Wrocław, 08.06.2015 Program kształcenia i plan studiów : Smart Power Grids - Inteligentne Sieci Elektroenergetyczne edycja 3 opracowany zgodnie z Zarządzeniami Wewnętrznymi PWr nr 14/2012, 15/2012 i 67/2012 organizowanego przez Wydział Elektryczny Politechniki Wrocławskiej Załączniki: Program kształcenia: 1. Opis studiów, 2. Sposób weryfikowania i dokumentacji zakładanych efektów kształcenia, 3. Lista kursów z wymiarem godzinowym oraz liczbą punktów ECTS, 4. Wykaz egzaminów obowiązkowych, 5. Wymiar czasu przeznaczony na pracę końcową, 6. Zakres egzaminu końcowego, Plan studiów : 7. Zestaw kursów w układzie semestralnym, 8. Zestaw egzaminów w układzie semestralnym.
Opis studiów Załącznik 1 Nazwa studiów : Smart Power Grids - Inteligentne Sieci Elektroenergetyczne Organizator studiów : Wydział Elektryczny Politechniki Wrocławskiej Kierownik studiów: dr inż. Marcin Habrych Czas trwania studiów: 2 semestry 171 godzin, punktów ECTS: 60 Opłata za studia: 6000 zł Zasady naboru: Dyplom ukończenia studiów wyższych 1 lub 2 stopnia. Preferowane będą osoby z wykształceniem elektroenergetycznym i informatycznym. Warunki ukończenia studiów: Praca końcowa zakończona obroną Termin zgłoszeń: ciągły Data rozpoczęcia studiów: październik 2015 (w przypadku zgłoszenia się wymaganej liczby kandydatów) Telefon kontaktowy: Dr inż. Marcin Habrych, tel. 0-71 320-44-08 Krótka charakterystyka studiów : Celem studiów będzie dostarczenie słuchaczom wiedzy przydatnej w zarządzaniu przedsiębiorstwem energetycznym z wykorzystaniem nowych technologii. Zajęcia będą prowadzone zaocznie w formie wykładów i ćwiczeń audytoryjnych. Szczególny nacisk położony zostanie na edukację inżynierską pod kątem zrozumienia celów, zasad i sposobów realizacji inteligentnych sieci oraz zapewnienie forum wymiany doświadczeń i uzgodnień normatywnych. Praca końcowa polegać będzie na samodzielnym
opracowaniu, pod kierunkiem promotora, wybranego zagadnienia dotyczącego jeśli to możliwe problemów macierzystego przedsiębiorstwa. Studia będą miały charakter dydaktyczno-praktyczny i przeznaczone będą głównie dla kadry kierowniczej wyższego i średniego szczebla oraz kadry inżynierskiej w przedsiębiorstwach energetyki zawodowej, pionów energetycznych w przedsiębiorstwach przemysłowych oraz firm branży IT obsługujących sektor energetyczny. Sylwetka absolwenta studiów : Absolwenci studiów Smart Power Grids - Inteligentne Sieci Elektroenergetyczne będą przygotowani do projektowania i eksploatacji inteligentnych sieci. Absolwenci studiów będą dysponować wiedzą i umiejętnościami technicznymi z zakresu systemów automatyki i informatyki zarówno komunalnych (home area network) jak i przemysłowych (smart grids), z zakresu inteligentnego pomiaru jakości i zużycia energii elektrycznej (smart metering pomiar, transmisja danych jak i przetwarzanie danych pomiarowych) w przedsiębiorstwach sektora dystrybucji energii elektrycznej, oraz z zakresu eksploatacji cyfrowych urządzeń automatyki elektroenergetycznej. Nabyta wiedza i umiejętności pozwolą na zatrudnienie na stanowiskach pracy gdzie realizowane są zadania z zakresu projektowania i użytkowania inteligentnych sieci.
