Afrykański pomór świń aktualna sytuacja oraz zapobieganie chorobie - styczeń 2018r. Inspekcja Weterynaryjna

Transkrypt

1 Afrykański pomór świń aktualna sytuacja oraz zapobieganie chorobie - styczeń 2018r Inspekcja Weterynaryjna

2 Afrykański pomór świń (ASF) jest wirusową chorobą zakaźną i zaraźliwą dotyczącą wyłącznie świń i dzików. Wirus ASF jest niechorobotwórczy dla ludzi i innych gatunków zwierząt. Chore zwierzęta nie można wyleczyć z choroby. Jedyną metodą zwalczania choroby jest postępowanie administracyjne czyli zabicie i utylizacja chorych i podejrzanych o zachorowanie świń.

3 ASF jest chorobą, która po raz pierwszy w historii wystąpiła w Polsce w roku Choroba dostała się do Polski za pośrednictwem chorych dzików, które przekroczyły wschodnią granicę kraju. Wystąpienie ASF ma ogromne konsekwencje ekonomiczne. Kraj, w którym stwierdzono przypadki (u dzików) lub ogniska (u świń) traci m.in. prawo eksportu świń oraz wieprzowiny do innych krajów trzecich.

4 Objawy kliniczne u dzików/świń 1.Zwiększone padnięcia (w ciągu kilku/kilkunastu dni po zakażeniu chore świnie/dziki padają). 2.Gorączka, osłabienie, utrata apetytu, zaburzenia w poruszaniu się, utrata orientacji, ograniczony odruch ucieczki. 3.Problemy w oddychaniu, pienisty lub krwisty wypływ z nosa. 4.Sinica skóry, uszu, boków brzuch, wybroczyny na skórze. 5.Biegunka z domieszką krwi, wymioty. Nie wszystkie objawy pojawiają się jednocześnie!

5 Sytuacja ASF w 2017r w Polsce wg danych na : -81 ognisk u świń w 2017r (104 ogniska od początku epizootii tj r), - 3 ogniska r -724 przypadki u dzików w 2017r, - 77 przypadków 2018r Na stronie mapa z nanoszonymi na bieżąco przypadkami i ogniskami ASF

6 Sytuacja w br ( ) 3 nowe ogniska ASF (ognisko nr 105,106,107), 77 przypadków u dzików (ostatni przypadek nr 981)

7 Strategia zwalczania ASF podstawy działań Podstawy unijne: Dyrektywa Rady 2002/60/WE (stare przepisy, dotyczą działań bezpośrednio związanych ze zwalczaniem ASF: u dzików Plan zwalczania ASF i ognisk u świń działania w ognisku choroby oraz w obszarach zapowietrzonym i zagrożonym) Dyrektywa Rady 2002/99/WE (dotycząca produktów pochodzenia zwierzęcego) Decyzja Komisji 2003/422/WE (podręcznik diagnostyczny) Decyzja Komisji 2014/709/UE (nowe przepisy regionalizacja, restrykcje w obrocie) Decyzja Komisji 2013/426/UE (kontrola środków transportu do przewozu zwierząt) Decyzja Komisji 2016/1452/UE (dodatkowe środki zabezpieczające) Opinie EFSA (European Food Safety Agency) Wspólna unijna strategia zwalczania (2015) Wytyczne UE dotyczące regionalizacji (2015) Prawo krajowe: Ustawa oraz rozporządzenia wykonawcze (implementacja przepisów UE) Program nadzoru (wczesnego wykrywania, monitoring) Program bioasekuracji Plan gotowości

8 Zwalczanie ASF i regionalizacja prawo krajowe ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (nowelizacja Dz.U z !!!) rozporządzenie MRiRW z dnia 6 maja 2015r. w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń; rozporządzenie MRiRW z dnia 6 maja 2015r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń; rozporządzenie MRiRW z dnia 3 kwietnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia Programu bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń na lata

