Rafał Mrowiec. Aktywność polskich eurodeputowanych w pracach komisji parlamentarnych

DOI: 10.6084/m9.figshare.988254 Rafał Mrowiec Aktywność polskich eurodeputowanych w pracach komisji parlamentarnych Wprowadzenie Komisje w Parlamencie Europejskim są bardzo ważnym elementem w procesie legislacyjnym. To właśnie w nich posłowie opracowują projekty legislacyjne i sprawozdania z własnej inicjatywy, wprowadzają poprawki oraz głosują nad nimi. Dzięki takiej procedurze działalność prawodawcza Parlamentu Europejskiego ulega znacznemu przyspieszeniu. Z tego względu za jedno z najważniejszych kryteriów efektywności przedstawicieli w organach decyzyjnych (w tym także posłów do PE) można uznać ich zaangażowanie w prace komisyjne [Wojtasik 2011: 221]. Celem niniejszego artykułu będzie przedstawienie aktywności polskich eurodeputowanych w pracach komisji działających w ramach Parlamentu Europejskiego. Analiza ta będzie zawierała kompetencje poszczególnych komisji oraz określała ich pozycję w procesie legislacyjnym PE. Przed ich wymienieniem oraz przyporządkowaniem polskich europarlamentarzystów do odpowiedniej komisji, kilka słów poświęcę na zarys historyczny tych komisji. Punkt finalny artykułu będzie stanowiła analiza pracy oraz aktywności polskich deputowanych w komisjach i podkomisjach Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014. Geneza i rozwój komisji w Parlamencie Europejskim. Na wstępie moich rozważań chciałbym odnieść się do historycznych faktów oraz przebiegu rozwoju systemu komisji w Parlamencie Europejskim. Zgromadzenie Powszechne Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali w roku 1953 powołało do życia siedem komisji. Kiedy to w roku 1958 powstaje Europejska Rada Ekonomiczna i europejska Wspólnota Energii Atomowej, Parlamentarne Zgromadzenie trzech wyżej wymienionych wspólnot powołuje do życia już 13 komisji. Można powiedzieć, że już wtedy ówczesna struktura komisji była zbliżona do dzisiejszej. Idąc dalej należy stwierdzić, że od 1958 roku aż do 1979 system komisji rozwijał się z niewielkimi zmianami nazw oraz nieznacznymi modyfikacjami ich kompetencji. Dla lepszego zobrazowania tego procesu można wymienić kilka takich sytuacji. 44

W 1967 roku Komisja Ekonomiczna i Finansów została włączona do Wspólnego Rynku, a Komisja Społeczna na krótki czas została połączona z Komisją do Spraw Zdrowia Publicznego, ale tylko do roku 1973, kiedy to zostają powołane Komisja do Spraw Społecznych i Rozwoju oraz Komisja Zdrowia Publicznego i Rozwoju. Jeszcze w latach siedemdziesiątych, a dokładnie w roku 1973, polityka regionalna włączona została na dłużej w zakres Komisji do Spraw Transportu. Również w roku 1967 doszło do połączenia Komisji Polityki Energetycznej oraz Komisji Badań [Jacobs, Corbett, Shackleton 1996: 180-181]. Niejako przełomowym momentem był rok 1979, a więc czas pierwszych bezpośrednich wyborów do Parlamentu Europejskiego, kiedy to nastąpił poważny wzrost członków tej izby, ze 198 do 518. W tym roku Komisja Polityki Regionalnej, Planowania Regionalnego i Transportu podzielona została na oddzielne komisje Regionalną i Transportu. Niektóre komisje, jak do Spraw Kultury i Młodzieży, działająca przez krótki czas w latach siedemdziesiątych, zostawały ponownie powoływane do życia pod innymi nazwami. Powołana została również Komisja Praw Kobiet, która to miała początkowo mieć charakter doraźny, lecz w