POLSKIE TOWARZYSTWO FIZJOTERAPII Polish Society of Physiotherapy Pabianice, dn.21.07.2013 r. Szanowny Pan Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz Dot.: Przedstawionego do konsultacji społecznej projektu Rozporządzenia Ministra w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej z dnia 10.07.br Szanowny Panie Ministrze, W celu zwiększenia dostępności do świadczeń fizjoterapeutycznych oraz racjonalnej dystrybucji środków finansowych przeznaczonych na ten cel, Polskie Towarzystwo Fizjoterapii przedstawia przemyślane propozycje zmian w przygotowywanym projekcie Rozporządzenia Ministra w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej z dnia 10.07. 2013 r.: W 4, p.1 b oraz p.2b - jest: wizytę fizjoterapeutyczną - proponowana zmiana: poradę fizjoterapeutyczną. Świadczenie polega na ocenie funkcjonalnej pacjenta i zgodnie z nomenklaturą ICD nosi nazwę diagnostyka fizjoterapeutyczna, czyli badanie lub porada. Wizyta PCM Zakład Rehabilitacji, 95-200 Pabianice ul. Jana Pawła II 68, tel. +48 42 22-53-827, e-mail: biuro@fizjoterpia.org.pl www.fizjoterapia.org.pl www.facebook.pl/polskietowarzystwofizjoterapii NR KONTA: Zarząd Główny PTF Pabianice Nordea Bank Polska S.A. 56144012440000000001832767
fizjoterapeutyczna zmienia całkowicie znaczenie celu badania klinicznego dla potrzeb fizjoterapii i nie odnosi się w żadnym wypadu do diagnostyki. W 5, p.3 - jest: Wizyta fizjoterapeutyczna, o której mowa w 4 pkt 1 lit. b tiret pierwsze i pkt. 2 lit. b tiret pierwsze, obejmuje: 1) zaplanowanie postępowania fizjoterapeutycznego, które realizuje cel skierowania na rehabilitację i jest zgodne z tym skierowaniem; 2) ocenę i opis stanu funkcjonalnego świadczeniobiorcy przed rozpoczęciem fizjoterapii; 3) badanie czynnościowe narządu ruchu lub inne badanie konieczne do ustalenia planu fizjoterapii; 4) końcową ocenę i opis stanu funkcjonalnego świadczeniobiorcy po zakończeniu fizjoterapii; 5) udzielenie świadczeniobiorcy zaleceń co do dalszego postępowania fizjoterapeutycznego; - proponowana zmiana: Porada fizjoterapeutyczna, o której mowa w 4 pkt 1 lit. b tiret pierwsze i pkt 2 lit. b tiret pierwsze, obejmuje: 1. przeprowadzanie badań diagnostycznych umożliwiających i określających potrzebę i zakres: - kinezyterapii indywidualnej, - kinezyterapii ogólnie usprawniającej, - metod kinezyterapeutycznych; 2. wykonywanie czynności związanych z diagnostyką funkcjonalną układu ruchu, krążenia i układu oddechowego z uwzględnieniem praktycznego przeprowadzenia testów wysiłkowych wraz z wyznaczeniem optymalnych obciążeń treningowych; 3. diagnostykę radiologiczną kręgosłupa - interpretacja zdjęć RTG pod względem: czynności statycznych, dynamicznych; 4. stosowanie treningu autogennego oraz prowadzenia neurolingwistycznego programowania pacjenta /NLP/; 5. dokonywanie oceny stanu osoby, która ma być poddawana zabiegom fizjoterapeutycznym oraz wykonywania badań czynnościowych, niezbędnych do
programowania fizjoterapii, kontrolowania uzyskiwanych wyników wykonywania zabiegów fizjoterapeutycznych i stosowania metod fizjoterapii; 6. wypisywania wniosków na przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze na zasadach określonych przez Ministra Zdrowia; 7. dobieranie i dopasowywanie odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego; 8. wydawanie opinii i orzeczeń odnośnie stanu funkcjonalnego osób poddanych fizjoterapii oraz przebiegu procesu fizjoterapii. Powyższe kompetencje i umiejętności wynikają z istniejących zapisów rozporządzenia MZ /rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2002 r. w sprawie uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia /Dz. U. Nr 173, poz.1419/. Proponowany zapis zawiera błędy merytoryczne dotyczące kolejności czynności zawierając planowanie postępowania, a następnie badanie i ocenę. 6. 1. - jest: Świadczenia gwarantowane, o których mowa w 4 pkt 2, są udzielane świadczeniobiorcom, itd w okresie do 12 miesięcy od dnia itd. - proponowana zmiana: Świadczenia gwarantowane, o których mowa w 4 pkt 2, są udzielane świadczeniobiorcom, itd w okresie do 18 miesięcy od dnia itd. Pacjenci często przebywają w szpitalu przez okres kilku miesięcy. Zanim znajdą się pod opieką poradni specjalistycznej, a następnie zakładu rehabilitacji niejednokrotnie mija maksymalny czas przeznaczony na rehabilitację w warunkach domowych. Szczególnie dotyczy to pacjentów po poważnych wypadkach komunikacyjnych. Dobrym i optymalnym rozwiązaniem będzie zaproponowanie okresu 18 miesięcy od urazu.
