Techniczne i pozatechniczne działania na rzecz ochrony powietrza i przeciwdziałania zmianom klimatu w rozproszonych źródłach spalania małej mocy

Podobne dokumenty
regard to ecodesign requirements for solid fuel boilers, Brussels, XXX [ ](2013) XXX draft, Tabela 1a, Załącznik 1.

Niskoemisyjne techniki spalania paliw stałych w instalacjach małej mocy (ISMM)

Czyste ciepło z paliw stałych dla sektora komunalno-bytowego - techniczne i pozatechniczne działania w aspekcie tzw. ustawy antysmogowej oraz KPOP

URZĄDZENIA GRZEWCZE NA PALIWA STAŁE MAŁEJ MOCY.

Techniczne uwarunkowania produkcji czystej energii z paliw stałych dla sektora komunalnobytowego

Spalanie biomasy drzewnej, a oddziaływanie na środowisko - instalacje małej i średniej mocy

POLSKA IZBA EKOLOGII. Załącznik 2. Opracował: dr inż. Krystyna Kubica

Czyste ciepło z paliw stałych w instalacjach małej mocy Stan aktualny i przyszło ć

Emisja pyłu z instalacji spalania paliw stałych, małej mocy

dr inż. Katarzyna Matuszek

POLSKA IZBA EKOLOGII. Propozycja wymagań jakościowych dla węgla jako paliwa dla sektora komunalno-bytowego

PLATFORMA PRODUCENTÓW NISKOEMISYJNYCH URZĄDZEŃ GRZEWCZYCH I KWALIFIKOWANYCH PALIW STAŁYCH PRZY POLSKIEJ IZBIE EKOLOGII

NISKA EMISJA. -uwarunkowania techniczne, technologiczne i społeczne- rozwiązania problemu w realiach Polski

Nie taki węgiel straszny jak go malują Omówienie właściwości ogrzewania paliwami stałymi (nie tylko węglem). Wady i zalety każdego z paliw

Możliwości poprawy jakości powietrza w Polsce mity i rzeczywistość

UCHWAŁA NR XLIV/548/17 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. z dnia 24 października 2017 r.

Szkolenie techniczne Urządzenia grzewcze małej mocy na paliwa stałe wyzwania środowiskowe, technologiczne i konstrukcyjne Katowice

Rynek nowoczesnych urządzeń grzewczych na paliwa stałe. Krystyna Kubica, PIE ; Szymon Liszka, FEWE Katowice, 24 luty 2017 r.

Wymagania ekoprojektu dla urządzeń grzewczych na paliwa stałe Piotr Łyczko

SPALANIE PALIW STAŁYCH W KOTŁACH C.O.

ZASADY WYZNACZANIA KRYTERIALNEGO PARAMETRU OCENY ENERGETYCZNO-EKOLOGICZNEJ KOTŁÓW MAŁEJ MOCY NA PALIWA STAŁE

Polskie technologie stosowane w instalacjach 1-50 MW

ZASADY WYZNACZANIA KRYTERIALNEGO PARAMETRU OCENY ENERGETYCZNO-EKOLOGICZNEJ KOTŁÓW MAŁEJ MOCY NA PALIWA STAŁE

MINISTERSTWO ŚRODOWISKA SEKRETARZ STANU PEŁNOMOCNIK RZĄDU DS. POLITYKI KLIMATYCZNEJ Paweł Sałek

INSTALACJE SPALANIA MAŁEJ MOCY NA PALIWA STAŁE W

Część I. Obliczenie emisji sezonowego ogrzewania pomieszczeń (E S ) :

Wymagania ekoprojektu dla urządzeń grzewczych na paliwa stałe Piotr Łyczko

STANOWISKO KONWENTU MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW RP z dnia 17 kwietnia 2012 r.

Tabela 7. Wskaźniki emisji i sprawność energetyczna dla ogrzewacza pomieszczeń (piec

Katowicki Węgiel Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PALIW KWALIFIKOWANYCH PRODUKOWANYCH PRZEZ KATOWICKI WĘGIEL SP. Z O.O.

STAN AKTUALNY I PERSPEKTYWY PRODUKCJI KWALIFIKOWANYCH PALIW WEGLOWYCH W POLSCE W ŚWIETLE STRATEGII ENERGETYCZNEJ I ŚRODOWISKOWEJ

Dyrektywa IPPC wyzwania dla ZA "Puławy" S.A. do 2016 roku

Nowe paliwo węglowe Błękitny węgiel perspektywą dla istotnej poprawy jakości powietrza w Polsce

Działania Województwa Małopolskiego w zakresie ochrony powietrza Jacek Krupa

Kadm i rtęć w produkcji energii z paliw stałych w energetyce rozproszonej. Krystyna Kubica, Politechnika Śląska, Gliwice

Uchwały antysmogowe wynikiem działań zmierzających do poprawy jakości powietrza

I MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA DREWNO POLSKIE OZE

Eksploatacja kominków i ogrzewaczy w świetle zapisów uchwały antysmogowej dla Małopolski. Robert Wojtowicz

Uwarunkowania czystego spalania paliw stałych w domowych kotłach c.o. i piecach. Cz.3-Nowoczesne instalacje kotłowe

Zanieczyszczenia powietrza, ich główne źródła. Sytuacja Polski na tle Europy

Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.

