ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Emerytury i renty przyznane w 2015 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 312,0 tys. osób Średni wiek emerytów: Średni wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy: 61,6 lat 52,6 lat Średni staż rencistów z tytułu niezdolności do pracy: 28,5 lat *) Przeciętna wysokość emerytur i rent w momencie przyznania: emerytur: rent z tytułu niezdolności do pracy: rent rodzinnych: 2 000,50 zł 2 154,62 zł 1 557,20 zł 1 667,54 zł *) bez stażu hipotetycznego Warszawa, czerwiec 2016 r.
Opracował: Piotr Kubalczak Gł. Specjalista w Wydziale Aktuarialnym Zatwierdziła: Izabela Tomczyk Wicedyrektor Departamentu Statystyki i Prognoz Aktuarialnych
Uwagi wstępne 1. Dane w tablicach nie zawierają informacji o emeryturach i rentach realizowanych na mocy umów międzynarodowych oraz o emeryturach i rentach pobieranych łącznie ze świadczeniami rolniczymi, a także o emeryturach pomostowych i nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych. 2. 3. 4. W przypadku zbiegu uprawnień do emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy oraz wypłacania 1,5 świadczenia, np. pełnej renty z tytułu niezdolności do pracy inwalidy wojennego i połowy emerytury, w zestawieniach statystycznych świadczeniobiorca występuje tylko raz - jako rencista, z łączną kwotą pobieranych świadczeń. Przeciętna miesięczna wypłata emerytury i renty prezentowana jest łącznie z dodatkami pielęgnacyjnymi i dodatkami dla sierot zupełnych, od 2009 r. łącznie z kwotą okresowej emerytury kapitałowej. Dane zamieszczone w niniejszym opracowaniu dotyczą pełnej zbiorowości emerytów i rencistów, którym świadczenia wypłaca ZUS. Uwaga: Liczby względne (wskaźniki, odsetki) obliczono z reguły na podstawie danych bezwzględnych z większą dokładnością niż podano w tablicach. Objaśnienia znaków umownych Kreska ( - ) Zero ( 0 ) Kropka (. ) Znak iks ( x ) - zjawisko nie wystąpiło - zjawisko istniało, jednakże w ilościach mniejszych od liczb, które mogły być wyrażone uwidocznionymi w tablicy znakami cyfrowymi - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych - wypełnienie pozycji, ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe
Liczba emerytów i rencistów Liczba emerytów i rencistów w 2015 r. Wyszczególnienie Emeryci i renciści ogółem ZUS Emeryci Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy 1 2 3 4 Pobierający - w tys. *) 7 273,8 5 026,4 982,6 rok poprzedni = 100 100,3 101,5 95,0 Osoby pobierające renty rodzinne 5 1 264,8 99,7 Którzy po raz pierwszy podjęli wypłatę - w tys. 312,0 224,4 49,3 38,3 rok poprzedni = 100 123,9 141,8 95,8 90,9 *) przeciętna miesięczna 5
Liczba emerytów i rencistów Liczba emerytów i rencistów w 2015 r. Liczba osób w tys. 5 500 5 000 Emeryci Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy Pobierający renty rodzinne 5026,4 250 Liczba osób w tys. 224,4 4 500 200 4 000 3 500 3 000 150 2 500 2 000 100 1 500 1 000 982,6 1264,8 50 49,3 38,3 500 0 Ogółem ZUS - przeciętna miesięczna 0 Osoby, które po raz pierwszy podjęły wypłatę 6
