ABC w odchowie prosiąt Minikowo, 2016 1
Tytuł: Autorzy: ABC w odchowie prosiąt Marzena Nowacka St.sp.ds.trzody chlewnej i koni KPODR Minikowo, Stanisław Piątkowski Gł. specjalista ds. trzody chlewnej i koni KPODR oddział w Zarzeczewie Skład i projekt okładki: Jarosław Domiński Nakład: 500 egz. Wydawca: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie 89-122 Minikowo Druk: KPODR w Minikowie 2
Spis treści: I. Wstęp II. III. IV. Warunki ważne dla prawidłowego odchowu prosiąt Znaczenie siary i mleka Okresy krytyczne w odchowie prosiąt V. Podsumowanie VI. Informacje na temat aktualnego zagrożenia ASF w Polsce VII. Zmiany dotyczące znakowaniu i rejestracji trzody chlewnej. 3
4
Wstęp W dzisiejszych czasach dąży się do uzyskania jak najwyższej liczby miotów z jak najliczniejszą grupą prosiąt żywo urodzonych. Uzyskanie kiedyś nieosiągalnej liczby 30 prosiąt rocznie od maciory już niedługo stanie się normą. Jednak zwiększenie liczebności miotów spowodowało, że locha nie jest w stanie bez pomocy i udziału człowieka odchować tak licznych miotów. Odchów prosiąt obok prowadzenia stada podstawowego jest najbardziej wrażliwym momentem w cyklu produkcyjnym. Wymaga on od hodowcy wysokich kwalifikacji i zaangażowania. Właściwa opieka nad prosiętami od momentu urodzenia procentuje podczas dalszej produkcji. Obowiązkiem każdego właściciela zwierząt, jest nie tylko zapewnienie opieki podczas samego porodu, ale również podczas dalszego odchowu z zachowaniem właściwych terminów szczepień i zabiegów weterynaryjnych i zootechnicznych. 5
I. Czynniki warunkujące prawidłowy odchów prosiąt Prace hodowlano selekcyjne doprowadziły do powstania wielu ras, które w większym lub mniejszym stopniu spełniają oczekiwania coraz bardziej wymagającego hodowcy. Jednak aby w pełni wykorzystać osiągnięcia współczesnej genetyki, musimy wobec siebie jako producentów stawiać duże wymagania, co do warunków bytowych w zakresie środowiska i warunków w jakich będą przebywały nowonarodzone zwierzęta. Już niewielkie zachwiania w tym zakresie powodują wiele zaburzeń w organizmie nowonarodzonych prosiąt. Gwałtowna zmiana warunków środowiska jest dla noworodka ogromnym stresem. Do tego dochodzi niedostateczne wykształcenie własnych mechanizmów odporności i termoregulacji, chroniących noworodki przed negatywnym wpływem świata zewnętrznego. Bardzo łatwo zaburzyć fizjologię młodego organizmu nie zachowując podstawowych wymagań z zakresu temperatury czy wilgotności. Stosowanie niewłaściwego lub w niewłaściwy sposób żywienia prosiąt prowadzi również do dużych strat powodowanych wystąpieniem chorób, niskich przyrostów masy ciała, zwiększonych upadków, a tym samym zmniejszenie opłacalności hodowli poprzez np.: zwiększenie kosztów leczenia. Temperatura: Prosięta maja większą powierzchnię oddawania ciepła niż jego produkcja, odmiennie jak u osobników dorosłych. Nowo narodzone zwierzę nie posiada ani sierści ani podskórnej tkanki tłuszczowej, a jego układ termoregulacji wykształca się dopiero po 3 tygodniach życia. Dlatego prosięta tak gwałtownie reagują na nawet najmniejsze zmiany temperatury. Wyziębienie zewnętrznej warstwy ciała powoduje niedokrwienie i niedotlenienie powłok skórnych, co skutkuje zmniejszeniem odporności, sprzyjającej przedostawaniu się patogennych drobnoustrojów. Nadmierne wyziębienie organizmu ( wzmożony proces spalania węglowodanów) to również przyczyna występowania hiperglikemii ( wzrost stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy), a w następstwie hipoglikemii ( gwałtowny spadek glukozy we krwi), która kończy się śpiączką i śmiercią zwierzęcia. Śmiertelność spowodowana nie właściwą ciepłotą ciała mieści się w granicach od 30 70 %, a czasem nawet obejmuje 100% miotu. We właściwych warunkach cieplnych prosięta w pierwszym dniu po urodzeniu wypijają od 300 do 500 ml siary dziennie. W momencie kiedy te warunki zostają zaburzone i zwierzęta znajdują się w niskich temperaturach wypijają zaledwie 110-140 ml siary dziennie. Tak niskie pobranie siary jest powodem spadku odporności organizmu co w konsekwencji prowadzi do występowania licznych schorzeń jelitowych ( biegunek). Spadek hemoglobiny we krwi powo- 6
duje również niedotlenienie tkanek min., również tych w ścianach jelita, a to sprzyja występowaniu zakażeń drobnoustrojami chorobotwórczymi. Właściwa temperatura powietrza dla prosiąt w pierwszych godzinach życia powinna mieścić się w granicach 30 33 C. Utrzymanie idealnej temperatury dla prosiąt, a przy tym nie zapewnienie losze silnego stresu cieplnego jest możliwe wyłącznie przy zastosowaniu osłon odgradzających gniazda (budki dla prosiąt), promienników podczerwieni lub mat grzewczych. Ruch powietrza i wilgotność: Należy zwrócić uwagę na to, że nawet przy zachowaniu optymalnych temperatur zalecanych przy odchowie prosiąt przy zbyt dużym ruchu powietrza straty ciepła z organizmu prosiąt mogą być gwałtownie wzmożone np. przy usytuowaniu kojców w bezpośrednim zasięgu wentylatorów lub też przy stosowaniu ochładzania pomieszczeń polegającym na polewania podłóg i zwierząt wodą. Zmoczenie prosiąt wodą może spotęgować utratę ciepła nawet o około30%. Aby wyrównać straty ciepła powstałe w następstwie stosowania tego typu metod, temperatura powietrza w porodówce powinna być podwyższona o 8 C, a przy utrzymaniu prosiąt w kojcach rusztowych temperatura ekwiwalentna winna być wyższa o 5 C. Wykazano ponadto, że ruch powietrza wynoszący 1.5m/ sekundę powoduje taki efekt strat cieplnych jak spadek temperatury o 10 C w stosunku do wartości optymalnej temperatury. Dlatego mówiąc o komforcie cieplnym w przypadku prosiąt nie można zwracać uwagi jedynie na temperaturę powietrza w pomieszczeniu. Należy ocenić jego wilgotność i ruch przy stałej kontroli ciepłoty podłogi, natężenia promieniowania podczerwonego, a nawet temperatury przegród konstrukcyjnych. Te wartości pozwolą dopiero na obliczenie temperatury efektywnej, ekwiwalentnej lub wielkości ochładzania. Temperatura i wilgotność: a) Wysoka temperatura i wysoka wilgotność. W takim układzie zwierzęta mają ograniczoną możliwość utraty ciepła z organizmu, w skutek utrudnionego parowania bądź zupełnego jego zahamowania. W okresie letnim często stwierdza się występowanie, głównie u loch i knurów, hipertermii. W konsekwencji następuje obniżenie płodności u loch lub też zwiększona zamieralność embrionalna prowadząca do zmniejszenia liczebności miotów. W okresie karmienia następuje ograniczenie pobrania paszy przez maciory przez co zmniejszają się przyrosty prosiąt. 7