ENERGETYKA A OCHRONA ŚRODOWISKA. Wpływ wymagań środowiskowych na zakład energetyczny (Wyzwania EC Sp. z o.o. - Studium przypadku)

Doświadczenia IChPW w badaniach energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. według normy PN-EN 303-5:2012

Ochrona powietrza wyzwania dla administracji rządowej i samorządowej

dla województwa dolnośląskiego z wyłączeniem m. Wrocław i miejscowości uzdrowiskowych

KOKS OPAŁOWY PALIWO EKOLOGICZNE I EKONOMICZNE

KOTŁY C.O. ZASILANE PALIWEM STAŁYM

Możliwości ograniczenia emisji zanieczyszczeń z instalacji spalania paliw stałych małej mocy w Polsce w kontekście

Założenia i realizacja Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego

Oferta Kompanii Węglowej S.A. dla sektora ciepłownictwa

Możliwości techniczno-technologiczne poprawy jakości powietrza w sezonie grzewczym

Niska emisja sprawa wysokiej wagi

PALIWA WEGLOWE DO WYSOKOSPRAWNYCH URZĄDZEŃ GRZEWCZYCH MAŁEJ MOCY ZALECENIA JAKOŚCIOWE PROGNOZA PODAŻY I POPYTU

Badania uwalniania rtęci w procesie spalania węgla i biomasy w gospodarstwach domowych

Produkcja kotłów małej mocy opalanych paliwami stałymi stan aktualny i perspektywy rozwoju

Zespół roboczy ds. ograniczania niskiej emisji w województwie śląskim. Grupa techniczna. Aleksander Sobolewski, Jolanta Kopyczyńska

Małopolska walczy o czyste powietrze

Efektywność energetyczna i emisje zanieczyszczeń w źródłach małej mocy zagroŝenie dla środowiska i zdrowia człowieka, moŝliwości jego ograniczenia

Aktualizacja Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

Jak walczyć z niską emisją w praktyce?

Projekty uchwał w sprawie ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw dla województwa dolnośląskiego

Programy PONE oraz programy gospodarki niskoemisyjnej dobre praktyki rozwiązań, w świetle aktualnych uregulowań prawnych i źródeł finansowania.

ZAŁOŻENIA DO UCHWAŁY WYNIKAJĄCEJ Z REGULACJI ART. 96 USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA DLA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO

Standardy emisyjne dla instalacji spalania o mocy do 500 kw (1MW?)

PALIWA WEGLOWE DO WYSOKOSPRAWNYCH URZĄDZEŃ GRZEWCZYCH MAŁEJ MOCY ZALECENIA JAKOŚCIOWE PROGNOZA PODAŻY I POPYTU

- ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

Rynek kotłów na biomasę w Polsce. Podsumowanie 2013 roku

Dlaczego pompa ciepła powietrze woda? dr hab. inż. Paweł Obstawski

Działania regionalne na rzecz ochrony powietrza

Ograniczanie niskiej emisji ze szczególnym uwzględnieniem sektora bytowo - komunalnego

Zespół roboczy do spraw ograniczania niskiej emisji w województwie śląskim. Grupa techniczna. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego

Jak małopolskie gminy radzą sobie z wdrażaniem uchwały antysmogowej?

Wielowariantowa analiza eliminowania pozaklasowych źródeł

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (2017/C 076/02) (1) (2) (3) (4) Miejscowe ogrzewacze pomieszczeń na paliwo stałe

Aktualizacja Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

Uchwała antysmogowa - wyniki prac zespołu ds. jakości powietrza w województwie dolnośląskim

Aktualizacja Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski

Jak poprawić jakość powietrza w województwie śląskim?

Załącznik do Uchwały Nr Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Krakowie z dnia 18 maja 2016 r. PROGRAM

Obniżenie poziomu niskiej emisji w Mszanie Dolnej wymiana starych kotłów, pieców i urządzeń grzewczych na paliwa stałe w indywidualnych

69 Forum. Energia Efekt Środowisko

Uwarunkowania czystego spalania paliw stałych w domowych kotłach c.o. i piecach. Cz.2-Spalanie paliw stałych, instalacje małej mocy

Prezentuje: dr Janina Fudała prof. IETU Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Miejsce i data: 23 luty 2017 r.

