SPITSBERGEN HORNSUND

Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND (77 00 N, 15 33 E, 10 m a.s.l.) Listopad 2016 November 2016 Redakcja/Editors: Hubert Brauer, Sabina Kucięba, Tomasz Wawrzyniak

Charakterystyka wybranych elementów meteorologicznych w listopadzie 2016 na tle wartości wieloletnich 1979-2015 Monthly mean and extreme values of meteorological parameters in November 2016 compared with period 1979-2015 2016 1978-2015 TEMPERATURA POWIETRZA / AIR TEMPERATURE [ C] Średnia miesięczna / monthly mean 0.4-6.3 Maksymalna / maximum 5.7 (14 i 17.11) 5.2 (06.11.2011) Minimalna / minimum -8.7 (27.11) ( -25.7 (27.11.1988) (02.07.2010) Minimalna przy gruncie / minimum near the ground -12.6 (27.11) -34.5 (27.11.1980) ((24.07.1978) Maks. Amplituda dobowa / max daily amplitude 6.1 (05.11) 19.1 (25.11.1987) (28.06) (02.07.1983) CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE / AIR PRESSURE [hpa] (0 m a.s.l.) Średnie miesięczne / monthly mean 1009.5 1005.9 Maksymalna średnia dobowa / maximum daily mean 1031.0 (01.11) (16.08)(27.07) 1046.8 (27.11.2010) (04.07.2008) Minimalna średnia dobowa / minimum daily mean 975.6 (16.11) 995.8 (15.11.1996) (25.07.1995) Maks. wartość tendencji za 3h / max tendency per 3h +7.2 (16.11) (02.06) PRĘDKOŚĆ WIATRU / WIND SPEED [m/s] 14.9 (27.11.2001) (06.07.2012) Średnia miesięczna / monthly mean 6.7 6.1 17 (29.11) (15.06) 25 (14.11.1983) (18.07.1986) 41 (27.11.2015) (28.07.2014) Maks. średnia w obserwacji(3h)/max mean at observation (3h) Maks. poryw / max wind gust 33 (28.11) (15.06) Dni z wiatrem silnym / days with strong wind [ 10m/s] 16 17 WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA / RELATIVE HUMIDITY [%] Średnia miesięczna / monthly mean 78 76 41 (27.11) (04.06) 22 (19.11.2008) Minimalna w obserwacji(3h) / minimum at observation (3h) OPADY I POKRYWA ŚNIEŻNA / PRECIPITATION AND SNOW COVER Suma miesięczna / monthly precipitation [mm] 170.1 37.8 Maks. suma dobowa / max daily precipitation [mm] 61.2 (08.11) 28.1 (08.11.1978) Dni z pokrywą śnieżną / day with snow cover 16 26 Maks. wys. pokrywy śnieżnej / max snow depth [cm] 4 34 Usłonecznienie / total sunshine [h] brak brak Średnie zachmurzenie / mean cloud cover [%] 77 69