Wiek emerytów Struktura według wieku i przeciętny wiek emerytów pobierających świadczenie w 2015 r. Wiek w latach Emeryci ogółem ZUS w grudniu 2015 r. Emeryci *), którym przyznano świadczenie w 2015 r. Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 54 i mniej 1,1 2,5 0,1 3,3 7,5 0,2 55-59 2,5 2,6 2,5 2,9 1,0 4,4 60-64 23,0 12,2 30,4 66,2 29,0 93,4 65-69 30,0 31,9 28,7 27,3 62,1 1,9 70 i więcej 43,4 50,8 38,3 0,3 0,4 0,1 w latach Przeciętny wiek: 70,5 71,5 69,8 61,6 62,8 60,7 *) wiek w momencie przyznania emerytury 7
% osób Wiek emerytów Struktura według wieku osób pobierających emerytury w 2015 r. Emeryci pobierający świadczenie ogółem ZUS - wiek w grudniu 2015 r. Emeryci, którym przyznano świadczenie w 2015 r. 70 60 50 40 30 20 10 0 wiek w latach 8
Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Struktura według wieku i przeciętny wiek osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2015 r. Wiek w latach Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy ogółem ZUS w grudniu 2015 r. Osoby *), którym przyznano rentę z tytułu niezdolności do pracy w 2015 r. Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 29 i mniej 0,4 0,4 0,3 2,8 2,9 2,4 30-34 1,1 1,1 1,1 3,8 3,5 4,5 35-39 2,7 2,5 3,1 5,3 4,6 6,8 40-44 4,5 4,1 5,3 7,1 5,6 9,7 45-49 7,1 6,3 8,6 10,5 8,3 14,6 50-54 12,6 10,9 15,9 18,6 15,5 24,3 55-59 26,6 22,9 33,9 33,2 31,9 35,7 60-64 24,6 32,1 10,0 18,1 26,7 2,0 65-69 7,2 8,6 4,4 0,6 1,0 0,0 70 i więcej 13,2 11,1 17,4 0,0 0,0 0,0 w latach Przeciętny wiek: 59,4 59,7 58,8 52,6 53,8 50,3 *) wiek w momencie przyznania renty 9
% osób Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Struktura według wieku osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2015 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy ogółem ZUS - wiek w grudniu 2015 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy, którym przyznano świadczenie w 2015 r. 35 30 25 20 15 10 5 0 wiek w latach 10
Lp. Wiek emerytów Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Przeciętny wiek emerytów w 2015 r. według województw Ogółem 70,5 62,3 1 Dolnośląskie 70,6 62,6 2 Kujawsko-Pomorskie 70,4 62,7 3 Lubelskie 70,5 62,6 4 Lubuskie 70,2 62,6 5 Łódzkie 70,9 62,7 6 Małopolskie 70,9 62,0 7 Mazowieckie 71,6 63,0 8 Opolskie 70,9 62,8 9 Podkarpackie 70,6 62,6 10 Podlaskie 71,2 63,0 11 Pomorskie 70,7 62,8 12 Śląskie 68,7 60,3 13 Świętokrzyskie 70,7 62,7 14 Warmińsko-Mazurskie 70,5 62,6 15 Wielkopolskie 70,3 62,6 16 Zachodniopomorskie 70,5 62,8 Lp. Województwo Przeciętny wiek osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2015 r. według województw Województwo Ogółem ZUS w latach w latach Województwa Przeciętny wiek na koniec grudnia 2015 r. Ogółem ZUS Osoby, którym przyznano emerytury w 2015 r. Przeciętny wiek na koniec grudnia 2015 r. Osoby, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy w 2015 r. Ogółem 59,4 53,3 1 Dolnośląskie 60,8 53,7 2 Kujawsko-Pomorskie 57,6 53,1 3 Lubelskie 60,0 52,5 4 Lubuskie 60,0 54,1 5 Łódzkie 58,2 53,3 6 Małopolskie 61,0 53,5 7 Mazowieckie 58,7 53,4 8 Opolskie 60,2 54,8 9 Podkarpackie 58,4 52,6 10 Podlaskie 59,4 54,2 11 Pomorskie 59,6 53,1 12 Śląskie 60,0 52,8 13 Świętokrzyskie 59,1 53,7 14 Warmińsko-Mazurskie 58,7 53,3 15 Wielkopolskie 58,5 53,2 16 Zachodniopomorskie 60,1 53,9 11
