Lato w pełni, słońce w zenicie i błogi odpoczynek W skrócie: wakacje pełną gębą. Jest to też najlepszy czas, żeby przygotować Wam parę istotnych wskazówek jak zdrowo i bezpiecznie przebywać dłuższy czas na słońcu. Nie ma co ukrywać, stosowanie kosmetyków z filtrem UV nie jest z reguły pierwszą rzeczą o której myślimy wybierając się na urlop. Jednak ten kto zaznał dotkliwego oparzenia słonecznego wie doskonale jak wyglądają następne kilka dni w bólu i cierpieniu. Dzisiejszy wpis dedykuję wszystkim takim asom eksponowania ciała na słońce. Sam wielokrotnie przekonałem się na własnej skórze czym jest poparzenie, nawet II stopnia i gwarantuje Wam, że nigdy więcej nie chciałbym powtarzać tego doświadczenia. Przyznaje się, że nawet pisząc o tym doznaję przechodzących po całym ciele dreszczy. Znacie to uczucie? Wtedy można było w bardzo prosty sposób uniknąć przykrych dolegliwości stosując jeden prosty trik: kosmetyki z filtrem UV. Tak. Tyle i jak się czasami okazuje, aż tyle. Zapraszam do lektury, Piotr Sokołowski Artykuł pochodzi ze strony: http://www.rebalife.pl/. Jeśli spodobało Ci się to co dla Ciebie przygotowałem to odwiedź proszę moją stronę i zostaw mi komentarz J Na pewno doda mi to energii do pisania następnych wpisów. Serdecznie Ci dziękuję J Stan na 18.07.18. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Dlaczego promieniowanie słoneczne jest tak niebezpieczne? Promieniowanie słoneczne dzielimy na wiele podtypów. W uproszczeniu mamy podczerwień, światło białe oraz ultrafiolet. Ludzkie oko reaguje tylko na niewielki zakres promieniowania, który nazywamy światłem białym lub widzialnym. To dzięki temu jesteśmy w stanie obserwować i rozróżniać barwy. Zdecydowana większość fal elektromagnetycznych emitowanych przez Słońce jest poza zasięgiem naszego widzenia. Jesteśmy jednakże poddani wpływom innego promieniowania. Choć niewidoczne, jest bardzo niebezpieczne. Mowa oczywiście o świetle z zakresu UV. Skorupa ziemska osłonięta jest w jej wysokich partiach warstwą ozonową, która pochłania większość najbardziej szkodliwego promieniowania ultrafioletowego UV C. Energia UV C, jeśli przenikałaby przez warstwę ozonową, zatrzymywałaby się tylko na powierzchni skóry. Powodowałoby to ogromne oparzenia i zmiany nowotworowe. W skrócie: Bez ozonu, powstanie życia na Ziemi byłoby niemożliwe. Z tego powodu tak ważne jest, żeby rozwój ludzkości nie niszczył tego parasola nad głową, który gwarantuje nam przetrwanie na naszej pięknej planecie. To przed czym my sami powinniśmy się chronić to promieniowanie UV A i UV B. UV A Dociera w największym stopniu do powierzchni Ziemi, także w pochmurne dni, kiedy nie ma widocznego Słońca. Wnika w głębsze partie skóry i wytwarza wolne rodniki, które zagrażają zdrowym komórkom skóry. Czym są wolne rodniki i jak można chronić się przed ich szkodliwym wpływem pisałem w tekście o zielonej herbacie. Promieniowanie UV A wpływa na częstotliwość zachorowań na czerniaka, złośliwego nowotworu skóry. Dodatkowo zwiększa produkcję metaloproteinazy macierzy pozakomórkowej, która niszczy kolagen i elastazę, co zmniejsza elastyczność i sprężystość skóry, powodując wytwarzanie się zmarszczek. UV B Ma więcej energii niż UV A i głównie ono odpowiada za nadanie naszej skórze ładnego odcienia, ale także za zaczerwienienie i rumień po dłuższej ekspozycji. Brązowienie skóry powstaje w wyniku produkcji barwnika melaniny przez komórki zwane melanocytami. Melanina powstaje w wyniku reakcji obronnej skóry na szkodliwe działanie energii słonecznej i ma ochraniać komórki przed mutacją lub zniszczeniem. Potrafi absorbować promieniowanie UV i działa jak naturalny krem z filtrem. Jeśli jednak ekspozycja na słońce trwa dłużej niż zdolności obronne organizmu to melanina nie stanowi wystarczającej osłony. W zależności od typu skóry, trwa to dłużej lub krócej. 2