konsekwencji została zatwierdzona jako komisja stała. W 1981 roku powołano do życia kolejne dwie komisje: do Spraw Instytucjonalnych oraz do Weryfikacji Listów Uwierzytelniających. Po roku 1981 nastąpiła tylko jedna zasadnicza zmiana, a mianowicie w roku 1987 powołano Komisję Petycji, która to miała uporać się z nadmierną ich ilością. W tym samym czasie zostały połączone komisje: Praw i Procedur oraz Weryfikacji Listów Uwierzytelniających [Tamże]. Po roku 1989 w strukturze komisji dokonano jedynie niewielkich modyfikacji w zakresie ich nazw oraz kompetencji. Utrzymano dotychczasową liczbę osiemnastu komisji. Bardziej istotne jednak były zmiany co do liczby członków w danych komisjach. W trzynastu z nich nastąpił wzrost, natomiast spadek liczby członków miał miejsce w pięciu komisjach. Część komisji traciło swój prestiż, jak chociażby Komisja do Spraw Budżetów, która zmniejszyła ona swój skład osobowy z 46 do 32 członków. Z drugiej strony sytuację odwrotną zanotowała Komisja do Spraw Środowiska (wzrost z 36 do 51 członków). W styczniu 1992 roku następowały dalsze zmiany w strukturze komisji. Najważniejsza z nich to powołanie nowej Komisji do Spraw Wolności Obywatelskich i Spraw Wewnętrznych. Inną istotną zmianą było przemianowanie Komisji do Spraw Politycznych na Komisję do Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa, wraz z określeniem na nowo jej kompetencji [Tamże 187-189]. Reasumując, ewolucja systemu komisji w Parlamencie Europejskim była dokonywana pod naciskiem dwóch przeciwstawnych sobie czynników, z których jeden z nich zmierza 45

do zwiększenia ich liczby, zaś drugi do ich zahamowania. Fakt, że do EWG na początku lat 80. XX stulecia przystąpiły kolejne państwa, a mianowicie Grecja, Hiszpania i Portugalia, potęgował nacisk na podjęcie działań zmierzających do utworzenia nowych komisji. Wzrost liczby przewodniczących i wiceprzewodniczących komisji, czyli dalsze poszerzanie administracji w Parlamencie Europejskim, to argumenty przeciwników powstawania nowych jednostek. Rozwiązaniem nie było również powoływanie szeregu podkomisji, które w konsekwencji niejako dublowały kompetencje i przejmowały uprawnienia komisji stałych [Tamże 182-183]. W komisjach Parlamentu Europejskiego przygotowywane są propozycje rozwiązań tematów, które są potem przedstawiane na posiedzeniach plenarnych [Tosiek, Wicha 2007: 70-71]. To właśnie komisje parlamentarne spełniają zasadniczą rolę w efektywnej działalności Parlamentu Europejskiego. Na podstawie kryterium trybu powoływania komisje dzielimy na: - komisje stałe; - komisje nadzwyczajne. Pierwsze z wymienionych odgrywają niepodważalnie największe znaczenie, z kolei drugie z nich powoływane są zwykle ad hoc. Komisje parlamentarne mogą tworzyć jedną lub kilka podkomisji [Marszałek-Kawa 2005: 122]. Komisje stałe, których kompetencje są określone w załączniku VI Regulaminu Parlamentu Europejskiego wybiera właśnie wyżej wymieniony organ. Parlamentarzyści są przydzielani do poszczególnych komisji na początku nowej kadencji. Ich wyboru dokonuje się z grona kandydatów wskazanych przez dane frakcje polityczne. Wówczas Konferencja Przewodniczących przedkłada Parlamentowi propozycje, mając na uwadze sprawiedliwą reprezentacje państw członkowskich oraz kierunków politycznych. Podział miejsc w danych komisjach jest prowadzony proporcjonalnie do wielkości frakcji. Przeważająca większość członków