Opracowanie: Zespół Zarządzania Krajową Bazą KOBiZE

Jak walczyć z niską emisją w praktyce?

Załącznik nr 2B do Kontraktu. Paliwo

PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. tworzą trzy elektrownie:

Aktualizacja Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

Rynek kotłów i urządzeń na biomasę w Polsce. Podsumowanie 2012 roku

NISKOEMISYJNE PALIWA WĘGLOWE - oczekiwania społeczne, możliwości technologiczne i oferta rynkowa

Działania antysmogowe w województwie śląskim

Rynek kotłów na biomasę w Polsce

z Programu ochrony powietrza

INSTYTUT CHEMICZNEJ PRZERÓBKI WĘGLA CENTRUM INNOWACJI TECHNOLOGICZNYCH

ELEKTROWNIA SKAWINA S.A.:

Doświadczenia. Województwa Małopolskiego. w zakresie wdrażania Programu ochrony powietrza

UCHWAŁA ANTYSMOGOWA. Częstochowa, r.

Działania na poziomie krajowym na rzecz poprawy jakości powietrza w Polsce

Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta Kościerzyna. Projekt. Prezentacja r.

Transkrypt:

Techniczne i pozatechniczne działania na rzecz ochrony powietrza i przeciwdziałania zmianom klimatu w rozproszonych źródłach spalania małej mocy Krystyna Kubica kkubica@pie.pl CZYSTE NIEBO NAD POLSKĄ, Polityka klimatyczno-energetyczna.. Katowice, 22 czerwca 2015r.

Plan prezentacji: emisja zanieczyszczeń środki techniczne redukcji emisji zanieczyszczeń technika paliwo uregulowania prawne dobre praktyki, edukacja możliwości redukcji emisji ze źródeł rozproszonych

Czynniki sprawcze i presje poprawy jakości powietrza - diagnoza Wszyscy mamy prawo oddychać czystym powietrzem Kontrola, monitorowanie diagnoza stanu : Wypełnienie międzynarodowych zobowiązań: Konwencji LRTAP, UNCEE i EMEP. Inwentaryzacja obejmuje: wszystkie sektory gospodarki (KOBIZE IOŚ PIB) Czynniki sprawcze działania: gospodarka, zrównoważony rozwój, racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych, odnawialne źródła energii (OZE), ochrona zdrowia, środowiska i infrastruktury Presje działania: - prawodawstwo: konwencje międzynarodowe (ONZ, UNEP, dyrektywy UE, uregulowania krajowe, standardy/normy produktowe - zapotrzebowanie rynku, oczekiwania konsumentów, efektywność energetyczna dla maksymalizacji ekonomiki - świadomość społeczna - koszty zewnętrzne koszty opieki zdrowotnej; przedwczesna umieralność, absencja w pracy

Techniczne środki: zapotrzebowanie na energię efektywność wykorzystania energii pierwotnej paliwa czystsze paliwa kopalne, OZE technologie BAT pierwotne i wtórne metody Prawodawstwo: Dyrektywy UE Krajowe uregulowania - standardy emisji (obligatoryjne, dobrowolne) - standardy jakości paliw, - kontroli ISMM REDUKCJA EMISJI techniczne i poza-techniczne środki OGRANICZANIE EMISJI Jakość Powietrza Zdrowie Uwarunkowania Dostępność źródła energii Koszty, ekonomia! Poza-techniczne środki: Dobre praktyki ISMM (ang. SCIs) Strategiczne programy poprawy jakości powietrza Edukacja Źródła rozproszone (<1/5MW; <40m, SCIs, MCP) NISKA EMISJA!!!

Emisja zanieczyszczeń - DIAGNOZA Główne źródła emisji TSP, PM10, PM2.5, WWA: - produkcja energii - sektor komunalno-bytowy - transport - przemysł Paliwa stałe w gospodarstwach domowych około 4 mln gosp. domowych (70%) korzysta z paliw stałych około 97% na terenach wiejskich około 80% w miastach paliwa stałe roczne zużycie 8-9 mln ton węgla 7-8 mln ton drewna Brak krajowych uregulowań dot. standardów emisji dla instalacji <1MW Brak standardów jakości paliw stałych Brak nadzoru rynku paliw stałych Brak nadzoru/kontroli stanu jakości ISMM Źródło: Na podstawie danych z Raportu KOBIZE htp://www.kobize.pl/materialy/inwentaryzacje_krajowe/2013/iir%20_poland_2013.pdf Emisja CO2 ok. 320 Gg/rok, spalanie paliw 298 Gg/rok - produkcja energii : 55,3% - transport: 15,1% - energetyka rozproszona 17,3% (gosp. indywid. 10,7 %,;usługi, instytucje 3,2 %; rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo 3,4%) http://www.kobize.pl/uploads/materialy/inwentaryzacje_krajowe/2014/nir-2014-pl-en-v1.3.pdf

