Kurzajki Co powinno się o nich wiedzieć. Zebrała i opracowała Maria Sałamacha
Kurzajki powstają w wyniku zakażenia wirusem HPV. Kurzajki czyli brodawki zwykłe są efektem zarażenia się niektórymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus). Typową lokalizacją dla tych łagodnych zmian skórnych są ręce, ale mogą one utworzyć się także w innych miejscach. Szpecą, nie są jednak dokuczliwe, chyba że utworzą się na stopach. Wtedy mogą sprawiać ból przy chodzeniu. Nie wolno ich rozdrapywać, bo się rozsiewają. Czasami same znikają, kiedy indziej zniszczone odrastają
Kurzajki pełne tajemnic Kurzajki są powszechne, ponieważ wirusami HPV można łatwo się zarazić poprzez kontakt z zainfekowaną osobą lub z przedmiotem, którego dotykała. Układ immunologiczny nie zawsze sobie radzi z kurzajkami. Zdarza się, że je szybko niszczy. Na ogół jednak utrzymują się nawet latami, zanim nasze przeciwciała "zauważą" je i zniszczą. W tym czasie zakażamy innych i siebie. Możemy je np. przenieść z palców na twarz. Ta banalna zmiana skórna wciąż skrywa wiele tajemnic. Nie wiemy, dlaczego po zlikwidowaniu jednej lub dwóch kurzajek inne znikają same. Niestety, żadna z metod leczenia nie gwarantuje, że nie powrócą. Mimo to wypowiedzmy wojnę kurzajkom!
Pamiętaj - kurzajkami łatwo się zarazić!
Kurzajki (brodawki wirusowe) na stopach i dłoniach kurzajki (brodawki) zwykłe (verrucae vulgares) mają wygląd okrągłych lub nieregularnych twardych grudek o kolorze skóry, popielatym lub żółtobrązowym, o chropowatej powierzchni, o średnicy do 10 mm. Zmiany występują najczęściej na skórze rąk i wałach okołopaznokciowych, ale mogą pojawić się na każdej innej części ciała, zwłaszcza narażonej na urazy (palce, łokcie, kolana); kurzajki (brodawki) podeszwowe (myrmecia) kurzajki występujące na podeszwach stóp. Ich wygląd zbliżony jest do kurzajek zwykłych na innych powierzchniach, ale pod wpływem nacisku zwykle ulegają spłaszczeniu oraz otacza je zrogowaciały naskórek. Podczas chodzenia może pojawiać się dotkliwy ból. kurzajki (brodawki) mozaikowe są efektem zlewania się ze sobą mniejszych brodawek stóp położonych blisko siebie;
Kurzajki (brodawki wirusowe) na stopach i dłoniach kurzajki (brodawki) nitkowate wykwity mają kształt długich, wąskich linii, czasem przypominających liść paproci; występują głównie na twarzy i szyi; kurzajki (brodawki) płaskie (kurzajki (brodawki) młodocianych, verrucae planae, verrucae juveniles) grudki na skórze mają gładką powierzchnię, kolor skóry lub żółtobrązowy. Pojawiają się najczęściej na twarzy, grzbietach rąk oraz wzdłuż linii zadrapań (objaw Köbnera). Etap ich samoistnej regresji często poprzedza silny świąd i zaczerwienienie; epidermodysplasia verruciformis zmiany wykazują cechy charakterystyczne dla kurzajek (brodawek) płaskich, jednak obejmują duże obszary skóry, towarzyszą im często brunatne lub czerwone przebarwienia. Choroba występuje rzadko. Jest traktowana jako stan przedrakowy i ma uwarunkowania genetyczne;
Kurzajki (brodawki wirusowe) kłykciny kończyste (kurzajki (brodawki) płciowe, verrucae genitales, condylomata acuminata) zmiany występują w obrębie skóry i błon śluzowych narządów płciowych oraz w okolicy okołoodbytniczej u kobiet i mężczyzn. Początkowo mają formy różowych lub szarych miękkich, wilgotnych grudek, niekiedy uszypułowanych. Z czasem mogą się zlewać w twory kalafiorowate. Zdarza się, że wywołują świąd, pieczenie, ból i krwawienia.
Rozpoznanie kurzajek (brodawek wirusowych) Diagnoza stawiana jest na podstawie badania przedmiotowego i oceny występujących objawów charakterystycznych zmian skórnych lub śluzówkowych. Obecność wirusa HPV może potwierdzić laboratoryjny test DNA HPV, mający znaczenie w prewencji raka szyjki macicy, wykonywany z wymazu z szyjki macicy.