Parlamentu Europejskiego może zasiadać tylko w jednej komisji [Tamże: 122-123]. Do podstawowych funkcji komisji stałych należy zaliczyć m. in.: - rozpatrywanie spraw przekazanych przez PE, - rozpatrywanie spraw powierzonych im przez przewodniczącego Konferencji Przewodniczących podczas przerw między sesjami, - sporządzanie sprawozdań, - konsultowanie projektów legislacyjnych wymagających opinii PE, - badanie spraw z własnej inicjatywy po uzyskaniu zgody od Konferencji Przewodniczących, - przedstawianie projektów uchwał. 46

W komisji można zorganizować godzinę pytań. Każda z nich ma swoje własne reguły prowadzenia. Zbiera się ona na wniosek własnego przewodniczącego lub przewodniczącego Parlamentu Europejskiego [Tamże: 123]. Potrzeba powoływania komisji nadzwyczajnych jest nad wyraz zasadna. Są one konieczne do podejmowania spraw, którymi powinien zająć się Parlament, a które nie leżą w kompetencji żadnej z komisji stałych. Komisje nadzwyczajne są również tworzone w sytuacji, gdy występuje spór kompetencyjny kilku komisji, gdzie każda z nich uważa, że dana tematyka sprawy leży w zakresie jej uprawnień. Innym przykładem powstawania komisji nadzwyczajnych, jest konieczność przyspieszenia prac nad daną kwestią [Tamże 124]. Komisje nadzwyczajne dzielimy na: - Komisje ad hoc, - Komisje śledcze. Komisje ad hoc mogą być powoływane w każdej chwili, w przypadku, kiedy zaistnieje ku temu potrzeba. Parlament powołując taką komisję określa zakres jej działania, kompetencje oraz okres funkcjonowania. Należy zaznaczyć, że czas prac takiej komisji nie może być dłuższy aniżeli 12 miesięcy. Po upływie tego okresu Parlament Europejski może jednak podjąć decyzję o przedłużeniu jej działalności. Jeśli chodzi o komisje śledcze, to może być one ustanawiane przez PE na wniosek co najmniej 1/4 jego członków. Przedmiotem ich działania jest zazwyczaj badanie domniemanych wykroczeń albo niewłaściwego zarządzania podczas stosowania prawa wspólnotowego przez instytucje lub organy. Członkowie komisji śledczej są wybierani w sposób analogiczny do członków innych komisji. Czas działania komisji śledczej również wynosi 12 miesięcy, przy czym Parlament może przedłużyć ten okres o maksymalnie 6 miesięcy [Tosiek, Wicha 2007: 103]. Polscy eurodeputowani w komisjach parlamentarnych Ogółem w Parlamencie Europejskim VII kadencji działa 20 komisji stałych oraz 2 podkomisje. Poniżej chciałbym wymienić je, jak i krótko scharakteryzować. Przy każdej z komisji wymienię polskich eurodeputowanych wraz z podaniem funkcji w jej strukturze. 1. Komisja Spraw Zagranicznych - prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa Unii Europejskiej, odpowiada za utrzymanie stosunków z innymi instytucjami w sferze polityki zagranicznej. 47

- członkowie: Jerzy Buzek (PO), Andrzej Grzyb (PSL), Paweł Kowal (PRJG), Ryszard Legutko (PiS), Krzysztof Lisek (PO), Mirosław Piotrowski (PiS), Jacek Saryusz- Wolski (PO), Marek Siwiec (TR); - zastępstwo: Adam Bielan (PRJG), Michał Kamiński (niezrzeszony), Tomasz Poręba (PiS), Jacek Protasiewicz (PO), Konrad Szymański (PiS), Paweł Zalewski (PO), Janusz Zemke (SLD). 2. Podkomisja Praw Człowieka - zajmuje się problemami dotyczącymi praw człowieka i demokratyzacji w państwach trzecich, w tym stosunków z międzynarodowymi organizacjami praw człowieka. - wiceprzewodniczący: Andrzej Grzyb (PSL), Joanna Senyszyn (SLD); - członek: Jacek Protasiewicz (PO); - zastępstwo: Ryszard Legutko (PiS). 