Instalacje spalania paliw stałych małej mocy ISMM (ang. SCIs) i średniej mocy ISSM (ang. MCPs) SCIs <1MW; MCPs 1-50MW Emisja zanieczyszczeń techniki spalania jakość paliwa Sektor Sektor mieszkal. Usługi Przemysł Typ Kotły domowe Kominki Piece Kotły budynki użyt. publicznej Kotły średniej mocy instytucje MŚP Duże instalacje handel, przemysł - kotły 5 kw 15 kw 50 kw 300 kw 5 MW 20 MW 50 MW Paliwa Inne Biomasa np. drewno Słoma pelety Antracyt Torf Brykiety Węgiel brunatny Koks Węgiel kamienny Koks naftowy Preparatory Studies for Eco-design Requirements of EuPs (II) [TREN/D3/390-2006/Lot15/2007/S07.74922] 2007-2009; S. Mudgal, L. Turunen BIO IS France, R. Stewart M. Woodfield, AEAT UK, K. Kubica, R. Kubica; http://www.eceee.org/ecodesign/products/solid_fuel_small_combustion_installations/bio_eup_lot%2015_task1_final.pdf

Prawodawstwo UE źródła spalania Źródła przemysłowe: Dyrektywa 2010/75/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (wersja przekształcona IPPC) Dyrektywa 2000/76/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów Instalacje spalania średniej mocy; MCP Medium Combustion Plants 1-50MW Propozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca graniczne wielkości emisji określonych zanieczyszczeń do powietrza z instalacji spalania średniej mocy (MCP Directive); Bruksela 18.12.1013, COM (2013) 919 final, 2013/0442 (COD); http://ec.europa.eu/environment/air/pdf/clean_air/medium%20combustion%20plants_en_annexes.pdf Instalacje pozaprzemysłowe, rozproszone Instalacje spalania malej mocy 1MW/5MW: Dyrektywa 2009/125/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów zużywających energię zwana Dyrektywą EuP (ang. Energy using Products). http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv; http://www.eceee.org/ecodesign Normy produktowe; EN 303-5:2012 itd. Brak krajowych uregulowań dot. standardów emisji dla instalacji <1MW!!

Wymagania Dyrektywy 2009/125/WE (ErP), Ekoprojekt dla kotłów 500kW, 13.10.2014r. Commission Regulation (EU) No /.. of XXX implementing Directive 2009/125/EC of the European Parliament and of the Council with regard to ecodesign requirements for solid fuel boilers). Rodzaj stałego paliwa Sezonowa sprawność energetyczna Rok obowiązywania od 2020 (1) Sezonowa emisja zanieczyszczeń (4) Pył (PM) OGC CO NO x % mg/m 3 mg/m 3 mg/m 3 mg/m 3 Automatyczne zasilanie paliwem Biopaliwa 75 (2) ; 77 (3) 40 20 500 200 Kopalne 75 (2) ; 77 (3) 40 20 500 350 Ręcznie zasilane paliwem Biopaliwa 75 (2) ; 77 (3) 60 30 700 200 Kopalne 75 (2) ; 77 (3) 60 30 700 (1) Państwa Członkowskie UE mogą wdrożyć do prawa narodowego wcześniej, przed rokiem 2020; (2)dla kotłów o mocy 20kW oznaczany tylko dla mocy nominalnej; (3)dla kotłów o mocy 20kW, (4) odniesiona do spalin suchych, 0 C, 1013 mbar, o zawartości 10%O2 Sezonowa efektywność energetyczna, %, ηson = 0,85 ηp + 0,15 ηn Sezonowa wartość emisji, Es = 0,85 Es,p + 0,15 Es,n Wyłączone kotły na biomasę niedrzewną Instalacje o mocy 0,5-1MW: w przeglądzie rozporządzenia dot. postępu technicznego do 1 stycznia 2022 rozważenie zasadności objęcia dyrektywą www.pie (http://www.pie.pl/aktualnosci/ostatnie-posiedzenie-kr-ke-ds-ekoprojektu-dla-kotlow-i-ogrzewaczy-pomieszczen-na-pl.html) 350