b) Niska temperatura i wysoka wilgotność. W takim układzie następuje zwiększona utrata ciepła z organizmu co powoduje spadek produkcji w skutek zachwiania bilansu energetycznego i zaburzenia metabolizmu. Schorzenia jakie są spowodowane tego typu układem termiczno wilgotnościowym to głównie kolibakterioza prosiąt i warchlaków, a także zapalenia płuc i oskrzeli. Wysoka wilgotność przy obniżonej temperaturze prowadzi do spadku odporności ogólnej młodych zwierząt. Zwiększa się również prawdopodobieństwo zakażeń ( drogą kropelkową) między zwierzętami w stadzie. c) Wysoka temperatura i niska wilgotność. Nadmierne wysychanie błon śluzowych oraz pękanie powierzchni skóry, co z kolei sprzyja inwazji drobnoustrojów. Najczęściej występuje w nie właściwie ogrzewanych i wentylowanych pomieszczeniach. II. Znaczenie siary i mleka Siara Pierwszą porcją mleka jest siara. Pobranie jej jest konieczne do wytworzenia u prosiąt odporności immunologicznej organizmu. Szybkie pobranie przez oseski jak największej ilości siary daje im większe szanse na przeżycie, a przede wszystkim umożliwia wytworzenie odporności immunologicznej. Pobranie niedostatecznej ilości siary jest bezpośrednią przyczyną braku energii i małej żywotności prosiąt. Siara w porównaniu z mlekiem zawiera więcej suchej masy, białka i biologicznie aktywnych składników, ma także mniej tłuszczu i laktozy. Pierwsze łyki siary prosięta pobierają zazwyczaj 20 min. po porodzie. Żeby przeżyć prosię musi pobrać 160g siary/kg m.c. Przyrosty masy ciała w okresie pierwszych 24 godz., prosiąt są wskaźnikiem mleczności lochy. Na przyrost 1 g m.c. w pierwszej dobie życia prosięta potrzebują 1,6 g siary. Każde kolejne prosię w miocie obniża przyrost m.c. pozostałych noworodków w pierwszej dobie tylko o 19g, co oznacza, że prosięta te pobierają w pierwszej dobie życia z powodu kolejnego brata lub siostry o 30 g siary mniej. W ciągu pierwszych 2 godzin po porodzie ilość pobranej siary równa jest 5 7% m.c. noworodków. Oseski są w stanie pobrać w pierwszej dobie do 450 g siary, (w tym czasie średnio piją od 210 280 g). Ilość siary pobranej przez poszczególne prosięta z miotu jest zróżnicowana. Czynnikami decydującymi o tym, ile siary wypijają poszczególne oseski są: urodzeniowa masa ciała, kolejność urodzenia oraz liczebność miotu. Prosięta o większej m.c. pobierają więcej siary niż prosięta lżejsze. Stwierdzo- 8
no, że po 5 godzinach od początku porodu zawartość immunoglobulin spada w siarze o połowę w stosunku do wartości początkowej. Po 2-3 dniach siara staje się mlekiem Mleko: Produkcja mleka wzrasta z około 6 kg w drugim dniu laktacji do ok. 11-14 kg/ dzień w 10 dniu laktacji. Szczyt produkcji jest osiągalny około 17 19 dnia ( w zależności od wielkości miotu i przyrostu masy ciała prosiąt.) Lochy o największej wydajności produkują nawet 15 17 kg mleka dziennie. W przeciwieństwie do siary, produkcja mleka związana jest z wielkością miotu ( liczbą prosiąt w miocie, ich masą oraz częstotliwością ssania). Duży wpływ na jej wielkość mają czynniki związane z żywieniem loch i rozsądnym zarządzaniem miotem. Na produkcje mleka wpływa również wiek loch, a największe różnice występują pomiędzy pierwszą i drugą laktacją Mleko matki jest wyłącznym pokarmem prosiąt w pierwszych dniach życia. Nowo narodzone prosięta do prawidłowego rozwoju wymagają odpowiedniej ilości siary w ciągu kilku godzin po urodzeniu, a następnie odpowiedniej ilości mleka przynajmniej przez pierwsze trzy dni życia. Siara ma decydujące znaczenie w przeżywalności prosiąt, natomiast mleko w uzyskaniu prawidłowego wzrostu ( w pierwszym tygodniu mleko też ma wpływ na przeżywalność). Przyczyną mniejszych przyrostów masy ciała prosiąt ssących jest ilość mleka produkowanego przez lochę oraz wielkość spożycia mleka przez prosięta. III. Trzy