3. Podkomisja Bezpieczeństwa i Obrony - zajmuje się szczególnie kwestiami związanymi ze wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa (WPZiB) oraz wspólną polityką bezpieczeństwa i obrony (WPBiO). W tym kontekście komisja ta wspiera działalność Komisji Spraw Zagranicznych. - wiceprzewodniczący: Krzysztof Lisek (PO); - członkowie: Paweł Kowal (PRJG), Paweł Zalewski (PO), Janusz Zemke (SLD). 4. Komisja Rozwoju - odpowiada za promocje polityki UE na rzecz rozwoju, nawiązuje dialog polityczny z krajami rozwijającymi się. - członkowie: Filip Kaczmarek (PO), Michał Kamiński (niezrzeszony); - zastępstwo: Krzysztof Lisek (PO). 5. Komisja Handlu Międzynarodowego - odpowiada za kwestie związane ze wspólną polityką handlową Unii; rozwija finansowe, gospodarcze i handlowe stosunki UE z krajami trzecimi i organizacjami regionalnymi. - wiceprzewodniczący: Paweł Zalewski (PO); - zastępstwo: Małgorzata Handzlik (PO), Konrad Szymański (PiS), Jarosław Wałęsa (PO). 6. Komisja Budżetowa - określa i wykonuje uprawnienia budżetowe PE; określa także nadrzędne zasady dotyczące wydatków, i zatwierdza wieloletnie ramy finansowe UE. - członkowie: Sidonia Jędrzejewska (PO), Jan Kozłowski (PO), Jacek Włosowicz (SP); - zastępstwo: Lidia Geringer de Oedenberg (SLD), Jan Olbrycht (PO), Jacek Saryusz- Wolski (PO). 48

7. Komisja Kontroli Budżetowej - odpowiada za kontrolę wykonania budżetu UE, bada nadużycia i nieprawidłowości w wykonywaniu budżetu. - wiceprzewodniczący: Bogusław Liberadzki (SLD), Bogusław Sonik (PO); - członek: Ryszard Czarnecki (PiS); - zastępstwo: Sidonia Jędrzejewska (PO), Jan Olbrycht (PO), Czesław Siekierski (PSL). 8. Komisja Gospodarcza i Monetarna - odpowiada za politykę gospodarczą i pieniężną Unii, funkcjonowanie unii gospodarczej i walutowej oraz europejski system finansowy i walutowy. - członek: Sławomir Nitras (PO); - zastępstwo: Danuta Hübner (PO), Danuta Jazłowiecka (PO). 9. Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych - odpowiada za politykę zatrudnienia i szeroko pojętej polityki społecznej w zakresie: warunków pracy, ubezpieczeń społecznych i ochrony socjalnej; zajmuje się również kwestiami takimi jak: bezpieczeństwo w miejscu pracy, polityka szkoleń zawodowych. - członkowie: Danuta Jazłowiecka (PO), Joanna Skrzydlewska (PO); - zastępstwo: Arkadiusz Bratkowski (PSL), Tadeusz Cymański (SP), Sidonia Jędrzejewska (PO), Jan Kozłowski (PO), Joanna Senyszyn (SLD). 10. Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności - odpowiada za zrównoważony rozwój, politykę dotyczącą środowiska naturalnego i środki ochrony środowiska, a w szczególności sprawy takie jak: zanieczyszczenie powietrza wody i gleby, gospodarowanie odpadami i ich wtórne wykorzystanie. - członkowie: Tadeusz Cymański (SP), Jolanta Hibner (PO), Bogusław Sonik (PO); - zastępstwo: Adam Gierek (UP), Filip Kaczmarek (PO), Jarosław Kalinowski (PSL). 11. Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii - zajmuje się: polityką przemysłową Unii i zastosowaniem nowych technologii, polityką naukową, w tym rozpowszechnieniem i wykorzystaniem wyników badań. - członkowie: Adam Gierek (UP), Bogdan Marcinkiewicz (PO), Konrad Szymański (PiS), Zbigniew Zaleski (PO); - zastępstwo: Jerzy Buzek (PO), Marek Gróbarczyk (PiS), Andrzej Grzyb (PSL), Jolanta Hibner (PO), Paweł Kowal (PRJG). 12. Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów - odpowiada za koordynację na szczeblu Unii krajowych systemów ustawodawstwa w dziedzinie rynku 49

