Fundusze strukturalne UE 2007-2013 Aspekt urbanistyczny wsparcia w ramach celu 1 i celu 3 Dipl.-Ing. Martin Reents
Spis treści Organizacja funduszów strukturalnych (EFRR / ERDF) Komisja Europejska Cel 1 Konwergencja Cel 3 Europejska współpraca terytorialna Cel 2 Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie Brandenburgia Saksonia Współpraca przygraniczna INTERREG IV A Współpraca transnarodowa INTERREG IV B Współpraca międzyregionalna INTERREG IV C Województwo Lubuskie Województwo Dolnośląskie Brandenburgia- Lubuskie Baltic Sea Region (BSR) Saksonia-Lubuskie- Dolnoślaśkie Central Europe (CENTRAL) Programy operacyjne jako podstawa aplikacji, akceptacji i wdrażania projektów Projekty regionalne, jeden podmiot Projekty międzynarodowe, kilka podmiotów 2
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Region Brandenburgia Saksonia Lubuskie Dolnośląskie Obszar (km²) 29.479 18.416 13.984 19.948 Mieszkańcy (mln) 2,55 4,25 1,01 2,89 Mieszkańcy / km² 86 231 72 145 Miasta > 100.000 mieszkańców Potsdam Cottbus Leipzig Dresden Chemnitz Gorzów Wielkopolski Zielona Góra Wrocław Wałbrzych Legnica Miasta > 50.000 mieszkańców Brandenburg an der Havel Frankfurt (Oder) Zwickau Plauen Görlitz - Jelenia Góra Głogów Lubin Świdnica Wsparcie w ramach celu 1 2007-2013 (mln EUR) 1.498,7 3.091,1 439,2 1.213,1 Wsparcie na jednego mieszkańca 588 EUR 727 EUR 435 EUR 420 EUR 3
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Brandenburgia: Silne miasta" Program operacyjny: Aspekt urbanistyczny jako cel przekrojowy Wsparcie na podstawie tzw. Zintegrowanych koncepcji rozwoju miasta (INSEK), INSEK są podstawą wyboru projektów 42 miasta są zaproszone do opracowania INSEK: - Regionalny Ośrodki Wzrostu - Miasta uczestniczące w programie Przebudowa miast wschodnich Najmniejsze miasto ma 2.000 mieszkańców (!) Budżet: 115,0 mln EUR, docelowo wsparcie 400 projektów 4
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Saksonia: Wsparcie dzielnic zagrożonych degradacją Oś priorytetowa 5: Zrównoważony rozwój miast, rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych Wybór 15 dzielnic po złożeniu zintegrowanych koncepcji działań Wsparcie projektów w obszarach zabudowanych w latach 1870-1948 w ramach industrializacji miast Ponadto rewitalizacja 130 ha terenów poprzemysłowych i powojskowych Budżet: 129,9 mln EUR 5
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Programowanie funduszów strukturalnych w Polsce 2004-2006 i 2007-2013 2004-2006: Phasing-in, Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) dla wszystkich województw Ograniczone kompetencje Urzędów Marszałkowskich, kontrakty wsparcia zostały zawarte z placówkami podlegającymi kontroli centralnej Do wdrażania projektów rewitalizacji miast niezbędne były tzw. Lokalne Programy Rewitalizacji (LPR), w których określone są projekty (działania) 2007-2013: pełna odpowiedzialność Urzędów Marszałkowskich za programowanie i wdrażanie projektów 6
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Lubuskie: Rozwój lokalny Priorytet 5, działanie 5.2: Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich Sfinansowanie infrastruktury miejskiej w ramach projektów zintegrowanych w celu podwyższenia atrakcyjności miast i wsi (10 projektów) Remont domów wielorodzinnych i mieszkań komunalnych dla osób z marginesu społecznego Ograniczony udział dot. rewitalizacji terenów poprzemysłowych i powojskowych (w sumie 5 ha), uzbrojenie nowych terenów ważniejsze (cel: 200 ha) Budżet: 31,2 mln EUR, w tym 5,2 mln EUR na odnowę infrastruktury mieszkaniowej 7
