znajduje czytelników, niż historia bitej krowy. Większość społeczeństwa przez całe swoje życie nie zainteresuje się tematem chowu przemysłowego, który jest podstawą kampanii Gdzie ta dobra zmiana dla zwierząt, Stop transportowi żywych zwierząt, czy Koniec epoki klatkowej. Ogólny odbiór kampanii Nie kupuj, adoptuj jest bardzo pozytywny i zdecydowanie łatwiejszy do prezentowania, niż polityczny temat dobrej zmiany, albo niezrozumiała społecznie kwestia chowu klatkowego zwierząt. Wynika to z powszechnego gatunkowizmu, braku edukacji empatycznej i elementarnej wiedzy biologicznej Polaków. Adopcja zwierząt od ponad 20 lat jest wpisana na listę zagadnień, które powinny być podejmowane przez gminy oraz poruszane w szkołach. Nawet jeśli przeciętny Polak nie wie jak wygląda schronisko, to ma na jego temat ogólne wyobrażenie i rozumie, że może w bezpośredni sposób pomóc konkretnemu zwierzęciu. Pomoc ta praktycznie nigdy nie wynika z pobudek czysto altruistycznych. Adoptując poprawiamy swój wizerunek i mniemanie o sobie. Zdecydowana większość osób nie poprawi poczucia własnej wartości pisząc o zwierzętach cyrkowych, czy przewożonych przez całą Europę zwierzętach hodowlanych. Tematy te są dla nich zbyt abstrakcyjne. 18
Komentarz eksperta Michał Błażejewski Fundacja Viva - Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt - Poznań Czynnikiem determinującym popularność tematu adopcji zwierząt jest także czas od jakiego akcja ta funkcjonuje w mediach. Najmłodsze z badanych w raporcie kampanii mają zaledwie rok, czy dwa. Nie kupuj, adoptuj jest obecna w naszym życiu od wielu już lat praktycznie przez okres 12 mcy. Kampania Zwierzę to nie prezent dotycząca bardzo podobnej tematyki podchodzi do problemu w bardzo konkretny sposób i dużo precyzyjniej określa moment i pretekst do publikacji. Podobnie jest z akcją Zerwijmy łańcuchy, w przypadku której większość działań promocyjnych kumuluje się w drugiej połowie roku. Niestety jej problematyka znajduje odbiorców prawie wyłącznie w miastach. 19
PRESS SERVICE Monitoring Mediów Sp. z o.o. ul. Marcelińska 14, 60-801 Poznań tel. +48 61 66 26 005, faks wew. 115 Oddział Warszawa Warta Tower, ul. Chmielna 85/87, 00-805 Warszawa tel. +48 22 31 30 180, faks wew. 20 biuro@psmm.pl www.psmm.pl