wewnętrznego i w zakresie unii celnej, a w szczególności swobodny przepływ towarów. - członkowie: Adam Bielan (PRJG), Małgorzata Handzlik (PO), Róża Thun (PO); - zastępstwo: Tadeusz Ross (PO), Marek Siwiec (TR). 13. Komisja Transportu i Turystyki - odpowiada za wspólną politykę transportu kolejowego, drogowego, morskiego, śródlądowego i powietrznego. - członkowie: Bogusław Liberadzki (SLD), Artur Zasada (PRJG); - zastępstwo: Jacek Kurski (SP), Ryszard Legutko (PiS), Bogdan Marcinkiewicz (PO), Janusz Zemke (SLD). 14. Komisja Rozwoju Regionalnego - odpowiada za politykę regionalna i politykę spójności UE; ocenia wpływ innych obszarów polityki unijnej na spójność gospodarczą i społeczną oraz koordynuje unijne instrumenty strukturalne. - przewodnicząca: Danuta Hübner (PO); - członkowie: Ryszard Czarnecki (PiS), Jacek Kurski (SP), Elżbieta Łukacijewska (PO), Jan Olbrycht (PO), Wojciech Olejniczak (SLD), Tomasz Poręba (PiS); - zastępstwo: Mirosław Piotrowski (PiS), Czesław Siekierski, Zbigniew Zaleski (PO). 15. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi - zajmuje się głównie wspólną polityką rolna; pracuje również nad prawodawstwem w takich dziedzinach, jak chociażby leśnictwo. - wiceprzewodniczący: Czesław Siekierski (PSL), Janusz Wojciechowski (PiS); - członkowie: Jarosław Kalinowski (PSL), Wojciech Olejniczak (SLD); - zastępstwo: Elżbieta Łukacijewska (PO), Jacek Włosowicz (SP). 16. Komisja Rybołówstwa - zajmuje się prowadzeniem i rozwojem wspólnej polityki rybołówstwa. - członkowie: Marek Gróbarczyk (PiS), Jarosław Wałęsa (PO); - zastępstwo: Sławomir Nitras (PO). 17. Komisja Kultury i Edukacji - odpowiada za pogłębianie wiedzy i upowszechnianie kultury, ochronę dziedzictwa kulturalnego oraz ochronę i promowanie różnorodności kulturowej i językowej. - członkowie: Piotr Borys (PO), Marek Migalski (PRJG); - zastępstwo: Joanna Skrzydlewska (PO), Róża Thun (PO). 18. Komisja Prawna - odpowiada za wykładnię i stosowanie prawa unijnego; weryfikuje zgodność aktów unijnych z prawem pierwotnym. - członkowie: Lidia Geringer de Oedenberg (SLD), Zbigniew Ziobro (SP), Tadeusz Zwiefka (PO); 50

- zastępstwo: Piotr Borys (PO). 19. Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych - odpowiada za ochronę praw obywatelskich, praw człowieka i praw podstawowych (w tym ochronę mniejszości) na terytorium UE. - członkowie: Arkadiusz Bratkowski (PSL), Jacek Protasiewicz (PO); - zastępstwo: Marek Migalski (PRJG), Joanna Senyszyn (SLD), Bogusław Sonik (PO), Janusz Wojciechowski (PiS). 20. Komisja Spraw Konstytucyjnych - główne zadania komisji związane są z instytucjonalnymi aspektami procesu integracji europejskiej, ze stosowaniem traktatu UE i oceną jego funkcjonowania. - członek: Tadeusz Ross (PO); - zastępstwo: Tadeusz Zwiefka (PO). 21. Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia - wspiera i chroni prawa kobiet w UE oraz poza jej granicami; promuje równość pomiędzy kobietami i mężczyznami w dostępie do miejsc pracy oraz ich aktywność w życiu publicznym. - członkowie: Tadeusz Cymański (SP), Joanna Senyszyn (SLD), Joanna Skrzydlewska (PO). 