Leczenie kurzajek (brodawek wirusowych) Nie istnieją jak dotąd leki specyficznie działające na wirusa HPV. W leczeniu kurzajek (brodawek wirusowych) stosuje się, zatem metody umożliwiające zniszczenie wywoływanych przez niego zmian: leczenie keratolityczne powodujące miejscowe złuszczanie naskórka; używane są kwas salicylowy, kwas di- i trójchlorooctowy, kwas mlekowy oraz preparaty złożone; fizyczne usuwanie zmian, za pomocą wyłyżeczkowania, wycięcia, krioterapii, laseroterapii; leczenie cytostatyczne, czyli polegające na zaburzaniu cyklu komórkowego i powodowaniu śmierci komórki lub zahamowaniu jej rozwoju i podziałów; stosowne leki to 5-fluorouracyl miejscowo ; podawanie środków przeciwmitotycznych (zaburzających podziały komórkowe) - podofiliny, podofilotoksyny; leczenie fotodynamiczne z użyciem kwasu 5-aminolewulinowego jako substancji fotouczulającej oraz naświetlań; leczenie o charakterze immunomodulującym stosowanie np. imikwimodu pobudzającego odporność wrodzoną i nabytą, wstrzyknięcie interferonu alfa-2b lub innych substancji; według medycyny ludowej skutecznie działa nacieranie zmienionych miejsc sokiem z glistnika jaskółcze ziele (Chelidonium majus L.). Zawarta w nim chelidocystatyna wykazuje pewne działanie antywirusowe ale, aby włączyć takie postępowanie do rekomendacji medycznych, konieczne są w tym zakresie dalsze badania.
Walkę z kurzajkami warto zacząć od leczenia farmakologicznego, bo jest bezbolesne, tanie i nie pozostawia po sobie śladu. Trzeba tylko być cierpliwym, bo trwa 6-8 tygodni. Najczęściej stosuje się preparaty z kwasem mlekowym i salicylowym, np. Duofilm, Brodacid. Trzeba nimi codziennie smarować brodawkę. Zdrową skórę wokół niej warto ochronić bezbarwnym lakierem do paznokci lub wazeliną, bo leki te zawierają substancje żrące. Możemy też wybrać specyfiki do domowego wymrażania kurzajek (Wartix, Wartner), które sprawiają, że po 10-14 dniach brodawka odpada. Łagodne leczenie kurzajek
Agresywne metody usuwania kurzajek Kurzajki są nieprzewidywalne, dlatego niektórym pomogą farmakologiczne metody leczenia, a innym nie. W tym drugim przypadku skorzystajmy z zabiegów u dermatologa. Bardzo skuteczne jest wyłyżeczkowanie kurzajki, ale pozostaje po nim przebarwienie. Mniej inwazyjna jest krioterapia (wymrażanie ciekłym azotem). Rzadko pozostawia ślad, mogą się jednak pojawić odbarwienia skóry, jeśli wymraża się brodawki w innych miejscach niż podeszwy stóp i dłonie. Kurzajki likwiduje się też laserem CO 2. Usuwa je precyzyjnie, jednak niekiedy tworzą się blizny. Oba zabiegi czasami trzeba powtarzać, aby mieć pewność, że zostały zniszczone wszystkie komórki zainfekowane przez wirusy HPV. Koszt takich kuracji wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, w zależności od metody i liczby usuwanych zmian. Możemy się też zdecydować na elektrokoagulację (przyżeganie prądem). To tani, ale bolesny zabieg.
Usuwanie brodawek wirusowych Pojedyncze zmiany można usuwać samodzielnie za pomocą dostępnych w aptece bez recepty preparatów w płynie lub zestawu do wymrażania brodawek wirusowych w domu. Domowe leczenie trwa kilka tygodni. Jeśli nie przyniosło skutku przez 6-8 tygodni, powinieneś zwrócić się do dermatologa.
Domowa krioterapia na kurzajki Alternatywą dla leczenia keratolitycznego jest wymrażanie kurzajek przy pomocy zestawów do domowej krioterapii. Wewnątrz aplikatura znajduje się płyn, który osiąga temperaturę oscylującą wokół - 50 C. Niska temperatura powoduje uszkodzenie tkanki budującej kurzajkę i w konsekwencji jej odpadnięcie. Zanim zmiana samoczynnie odpadnie skóra pod nią ma czas na regenerację i odbudowę Po wymrażaniu możesz obserwować zmianę wyglądu kurzajki. Skóra w tym miejscu może przybrać biały kolor, a następnie po 10-14 dniach odpaść wraz z kurzajką. Nigdy nie odrywaj samodzielnie kurzajki, nawet, jeśli sprawia wrażenie, że zaraz sama odpadnie.