Wymagania Dyrektywy 2009/125/WE (ErP), Ekoprojekt dla ogrzewaczy pomieszczeń, 14.10.2015 Oryg: Commission Regulation (EU) No /.. of XXX implementing Directive 2009/125/EC of the European Parliament and of the Council with regard to ecodesign requirements for solid fuel local space heaters Urządzenie Sezonowa efektywność energetyczna Rok obowiązywania 2022 (1) Sezonowa emisja zanieczyszczeń, (6) Pył (PM) OGC CO NO x Ogrzewacze pomieszczeń, otwarte Ogrzewacze pomieszczeń zamknięte Piece peletowe % mg/m 3 (2) g/kg (3) mg/m 3 mg/m 3 mg/m 3 30 50 6 120 2000 65 40 5 120 1500 200 (4) 300 (5) 200 (4) 300 (5) 79 20 2,5 60 300 200 Kuchnie 65 40 5 120 1500 200 (4) 300 (5) (1) Państwa Członkowskie UE mogą wdrożyć do prawa narodowego wcześniej, przed rokiem 2022; (2)oznaczany metodą grzanego filtra; (3) oznaczany metodą tunelu rozcieńczającego; (4) dla stałych biopaliw, (5) dla stałych paliw kopalnych, (6) odniesiona do spalin suchych, 0 C, 1013 mbar, o zawartości 13%O2. www.pie (http://www.pie.pl/aktualnosci/ostatnie-posiedzenie-kr-ke-ds-ekoprojektu-dla-kotlow-i-ogrzewaczy-pomieszczen-na-pl.html)

Standardy emisji dla instalacji spalania <1MW standardy produktowe dla kotłów - PN EN 303-5:2012 (<0,5MW) Sposób zasilania paliwem Paliwo Nominalna moc cieplna kw Klasa 3 Graniczne wartości emisji (GWE) CO OGC Pył (TSP) mg/m 3 przy 10 % O a 2 Klasa 4 Klasa 5 Klasa 3 Klasa 4 Klasa 5 Klasa 3 b Klasa 4 Klasa 5 Ręczny Automatyczny Biogeniczne Kopalne Biogeniczne Kopalne 50 5000 1200 700 150 50 30 150 > 50 150 2500 100 150 > 150 500 1200 100 150 50 5000 150 125 > 50 150 2500 100 125 > 150 500 1200 100 125 50 3000 1000 500 100 30 20 150 > 50 150 2500 80 150 > 150 500 1200 80 150 50 3000 100 125 > 50 150 2500 80 125 > 150 500 1200 80 125 75 60 60 40 Propozycja krajowych standardów <1MW, Klasa 3 od stycznia 2016/17 Klasa 4 od stycznia 2018 roku Klasa 5 od stycznia 2020 roku Załącznik nr1 do pisma nr PIE/1/2014 z dnia 6 stycznia 2013r, Katowice, do Dyrektora Departamentu Górnictwa Ministerstwo Gospodarki w/s. Uwag i propozycji zapisu do protokołu ze spotkania w Ministerstwie Gospodarki w dniu 18 grudnia 2013r.)

Projekt Dyrektywy MCP 1-50MW - porównanie standardów emisji zapisanych w projekcie MCP oraz Rozporządzeniu Min. Śr. obecnie obowiązującym dla paliw stałych (mg/nm³), 6%O 2. Zanieczyszczenia Dyrektywa MCP (1) Rozporządzenie MŚ źródła istniejące, wegiel (2) Istniejące 1 50MW Nowe 1 50MW Oddane do użytku przed 29-03-1990 Oddane do użytku po 29-03-1990 1 5MW 5 50MW 1 5MW 5 50MW SO 2 400/200 a) 400/200 a) 1500 1500 1300 NOx 650 300 400 400 400 Pyły/TSP 30 **) 20 ***) 700/200*) 400/100*) 630/200*) 400/100*) a) biomasa *) do 31 grudnia 2015/po 1 stycznia 2016 **) 45 mg/nm3 dla obiektów o mocy cieplnej do 5 MW ***) 25 mg/nm3 dla obiektów o mocy cieplnej do 5 MW (1) Projekt Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza ze średnich obiektów energetycznego spalania, COM(2013) 919 final, 2013/0442 (COD), Bruksela, 18.12.2013 r.). (2) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz.U. 2014 poz. 1546).

Techniczne środki metody pierwotne ISMM (urządzenie grzewcze komin) paliwo stałe Rodzaj i jakość paliwa własności odpowiednie dla typu urządzenia grzewczego: - wartość opałowa - uziarnienie, zaw. wilgoci i części lotnych - zaw. popiołu, Cl, S i metali ciężkich Jakość urządzeń/technologia spalania rozwiązania BAT w odniesieniu do dyrektywy Ekprojekt i normy PN EN 303-5:2012: - wysoka sprawność η - niska emisja CO, LZO, TOC (WWA, PCDD/Fc), NOx oraz pyłu (TSP, PM10, PM2.5) - korzystne zastosowanie magazynowania ciepła/ zbiorniki buforowe Komin/emitor konstrukcja odpowiednia dla urządzenia grzewczego Eksploatacja: dobre praktyki, edukacja!!! Konserwacja, kontrola zgodnie z krajowymi uregulowaniami znacząca rola służb kominiarskich KOSZTY EFEKTY http://www.dnacleansweepchimney.com/services.html Kubica K.; Dobre praktyki produkcji energii cieplnej dla indywidualnego i komunalnego ogrzewnictwa. Paliwa stałe. ISBN: 83-918298-7-1; Katowice 2006; httpolskiklubekologiczny.org.pl