22. Komisja Petycji - odpowiada za rozpatrywanie petycji oraz za relacje z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich. - członkowie: Lidia Geringer de Oedenberg (SLD), Jarosław Wałęsa (PO), Zbigniew Zaleski (PO); - zastępstwo: Ryszard Czarnecki (PiS). Podsumowując powyższe dane, można zauważyć kilka zależności. Po pierwsze, polscy posłowie do PE rzadko zajmują eksponowane stanowiska w komisjach. W komisjach działających w Parlamencie Europejskim polska delegacja posiada jednego przewodniczącego. Jest nim Danuta Hübner (PO), która pełni funkcję przewodniczącej Komisji Rozwoju Regionalnego. Nieco lepiej prezentują się dane dotyczące stanowiska wiceprzewodniczącego danej komisji. Piastowaniem takiego urzędu mogą się pochwalić: Czesław Siekierski (PSL) i Janusz Wojciechowski (PiS) w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Bogusław Liberadzki (SLD) oraz Bogusław Sonik (PO) w Komisji Kontroli Budżetowej; Paweł Zalewski (PO) w Komisji Handlu Międzynarodowego, Krzysztof Lisek (PO) w Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony, Andrzej Grzyb (PSL) i Joanna Senyszyn (SLD) w Podkomisji Praw Człowieka. Po drugie, jeśli chodzi o funkcje zajmowane przez naszych 51

eurodeputowanych w komisjach PE większość z nich powiela schemat: jedno członkostwo, jedno zastępstwo. Sporadycznie zdarza się, aby dany poseł sprawował członkostwo czy też zastępstwo w dwóch komisjach. Analiza aktywności polskich deputowanych w komisjach Parlamentu Europejskiego Przynależność do określonej komisji nie musi być wyznacznikiem aktywności konkretnego eurodeputowanego. Może się bowiem okazać, że mimo pełnienia formalnej funkcji w strukturach komisji poseł w praktyce nie uczestniczy w jej działalności legislacyjnej. Z tego względu należy przeanalizować ich faktyczny wkład w prace komisji, co będzie stanowić przedmiot tej części artykułu. Narzędziem, będącym podstawą do sporządzenia rankingu, była liczba sprawozdań oraz opinii, których autorami byli polscy eurodeputowani. Z analizy wyłączeni zostali dwaj posłowie: Tadeusz Ross i Zbigniew Zaleski, którzy sprawują mandat od 17 grudnia 2013 roku, kiedy to w ramach rekonstrukcji rządu Donalda Tuska zastąpili Lenę Kolarską-Bobińską oraz Rafała Trzaskowskiego, powołanych na stanowiska ministerialne. Przedmiotem sprawozdania jest zwykle analiza określonego zagadnienia leżącego w sferze zainteresowania europejskiej legislatywy. Bywa również stanowiskiem względem projektu wysuniętego przez Komisje Europejską lub niezależnym projektem eurodeputowanych. Posłowi sprawozdawcy towarzyszą kontrsprawozdawcy (tzw. sprawozdawcy cienie), których rola polega na prezentowaniu poglądów innych grup politycznych, aniżeli tej, którą reprezentuje sprawozdawca. Podobnie rzecz wygląda w przypadku opinii komisji w Parlamencie Europejskim. Mamy tutaj również do czynienia zarówno ze sprawozdawcami, jak i kontrsprawozdawcami danych opinii. Parlament Europejski współtworzy prawo, które wiąże wszystkie państwa Unii Europejskiej. Do października 2013 roku najwięcej rozporządzeń i dyrektyw przyjęto w sektorach: gospodarki i waluty, środowiska i ochrony zdrowia, rolnictwa, rybołówstwa leśnictwa oraz praw obywateli UE. Najmniej z kolei aktów prawnych powstało w obszarach: budżetu UE, spraw zagranicznych i bezpieczeństwa, praw człowieka oraz kultury i edukacji. Jak łatwo można wywnioskować, realna wartość mają sprawozdania dotyczące tych obszarów, w których UE najczęściej wykorzystuje swoje kompetencje prawotwórcze. W poprzedniej kadencji polscy eurodeputowani angażowali się w kwestie, w których PE nie ma bezpośredniego wpływu decyzyjnego bądź też w obszary, które nie były w centrum zainteresowania legislacyjnego Parlamentu [Szczepanik, Kaca, Łada 2009: 68-69]. Podobnie jest również w obecnej kadencji. Polscy posłowie częściej zasiadają w komisjach, które nie 52