Załączniki do rozporządzenia Ministra zdrowia z dnia..2013 r. (poz. ) Załącznik nr 1 wykaz oraz realizacja świadczeń gwarantowanych w zakresie świadczeń gwarantowanych str.19, p.1.pp. b jest: przed rozpoczęciem cyklu terapeutycznego oraz po jego zakończeniu, musi być przeprowadzona ocena stanu funkcjonalnego pacjenta, przy użyciu mierzalnych wskaźników. - proponowana zmiana: w uzasadnionych przypadkach, w celu wydłużenia cyklu terapeutycznego powinna być przeprowadzona ocena stanu funkcjonalnego pacjenta, przy użyciu mierzalnych wskaźników na koszt płatnika w ramach dodatkowo płatnych procedur. Ocena ta powinna być dokonana przez specjalistę w dziedzinie fizjoterapii lub magistra fizjoterapii w trakcie specjalizacji i powinna skutkować możliwością wydłużenia cyklu terapeutycznego, u chorych z korzystnym rokowaniem dotyczącym możliwości poprawy funkcji. str. 20, p.1 pp. f - proponowana zmiana: fizjoterapeuta str. 20, p.2 pp. a - proponowana zmiana: fizjoterapeuta Do świadczenia fizjoterapii jest upoważniony jedynie fizjoterapeuta. Zapis osoba wykonująca fizjoterapię dopuszczać może inne osoby nie będące fizjoterapeutami np. osoby przyuczone do zawodu. str. 20, zabiegi fizjoterapeutyczne (1.zabiegi kinezyterapeutyczne, zabiegi masażu). - jest: z podaniem czasu wykonania zabiegu
- proponowana zmiana: bez podawania jednostek czasowych oraz innych wskaźników Fizjoterapeuta na podstawie oceny reakcji chorego (wiek, stan zdrowia, współistniejące choroby), zgodnie z metodologią fizjoterapii, określa indywidualnie intensywność zastosowanego bodźca terapeutycznego, w tym także czas zabiegu. str. 21, p.4., pp.3. Wymagania dotyczące pomieszczeń - jest: sala do kinezyterapii powinna stanowić odrębne pomieszczenie, w którym nie mogą odbywać się zabiegi fizykalne; - proponowana zmiana: sala do kinezyterapii powinna stanowić odrębne pomieszczenie, w którym uzasadnionym przypadku mogą odbywać się także zabiegi fizykalne; Str.23 p. 8. Czas pracy gabinetu, zakładu rehabilitacji lub fizjoterapii: - jest: gabinet, zakład rehabilitacji lub fizjoterapii jest czynny co najmniej 5 dni w tygodniu, nie krócej niż 5 godzin dziennie bez przerwy, w tym co najmniej 2 dni w przedziale czasowym od 13.00 do 20.00. - proponowana zmiana: gabinet, zakład rehabilitacji lub fizjoterapii jest czynny co najmniej 5 dni w tygodniu, nie krócej niż 5 godzin dziennie bez przerwy. W sytuacji braku możliwości zwiększenia kontraktu na usługi w zakresie rehabilitacja, wydłużenie czasu pracy zakładu (gabinetu) zwiększy koszty utrzymania placówki nie zapewniając jednocześnie możliwości realizacji świadczenia w codziennym cyklu zabiegowym. Dostępność do świadczeń dla chorych jest zależna od wielkości kontraktu. Zwiększenie kontraktu oraz doszacowanie wartości punktowej procedur, a nie wydłużenie czasu pracy placówki, spowoduje likwidację kolejek oczekujących na świadczenia rehabilitacyjne. W przypadku pracy ambulatorium czy poradni rehabilitacyjnej jest wielokrotnie nierealne aby przyjmowały do godziny 20:00, np. w terenach wiejskich komunikacja zbiorowa często nie kursuje po godzinie 19:00. Poradnie rehabilitacyjne funkcjonujące
na terenach wiejskich lub podmiejskich często znajdują się w Niepublicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej. Zakłady w głównej mierze pracują w formie Podstawowej Opieki Zdrowotnej, która pracuje w godzinach 8:00 18:00. Wydłużenie godzin pracy poradni rehabilitacyjnej spowoduje zakłócenia w funkcjonowaniu NZOZ-ów. W uzasadnieniu do rozporządzenia stwierdzono, że wydłużenie godzin spowoduje większą dostępność do świadczeń przez świadczeniobiorców. Przy obecnych wysokościach kontraktów jest nierealne, aby dostępność do świadczeń zwiększyła się z powodu wydłużenia godzin pracy fizjoterapeutów. Należy też zwrócić uwagę, że w okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną znacznie wzrosną koszty utrzymania zakładów rehabilitacji poprzez większe zużycie mediów.