Techniczne środki redukcji emisji metody pierwotne Kategoria urządzeń (przenoszenie ciepła) - bezpośrednie ogrzewanie: kominki, ogrzewacze pomieszczeń, piece - pośrednie ogrzewanie: kotły Rodzaj urządzenia (sposób podawania paliwa): - ręczny załadunek - automatyczny załadunek Rodzaj paliwa stałego: - paliwa kopalne - stałe biopaliwa Pierwotne sposoby redukcji emisji organizacja procesu spalania (zasada 3T): współprądowy (BAT) prąd krzyżowy dystrybucja powietrza spalania katalityczne dopalanie T eprzeciwprądowy chn ika spalania d olneg o w całej obję tości złoża. S PAL IN Y W ar st w a p a liw a P O W IE TR ZE Prąd T ec hnika krzyżowy s pala nia dolne go w c zęści o bjętoś ci zło ża. W ar st w a W p a ar liw stw a a pa liw a P ieco kuchnie P iece c era mic zne P iece s ta ło palne K otły komo ro w e 2 S P AL IN Y P O W IE TRZE A 1 B K otły komo ro w e Współprądowy T ec hnika s pala nia gór nego w częś ci obję to ści złoża. S P ALIN Y W ar stwa p aliwa D O ZO W AN IE PA LIW A P O W IE T R ZE 3 C K otły reto rto w e K otły komo ro w e mia ło w e N AT U R A L N Y D O P Ł YW Kubica K., at al., Small combustion instalations: Technique, emissions and measures for emission reduction., EUR 23214 EN, ISBN 978-92-79-08203-0; http://publications.jrc.ec.europa.eu/

CO, LZO, TSP [g/gj]; WWA [mg/gj]; PCDD/F [ng/gj] CO, VOC, PM [g/gj], PAHs [mg/gj], PCDD/F [ng/gj]. CO, LZO, TSP [g/gj]; WWA [mg/gj]; PCDD/F [ng/gj] Emisje z instalacji spalania małej mocy 6000 Biomasa 5000 Węgiel 4000 3000 2000 Piec Kocioł ręczny 1000 Piec Stove 0 Kocioł Boilers (manual ręczny fuelled) CO VOC Kocioł Boilers automatyczny (mechanic fuelled) PM (TSP) WWA PAHs PCDD/F Figure 1: Emission factor of pollutants for coal fulled residental heating appliances Rodzaj paliwa i jego jakość Organizacja procesu spalania 3T Kocioł automatyczny Kubica K., at al., Small combustion instalations: Technique, emissions and measures for emission reduction., EUR 23214 EN, ISBN 978-92-79-08203-0; http://publications.jrc.ec.europa.eu/ WWA

Sprawność energetyczna i emisyjna automatycznych kotłów węglowych BAT Parametr Jedn. Max. Sprawność, (wart. opał.) % 89 Emisja CO* mg/m 3 190 Emisja PM* (bez oczyszcz.) mg/m 3 40 (1) Emisja NOx mg/m 3 270 Emission of OGC* mg/m 3 10 Preparatory Studies for Eco-design Requirements of EuPs (II) [TREN/D3/390-2006/Lot15/2007/S07.74922] 2007-2009; S. Mudgal, L. Turunen BIO IS France, R. Stewart M. Woodfield, AEAT UK, K. Kubica, R. Kubica; http://www.eceee.org/ecodesign/products/solid_fuel_small_combustion_installations/bio_eup_lot%2015_task6_final.pdf

Sprawność energetyczna i emisyjna kotłów peletowych BAT Parametr Jedn. Max. Sprawność, (wart. opał.) % 92 Emisja CO* mg/m 3 150 Emisja PM* (bez oczyszcz.) mg/m 3 30 Emisja NOx mg/m 3 140 Emission of OGC* mg/m 3 4 Preparatory Studies for Eco-design Requirements of EuPs (II) [TREN/D3/390-2006/Lot15/2007/S07.74922] 2007-2009; S. Mudgal, L. Turunen BIO IS France, R. Stewart M. Woodfield, AEAT UK, K. Kubica, R. Kubica; ttp://www.eceee.org/ecodesign/products/solid_fuel_small_combustion_installations/bio_eup_lot%2015_task6_final.pdf