Województwa Wiek emerytów Wiek rencistów z tytułu niezdolności do pracy Przeciętny wiek osób, którym przyznano emeryturę według województw - stan w grudniu 2015 r. Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie Podlaskie Kujawsko-Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Wo_2005 p60 Wiek w latach: * 60,3 (1) 60,4-62,5 (1) 62,6-62,7 (9) 62,8-62,9 (3) 63,0 (2) Dolnośląskie Opolskie Łódzkie Śląskie Świętokrzyskie Małopolskie Lubelskie Podkarpackie Przeciętny wiek osób, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy według województw - stan w grudniu 2015 r. Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie Podlaskie Kujawsko-Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Dolnośląskie Woj2005 p62 Wiek w latach: * 52,5 (1) 52,6-53,6 (9) 53,7-54,7 (5) 54,8 (1) Opolskie Łódzkie Śląskie Świętokrzyskie Małopolskie Lubelskie Podkarpackie * liczba województw 12
Ogółem po ubezpieczonym po emerycie/ Ogółem renciście w odsetkach Uprawnieni do renty rodzinnej Struktura rent rodzinnych w grudniu 2015 według liczby osób uprawnionych i statusu osoby, po której przyznano świadczenie Wyszczególnienie Ogółem renty rodzinne wypłacane z ZUS w grudniu 2015 r. Renty rodzinne przyznane w 2015 r. po ubezpieczonym Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 z tego, do których jest uprawniona: 1 osoba 95,2 89,0 97,0 85,8 81,8 86,3 2 osoby 3,6 7,9 2,3 9,5 11,7 9,3 3 osoby 1,0 2,5 0,6 3,7 5,2 3,5 4 osoby 0,2 0,5 0,1 0,7 0,9 0,7 5 osób 0,0 0,1 0,0 0,2 0,4 0,1 6 i więcej osób 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,1 Średnia liczba osób na jedno świadczenie 1,1 1,2 1,0 1,2 1,3 1,2 Struktura według wieku osób uprawnionych do renty rodzinnej pobierających świadczenie w 2015 r. Wiek w latach Ogółem uprawnieni do renty rodzinnej z ZUS w grudniu 2015 r. po emerycie/ renciście Osoby, którym przyznano renty rodzinne w 2015 r. Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 4 i mniej 0,2 1,0 0,1 2,9 5,5 1,9 5-9 1,0 4,4 0,6 4,8 9,1 3,2 10-14 2,1 9,2 1,1 7,0 13,3 4,6 15-19 4,3 18,6 2,4 12,9 22,8 9,1 20-24 5,7 21,1 3,7 8,4 13,1 6,7 25-29 0,5 1,9 0,3 0,8 1,1 0,6 30-34 0,6 2,5 0,4 1,2 1,6 1,1 35-39 0,9 3,1 0,6 1,6 1,6 1,6 40-44 0,9 3,1 0,7 1,6 1,6 1,7 45-49 0,9 2,7 0,6 1,9 1,2 2,1 50-54 2,7 3,7 2,6 12,0 5,4 14,5 55-59 6,9 7,7 6,8 17,1 10,7 19,6 60-64 9,0 10,0 8,8 8,1 10,3 7,3 65-69 10,4 4,8 11,2 4,8 1,6 5,9 70-74 10,8 2,0 11,9 4,4 0,4 5,9 75-79 14,8 1,8 16,5 4,8 0,3 6,5 80 i więcej 28,3 2,4 31,7 5,7 0,4 7,7 w latach Przeciętny wiek 65,5 35,5 69,5 44,3 29,4 49,9 13 w odsetkach
staż w latach Staż Przeciętny staż *) w latach - stan w grudniu 2015 r. Wyszczególnienie Renty ogółem w 2015 r. Ogółem Renty przyznane w 2015 r. Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety renty z tytułu niezdolności do pracy 23,1 24,1 21,1 28,5 30,2 25,4 renty rodzinne **) 31,8 x x 28,7 x x Przeciętny staż *) w latach według rodzaju świadczenia rentowego - stan w grudniu 2015 r Ogółem w 2015 r. Przyznane w 2015 r. 35 30 25 20 15 10 5 0 renty z tytułu niezdolności do pracy renty rodzinne **) *) **) bez stażu hipotetycznego dla rent rodzinnych staż osoby, po której przyznano rentę; dotyczy rent rodzinnych przyznanych wg dotychczasowych zasad 14