okresy krytyczne w okresie odchowu prosiąt: Pierwszy okres krytyczny - od urodzenia do 5 dnia. Gwałtowna zmiana warunków środowiska jest dla noworodka poważnym szokiem. Prosięta nie mają jeszcze dostatecznie wykształconych mechanizmów odporności i termoregulacji chroniących je przed negatywnym wpływem środowiska. Młode zwierzęta, system odporności biernej uzyskują przez pobranie jak największej ilości siary. Jest to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu oseska. Nie pobranie odpowiedniej ilości siary jest przyczyną braku energii i małej żywotności prosiąt. Nie możemy również zapomnieć o odpowiednim karmieniu loch, które muszą produkować odpowiednio dużo dobrej jakości mleka. Prosięta mając do dyspozycji dobrej jakości i w odpowiedniej ilości mleko podwajają swoja masę ciała już w ciągu pierwszych siedmiu dni życia. Bardzo istotnym elementem w pierwszym okresie życia prosiąt, a niestety często zapominanym przez hodowców jest zapewnienie prosiętom dostępu 9
do świeżej i czystej wody. Prosięta wykazują większe zapotrzebowanie na wodę ( w przeliczeniu na kilogram masy ciała ) niż organizm dorosłych zwierząt. Podawanie młodym zwierzętom niedostatecznych ilości wody do picia wywołuje stan odwodnienia organizmu. Prosiętom odżywiającym się mlekiem należy już od 2-3 dnia po urodzeniu zapewnić stały dostęp do czystej i świeżej wody. Im wcześniej będą miały dostęp do wody tym prędzej nauczą się ją pobierać. W tym celu należy również zwrócić uwagę na prawidłowo zamontowane poidła. Wskazane są poidła smoczkowe, z których powinna lecieć woda o odpowiedniej temperaturze i jakości (takiej jak do spożycia przez ludzi) Zabiegi wykonywane w tym okresie na prosiętach: 1. Bezpośrednio po urodzeniu prosię powinno zostać oczyszczone z resztek łożyska, śluzu i wytarte do sucha. Pępowinę należy skrócić do około 5 cm, a następnie zdezynfekować np., jodyną. Niekiedy podaje się żelazo wraz z dodatkiem innych mikroelementów i probiotyków w postaci past i w takiej postaci pierwsza dawka żelaza przypada na pierwszy dzień życia. Podaje się je jednak dopiero po pobraniu siary przez prosięta. 2. W drugim dniu życia słabym prosiętom należy podać 1-3 % glukozy w dawce ok. 15ml dootrzewnowo ( ciepłota płynu powinna być zbliżona do względnej ciepłoty ciała). Dobrym rozwiązaniem jest podawanie słabym sztukom preparatów witaminowych, które w sposób zasadniczy poprawiają witalność słabych osesków. W przypadku występowaniu częstych biegunek podaje się prosiętom stosowne probiotyki. W tym czasie należy również przyciąć lub spiłować kiełki, w taki sposób aby nie kaleczyć dziąseł. 3. Trzeciego dnia, w celu zapobiegania anemii, powinno podać się preparat żelazowy. Jeśli podawaliśmy żelazo w postaci pasty pierwszego dnia to właśnie trzeciego dnia przypada termin drugiej dawki. Należy jednak wziąć pod uwagę, że preparaty iniekcyjne są skuteczniejsze niż doustne właśnie ze względu na drogę podania wchłaniania żelaza. W przypadku wystąpienia biegunki nie podaje się preparatów żelazowych. 4. Trzeciego lub czwartego dnia życia powinno się dokonać kastracji knurków i obcięcia ogonków (wysoki poziom odporności biernej zapewnia szybkie gojenie się ran). Wykonywanie w odpowiednim czasie ( do 7 dnia) tego typów zabiegów jest regulowane prawnie, przepisami dotyczącymi dobrostanu zwierząt. W tym samym okresie doustnie podaje się kokcydiostatyk. Również wskazane jest stosowanie witamin z grupy B, szczególnie w przypadku słabych prosiąt. 10
