Język polski wrzesień Klasa VI Materiał nauczania Teraz polski! wraz z odniesieniami do treści nauczania, zapisanymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego z języka polskiego Rozdział Treści nauczania Odniesienia do podstawy programowej Uczeń: Bądź sobą! Kształcenie literackokulturowe - ocena postępowania bohatera literackiego - charakterystyka bohatera literackiego Kształcenie językowe - powtórzenie wiadomości o odmiennych częściach mowy - przypomnienie wiadomości o pisowni trudnych form czasowników i rzeczowników - powtórzenie wiadomości o użyciu znaków interpunkcyjnych kropka, znak zapytania, wykrzyknik, dwukropek, nawias Proponowane lektury - M. Musierowicz Kłamczucha - określa temat i główną myśl tekstu (I.1.2) - identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autora, narratora, czytelnika, słuchacza) (I.1.3) - wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte) (I.1.7) - nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje) (II.1.1) - wyraża swój stosunek do postaci (II.1.3) - charakteryzuje i ocenia bohaterów (II.2.10) - odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury (np. przyjaźń wrogość, miłość nienawiść, prawda kłamstwo, wierność zdrada) (II.4) - stosuje w wypowiedzi pisemnej
- I. Jurgielewiczowa Ten obcy - E. Niziurski Sposób na Alcybiadesa - F.G. Burnett Mała księżniczka - L. May Alcott Małe kobietki - E. de Amicis Serce - J. Gaarder Świat Zofii - M. Piquemal Bajki filozoficzne - A. Minkowski Dolina Światła odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) (III.1.6) - rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (rzeczownik, czasownik, przymiotnik [...]) i wskazuje różnice między nimi (I.3.3) - rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, czasów i rodzajów gramatycznych rozumie ich funkcje w wypowiedzi (I.3.4) - pisze poprawnie pod względem ortograficznym [...] (III.2.5) - poprawnie używa znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, znaku wykrzyknika (III.2.6). Teksty kultury poznawane w całości w klasach IV-VI nie mniej niż 4 pozycje książkowe w roku szkolnym oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości (mniej więcej jedna lektura na dwa miesiące, kolejność dostosowana do dojrzałości/zainteresowań dzieci): 1. Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród 2. Jan Brzechwa Akademia Pana Kleksa 3. Carlo Collodi Pinokio 4. Roald Dahl Charlie i fabryka czekolady 5. Antonina Domańska Historia żółtej ciżemki 6. Irena Jurgielewiczowa Ten obcy 7. Stanisław Lem Bajki robotów 8. Clive Staples Lewis Lew, Czarownica i stara szafa
9. Astrid Lindgren Bracia Lwie Serce 10. Kornel Makuszyński Szatan z siódmej klasy 11. Aleksander Minkowski Dolina Światła 12. Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni 13. Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza 14. Edmund Niziurski wybrana powieść (np. Niewiarygodne przygody Marka Piegusa, Sposób na Alcybiadesa) 15. Joanna Olech Dynastia Miziołków 16. Joanna Onichimowska wybrana powieść (np. Duch starej kamienicy, Daleki rejs) 17. René Goscinny, Jean-Jacques Sempé Mikołajek (wybór opowiadań z dowolnego tomu). 18. Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy 19. Alfred Szklarski wybrana powieść (np. Tomek w krainie kangurów) 20. Dorota Terakowska Władca Lewawu 21. Mark Twain Przygody Tomka Sawyera 22. John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem 23. Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata 24. Moony Witcher Dziewczynka z Szóstego Księżyca 25. wybór mitów greckich, baśni i legend 26. wybór kolęd 27. wybór pieśni patriotycznych 28. wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży 29. film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego 30. wybrane programy telewizyjne