dzień/ day Zestawienie dobowych wartości wybranych elementów meteorologicznych w listopadzie 2016 Daily values of selected meteorological parameters in November 2016 Temperatura powietrza/ Air temperature [ C] średnia dobowa/ max min min. przy grunt/ min near the ground Ciśnienie /Pressure [hpa] średnie dobowe/ Prędkość wiatru/ Wind speed [m/s] średnia dobowa/ maks. poryw/ max gust Wilgotność /Humidity [%] średnia dobowa/ Zachmurzenie / Cloudcover [%] średnie dobowe/ Opady/ Precipit. [mm] suma dobowa/ dailytotal Usłonecznienie Total sunshine [h] 1-1,6 0,1-3,1-4,0 1031,0 3,3 12 75 66 0,3. 2-2,5-1,7-4,1-3,4 1027,1 2,5 80 72.. 3-3,2-1,5-4,5-5,7 1029,4 3,8 82 41.. 4 0,1 1,6-4,3-2,8 1026,7 2,8 9 90 80 2,6. 5-1,3 2,4-3,7-7,8 1023,6 1,8 81 81 0,7. 6 1,1 3,1-2,6-2,3 1015,7 6,3 15 86 98 2,8. 7 4,5 4,9 2,5 2,2 1001,1 12,6 24 92 100 46,7. 8 4,4 5,5 2,7 2,3 998,7 10,3 24 94 100 61,2. 9 4,6 5,4 3,7 3,7 1014,6 7,5 18 91 100 22,7. 10 3,0 5,4 1,4 0,5 1022,1 3,4 76 89.. 11 2,7 3,9 1,5 0,9 1016,7 4,3 12 77 89 1,5. 12 2,4 3,9 0,7 0,3 1006,7 3,3 9 81 89.. 13 0,1 2,0-1,1-1,6 1002,8 2,4 90 70 5,4. 14 4,0 5,7-0,1 0,9 983,0 7,8 23 88 91 13,4. 15 3,3 4,8 1,5 1,1 982,3 7,8 20 83 95 3,1. 16 4,0 5,5 2,7 2,1 975,6 9,0 22 84 98 3,5. 17 3,6 5,7 2,0 1,4 999,6 8,5 23 79 69 1,0. 18 2,6 4,1 1,0 0,3 1010,6 8,4 25 79 88 2,9. 19 2,4 3,1 0,2 0,1 1004,0 10,6 25 69 73 0,4. 20 2,7 3,6 1,5 1,1 998,0 11,0 27 68 95 0,3. 21 0,3 2,8-0,7-1,0 1008,4 8,6 19 72 77 0,0. 22-0,3 0,4-1,0-1,4 1014,2 6,3 17 68 75 0,0. 23-0,4 0,7-1,6-1,9 1014,7 6,1 15 77 58 0,1. 24-1,6 0,5-3,6-4,1 1017,8 6,1 15 70 42.. 25-3,7-2,5-5,4-6,6 1014,7 5,1 18 77 58 0,1. 26-6,8-2,6-7,7-8,9 1013,9 6,0 18 51 47.. 27-6,4-6,1-8,7-12,6 1018,3 3,0 12 54 27.. 28-2,0-0,9-4,9-4,3 1009,5 9,3 33 69 84 0,1. 29-1,5-0,3-2,5-2,8 998,2 14,6 31 87 100 1,2. 30-2,9-0,9-4,6-4,8 1004,9 9,4 24 68 66 0,1. śred./ mean suma/ total 0,4 2,0-1,4 1009,5 6,7 78 77 min -6,8-8,7-12,6 suma dobowa/ dailytotal 170,1 0,0 max 4,6 5,7 3,7 33 61,2 0,0

[ C] 6 Średnia, minimalna i maksymalna dobowa temperatura powietrza [ C] Daily mean and extreme values of air temperature [ C] 4 2 0-2 -4-6 -8-10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 średnia dobowa maksymalna minimalna dni [mm] 70.0 60.0 50.0 40.0 30.0 20.0 10.0 Średnie dobowe ciśnienie powietrza na poz. morza oraz dobowa suma opadów [mm] Daily mean air pressure (0 m asl) [hpa] and daily total precipitation [mm] [hpa] 1040 1030 1020 1010 1000 990 980 0.0 970 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 opady ciśnienie dni [m/s] 35 Średnia dobowa prędkość wiatru oraz maksymalny dobowy poryw [m/s] Daily mean wind speed and maximum wind gust [m/s] 30 25 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 średnia porywy dni

Częstość występowania kierunków wiatru [%] Frequency of occurance of wind directions [%] NNW 50 N NNE NW 40 30 NE WNW W 20 10 0 ENE E WSW ESE SW SE SSW S SSE cisze/calm - 2,9%