Drugi okres krytyczny - od 5 dnia do około 4 tygodnia życia. Do wieku około 3 tygodni główną rolę w żywieniu prosiąt wciąż jeszcze odgrywa mleko matki. Jednak szybkie tempo wzrostu, zwiększa również zapotrzebowanie na składniki odżywcze, które należy dostarczać młodym zwierzętom dokarmiając je. Uzupełnianie składników musi być właściwe i stosunkowo wczesne. Od 7 dnia życia ( optymalnie trzeciego czwartego, najpóźniej w dziesiątym dniu życia) podaje się mieszanki typu prestarter w celu przyuczenia prosiąt do pobierania paszy. Początkowo ilości podawanej paszy są niewielkie około 50 gram na sztukę (garść na miot) początkowo podawana 1 2 razy dziennie zwiększając częstotliwość do 4-8 razy/ dobę. Korytka w, których zadawana jest pasza powinny być czyste i stabilne. Od 3 tygodnia laktacji produkcja mleka lochy spada. Do tego czasu prosię musi nauczyć się jeść i trawić pokarm inny niż mleko matki. Skutkiem nie wytrenowania przewodu pokarmowego przez zbyt późne podawanie paszy są biegunki. Zbyt późne dokarmianie paszą stała wpływa również na zmniejszenie tempa wzrostu i osłabia odporność, zwłaszcza tuż po odsadzeniu. Pasza powinna być dostarczana do karmideł kilka razy dziennie w takiej ilości aby nie dopuścić do jej zalegania w korytkach, a tym samym nie stwarzać warunków do jej psucia. W tym okresie mogą pojawić się również biegunki, są one jednak najczęściej spowodowane nieprzystosowaniem młodych organizmów do trawienia produktów innych niż mleko, a nie czynnikami chorobotwórczymi. Mieszanki paszowe dla prosiąt powinny zawierać łatwostrawne i wysokoprzyswajalne składniki, takie jak: suszona serwatka, mleko w proszku, soja lub inne hydrolizaty sojowe, mączka rybna, gluten pszeniczny, osocza krwi, a spośród zbóż jęczmień, pszenicę oraz płatki owsiane. Mieszanka dla prosiąt powinna posiadać intensywny aromat ( wanilia, owoce, mączka rybna) stymulujący pobieranie paszy. Trzeci okres krytyczny Odsadzenie Odsadzenie prosiąt od lochy jest dla nich ogromnym stresem. Wynika on głównie ze zmiany żywienia i całkowitego przejścia na pasze stałą, oraz często pogorszenia warunków termicznych. Według dyrektywy Unii Europejskiej, niewolno odsadzać od lochy prosiąt, które mają mniej niż 28 dni (chyba że dobrostan i zdrowie matki mogą być zagrożone). Prosięta mogą być także przemieszczane 7 dni wcześniej, jeżeli są przenoszone do opróżnionych i gruntownie wyczyszczonych oraz dezynfekowanych i przygotowanych pomieszczeń. Muszą to być osobne pomieszczenia odizolowane od sektorów gdzie przebywają maciory. Zwierzęta starsze łagodniej przechodzą proces odsadzenia od matki i lepiej reagują na brak mleka.ustalając termin odsadzenia powinno brać się pod uwagę nie tylko wiek prosiąt, ale także ich masę ciała. Odsadzone pro- 11
się powinno ważyć co najmniej 6,5 7,0 kg. Okres odsadzeniowy wymaga od hodowcy szczególnej ostrożności w zakresie higieny pomieszczeń ( zasada pomieszczenia: czyste, suche i ciepłe). Temperatura w pierwszym tygodniu po odsadzeniu powinna wynosić, w zależności od rodzaju podłogi, od 27 30 C, z możliwością obniżania o 1 C na tydzień. Nieprawidłowości wynikające z niewłaściwej temperatury w pomieszczeniach można zauważyć obserwując zwierzęta, które zbijają się w charakterystyczne grupy kopczyki jeżeli jest in zbyt zimno. Podstawowym problemem okresu poodsadzeniowego jest brak przyzwyczajenia do paszy stałej. Odsadzone prosięta pozbawione