Dobrze być dzieckiem Test sprawdzający umiejętność czytania ze zrozumieniem podsumowujący I rozdział Bądź sobą z podręcznika Teraz polski! 6 Jeremi Przybora Nie będę dorosły Niech mały osioł z osłem wyrosną na dorosłe! A ja przeciwnie, a ja to wcale do tego się nie palę. Czy po to być dorosłym, by wąsy mi wyrosły? Dla dzieci żebym oschły lub opryskliwy stał się? Czy po to mam być duży, bym w armii dzielnie służył lub w zadymionym biurze codziennie szefa bał się? Czy po to mam dorosnąć, by z tego móc wyrosnąć, co życie czyni wiosną, zamienia w baśni kraje? Czy mam się wyrzec wróżek i lotu, co mnie urzekł, ku gwieździe, która w górze tajemne znaki daje? Niech mały osioł Czy po to się wydłużyć, by w nudzie się zanurzyć zestarzeć się i zużyć Czy sprawić zaklęć siłą, by wciąż się dzieckiem było, by nic się nie zmieniło w dzieciństwie moim więcej? Niech mały osioł Nie, nie dorosnę, Wendy 1. Nie będzie ze mnie ględy, nudziarza ani zrzędy. Lecz nie załamuj dłoni. Dopóki dzieckiem będziesz, widoczny będę wszędzie: w przelocie, w smudze, w pędzie Niech mały osioł w gonitwie do pieniędzy? A potem mnie zapomnisz. 1 Wendy [czytaj: łendi] angielskie imię żeńskie. Nosiła je bohaterka powieści J.M. Barriego Piotruś Pan, której tytułowy bohater postanowił, że nigdy nie dorośnie. 31. Dokończ zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Osoba mówiąca w wierszu uważa, że dorośli A. są życzliwi w relacjach z dziećmi. B. patrzą na świat przez pryzmat fantazji. C. przywiązują dużą uwagę do pieniędzy. D. opowiadają interesujące historie. 32. W którym fragmencie wiersza podmiot liryczny zwraca się bezpośrednio do adresata? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. Niech mały osioł z osłem wyrosną na dorosłe! B. Dopóki dzieckiem będziesz, widoczny będę wszędzie... C. Czy po to być dorosłym, by wąsy mi wyrosły? D. Nie będzie ze mnie ględy, nudziarza ani zrzędy. 33. Na jaką cechę dzieci zwraca uwagę osoba mówiąca w drugiej zwrotce? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. A. Szczerość. C. Otwartość na świat. B. Lekkomyślność. D. Bogatą wyobraźnię. 34. Oceń, które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe. Zaznacz przy nim literę P. Utwór Nie będę dorosły jest wierszem białym. 1. P 2. W wierszu tym występują rymy zarówno dokładne, jak i niedokładne. P 3. Pierwsza zwrotka rozpoczyna się od słów: Czy po to mam dorosnąć. P 35. W tabeli podano przykłady środków poetyckich występujących w wierszu. Zaznacz T (Tak) lub N (Nie) w zależności od tego, czy poprawnie określono ich role w utworze. Przykład środka poetyckiego Rola w utworze Epitet: w zadymionym biurze Porównuje biuro z dymem. T N Uosobienie: ku gwieździe, która w górze [...] znaki daje Nadaje gwieździe cechy ludzkie. T N 36. Wpisz w lukę odpowiednie słowo z refrenu, a następnie dokończ zdanie. Osoba mówiąca w wierszu przyrównała osoby, które chcą dorosnąć, do 2 p., ponieważ.
37. Jak myślisz, czy lepiej być dzieckiem, czy dorosłym? Uzasadnij swoją opinię. 2 p. 38. Uzupełnij zdania. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych. Wypowiedzenie: Niech mały osioł z osłem wyrosną na dorosłe! to zdanie A/B. Za pomocą wykrzyknika podkreślono C/D. A. oznajmujące C. uczucie smutku towarzyszące nadawcy B. rozkazujące D. ważność słów, które wypowiada nadawca 39. Uzupełnij zdania. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych. W tytule wiersza występuje czasownik w czasie przyszłym A/B. Forma nie będę informuje ponadto o tym, że podmiotem lirycznym wiersza jest C/D. A. prostym C. mężczyzna lub chłopiec B. złożonym D. pojedyncza osoba 40. Która z odmiennych części mowy nie występuje w pierwszej zwrotce? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. A. Rzeczownik. B. Czasownik. C. Przymiotnik. D. Liczebnik. 41. Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie 1 lub 2. Wiersz Igora Sikiryckiego Konstruktor (tekst znajduje się na str. 8) jest A. bajką, ponieważ 1. morałem. B. fraszką, kończy się 2. puentą. 42. 12. Dokończ zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Wiersz Konstruktor ma charakter A. żartobliwy. C. refleksyjny. B. poważny. D. reklamowy. 43. Dokończ zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Podobnie jak rzeczownik lotnictwo pisze się wyraz A. śle two. B. pta two. C. lu ki. D. szwe ki. 44. Wyobraź sobie, że jesteś konstruktorem. Opisz w formie pamiętnika jeden dzień ze swojego życia. Skorzystaj z zamieszczonego planu. 1. Wzięcie udziału w projekcie Samochód, który nie potrzebuje kierowcy. 2. Rozpoczęcie prac nad skonstruowaniem takiego pojazdu. 3. Zajęcie się przygotowaniem planu samochodu. Pamiętaj, że Twoja praca powinna zająć co najmniej połowę wyznaczonego miejsca. 7 p.
Igor Sikirycki Konstruktor Grześ zostanie konstruktorem, Wszyscy wiedzą o tym. Konstruować będzie wkrótce Tylko samoloty. A dlaczego? A dlatego, Że się słyszy w krąg, Że co weźmie w swoje ręce, Już mu leci z rąk. Wiem, co trzeba