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Dolnośląskie: Odnowa miast w całym regionie Priorytet 10: Odnowa zdegradowanych obszarów miejskich ( Miasta") Wsparcie wszystkich 37 miast > 10.000 mieszkańców, indykatywny podział środków (9,45 % dla Wrocławia, 16,2 % dla miast > 80.000 mieszkańców,...) Przepisy nawiązują do Lokalnych Programów Rewitalizacji, cel: 160 projektów (w tym 5 projektów dla imigrantów, mniejszośći etnicznych i uchodźców) Maksymalnie 25 % wydatków na remont mieszkań (cel: 21.500 mieszkańców w wyremontowanych budynkach) Budżet: 109,3 mln EUR, w tym 35,5 mln EUR na odnowę infrastruktury mieszkaniowej 8
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Porównanie koncepcji wsparcia Region Brandenburgia Saksonia Lubuskie Dolnośląskie Hasło Silne miasta" Wsparcie dzielnic zagrożonych degradacją Rozwój lokalny Odnowa miast w całym regionie Grupa docelowa 42 miasta 15 wybranych dzielnic Miasta i wsie 37 miast Podstawa wsparcia INSEK zintegrowane koncepcje działań zintegrowane projekty Lokalny Programy Rewitalizacji Wsparcie na jednego mieszkańca 45 EUR 31 EUR 31 EUR 38 EUR Udział w ramach wsparcia EFRR* 7,7 % 4,2 % 7,1 % 9,0 % * Kategorie wydatków: 61 Integrated projects for urban and rural regeneration, 78 Housing infrastructure 9
Cz. 1: Fundusze strukturalne w regionach (cel 1) Wnioski Regionalne koncepcje wsparcia różnią się znacznie Różnice wynikają częściowo z charakteru regionów: duże znaczenie obszarów wiejskich w Lubuskim, dużo miast z dzielnicami z czasów industrializacji w Saksonii Częściowo różnice są rezultatem decyzji strategicznych: Zmiana polityki wsparcia w Brandenburgii ( Wzmocnić mocne strony ), budowa struktur rewitalizacji miast na dużą skalę w Dolnośląskim Wniosek: Dużo można się nauczyć od siebie nawzajem! 10
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Współpraca przygraniczna (INTERREG IV A) - Brandenburgia-Lubuskie - Saksonia-Lubuskie-Dolnośląskie Wspólpraca transnarodowa (INTERREG IV B) - Baltic Sea Region (BSR) - Central European Space (CENTRAL) 11
Obszary wsparcia (INTERREG IV A) 12
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Brandenburg-Lubuskie Euroregiony Viadrina, Spree-Neiße-Bober Priorytet 1, działanie: Rozwój regionalny i planowanie regionalne oraz rozwój między jednostkami samorządu terytorialnego Modelowe projekty transgranicznego rozwoju miast w miastach bliźniaczych m.in. poprzez rozbudowę infrastruktury, rewitalizację terenów poprzemysłowych Współpraca międzysamorządowa w kontekście zrównoważonego rozwoju przestrzennego, wsparcie opracowania wspólnych strategii, koncepcji i studiów Transgraniczne projekty naukowe i imprezy dotyczące planowania przestrzennego na poziomie krajowym i regionalnym, urbanistyki 13
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Sachsen-Lubuskie-Niederschlesien Euroregiony Sprewa-Nysa-Bóbr, Neiße-Nysa Oś priorytetowa 1, dziedzina wsparcia 5: Dziedzictwo kulturowe i ład przestrzenny Wzmocnienie transgranicznej współpracy: - Opracowanie wspólnych planów zagospodarowania przestrzennego - Opracowanie regionalnych koncepcji rozwoju i sieci współpracy miast, zintegrowanych koncepcji rozwoju terenów wiejskich i koncepcji sieci kooperacji między miastami a ich obrzeżami - Tworzenie strategii rozwoju i przystosowania do wymogów wynikających z przemian demograficznych Tworzenie struktur zarządzania w celu wdrażania kluczowych projektów, działania na forum publicznym Modelowe projekty planowania przestrzennego 14