matki nie wiedzą gdzie szukać pokarmu. Dlatego komponenty pasz na ten okres muszą być łatwo strawne, a przy tym nie zaburzać niskiego ph przewodu pokarmowego prosiąt i zapobiegać namnażaniu się chorobotwórczych Escherichia coli, powodujących biegunki. Namnażanie bakterii chorobotwórczych w żołądku najskuteczniej ogranicza podanie zakwaszaczy. Ostatnimi czasy oprócz zakwaszania pasz stosuje się szereg prebiotykow i probiotyków. Udowodniono, że zarówno jedne i drugie przyczyniają się do poprawy funkcjonowania jelit, wykorzystania paszy, a co z tego wynika do zwiększenia przyrostów masy ciała u prosiąt w okresie około i poodsadzeniowym. Również stosowanie ziół jako dodatku do pasz wykazało pozytywne działanie na układ pokarmowy młodych zwierząt. Zioła poprzez antybakteryjne i antywirusowe działanie wpływają stymulująco na procesy trawienia. Zwiększają sekrecję enzymów trawiennych, posiadają działanie żółciopędne, rozkurczowe, poprawiają przemianę materii i działają przeciw zapalnie. Podsumowanie: Odchów prosiąt jest jednym z najtrudniejszych, a na pewno najbardziej precyzyjnych etapów w hodowli trzody chlewnej. Dlatego bezwzględnie należy się stosować do podstawowych zasad prawidłowej pielęgnacji, żywienia i utrzymania. Bazą wyjściową do odchowania jak największej ilości prosiąt z miotu, jest dopilnowanie pobrania przez nie właściwej ilości siary, przy równoczesnym zapewnieniu im ciepłego, suchego gniazda, z nieograniczonym dostępem do matki i jej pokarmu. Jest to w pewnym stopniu zależność ponieważ żaden preparat wspomagający nie jest wstanie zastąpić, ani nawet wywołać efektów porównywalnych z działaniem naturalnych immunoglobin pobranych z siarą matki, jednak pobranie nawet odpowiedniej ilości siary przy utrzymaniu zwierząt w niewłaściwych warunkach, nie pozwoli im być odpornym i zdrowym. Należy cały czas podnosić standardy w hodowlach trzody chlewnej. Dobry materiał hodowlany wychodzi tylko z właściwie funkcjonującej fermy gdzie prawidłowo przestrzegano zasad odchowu prosiąt. Dopilnowany i odpowiednio nadzorowany odchów, to klucz do sukcesu w uzyskiwaniu wysokiej produkcyjności i satysfakcjonujących wyników ekonomicznych. 12
ROLNIKU PAMIĘTAJ O REALNYM ZAGROŻENIU AFRYKAŃSKIM POMÓREM ŚWIŃ ZAPAMIĘTAJ!!! Kraj, w którym wystąpi ASF, narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, powodowane upadkami świń, kosztami likwidacji ognisk choroby, a także wstrzymaniem obrotu i eksportu świń, mięsa wieprzowego oraz produktów pozyskiwanych od świń. Szczegółowe informacje na stronach: h p://www.wetgiw.gov.pl/asf h p://www.minrol.gov.pl/ h p://www.kpodr.pl/ VI. INFORMACJE NA TEMAT AKTUALNEGO ZAGROŻENIA ASF W POLSCE Co to jest afrykański pomór świń? Afrykański pomór świń (ASF) to szybko szerząca się, zakaźna choroba wirusowa, na którą podatne są świnie domowe oraz dziki. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF w związku, z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia i życia. Najczęstszym sposobem zakażenia zwierząt jest bezpośredni lub pośredni kontakt ze zwierzętami zakażonymi. W przypadku terenów o wysokim zagęszczeniu gospodarstw utrzymujących świnie, rozprzestrzenianie się wirusa między gospodarstwami jest stosunkowo łatwe za pośrednictwem osób odwiedzających gospodarstwo, jak również przez zakażoną paszę, wodę, wyposażenie oraz skarmianie zwierząt odpadami kuchennymi (zlewkami). W chwili obecnej liczne ogniska ASF występują na terytorium Federacji Rosyjskiej. Dodatkowo ogniska ASF wykryto w 2012r. na Ukrainie, w 2013r. na Białorusi i w 2014r. na Ukrainie i Litwie. W związku z powyższym, Główny Lekarz Weterynarii przypomina o surowych procedurach dotyczących wprowadzenia niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego do UE. Więcej szczegółów pod linkiem: h p://www.wetgiw.gov. pl/asf Jak rozpoznać afrykański pomór świń? 13