3
(Foto)typy skóry Wyróżniłbym 9 typów skóry, z której każda wymaga zupełnie innego podejścia w kwestii ochrony przeciwsłonecznej: Typ I Najbardziej wrażliwy na promieniowanie UV. Jasna skóra, piegi, jasne oczy, rude włosy. W tym typie zdolności skóry do samoobrony wynoszą do 10 minut ekspozycji na słońce. Po 10 minut skóra ulega promieniowaniu, wytwarzają się rumienienie i oparzenia. Generalnie jest to typ skóry, który nie powinien się opalać. Typ II Wśród cech obserwujemy jasne, blond włosy, delikatne piegi, jasne oczy i jasną skórę. Po 20 minutach wystawienia się na słońce występują już zaczerwienienie i pierwsze oparzenia. Skóra opala się, ale powoli. Typ III Osoby o jasnej karnacji, włosy ciemny blond, jasne lub brązowe oczy. Czas ochrony własnej do 30 minut. Oparzenia czasami, przy dłuższym przebywaniu na słońcu. Skóra, którą można opalić. Typ IV To mój typ skóry. Jednak myślę, że klasyfikuję się gdzieś na początki tej skali. Tutaj mamy osoby o ciemniejszej karnacji z brązowymi oczami i włosami. Ilość melatoniny jest wystarczająca, żeby chronić skórę przez dłużej niż 30 minut. Oparzenia słoneczne występują sporadycznie. Skóra opala się szybko i głęboko. Z doświadczenia wiem, że można jednak łatwo przesadzić. Typ V Ciemna skóra, brązowe oczy i czarne, lub brązowe włosy. Ochrona własna wynosi więcej niż 60 minut. Oparzenia skóry występują rzadko, a skóry opala się z łatwością i głęboko Typ VI Jest to typ skóry, który nie wymaga opalania. Bardzo ciemna skóra, brązowe oczy, czarne włosy. Melanina zapewnia ochronę na ponad 90 minut ekspozycji słonecznej. Oparzenia spowodowane promieniowaniem występują bardzo rzadko. Skóra niemowlęca 4
To szczególny typ, gdyż jest to bardzo delikatna skóra. Małe dzieci posiadają bardzo cienką skórę, której zdolności ochronne są niewielkie. Nie powinno się eksponować takich maluchów na słońce. Jadąc na urlop należy zawsze o tym pamiętać. Skóra dziecięca Należy również do skóry bardzo delikatnej, która dopiero wytwarza odpowiednią grubość i ochronę. Dłuższa ekspozycja na słońce bez odpowiedniej ochrony nie powinna mieć miejsca. Skóra alergiczna Skóra wrażliwa. Reaguje powstawaniem wyprysków lub trądziku tzw. Mallorca acne. Czas ochrony własnej zależy od karnacji. Rodzaje filtrów UV Kosmetyki z filtrem UV wspierają naturalną ochronę skóry przed poparzeniami. Zawierają filtry o działaniu fizycznym ( m.in. dwutlenek tytanu, tlenek cynku, kaolin, talk, tlenek magnezu) lub chemicznym ( m. in. PABA, pochodne benzofenonu, Mexoryl, Tinosorb, avobenzon). Działanie tych pierwszych polega na odbijaniu i rozpraszaniu promieni UV. Filtry chemiczne działają podobnie jak melatonina- absorbują energię słoneczną zamieniając ją w ciepło. Użyte związki powinny być bezpieczne dla zdrowia, chemicznie obojętne, fotostabilne, nietoksyczne oraz wykazywać się szerokim spektrum działania. Ponadto muszą być stabilne w produktach kosmetycznych. Rzadko zdarza się, żeby posiadały wszystkie te cechy. Z tego powodu producenci kosmetyków stosują kilka różnych filtrów UV, w różnych stężeniach, aby zapewnić maksymalnie skuteczną ochronę. Co oznacza SPF na opakowaniach kosmetyków? SPF pochodzi z języka angielskiego i oznacza sun protection factor, czyli wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej przed promieniowaniem UV B. Jej poziom oznacza się w liczbach. I tak mamy kremy o niskim SPF 6-10, średnim SPF 15-25, wysokim SPF 30-50 i bardzo wysokim 50 plus. Na przykład SPF 20 oznacza, że czas przebywania na słońcu do wystąpienia poparzeń będzie 20-krotnie dłuższy niż bez użycia filtra. Analogicznie wygląda sytuacja dla kremów o innym wskaźniku. 5