Struktura wg stażu *) osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy - stan w grudniu 2015 r. Staż ubezpieczeniowy w latach Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy Osoby, którym przyznano ogółem w 2015 r. w 2015 r. rentę z tytułu niezdolności do pracy Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 4 i mniej 4,3 4,0 4,8 1,6 1,6 1,5 5-9 9,8 8,5 12,3 6,1 5,4 7,6 10-14 11,6 10,0 14,7 6,1 4,7 8,6 15-19 13,3 12,4 15,0 8,1 6,6 11,1 20-24 14,9 14,8 15,2 11,0 9,0 14,7 25-29 15,4 16,6 13,1 15,0 13,3 18,1 30-34 14,9 15,2 14,4 20,0 19,7 20,6 35-39 10,4 11,6 8,0 19,8 22,5 14,7 40 i więcej 5,4 6,9 2,5 12,3 17,2 3,1 w latach Staż Średni staż 23,1 24,1 21,1 28,5 30,2 25,4 Struktura według stażu *) osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy w 2015 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy ogółem ZUS w grudniu 2015 r. Pobierający renty z tytułu niezdolności do pracy, którym przyznano świadczenie w 2015 r. % 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 4 i mniej 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40 i więcej staż w latach *) bez stażu hipotetycznego 15
Wysokość emerytur i rent i rent Struktura emerytów i rencistów, którym przyznano świadczenie w 2015 r. według wysokości świadczeń w grudniu 2015 r. Wysokość świadczenia *) w zł Ogółem Emeryci Osoby, którym Osoby, Osoby, którym przyznano renty przyznano którym renty z tytułu z tytułu przyznano renty niezdolności niezdolności pracy rodzinne renty do pracy rodzinne w odsetkach Ogółem 600,00 i mniej 600,01-700,00 700,01-800,00 800,01-900,00 900,01-1000,00 1000,01-1200,00 1200,01-1400,00 1400,01-1600,00 1600,01-1800,00 1800,01-2000,00 2000,01-2200,00 2200,01-2400,00 2400,01-2600,00 2600,01-2800,00 2800,01-3000,00 3000,01-3500,00 3500,01-4000,00 4000,01-4500,00 4500,01-5000,00 5000,01 i więcej 100,0 100,0 100,0 100,0 2,1 3,0 - - 2,3 2,1 5,0-2,3 2,6 2,6-4,5 2,7 8,3 10,0 3,4 2,6 6,0 4,8 8,1 6,1 13,8 12,3 9,0 7,3 13,2 13,5 9,6 8,6 11,7 13,1 9,1 8,6 9,9 11,1 7,9 7,7 7,7 9,2 6,7 7,0 5,9 6,3 5,8 6,3 4,3 4,5 5,1 5,7 3,4 3,5 4,3 5,1 2,2 2,3 3,7 4,4 1,5 2,0 6,2 7,4 2,4 4,0 3,5 4,3 1,1 2,2 2,3 2,9 0,5 0,9 1,5 2,0 0,3 0,2 2,6 3,6 0,2 0,1 *) wysokość świadczenia (bez wypłat wyrównawczych) wraz z dodatkami pielęgnacyjnymi dla świadczeniobiorcy i dodatkami dla sierot zupełnych 16
% osób % osób Wysokość emerytur i rent Struktura emerytów i rencistów, którym przyznano świadczenie Emeryci w 2015 i renciści, r. wg wysokości którym przyznano świadczeń świadczenie w grudniu w 2015 2015 r. r. 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 wysokość w zł Struktura osób, którym przyznano emerytury i renty w 2015 r. wg wysokości i rodzajów świadczeń w grudniu 2015 r. Emeryci Osoby, którym przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy Osoby, którym przyznano renty rodzinne 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 wysokość w zł 17