mają stricte prawotwórczego charakteru. Najwięcej, bo 15 polskich deputowanych, pracuje w Komisji Spraw Zagranicznych, z kolei dziesięcioro naszych posłów zajmuje się sprawami budżetu w komisjach: Budżetu i Kontroli Budżetowej. Ranking, który przygotowałem będzie zawierał dane personalne każdego z polskich eurodeputowanych, jak i indywidualnie przypisaną liczbę sprawozdań oraz opinii jako sprawozdawca czy kontrsprawozdawca, których autorem jest każdy z nich. Prezentowane dane dotyczyć będą okresu od 14 lipca 2009 do 23 marca 2014 roku. Sporządzając moją analizę korzystałem z oficjalnej strony Parlamentu Europejskiego. Suma dwóch mierników aktywności (liczby sprawozdań i opinii) będzie decydowała o miejscu deputowanego w rankingu. W razie sytuacji wyrównanych miedzy eurodeputowanymi, o pozycji w rankingu decydowała większa liczba sprawozdań. W sytuacji, gdy i to nie przyniosło rozstrzygnięcia, pod uwagę brałem rodzaj komisji, w których sporządzono sprawozdania oraz ich realny wpływ na tworzenie przepisów w PE, według poniższego wykresu: Wykres 1. Odsetek aktów prawnych przyjętych w zwykłej procedurze legislacyjnej (COD) uchwalonych przez Parlament Europejski obecnej kadencji w poszczególnych obszarach. Stan na październik 2013 r. *Połączono komisje rolnictwa i rybołówstwa; budżetu Gospodarka i Waluta 13,1 Środowisko i Ochrona Zdrowia Rolnictwo, Rybołówstwo, Leśnictwo Prawa Obywateli Unii Handel Międzynarodowy 12,3 11,9 11,5 11,1 Prawo Europejskie 9,5 Przemysł, Energia, Badania Naukowe 7,9 Transport,Turystyka 6,7 Praca, Handel i Usługi w Unii 6 Warunki Pracy Rozwój Regionalny 2,4 2,8 Równouprawnienie Budżet 1,6 1,6 Sprawy Zagraniczne, Prawa Człowieka Ustrój Unii Kultura i Edukacja 0,4 0,4 0,8 Źródło: Polacy w Parlamencie Europejskim, raport dostępny na stronie http://mamprawowiedziec.pl/file/2617 (11.03.2014) 0 2 4 6 8 10 12 14 53

Tabela 1. Ranking aktywności komisyjnej polskich posłów do PE VII kadencji Nr Poseł do PE Liczba sprawozdań jako sprawozdawca Liczba sprawozdań jako kontrsprawozdawca 54 Liczba opini Liczba kontropini Suma sprawozdań i opini 1 Ryszard Czarnecki 10 72 0 4 86 2 Tadeusz Zwiefka 12 21 5 7 45 3 Konrad Szymański 1 21 3 15 40 4 Tadeusz Cymański 0 20 4 13 37 5 Adam Bielan 1 10 4 23 38 6 Bogusław Liberadzki 2 5 4 14 25 7 Lidia Geringer de Oedenberg 14 5 4 1 24 8 Danuta Hübner 14 2 6 0 22 9 Filip Kaczmarek 4 0 6 12 22 10 Marek Migalski 0 13 2 6 21 11 Bogusław Sonik 2 11 3 2 18 12 Marek Gróbarczyk 3 9 0 5 17 13 Małgorzata Handzlik 1 4 5 7 17 14 Jan Kozłowski 3 1 6 6 16 15 Bogdan Marcinkiewicz 0 0 3 12 15 16 Jarosław Wałęsa 3 5 2 4 14 17 Paweł Zalewski 2 8 1 2 13 18 Krzysztof Lisek 2 2 5 4 13 19 Adam Gierek 0 4 1 7 12 20 Sidonia Jędrzejewska 10 0 1 0 11 21 Piotr Borys 2 0 7 2 11 22 Róża Thun 2 3 2 3 10 23 Andrzej Grzyb 0 1 3 6 10 24 Wojciech Olejniczak 1 4 2 2 9 25 Janusz Wojciechowski 3 3 1 1 8 26 Zbigniew Ziobro 1 4 1 2 8 27 Joanna Skrzydlewska 1 3 1 3 8 28 Paweł Kowal 1 3 1 3 8 29 Tomasz Poręba 2 1 3 2 8 30 Jan Olbrycht 2 0 4 2 8