Kosmetyki z filtrem UV- stosowanie Przede wszystkim trzeba sobie uświadomić jaki mamy typ skóry, gdyż od tego zależy jakim produktem będziemy się chronić przed promieniowaniem. Dla pierwszych trzech typów sugerowałbym stosowanie najmocniejszych filtrów 50, 50plus. Typy IV-VI skóry mogą zacząć od kremów z filtrem 30. Produkty dla dzieci powinny zawierać łagodne, mineralne filtry o działaniu fizycznym. Dla skóry alergicznej ważne natomiast będzie wyszukanie produktów o obniżonej zawartości substancji konserwujących, emulgatorów czy związków zapachowych. W tym wypadku warto też stosować kosmetyki z wysokim filtrem 30 lub 50. Promieniowanie UV wpływa też na przyspieszone starzenie się skóry i powstawanie zmarszczek, więc mała rada dla czytelniczek bloga: Prawdopodobnie nie ma lepszego kremu hamującego starzenie się skóry niż krem z wysokim filtrem UV J Co należy dodatkowo uwzględnić wybierając wysokość filtra UV? Wiek Osoby powyżej 50 roku życia są bardziej narażone na nowotwory skóry niż osoby w wieku 20-30 lat. Skóra zmienia się wraz z wiekiem, staje się cieńsza i bardziej wrażliwa na promieniowanie UV. Stosowane leki Niektóre leki zwiększają wrażliwość skóry na promieniowanie UV. Należą do nich m. in. antybiotyki (np. tetracykliny), leki stosowane w leczeniu trądziku (np. retinoidy), czy doustna antykoncepcja hormonalna. Zabiegi na skórze Chemiczne peelingi i zabiegi laserowe mogą powodować podrażnienia skóry i zwiększenie wrażliwości na promieniowanie UV. Choroby skóry Takie jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, czy trądzik. W tym wypadku warto stosować tylko takie produkty, które są przeznaczone do stosowania dla takich właśnie osób. 6
Jak prawidłowo stosować kosmetyki z filtrem UV? Odpowiednia ilość W tym miejscu muszę powiedzieć, że niewiele osób wie jak stosować w odpowiedni sposób ochronę przeciwsłoneczną. Przede wszystkim wychodzi to na jaw, kiedy przyszli urlopowicze przychodzą do apteki i szukają kremu dla całej rodziny na 2 tygodniowy urlop, po czym zakupują małą tubkę kosmetyku na cały wyjazd. Taka tubka starcza bowiem, na zaledwie kilka użyć. Z reguły porcja kremu jaką powinno nakładać się na ciało wynosi mniej więcej objętość piłki golfowej. Różni producenci będą podawać inne ilości, ale faktem jest, że będzie ona po prostu duża. Po każdej kąpieli powinno się nakładać dodatkową porcję kosmetyku. Odpowiedni czas nakładania Kosmetyki należy nakładać co najmniej 30 minut przed kąpielą słoneczną. Dokładne nanoszenie w najczęściej zaniedbywanych miejscach Nie wolno zapominać o dłoniach i stopach, granicach stroju kąpielowego czy szortów, plecach i wewnętrznej strony ramion. Całodniowe opalanie Nawet wielokrotne nakładanie kremu z filtrem nie uchroni skóry przed całodniowym wylegiwaniu się na słońcu. Należy unikać wielogodzinnego opalania, w szczególności w okresie letnim w godzinach między 11 a 15. Na działanie promieni UV narażone są też nasze oczy, dlatego warto nosić okulary z filtrem UV i nie zapominać o nakryciu głowy, co ochroni nas przed ewentualnym bólem głowy czy udarem słonecznym. Bibliografia Latha, M S, Jacintha Martis, V Shobha, Rutuja Sham Shinde, Sudhakar Bangera, Binny Krishnankutty, Shantala Bellary, Sunoj Varughese, Prabhakar Rao, and B R Naveen Kumar. 2013. Sunscreening Agents: A Review. The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology 6 (1): 16 26. P., Gasparro Francis, Mitchnick Mark, and Nash J Frank. 2008. A Review of Sunscreen Safety and Efficacy. Photochemistry and Photobiology 68 (3): 243 56. https://doi.org/10.1111/j.1751-1097.1998.tb09677.x. 7