9 Zwalczanie ASF i regionalizacja prawo krajowe ustawa z dnia 5 września 2016r o szczegółowych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 września 2016r w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do spraw działań związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

10 Mapa zagęszczenia dzików w Nadleśnictwach na podstawie inwentaryzacji przeprowadzonej od do r. Zagęszczenie dzików

11 Populacja dzików w woj. wielkopolskim. W sezonie łowieckim 2016/2017 pozyskano dziki. Liczebność wiosną 2017r na podstawie danych z rocznych planów łowieckich dla obwodów dzierżawionych przez koła łowieckie: sztuk dzików. Liczebność wiosna 2017 w poszczególnych ZO PZŁ ZO Poznań 8866 ZO Piła ZO Kalisz 2600 ZO Leszno 1700 ZO Konin

12 Hipotetyczne dystanse rozprzestrzeniania się ASF za pośrednictwem człowieka/środków transportu w bardzo krótkim czasie! Czynnik ludzki stanowi największe ryzyko rozprzestrzeniania się choroby, ze względu na istotny element nieprzewidywalności działań i brak możliwości wiarygodnego prognozowania!

13 EFSA JOURNAL,NAUKOWA OPINIA NT.DRÓG PRZENOSZENIA ASF Drogi zakażenia podczas stwierdzanych u świń domowych w latach ognisk ASF : 38% transport, handel świniami 35% skarmianie resztek kuchennych, odpadów poubojowych itp. Kontakt z zainfekowanym dzikiem jedynie 1,4 %

14 ASF szerzenie się choroby ASF szerzy się stosunkowo wolno w populacji dzików. Prawdopodobieństwo rozszerzenia się choroby z dzików na świnie jest wprost proporcjonalne do nieodpowiedzialnego zachowania się ludzi (hodowcy-myśliwi, transport zwierząt, brak/niewłaściwa bioasekuracja). Zawleczenie na dalekie odległości to wina człowieka.

15 Istotne działania zapobiegawcze w woj. wielkopolskim Działania informacyjne o zagrożeniu i zabezpieczeniu przed ASF, podnoszenie świadomości osób mających kontakt ze świniami i dzikami. Badania dzików padłych i z wypadków komunikacyjnych (W 2017r. zbadano w woj. wielkopolskim 699 szt. dzików( wszystkie wyniki ujemne) ) Szybkie reagowanie na podejrzenia ASF w gospodarstwach utrzymujących świnie lub w środowisku u dzików. Utrzymywanie gotowości do sprawnego zwalczania ASF w województwie Odstrzał sanitarny dzików wzdłuż autostrady A2 (w grudniu 2017r odstrzelono sanitarnie 446 szt. dzików. Odstrzał będzie kontynuowany do r)

16 Wprowadzenie wirusa ASF do stada świń Jedynym sposobem zakażenia stada świń wirusem ASF jest wprowadzenie czynnika chorobotwórczego do stada. ASF nie szerzy się, tak jak wiele innych chorób drogą powietrzną. W Polsce jak dotychczas najważniejszym powodem szerzenia się ASF w populacji świń jest człowiek oraz dziki. Biorąc powyższe pod uwagę ochrona stad przed chorobą nie jest prosta.

17 Najczęstsze przyczyny ognisk ASF w Polsce 1.nielegalny handel chorymi świniami 2.wprowadzenie do gospodarstwa tkanek (tusz) dzików lub świn zanieczyszczonych wirusem ASF (masarze właścicielami chlewni), 3.bezpośredni kontakt między ludźmi i sprzętem z gospodarstw zanieczyszczonych wirusem a gospodarstwami wolnymi od tej choroby, 4.zanieczyszczona ASFV słoma, 5.bezpośredni kontakt świń z dzikami lub ich odchodami.