31 Czesław Siekierski 2 0 1 4 7 32 Danuta Jazłowiecka 2 0 1 4 7 33 Joanna Senyszyn 0 1 3 3 7 Elżbieta 34 Łukacijewska 0 1 3 3 7 35 Marek Siwiec 1 1 0 4 6 36 Artur Zasada 2 2 1 0 5 37 Jacek Kurski 0 3 0 2 5 38 Ryszard Legutko 2 1 1 0 4 39 Jacek Saryusz- Wolski 1 0 3 0 4 40 Sławomir Nitras 1 2 0 0 3 41 Janusz Zemke 0 2 0 1 3 42 Jolanta Hibner 0 1 0 2 3 43 Jacek Włosowicz 0 1 0 1 2 44 Jacek Protasiewicz 0 1 1 0 2 45 Jerzy Buzek 1 0 0 0 1 46 Michał Kamiński 0 0 1 0 1 47 Arkadiusz Bratkowski 0 0 0 0 0 Jarosław 48 Kalinowski 0 0 0 0 0 Mirosław 49 Piotrowski 0 0 0 0 0 Opracowanie własne na podstawie danych z oficjalnej strony internetowej Parlamentu Europejskiego Największą aktywnością podczas działalności w komisjach PE charakteryzuje się Ryszard Czarnecki (PiS). Kolejne lokaty zajmują: Tadeusz Zwiefka (PO), Konrad Szymański (PiS), Tadeusz Cymański (SP) oraz Adam Bielan PRJG). Należy podkreślić, że zdecydowane przewodnictwo w rankingu Ryszarda Czarneckiego wynika z tego, że główną część jego sprawozdań, a mianowicie 60 z nich, stanowią kontrsprawozdania dotyczące przyznania absolutorium budżetowego, a ich wysoka liczba miała związek z charakterem procedury. Na drugim biegunie znajdują się Arkadiusz Bratkowski (PSL), Jarosław Kalinowski (PSL) oraz Mirosław Piotrowski (PiS), którzy w ciągu pięcioletniej kadencji nie przedstawili żadnego sprawozdania i ani jednej opinii. Jeśli chodzi o poszczególne pola aktywności, to największą liczbą sprawozdań w roli posła sprawozdawcy (po 14) mogą się pochwalić Lidia Geringer de Oedenberg (SLD) oraz Danuta Hübner (PO). W zakresie kontrsprawozdań najlepszy wynik osiągnęli: Ryszard Czarnecki (72), Tadeusz Zwiefka i Konrad Szymański (po 21) oraz Tadeusz Cymański (20). 55

Największą liczbę opinii (7) przygotował Piotr Borys. Z kolei w aspekcie kontropinii w rankingu przewodzi Adam Bielan, który zanotował 23 kontropinie. Średnia łączna liczba sprawozdań i opinii polskich eurodeputowanych wynosi 13,48. Wynika z tego, że aktywność jedynie 16 polskich przedstawicieli należy uznać za powyżej średniej. Z tego względu można stwierdzić, że tylko kilkunastu członków polskiej delegacji w PE przykłada szczególną wagę do swojej aktywności komisyjnej. Większość z nich traktuje to pole aktywności jako działalność drugoplanową, a niektórzy (w szczególności najgorszych trzech eurodeputowanych) zupełnie nie uczestniczy w pracach komisyjnych. Bibliografia Jacobs Francis, Corbett Richard, Shackleton Michael (1996), Parlament Europejski, Rzeszów: Wydaw. Wyższej Szkoły Pedagogicznej. Marszałek-Kawa Joanna (2005), Parlament Europejski a parlamenty narodowe w państwach Unii Europejskiej, Toruń: Wydaw. MADO. Polacy w Parlamencie Europejskim, raport dostępny na stronie http://mamprawowiedziec.pl/file/2617 (11.03.2014) Regulamin Parlamentu Europejskiego, Zeszyty OIDE 1, Warszawa 2003: Wydawnictwo Sejmowe Tosiek Piotr, Wicha Monika (2007), Parlament Europejski, Prawo i Polityka, Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Szczepanik Melchior, Kaca Elżbieta, Łada Agnieszka (2009), Bilans aktywności polskich posłów do Parlamentu Europejskiego. Cele, osiągnięcia, wnioski na przyszłość, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Wojtasik Waldemar (2011), Istotność wyborów i jej czynniki w świadomości społecznej, Preferencje Polityczne 2/2011. Źródła internetowe Oficjalna strona internetowa Parlamentu Europejskiego. Oficjalne strony internetowe polskich posłów do Parlamentu Europejskiego. 56