Domowa krioterapia na kurzajki Przed rozpoczęciem procesu wymrażania kurzajki szczegółowo zapoznaj się z ulotką producenta. W zależności od rodzaju preparatu schemat wymrażania może się nieco różnić. Upewnij się, że miejsce, w którym znajduje się kurzajka jest czyste i suche. Przyłóż aplikator wypełniony płynem zamrażającym do skóry, bezpośrednio w miejscu, w którym znajduje się zmiana. Po odczekaniu czasu rekomendowanego przez producenta (zwykle 10-20 sekund) odsuń od skóry aplikator. W tym momencie może pojawić się uczucie mrowienia bądź niewielki ból w wymrażanym miejscu. Nigdy nie przekraczaj czasu aplikacji! Samowolne wydłużanie bądź skracanie czasu mrożenia może spowodować uszkodzenie skóry bądź przyczynić się do tego, że procedura nie będzie skuteczna. Po zabiegu w miejscu wymrażania może pojawić się pęcherzyk - nie wolno go przekłuwać, zdrapywać ani skubać. Chroń go przed uszkodzeniem, a miejsce zabiegu utrzymuj w czystości, aby zapobiec wystąpieniu infekcji. Proces wymrażania może również spowodować zaczerwienienie i/lub uczucie pieczenia w miejscu zabiegu - jest to reakcja normalna i nie powinna budzić niepokoju. Bezpośrednio po zabiegu zabezpiecz miejsce aplikacji oddychającym opatrunkiem (plastrem, gazikiem itp.).
Rośliny w walce z kurzajkami Jaskółcze ziele, czyli glistnik - wyciskamy sok z łodygi na kurzajki i zaklejamy plastrem. Robimy to codziennie. sok z łodygi (mleczko o żółtawym zabarwieniu) wyciskamy bezpośrednio na zmianę i zaklejamy ją plastrem. Czynność tę powtarzamy codziennie, uważając, aby sok z jaskółczego ziela nie dostał się do ust, ponieważ ma właściwości trujące Mniszek lekarski - mleczkiem z łodygi smarujemy brodawki dwa razy dziennie. Czosnek - robimy okład ze zmiażdżonego ząbka i zaklejamy plastrem (trzy-cztery razy dziennie).
Domowe sposoby na kurzajki kąpiele w roztworze solnym - roztwór przygotowujemy z około 200 g soli na każdy litr wody. Należy moczyć dłonie lub stopy przez około pół godziny dziennie. Zabieg powtarzamy codziennie. Wskazane są także kąpiele morskie;
Domowe sposoby na kurzajki olejek herbaciany - smarujemy nim zmiany skórne kilka razy w ciągu dnia; ocet jabłkowy - na dokładnie umytą skórę przykładamy wacik nasączony octem jabłkowym i zaklejamy plastrem, tworząc okład, który należy pozostawić na noc. Kurację powtarzamy każdej nocy przez około 4-6 tygodni; skórka cytryny i ocet - plasterek skórki cytrynowej moczymy w occie przez 24 godziny. Następnie przykładamy skórkę żółtą stroną do kurzajki, tak, aby dokładnie przylegała. Zaklejamy okład plastrem. Kurację powtarzamy do momentu, kiedy brodawka samoistnie odpadnie. Stosując domowe sposoby na kurzajki, należy przede wszystkim wykazać się cierpliwością i pamiętać o regularności.
Kurzajki można uznać za wyleczone, gdy odnowione zostają prawidłowe warstwy naskórka.
Rokowania i powikłania kurzajek (brodawek wirusowych) Ze względu na możliwość leczenia jedynie miejscowego, choroba bywa trudna do całkowitego wyleczenia. Cechuje się tendencją do nawrotów (również z powodu samozakażeń). Wiele wykwitów kurzajek (brodawek wirusowych) - zwłaszcza młodzieńczych - zanika samoistnie, nie pozostawiając widocznych śladów i nie nawracając. Powikłania kurzajek (brodawek wirusowych) nie są częste, ale mogą wystąpić ze względu na ich położenie, np. nieleczone kurzajki występujące na podeszwach stóp mogą wywoływać ból i utrudniać poruszanie się.
Źródła: Zakażenia HPV jako problem kliniczny Mikołajczyk K., Żaba R.; Przewodnik Lekarza, 2005; 5: 38-475 Metoda fotodynamiczna (ALA-PDT) w leczeniu brodawek zwykłych, płaskich i stóp Polak-Pacholczyk I., Lassota-Falczewska M., Kozłowska M., Kaszuba A., Browarski T.; Postępy Dermatologii i Alergologii, 2008; XXV, 4: 143 150 Leczenie brodawek skórnych wywołanych przez wirusy brodawczaka ludzkiego (HPV, human papillomavirus) Goyal-Stec M., Majewski S.; Postępy Dermatologii i Alergologii, 2006; XXIII, 4: 157 160 Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus L.) we współczesnej terapii wskazania i bezpieczeństwo stosowania Migas P., Heyka M.; Postępy Fitoterapii, 2011, 3: 208-218 Assessment report on Chelidonium majus L., herba ema.europa.eu, 20.01.2012