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Ocena Adresatami projektów współpracy nt. rozwoju miast są przede wszystkim miasta graniczne i instytucje planowania regionalnego Projekty mogą być wdrażane przez jednostki samorządu terytorialnego, instytucje publiczne i organizacje non-profit Ale: charakter transgraniczny projektów musi być jednoznacznie udowodniony Liczba miast w obszarze ściśle przygranicznym jest ograniczona 15
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Współpraca międzynarodowa (INTERREG IV B) Współpraca w ramach obszernych obszarów kooperacji W przeważającej części sfinansowanie studiów i koncepcji, w przyszłości zwiększenie znaczenia projektów związanych z inwestycjami i innowacyjnością Baltic Sea Region (BSR): Budżet 5,9 mln EUR / 4-5 projekty na temat odnowy terenów miejskich i wiejskich Central Europe (CENTRAL): Budżet 12,2 mln EUR / 8-10 projekty na temat odnowy terenów miejskich i wiejskich 16
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Obszary wsparcia (INTERREG IV B) Baltic Sea Region Central Europe 17
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Projekt ADHOC Adapted Development of Historical Old Towns in Central and Eastern Europe 13 partnerów, partner wiodący: miasto Jelenia Góra Miasta uczestniczące (wybór): Płock (PL), Bautzen, Zittau, Bamberg, Ravensburg (D) Budżet: 1,5 mln EUR (EFRR: 0,9 mln EUR, CARDS 0,1 mln EUR) Cele i wyniki: Inicjacja dialogu pomiędzy podmiotami publicznymi i prywatnymi w miastach uczestniczących, określenie projektów strategicznych i wdrażanie projektów pilotażowych Strona www: http://adhoc.jeleniagora.eu 18
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Projekt ED-C III Via Regia European Development Corridor III "Via Regia" 16 partnerów, partner wiodący: Saksońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrzych Miasta uczestniczące: Wrocław, Opole, Rzeszów - (PL), Dresden, Cottbus, Berlin - (D) Budżet: 1,4 mln EUR (EFRR 0,9 mln EUR, TACIS 0,2 mln EUR) Cele i wyniki: Opracowanie strategii rozwoju przestrzennego wzdłuż Paneuropejskiego Korytarza Transportowego III, przygotowanie decentralnych działań inwestycyjnych w miastach i regionach korytarza Strona www: http://www.edc-viaregia.eu 19
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Projekt ED-C III Via Regia European Development Corridor III "Via Regia" Wrocław: Studia nt. Wrocławskiej Kolei Aglomeracyjnej, połączenie lotniska z korytarzem, rewitalizacja dworca Nadodrze Opole: Konkurs urbanistyczny na teren przy dworcu Rzeszów: Integracja rozwoju miasta i korytarza, logistyka Dresden: Studium nt. kooperacji między miastami a ich obrzeżami Cottbus: Aktualizacja planu rozwoju systemu transportowego, sprawdzenie połączenia miasta z planowanym sztucznym jeziorem Cottbus-Ostsee Berlin: Studia nt. połączenia kolejowego Berlin-Wrocław 20
Cz. 2: Wsparcie europejskiej współpracy terytorialnej (cel 3) Ocena Współpraca transnarodowa umożliwia wymiany doświadczeń jak i również przygotowanie i wdrażanie projektów pilotażowych Bardzo duża elastyczność finansowania studiów i koncepcji, jeżeli aplikacja projektu była sformułowana elastycznie Nie ma ścisłego związku z obszarami przygranicznymi Ale: wdrażanie projektów wymaga pewnych struktur i możliwości administracyjnych Adresatami są raczej miasta > 50.000 mieszkańców 21
Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit! Dziękuję za uwagę! Dipl.-Ing. Martin Reents Innsbrucker Str. 54 10825 Berlin m.reents@gmx.net 22