Wiedza: Sposób weryfikowania i dokumentacji zakładanych efektów kształcenia Załącznik 2 Nazwa przedmiotu 1. Smart Power Grids - Inteligentne sieci energetyczne. Perspektywy rozwoju w Unii Europejskiej 2. Polityka energetyczna Unii Europejskiej - rynki energii elektrycznej Inteligentna automatyka zabezpieczeniowa i restytucyjna w systemach 1. Mobilne systemy monitorowania i sterowania w energetyce. 2. Bezprzewodowa telekomunikacja dla potrzeb monitoringu i pomiarów. 1. Systemy pomiarowe klasy AMI 2. Techniki przesyłu danych w technologii PLC 3. Inteligentne systemy opomiarowania energii elektrycznej Zagadnienia strategiczne i efektywność ekonomiczna SmartGrid Efekt kształcenia PISE_W01: Zna cele i kierunki rozwoju systemu elektroenergetycznego w dłuższej perspektywie czasowej oraz mechanizmy rynkowe i regulacyjne sektora energetyki w Unii Europejskiej PISE_W02: Ma wiedzę w zakresie zasad i technik realizacji automatyki zabezpieczeniowej prewencyjnej i restytucyjnej oraz jej funkcji w systemie elektroenergetycznym podczas zakłóceń PISE_W03: Zna współczesne technologie bezprzewodowe oraz ma wiedzę w zakresie mobilnych systemów telekomunikacyjnych z zakresu monitoringu, akwizycji i wizualizacji danych pomiarowych. PISE_W04: Ma wiedzę z zakresu Smart Metering dotyczącą nowoczesnych urządzeń do pomiaru energii elektrycznej, infrastruktury komunikacyjnej i na temat technologii umożliwiających transmisję danych przez sieć elektroenergetyczną PISE_W05: Posiada wiedzę z zakresu modeli biznesowych i strategii na rynku opomiarowania a także opłacalności inwestycji w inteligentne opomiarowanie i sieci smart grids Sposób weryfikowania i dokumentacji
1. Standardy oraz technologie IT i branżowe w ISE 2. Podstawy sieci komputerowych w ISE Kompatybilność elektromagnetyczna w inteligentnych systemach 1. Mikrosystemy energetyczne ze źródłami odnawialnymi 2. Mikroźródła w sieciach niskiego napięcia 3. Zarządzanie generacją rozproszoną 1. Inteligentny zeroenergetyczny budynek 2. Home Area Network - Informatyczno- Energetyczne Sieci Domowe Bezpieczeństwo systemów informatycznych w sieciach Smart Grids 1. Informatyczne i techniczne aspekty współczesnych sieci 2. Prawne i techniczne aspekty wdrażania ISE Energoelektroniczne układy w odnawialnych źródłach energii i systemach generacji PISE_W06: Posiada wiedzę z zakresu technologii IT warstw: fizycznej, danych, sieciowej, transportowej, sesji i prezentacji a także warstwy aplikacji stosowanych w inteligentnych sieciach. Zna regulacje i standardy stosowane w ISE. PISE_W07: Zna wymagania w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej stawiane urządzeniom i systemom a także ma wiedzę dotyczącą metod ochrony urządzeń i przeciwdziałanie narażeniom elektromagnetycznym. PISE_W08: Ma wiedzę z zakresu odnawialnych technologii wytwarzania energii elektrycznej, w tym w Hybrydowych Systemach Wytwórczych oraz zna podstawowe charakterystyki techniczne małych źródeł energii współpracujących z siecią rozdzielczą niskiego napięcia. PISE_W09: Posiada wiedzę z zakresu bilansu energetycznego budynków, struktury zużycia energii oraz z zakresu sterowania domowymi mediami i integracji pomiarów i rozliczeń różnych mediów. PISE_W10: Ma wiedzę w zakresie zarządzania bezpieczeństwem Inteligentnych Sieci Elektroenergetycznych. PISE_W11: Ma wiedzę w zakresie podstawowych uwarunkowań technicznych związanych z wytwarzaniem, przesyłem i dystrybucją energii elektrycznej a także ma wiedzę dotyczącą praw własności urządzeń pomiarowych oraz prawa dostępu do nich. PISE_W12: Ma wiedzę na temat urządzeń energoelektronicznych, ich monitoringu,
rozproszonej komunikacji i sterowania, stosowanych w układach odnawialnych źródeł energii i w systemach generacji rozproszonej Umiejętności: Nazwa przedmiotu Kompatybilność elektromagnetyczna w inteligentnych systemach Seminarium dyplomowe Efekt kształcenia PISE_U01: Potrafi dokonać pomiarów emisji zaburzeń elektromagnetycznych przewodzonych i promieniowanych a także zbadać odporność urządzeń na zaburzenia elektromagnetyczne ciągłe i impulsowe PISE_U02: Potrafi przygotować i przedstawić w języku polskim prezentację zawierającą wyniki pracy końcowej, a także uzasadnić w dyskusji sposób realizacji i osiągnięte efekty. Zna reguły kreatywnej dyskusji. Sposób weryfikowania i dokumentacji podstawie sprawozdań z laboratorium udokumentowane wpisem do indeksu i na kartę ocen podstawie wystąpienia seminaryjnego Kompetencje: Nazwa przedmiotu Przedmioty realizowane w ramach całego programu studiów Przedmioty realizowane w ramach całego programu studiów Przedmioty realizowane w ramach całego programu studiów Przedmioty realizowane w ramach całego programu studiów Efekt kształcenia PISE_K01: Rozumie społeczne i prawne aspekty działalności inżynierskiej PISE_K02: Rozumie potrzebę i zna możliwości dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy), podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych PISE_K03: Ma świadomość niezbędności aktywności indywidualnych i zespołowych wykraczających poza działalność inżynierską PISE_K04: Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu.