Parametry kotłów typu BAT ręcznie zasilanych drewnem kawałkowym Parametr Unit BAT Sprawność energetyczna Emisja, 13%O2 % 92 CO mg/m 3 100 TSP (bez odpylania) mg/m 3 20 NOx mg/m 3 90 OGC mg/m 3 4 Preparatory Studies for Eco-design Requirements of EuPs (II) [TREN/D3/390-2006/Lot15/2007/S07.74922] 2007-2009; S. Mudgal, L. Turunen BIO IS France, R. Stewart M. Woodfield, AEAT UK, K. Kubica, R. Kubica SUT Poland; http://www.eceee.org/ecodesign/products/solid_fuel_small_combustion_installations/bio_eup_lot%2015_task6_final.pdf

[g/gj] Porównanie emisji zanieczyszczeń dla kotłów c.o. typu BAT, opalanych gazem, olejem, peletami i węglem 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 NOx jako NO2 TSP x 10 SO2 CO OGC x 10 Gaz Olej Pelety drzewne Węgiel Redukcja emisji toksycznych zanieczyszczeń wskutek zastosowania rozwiązań typu BAT Bez wtórnych metod ograniczenia emisji (bez układu odpylania) Kubica K., at al., Small combustion instalations: Technique, emissions and measures for emission reduction., EUR 23214 EN, ISBN 978-92- 79-08203-0; http://publications.jrc.ec.europa.eu/

emis ja P M [mg /m Stan techniki ISMM zasilanych paliwami stałymi w Polsce (typu BAT) 200 180 3 ] prz y 10% O 2 160 140 120 100 P M (retorta) [mg/m3] P M (tłok)[mg/m3] klas a 3 E N 303-5:2012 klas a 4 E N 303-5:2012 80 60 40 klas a 5 E N 303-5:2012 wymagania E c odes ign protokół LR TAP 20 0 0 50 100 150 200 250 300 350 moc kw Kubica K., i inni., Kotły opalane paliwami stałymi objęte uregulowaniami europejskimi od 2020 roku - możliwości spełnienia wymagań; Magazyn instalatora w druku

Konieczna standaryzacja jakości stałych paliw węglowych na poziomie krajowym i system nadzoru nad rynkiem Paliwo Urządzenie grzewcze (ISMM, ang.scis) Paliwa węglowe: Ustawa z 10 października 2014 o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz.U. z 14 października 2014, poz. 1395) Projekt z dnia 04.12.2014 wersja 2.0. Rozporządzenia Ministra Gospodarki ws wymagań jakościowych dla paliw stałych, w trakcie weryfikacji po procedurze opiniowania do 12.02 2014 roku, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12268453/katalog/12272281#12272281. Stałe biopaliwa: PN-EN 14961-2:2011E Biopaliwa stałe Specyfikacje paliw i klasy Część 2: Pelety drzewne do zastosowań nieprzemysłowych oraz EN14961-3 Solid biofuels Fuel specifications and classes Part 3: Wood briquettes for non-industrial use. (konieczna implementacja) Instalacje spalania paliw stałych nie spełnią standardów emisji Dyrektywy ErP, normy PN EN 303-5:2012 (klasa 5), jeżeli będzie ono zasilane paliwem o nieodpowiednich właściwościach, lub nie zostaną zastosowane wtórne metody odpylanie!!!

Standardy jakościowe dla kwalifikowanych paliw węglowych Propozycja Kryteria zależne od rodzaju urządzenia i techniki spalania: Źródłó: Propozycja wymagan jakosciowych dla wegla jako paliwa dla sektora komunalno-bytowego dla DOP Min. Środowiska oraz DE Min. Gospodarki. Polska Izba Ekologii. 18 January 2013 Uwagi PIE z dnia 12 lutego 2014 r. do Projektu z dnia 04.12.2014 wersja 2.0 Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych, http://www.pie.pl/aktualności/opinia-pie-do-projektu-rozporzadzenia-mg-w-sprawie-wymagan-jakosciowych-dla-pali.html Parametr Symbol Jednostka Zakres parametrów paliw wysokiej jakości dostępnych na rynku Klasa A/A1 Wartość opałowa Q r i MJ/kg 24-29 26-27 1) Zawartość wilgoci, % W r t % 6-15 10 Zawartość popiołu A r % 3-10 8 (1) Zdolność spiekania RI n.d. < 20 < 10 Temperatura spiekania popiołu a) t S C > 900 > 1100 Temperatura mięknienia popiołu a) t A C 1200 > 1250 Uziarnienie n.d. mm 4-25 2, 4) 4-25 3) Udział podziarna n.d. % 5 3 (1) Dla instalacji bez odpylania

Techniczne środki metody wtórne (odpylanie, kataliza ) ODPYLANIE Technicznie możliwe do zastosowania w ISMM na paliwa stałe: Węgiel: odpylanie z wykorzystaniem sił odśrodkowych, filtracja, elektrofiltry Biomasa: filtracja, elektrofiltry Polska produkcja: - Nowe instalacje spalania - Stare instalacje (retrofoting) Źródło/autorzy: R.Kubica i inni, KIChiPP Politechnika Śląska rkubica@polsl.pl Źródło: Hartmann, P. Turowski, New developments in small scale ESP technology,technology- and Support Centre (TFZ), Straubing, Germany(www.tfz.bayern.de)