18 Zasady konieczne do przestrzegania przez producentów i hodowców świń w celu skutecznego zabezpieczenia gospodarstw przed ASF 1.Zakaz wprowadzania do chlewni świń z nieznanych źródeł. 2.Ogrodzenie chlewni uniemożliwiające jakikolwiek bezpośredni lub pośredni - kontakt świń z innymi zwierzętami, w szczególności dzikami. 3.Zakaz wchodzenia na teren gospodarstwa osób postronnych. 4.Zakaz wjazdu na teren gospodarstwa wszelkich pojazdów, a szczególnie samochodów zakładów mięsnych oraz firm utylizacyjnych

19 Zasady konieczne do przestrzegania przez producentów i hodowców świń w celu skutecznego zabezpieczenia gospodarstw przed ASF 5. Obowiązkowa zmiana odzieży ochronnej przed wejściem do pomieszczeń ze zwierzętami. 6. Bezwzględny zakaz stosowania tzw. zlewek. 7. Zakaz wprowadzania na teren gospodarstwa upolowanych/padłych dzików lub wyposażenia służącego do polowań na dziki. 8. Zakaz wykorzystywania słomy lub zielonki zebranych z pól, na których przebywają dziki.

20 Zasady konieczne do przestrzegania przez producentów i hodowców świń w celu skutecznego zabezpieczenia gospodarstw przed ASF 9. Zrezygnowanie z uczestnictwa w polowaniach na dziki przez właścicieli i pracowników chlewni. 10. Utrzymywanie świń w zamkniętych pomieszczeniach (drzwi) i dbałość o to aby w oknach były zamontowane siatki ochronne; chroniące przed ewentualnym świadomym wrzuceniem do chlewni materiału zakaźnego.

21 Jak się zabezpieczać przed ASF? 1. NIE KUPUJ ŚWIŃ NIEWIADOMEGO POCHODZENIA. 2. ZABEZPIECZ ŚWINIE PRZED KONTAKTEM Z DZIKAMI. 3. NIE KARM ŚWIŃ ODPADKAMI KUCHENNYMI. 4.PASZE ZABEZPIECZAJ PRZED DOSTĘPEM ZWIERZĄT WOLNOŻYJĄCYCH. 5.WYŁÓŻ MATY NASĄCZONE ŚRODKIEM DEZYNFEKCYJNYM PRZED WJAZDEM I WYJAZDEM Z GOSPODARSTWA, A TAKŻE PRZED WEJŚCIEM DO POMIESZCZEŃ W KTÓRYCH TRZYMANE SĄ ŚWINIE. 6.NIE POZWÓL, BY WCHODZIŁY OSOBY POSTRONNE. 7.ZAKŁADAJ ODDZIELNY STRÓJ I POZOSTAWIAJ GO W CHLEWNI. 8.PAMIĘTAJ O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I DEZYNFEKCJI. 9. REJESTRACJA W BAZIE ARIMR I ZGŁASZANIE PRZEMIESZCZEŃ DO 7 DNI OD ZDARZENIA. 10. OBSERWUJ STAN ZDROWIA ŚWIŃ

22 Myśliwi/leśnicy - Bioasekuracja -powinni zwiększyć aktywność w zakresie poszukiwania chorych i padłych dzików, -powinni niezwłocznie powiadomić powiatowego lekarza weterynarii o znalezieniu chorego/padłego dzika, -sekcja dzika chorego/podejrzanego może być wykonywana wyłącznie przez lekarza weterynarii, - przestrzegać zasad higieny po polowaniach (nie pozostawiać patrochów z dzika po polowania bez zabezpieczenia). Zakopanie lub utylizacja. -kontakt z krwią zwierzęcia zakażonego stanowi największe zagrożenie zakażenia innych osobników; dezynfekować sprzęt łowiecki), -nie powinni hodować świń, - myśliwi/leśnicy po polowaniu, powinni unikać wchodzenia do chlewni, - lek. wet. myśliwy powinien unikać wchodzenia do chlewni w czasie min. 48 godz. od polowania oraz przestrzegać zasad dezynfekcji pojazdu, zmiany obuwia i odzieży.

23 Dziękuję za uwagę