Załącznik 3 Lista kursów z wymiarem godzinowym oraz liczbą punktów ECTS Lp 1 2 3 4 5 Kurs Smart Power Grids - Inteligentne sieci energetyczne. Perspektywy rozwoju w Unii Europejskiej Polityka energetyczna Unii Europejskiej - rynki energii elektrycznej Inteligentna automatyka zabezpieczeniowa i restytucyjna w systemach Mobilne systemy monitorowania i sterowania w energetyce. Bezprzewodowa telekomunikacja dla potrzeb monitoringu i pomiarów. forma zajęć wykład Prowadzący Prof. dr hab. inż. Andrzej Wiszniewski Dr inż. Wojciech Myślecki Mgr inż. Marek Wąsowski punktów ECTS godz. 2 6 wykład Dr inż. Mariusz Swora 2 6 wykład wykład wykład 6 Systemy pomiarowe klasy AMI wykład 7 8 9 10 11 12 13 14 Techniki przesyłu danych w technologii PLC Zagadnienia strategiczne i efektywność ekonomiczna SmartGrid Energoelektroniczne układy w odnawialnych źródłach energii i systemach generacji rozproszonej Standardy oraz technologie IT i branżowe w ISE Kompatybilność elektromagnetyczna w inteligentnych systemach Kompatybilność elektromagnetyczna w inteligentnych systemach Mikrosystemy energetyczne ze źródłami odnawialnymi Inteligentne systemy opomiarowania energii elektrycznej Prof. dr hab. inż. Andrzej Wiszniewski Prof. dr hab. inż. Jan Iżykowski Prof. dr hab. inż. Eugeniusz Rosołowski Mgr inż. Krzysztof Rutecki Dr inż. Kamil Staniec Mgr inż. Krzysztof Rutecki Dr inż. Kamil Staniec Mgr inż. Jarosław Wojtulewicz Dr Artur Bratkowski 4 12 4 10 3 10 2 6 wykład Mgr inż. Jacek Karpiej 2 4 wykład Mgr inż. Mariusz Przybylik 2 5 wykład Dr inż. Jacek Rusiński 2 5 wykład Dr inż. Wojciech Myślecki 4 10 wykład Prof. dr hab. inż. Tadeusz Więckowski Dr inż. Jarosław Janiszewski 3 8 laboratorium Mgr inż. Jerzy Borowiec 2 7 wykład Dr inż. Kazimierz Herlender 3 10 wykład Dr inż. Krzysztof Billewicz 3 10 15 Inteligentny zero-energetyczny budynek wykład Dr inż. Piotr Jadwiszczak 3 10
Lp 16 17 Kurs Bezpieczeństwo systemów informatycznych w sieciach Smart Grids Informatyczne i techniczne aspekty współczesnych sieci forma zajęć wykład wykład Prowadzący Dr Aleksander Poniewierski Mgr inż. Marek Wąsowski Prof. dr hab. inż. Marian Sobierajski punktów ECTS godz. 3 10 4 12 18 Mikroźródła w sieciach niskiego napięcia wykład Dr inż. Wilhelm Rojewski 2 5 19 Prawne i techniczne aspekty wdrażania ISE wykład 20 Home Area Network - Informatyczno- Energetyczne Sieci Domowe Dr hab. inż. Waldemar Skomudek, prof. 2 5 wykład Dr inż. Arkadiusz Grzybowski 2 5 21 Podstawy sieci komputerowych w ISE wykład Dr inż. Arkadiusz Grzybowski 2 5 22 23 Zarządzanie generacją rozproszoną wykład mgr inż. Wojciech Lubczyński 2 5 Seminarium dyplomowe seminarium Dr inż. Marcin Habrych Dr inż. Grzegorz Wiśniewski 2 5
Załącznik 4 Wykaz egzaminów obowiązkowych Na podstawie egzaminów zostaną zaliczone następujące kursy: 1. Mobilne systemy monitorowania i sterowania w energetyce wykład, semestr 1, 2. Mikrosystemy energetyczne ze źródłami odnawialnymi wykład, semestr 1, 3. Standardy oraz technologie IT i branżowe w ISE wykład, semestr 2, 4. Praca końcowa egzamin końcowy.