Komentarz obserwatora: Listopad 2016 roku ze średnią temperaturą 0.4 C był cieplejszy o 6.7 C od średniej z wielolecia 1979 2015, wynoszącej -6.3 C oraz cieplejszy o 2.7 C od listopada 2015 roku (-2.3 C). Zanotowana maksymalna temperatura dla analizowanego okresu wyniosła 5.7 C (14.11 i 17.11) i była wyższa o 0.5 C od dotychczasowej najwyższej maksymalnej z wielolecia 5.2 C (06.11.2011). Minimalna temperatura powietrza zanotowana w omawianym okresie wyniosła -8.7 C (27.11) i była wyższa o 3.5 C od minimalnej w listopadzie 2015 roku (-12.2 C) oraz wyższa o 17 C od najniższej minimalnej z wielolecia -25.7 C (27.11.1988). Najniższą minimalną temperaturę powietrza przy powierzchni gruntu zanotowano 27.11-12.6 C i była ona wyższa o 5.2 C od najniższej minimalnej w listopadzie 2015 roku (-17.8 C) oraz wyższa o 21.9 C od najniższej w wieloleciu -34.5 C (27.11.1980). Największą amplitudę dobową 6.1 C zaobserwowano 05.11.2016 roku. Średnia miesięczna wartość ciśnienia atmosferycznego dla analizowanego okresu wyniosła 1009.5 hpa i była dużo wyższa w porównaniu do listopada ubiegłego roku (995.9 hpa), a jednocześnie wyższa od średniej z wielolecia (1005.9 hpa). Najwyższą średnią dobową wartość ciśnienia atmosferycznego (średnia z 8 obserwacji terminowych) 1031.0 hpa zanotowano w dniu 01.11, a najniższą 975.6 hpa w dniu 16.11. Najwyższy wzrost w ciągu trzech godzin (+7.2 hpa) zanotowano w dniu 16.11. Największy spadek (-6.1 hpa) zanotowano 14.11. Średnia dobowa prędkość wiatru w analizowanym okresie wyniosła 6.7 m/s i oscylowała pomiędzy 1.8 m/s (05.11), a 14.6 m/s (29.11). Maksymalny poryw wiatru 33 m/s odnotowano w dniu 28.11., a rok wcześniej maksimum wyniosło 41 m/s (27.11.2015). Maksymalna średnia prędkość wiatru w czasie obserwacji (3h) wyniosła 17 m/s (29.11), natomiast z całego wielolecia dla listopada wynosi ona 25 m/s (14.11.1983). W listopadzie odnotowano 16 dni z wiatrem powyżej 10 m/s. W 2015 takich dni również było 16, natomiast średnia z wielolecia wynosi 17. Średnia miesięczna wilgotność wyniosła 78% i oscylowała pomiędzy 41% (27.11) a 94% (08.11). W analizowanym miesiącu liczba dni z opadem atmosferycznym wyniosła 23 i były to głównie opady śniegu (15 dni) oraz 8 dni z opadem deszczu i mżawki z deszczem. Na szczególną uwagę zasługuje zwłaszcza uzyskana suma opadów atmosferycznych, która wyniosła rekordowe 170.1 mm, z rekordową sumą dobową opadu deszczu 61,2 mm w dniu 08.11. Dzień wcześniej (07.11) zanotowano 46.7 mm opadu deszczu w ciągu doby. W 2015 roku suma opadu w listopadzie wyniosła 38.9 mm, natomiast średnia z wielolecia wynosi 37.8 mm. Podobnie rekordowe opady zanotowały norweskie stacje meteorologiczne na archipelagu Svalbard i na kontynencie. Zaobserwowano 16 dni z pokrywą śnieżną (głównie ślad). W poprzednim roku liczba ta wyniosła 20 dni, a średnia z wielolecia to 26 dni. Maksymalną wysokość pokrywy śnieżnej 4 cm zanotowano 29 listopada, a maksymalna z wielolecia to 34 cm. W listopadzie zanotowano 1 dzień z mgłą i 5 z zamgleniem, 8 dni z zamiecią niską i 3 dni z zamiecią wysoką. Z pozostałych zjawisk zaobserwowano zorzę polarną podczas 10 dni.