U świń mogą pojawić się następujące objawy: liczne upadki (obserwuje się również padnięcia dzików); sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne, lecz liczne wybroczyny w skórze; duszność, pienisty wypływ z nosa; wypływ z worka spojówkowego; biegunka, często z domieszką krwi, wymioty; niedowład zadu; objawy nerwowe w postaci podniecenia, drgawek mięśni i skurczów klonicznotonicznych; ronienia. Podejrzewasz wystąpienie afrykańskiego pomoru świń? Posiadacz zwierząt, który zauważył objawy nasuwające podejrzenie choroby zakaźnej, jest zobowiązany do natychmiastowego zgłoszenia podejrzenia choroby (obowiązek ustawowy obwarowany sankcją karną*). Zgłoszenie należy przekazać do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio albo za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem lub właściwego miejscowo organu samorządu terytorialnego (wójta, burmistrza). *zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr 69, poz. 625 z późn. zm.) 14 Zgłosiłeś podejrzenie afrykańskiego pomoru - co dalej? Po dokonaniu zgłoszenia - do czasu przybycia urzędowego lekarza weterynarii - posiadacz zwierząt zobowiązany jest do: izolacji i strzeżenia w gospodarstwie wszystkich przebywających tam zwierząt; wstrzymania się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów z gospodarstwa, w szczególności mięsa, zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów naturalnych; nie wywożenia z gospodarstwa materiału biologicznego (nasienia,
komórek jajowych, zarodków); uniemożliwienia dostępu osobom postronnym do pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę. Przywożona żywność zawierająca produkty pochodzenia zwierzęcego może zawierać patogeny powodujące niektóre choroby zakaźne zwierząt, w tym afrykański pomór świń. Nie pozwólmy, aby choroby zakaźne zwierząt przedostały się do UE! ZAPAMIĘTAJ!!! Kraj, w którym wystąpi ASF, narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, powodowane upadkami świń, kosztami likwidacji ognisk choroby, a także wstrzymaniem obrotu i eksportu świń, mięsa wieprzowego oraz produktów pozyskiwanych od świń. Główny Lekarz Weterynarii. Źródło: h p://www.minrol.gov.pl/ VII. Zmiany dotyczące identyfikacji i rejestracji trzody chlewnej. Od 18 października 2016 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt. Wprowadzone zmiany maja na celu zapobieganie rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych wśród zwierząt. Zmiany dotyczą, numeru identyfikacyjnego świń oraz sposobu ich tatułowania. Za prawidłowe oznakowanie zwierząt w pełni odpowiada posiadacz zwierzęcia gospodarskiego. Więcej informacji na temat identyfikacji i rejestracji zwierząt na stronach h p://www.minrol.gov.pl/ ; h p://www.kpodr.pl/ Opracowali: Marzena Nowacka St.sp.ds.tzrody chlewnej i koni KPODR Minikowo, Stanisław Piątkowski Gł. specjalista ds. trzody chlewnej i koni KPODR oddział w Zarzeczewie 15
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie 89-122 Minikowo tel. 52 386 72 00, 52 386 72 27 e-mail: sekretariat@kpodr.pl www.kpodr.pl