Stopień redukcji emisji (%) TSP, VOCs, B(a)P oraz PCDD/Fs Wymiana wszystkich urządzeń grzewczych opalanych paliwami stałymi na kotły typu BAT (40% kotłów automatycznie, 60% kotłów ręcznie zasilanych paliwem) spełniających wymagania Dyrektywy Ekoprojekt; w odniesieniu do ilości zużytych paliw stałych w indywidualnych gospodarstwach domowych w roku 2012. R. Kubica, K.Kubica: OSZACOWANIE TRENDU WSKAŹNIKÓW EMISJI TSP ORAZ PM10 I PM2.5 ZE SPALANIA PALIW STAŁYCH W SEKTORACH MIESZKALNICTWA I USŁUG W LATACH 2000-2013; Ekspertyza nr 3 Instytutu Ochrony Środowiska PIB; Warszawa, grudzień 2014.

Stopień redukcji emisji (%) TSP, VOCs, B(a)P oraz PCDD/Fs c.d. Redukcja emisji wybranych zanieczyszczeń po wdrożeniu do eksploatacji kotłów spełniających wymagania standardów klasy 3 i 4 normy PNEN 303-5:2012; w odniesieniu do ilości zużytych paliw stałych w indywidualnych gospodarstwach domowych w roku 2012. R. Kubica, K.Kubica: OSZACOWANIE TRENDU WSKAŹNIKÓW EMISJI TSP ORAZ PM10 I PM2.5 ZE SPALANIA PALIW STAŁYCH W SEKTORACH MIESZKALNICTWA I USŁUG W LATACH 2000-2013; Ekspertyza nr 3 Instytutu Ochrony Środowiska PIB; Warszawa, grudzień 2014.

Środki pozatechniczne świadomość społeczna Podstawa decyzji klienta Koszt paliwa Redukcja zanieczyszczeń Obsługa Koszt ogrzewania Serwis Bezpieczeństwo użytkowania Inne http://www.dobrepraktyki.pl; K. Kubica, at al. Report No 0433/05 NILU Polska Sp. z o.o., SOZOPROJEKT Sp. z o.o., Katowice, maj 2005 www.polskiklubekologiczny.org Kampanie informacyjne, promocja dobrych praktyk kwestionariusze dla weryfikacji stanu wiedzy

Środki pozatechniczne wpływ dopłat i dobrych praktyk na redukcję emisji Pilotażowy program PONE Gminie Tychy Wymiana starych urządzeń na typ BAT; zachęty dostarczanie paliw dobrej jakości; dobre praktyki eksploatacji Redukcja rocznej emisji CO - 94,9 % SO 2-59 % TSP- 90,6% NO x - 15,9% CO 2-30 % Redukcja rocznego zużycia paliwa - 30 % K. Kubica, R. Kubica, A. Przybysławski; Ecological effects of programme on low level emission reduction, in case of Tychy town, 5th International Scientific Conference Air protection in theory and practice Zakopane 19-21 st of October 2006

Udział w rynku, % Podsumowanie Cel: poprawa jakości powietrza rozproszone instalacje małej mocy spalania paliw stałe, urządzenia grzewcze, instalacje kominowe Podsumowanie Technika, paliwa - dostępne: przewaga metod pierwotnych ekonomia metody wtórne - zabudowa w istniejących instalacjach (retrofitting) Uregulowania prawne - bariery stopniowo usuwane: konieczność wprowadzenia regulacji prawnych (paliwa, instalacje spalania, kontrola/służby kominiarskie racjonalny czas implementacji (brak natychmiastowego efektu) Schematy wsparcia finansowego: NFOŚiGW, WFOŚiGW KAWKA, PONE, PROSUMENT, RPO RPO (woj. Małopolskie, śląskie) Edukacja dobre praktyki: Normy minimalnej efektywności energetycznej Schematy ekoznakowania Dopłaty B+R, promocja BAT, edukacja i szkolenie Stan aktualny Wyłącznie normy Wyłącznie ekoznakowanie Zmiana struktury rynku Wpływ prawodawstwa Sprawność energetyczna urządzeń Środki: NFOŚiGW, WFOŚiGW, UE i inne Konieczne: programy wsparcia finansowegodla MŚP - innowacyjność produktowa urządzeń grzewczych małej mocy, wtórnych technik redukcji emisji, kwalifikowanych/waloryzowanych paliw stałych!!!! Źródło; EU-UltraLowDust 2nd Workshop of the Mirror Group, 3rd December 2013, Brussels, Belgium

Dziękuję Państwu za uwagę! k.kubica@pie.pl www.pie.pl 28