Ze zdziwieniem przyjmujemy niektóre zapisy zawarte w wykazie oraz warunkach realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej będącym załącznikiem w/w rozporządzenia. Specjalistyczne usługi rehabilitacyjne wymienione w wykazie wymagają, bowiem zatrudnienia specjalisty z danej dziedziny medycyny, co ma wyraz w zapisach dotyczących m. in. zawodu lekarza. Brak jednak takich zapisów dotyczących zawodu fizjoterapeuty pomimo zgłaszanych uwag do rozporządzenia podlegającego wcześniejszym konsultacjom społecznym. W wykazie powinny znaleźć się jasne wymagania personalne dotyczące zatrudnienia specjalisty fizjoterapii, mgr fizjoterapii, licencjata i technika fizjoterapii, których kompetencje zawodowe są zasadniczo różne, a specjalista fizjoterapii nie może być zastępowany przez personel o niższych kwalifikacjach zawodowych, co ma miejsce w proponowanych zapisach rozporządzenia. Załącznik do rozporządzenia Ministra, str. 27, świadczenia realizowane w ramach ośrodka lub oddziału dziennego w tym rehabilitacja dla określonej grupy pacjentów, w szczególności po leczeniu raka piersi, ze stwardnieniem rozsianym, dysfunkcją ręki, z obrzękiem limfatycznym o różnej etiologii i umiejscowieniu, p.1.pp.4 - jest: specjalista w dziedzinie fizjoterapii lub magister fizjoterapii - udziela świadczeń w wymiarze co najmniej 1 etatu Załącznik do rozporządzenia Ministra, str. 38, e, rehabilitacja kardiologiczna, p.1, pp.5. - jest: specjalista w dziedzinie fizjoterapii lub magister fizjoterapii - udziela świadczeń w wymiarze co najmniej 1 etatu Załącznik do rozporządzenia Ministra, str. 40, f, rehabilitacja pulmologiczna z wykorzystaniem metod subterraneoterapii, p.1, pp.7.
- jest: osoba prowadząca rehabilitacje w tym specjalista w dziedzinie fizjoterapii lub magister fizjoterapii - udziela świadczeń w wymiarze co najmniej 1 etatu Załącznik do rozporządzenia Ministra, str. 42, a, rehabilitacja ogólnoustrojowa, p.1, pp.5. Załącznik do rozporządzenia Ministra, str. 45, b, rehabilitacja neurologiczna, p.1, pp.8. Zał. do rozporządzenia Ministra, str. 48 c, rehabilitacja pulmonologiczna, p.1, pp.4. Załącznik do rozporządzenia Ministra, str. 49, d, rehabilitacja kardiologiczna, p.1, pp.3.
Specjalistyczne oddziały stacjonarne wymagają zatrudnienia specjalistów z danej dziedziny medycyny, w tym także fizjoterapii będącej podstawą kompleksowej rehabilitacji. W dotychczasowych założeniach usprawnianie na tych oddziałach mogłoby się odbywać bez nadzoru nie tylko specjalisty, lecz nawet mgr fizjoterapii. Ponadto Rozporządzenie przedstawione do konsultacji zawiera błędne uzasadnienie dotyczące: 1. wpływu na budżet państwa - obecne zapisy powodują zwiększenie wydatków spowodowane zatrudnieniem lekarzy rehabilitacji wpisanych obligatoryjnie do poszczególnych rodzajów rehabilitacji, rozporządzenie nie daje też odpowiedzi na wątpliwości dotyczące konieczności zatrudniania lekarza rehabilitacji oraz porady lekarza rehabilitacji przy pokrywaniu się kompetencji ze specjalistą fizjoterapii, 2. wpływu na rynek pracy - obecne zapisy wymuszają zatrudnienie logopedy, terapeuty zajęciowego i psychologa, 3. wpływu na zdrowie - zapisy przyczyniają się do zmniejszenia jakości udzielania świadczeń opieki zdrowotnej i zmniejszenia bezpieczeństwa, brak np. wyliczeń możliwości pracy fizjoterapeuty na oddziale neurologicznym, 4. zwiększenie dostępności - brak możliwości zwiększenia dostępności poprzez proponowane zmiany dotyczące zwiększenie godzin pracy i zatrudnienie lekarza specjalisty rehabilitacji W oddzielnym uzasadnieniu przedstawiono konieczność wyodrębnienia rehabilitacji onkologicznej - pismo prof. Marka Woźniewskiego. Z wyrazami szacunku Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii Dr n. med. Marek Kiljański