Załącznik 5 Wymiar czasu przeznaczony na pracę końcową Na pracę końcową każdemu słuchaczowi studiów przysługuje 10 godzin, z których 5 godzin będą stanowiły seminarium dyplomowe poświęcone ogólnym zasadom pisania pracy końcowej, natomiast 5 godzin każdy słuchacz studiów ma do wykorzystania na indywidualne konsultacje ze swoim promotorem.
Zakres egzaminu końcowego Załącznik 6 Egzamin dyplomowy składa się z dwóch części: prezentacji pracy końcowej z wykorzystaniem środków audiowizualnych. W trakcie prezentacji słuchacz studiów przedstawia cel i zakres pracy, sposób rozwiązania problemu oraz wynikające z pracy wnioski. Czas trwania prezentacji ok. 10 min. sprawdzenia wiedzy w zakresie podanym w programie kształcenia (egzamin ustny), związanym z tematyką realizowanej pracy końcowej - student odpowiada na pytania zadane przez komisję egzaminacyjną. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu końcowego jest uzyskanie pozytywnych ocen z wszystkich kursów objętych programem kształcenia. Student ma 4 tygodnie od zakończenia semestru II na uzyskanie wszystkich wymaganych wpisów i zaliczeń kursów.
Plan studiów w układzie semestralnym Załącznik 7 SEMESTR I (87 h, 32 pkt. ECTS). Lp 1 2 3 Kurs Smart Power Grids - Inteligentne sieci energetyczne. Perspektywy rozwoju w Unii Europejskiej Polityka energetyczna Unii Europejskiej - rynki energii elektrycznej Mobilne systemy monitorowania i sterowania w energetyce. punktów ECTS godz. 2 6 2 6 4 10 4 Systemy pomiarowe klasy AMI 2 6 5 6 7 8 9 10 Techniki przesyłu danych w technologii PLC Zagadnienia strategiczne i efektywność ekonomiczna SmartGrid Energoelektroniczne układy w odnawialnych źródłach energii i systemach generacji rozproszonej Kompatybilność elektromagnetyczna w inteligentnych systemach Mikrosystemy energetyczne ze źródłami odnawialnymi Informatyczne i techniczne aspekty współczesnych sieci 2 4 2 5 2 5 3 8 3 10 4 12 11 Mikroźródła w sieciach niskiego napięcia 2 5 12 Prawne i techniczne aspekty wdrażania ISE 2 5 13 Podstawy sieci komputerowych w ISE 2 5
SEMESTR II (84 h, 28 pkt. ECTS). Lp 1 2 Kurs Inteligentna automatyka zabezpieczeniowa i restytucyjna w systemach Bezprzewodowa telekomunikacja dla potrzeb monitoringu i pomiarów. punktów ECTS godz. 4 12 3 10 3 4 5 Standardy oraz technologie IT i branżowe w ISE Kompatybilność elektromagnetyczna w inteligentnych systemach Inteligentne systemy opomiarowania energii elektrycznej 4 10 2 7 3 10 6 Inteligentny zero-energetyczny budynek 3 10 7 8 Bezpieczeństwo systemów informatycznych w sieciach Smart Grids Home Area Network - Informatyczno- Energetyczne Sieci Domowe 3 10 2 5 9 Zarządzanie generacją rozproszoną 2 5 10 Seminarium dyplomowe 2 5
Zestaw egzaminów w układzie semestralnym Załącznik 8 Na podstawie egzaminów zostaną zaliczone następujące kursy: SEMESTR I: 1. Mobilne systemy monitorowania i sterowania w energetyce wykład, 2. Mikrosystemy energetyczne ze źródłami odnawialnymi wykład. SEMESTR II: 1. Standardy oraz technologie IT i branżowe w ISE wykład; 2. Praca dyplomowa egzamin końcowy.