OBSERVER S COMMENTARY: November 2016 with the monthly mean temperature 0.4 C was warmer by 6.7 C than the long term (1979-2015) average temperature (-6.3 C) and warmer by 2.7 C than November 2015 (-2.3 C). The maximum temperature for analysed month reached 5.7 C (14 th Nov. and 17 th Nov.) and it was higher by 0.5 C than the previous maximum temperature from the long term (5.2 C on November 6 th, 2011). The minimum temperature stood at -8.7 C (27 th Nov.) and it was higher by 3.5 C than the minimum in November 2015 (-12.2 C) and higher by 17.0 C than the lowest minimum from the 1979-2015 period (-25.7 C on November 27 th, 1988). The lowest minimum temperature near the ground reached -12.6 C (27 th Nov.) and it was higher by 5.2 C than the lowest minimum in November from the previous year (-17.8 C), likewise, it was higher by 21.9 C than the minimum from the long term (-34.5 C on November 27 th, 1980). The maximum daily amplitude was noted on November 5 th when reached 6.1 C. In analysed month, the monthly mean air pressure amounted 1009.5 hpa and it was much higher comparing to November 2015 (995.9 hpa), likewise, it was higher from the long-term average (1005.9 hpa). The maximum daily pressure (the mean from 8 daily observations) reached 1031.0 hpa, noted on November 1 st, whereas, the minimum daily pressure reached 975.6 hpa on November 16 th. The maximum tendency per 3 hrs stood at +7.2 hpa and it was noted on November 16 th, whereas, the minimum tendency stood at -6.1 hpa and it was noted on November 14 th. The monthly mean wind speed reached 6.7 m/s and it oscillated between 1.8 m/s (5 th Nov.) and 14.6 m/s (29 th Nov.). The maximum wind gust reached 33 m/s and it was registered on November 28 th, while, in November in the previous year the wind gust reached 41 m/s (27 th Nov.). The maximum mean at observation (3 hrs) reached 17 m/s (29 th Nov.). The maximum from the long-term amounted 25 m/s (November 14 th, 1983). There were 16 days with the strong wind ( 10 m/s), similarly as in the previous year. The mean from the long-term stands at 17 days. The monthly mean relative humidity stood at 78% and it oscillated between 41% (27 th Nov.) and 94% (8 th Nov.). Furthermore, in this month there were 23 days with precipitation. Snowfall was predominant (15 days). Rainfall with drizzle was observed during 8 days. In November 2016 170.1 mm of precipitation was noted with a daily record 61.2 mm on November 8 th. In the previous day 46.7 mm of rainfall was noted. In the previous year, the monthly precipitation stood at 38.9 mm and the mean for the 1979-2015 period reaches 37.8 mm. The similar peak rainfalls have been noted at the other norwegian meteorological stations. In November 2016, snow cover was noted during 16 days (mainly a trace of snow), straightway, in the previous November there were 20 days, and in the 1979-2015 period: 26 days. The maximum snow depth reached 4 cm (29 th November), whereas, the maximum in the long-term reached 34 cm. In analysed month, there was only one day with fog, 5 days with mist, 8 days with low drifting snow, 3 days with blowing snow and 10 days with aurora borealis.

FOTOGRAFIE / Photographies: Fot. 1 Ogródek meteorologiczny w czasie rekordowego dobowego opadu deszczu 61.2 mm dnia 8 listopada (Sabina Kucięba) Phot. 2 The meteorological site during a daily rainfall record 61.2 mm on November 8th (Sabina Kucięba) Fot. 2 Chmury Stratocumulus lenticularis na tle zorzy polarnej (Hubert Brauer) Phot. 2 Stratocumulus lenticularis clouds in the aurora borealis background (Hubert Brauer)

Fot. 3 Zorza polarna nad Polską Stacją Polarną Hornsund (Sabina Kucięba) Phot. 3 Aurora borealis above the Polish Polar Station Hornsund (Sabina Kucięba) Fot. 4 Ukształtowanie pokrywy śnieżnej poddanej działaniu silnego wiatru (Hubert Brauer) Phot. 4 Snow cover shaped by the strong wind force (Hubert Brauer)