Dobre i złe praktyki na podstawie działao informacyjnopromocyjnych w projektach Wolioskiego Parku Narodowego współfinansowanych ze środków POIiŚ

Podobne dokumenty
Aspekty formalne zatwierdzania planu ochrony Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Projekt LIFE12 NAT/PL/ Ochrona zbiorowisk nieleśnych na terenie Beskidzkich Parków Krajobrazowych

Ochrona zasobów przyrodniczych Wolińskiego Parku Narodowego przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów

Gorzów Wielkopolski, dnia 22 lutego 2013 r. Poz. 565 ZARZĄDZENIE NR 3/2013 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

Aspekty formalne sporządzania planu ochrony dla Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Założenia do opracowania projektu planu ochrony dla Drawieńskiego Parku Narodowego uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000

Gorzów Wielkopolski, dnia 22 sierpnia 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 32/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

PRZYRODA w KRAKOWIE z uwzględnieniem obszarów Natura 2000 Informacja Prezydenta Miasta Krakowa

SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO

Przygotowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska

Projekty planów ochrony dla obszarów Natura 2000 wyznaczonych na Zalewie Szczecińskim

Finansowanie aktywnych form ochrony przyrody. Jan Balcerzak

628 i 842, z 2014 r. poz. 805, 850, 1002, 1101 i 1863, z 2015 r. poz. 222.

DYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory

ROZPORZĄDZENIE NR 50/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Małecz

Diagnoza obszaru: Poczesna koło Częstochowy OBSZARY NATURA 2000

Spotkanie konsultacyjne - projekt planu ochrony dla BTPK

Gorzów Wielkopolski, dnia 20 grudnia 2013 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 38/2013 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

Gorzów Wielkopolski, dnia 11 maja 2017 r. Poz. 1191

628 i 842, z 2014 r. poz. 805, 850, 1002, 1101 i 1863, z 2015 r. poz. 222.

Polska-Warszawa: Usługi środowiska naturalnego 2019/S Sprostowanie. Ogłoszenie zmian lub dodatkowych informacji.

Projekt nr: POIS /09

A. Zawartość planu ochrony dla parku narodowego i obszaru Natura Porównanie zawartości obu planów.

ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS

PROGRAM DZIAŁANIA. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2014 rok.

Fauna Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego. Wyniki inwentaryzacji, zagrożenia i działania ochronne. mgr Katarzyna Zembaczyńska

Przygotowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska

Jak utrwalać efekty realizacji projektu Obszary Natura 2000 naszą szansą? RCEE, Płock 9-10 czerwca 2015 r. Janina Kawałczewska

ZARZĄDZENIE NR 21/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI

Wyjątkowe położenie na Mierzei Wiślanej u ujścia Wisły do

Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu

Przygotowanie planów w zadań ochronnych dla obszarów w Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska

Działania ochronne w obszarach Natura 2000 charakterystyczne dla Wolińskiego Parku Narodowego. Bartosz Kasperkowicz Woliński Park Narodowy

Mariusz Skwara Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie

Kanalizacja ruchu turystycznego na obszarze Natura 2000 w Puszczy Sandomierskiej

GŁÓWNE UWARUNKOWANIA OCHRONY I ZAGOSPODAROWANIA TERENU (1)

Drawieoski Park Narodowy

Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony

NATURA Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010

ROZPORZĄDZENIE NR 54/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Spała

W dniu r Fundacja Ekologiczna Zielona Akcja otrzymała dofinansowanie na realizację projektu Dla Kwisy, dla Natury przygotowanie małej

OPIS SZCZEGÓŁOWY ZAMÓWIENIA

OPERAT ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGOŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH

Wymogi ochronne obszarów Natura 2000 zasady i procedury istotne dla rozwoju turystyki

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA BIAŁYSTOK. z dnia r.

MIESZKAM NA TERENIE CHRONIONYM PRAWA I OBOWIĄZKI

Procedura realizacji inwestycji na terenach obszarów Natura 2000 z uwzględnieniem planowania przestrzennego

PROGRAM. ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w formie dotacji w 2013 roku

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W PIASECZNIE. z dnia... r.

Studium Uwarunkowań. zagospodarowania przestrzennego Polskich Obszarów Morskich. III Bałtycki Okrągły Stół

Termin posiedzenia Grupy Roboczej ds. oceny projektów Projekty podstawowe. Poziom dofinansowania (EFRR) % Przewidywana kwota dofinansowania (EFRR)

Projekty zagospodarowania biomasy na Ponidziu

Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady Natura 2000 a polski system ochrony przyrody

UCHWAŁA NR XXXII/224/17 RADY GMINY DĄBROWA. z dnia 7 września 2017 r.

Rola zielonych szkół w promocji obszarów Natura dr Maria Palińska Włocławskie Centrum Edukacji Ekologicznej

Uspołecznienie procesu sporządzania Planu Zadań Ochronnych

Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej

UZASADNIENIE. 1. Przedstawienie istniejącego stanu rzeczy, który ma być unormowany oraz wyjaśnienie potrzeby i celu wydania przedmiotowego aktu

ROZPORZĄDZENIE NR 53/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Dębowiec

Plan Ochrony Wigierskiego Parku Narodowego. Jarosław Borejszo

Inwentaryzacja i monitoring roślinności trwałych użytków zielonych powiązane z monitoringiem ornitofauny

Gospodarcze wykorzystanie parków narodowych na przykładzie Parku Narodowego Ujście Warty. Roman Skudynowski Park Narodowy Ujście Warty

Rola Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie w zarządzaniu obszarami Natura 2000

Opole, dnia 14 września 2016 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU. z dnia 13 września 2016 r.

LIFE Pieniny PL Pieniński Park Narodowy Natura w mozaice ochrona gatunków i siedlisk w obszarze Pieniny nr LIFE12 NAT/PL/000034

Alicja Włodarz. Dofinansowanie działalności parków narodowych z funduszy unijnych na przykładzie Parku Narodowego Gór Stołowych

Jednostka miary WSKAŹNIKI PRODUKTU. szt. szt.

Małgorzata Mickiewicz Kampinoski Park Narodowy. Spotkanie instytucji Pośredniczącej i Instytucji Wdrażającej, Stare Jabłonki,

Aspekty przyrodnicze w sooś i w planowaniu przestrzennym. Katarzyna Szczypka główny specjalista

ROZPORZĄDZENIE NR 51/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Kruszewiec

TURYSTYKA a NATURA 2000

Zasady oznakowania przedsięwzięd dofinansowywanych ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Fauna Rudniańskiego Parku Krajobrazowego: Podsumowanie inwentaryzacji Zagrożenia Działania ochronne. Karolina Wieczorek

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Grzegorz Grzywaczewski i zespół ptaki

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 837/15 Zarządu Województwa Świętokrzyskiego z dnia 10 listopada 2015 roku.

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 837/15 Zarządu Województwa Świętokrzyskiego z dnia 10 listopada 2015 roku.

Gorzów Wielkopolski, dnia 22 lutego 2013 r. Poz. 564 ZARZĄDZENIE NR 2/2013 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

Działanie 4.5. Cel szczegółowy

Partnerstwo we wdrażaniu innowacyjnych metod zarządzania środowiskiem

UCHWAŁA NR XXXVI/428/2014 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO z dnia 24 lutego 2014 roku

UCHWAŁA NR XXXIII/168/17 RADY MIEJSKIEJ W LEŚNICY. z dnia 28 sierpnia 2017 r.

Diagnoza obszaru: Ostoja Olsztyńsko-Mirowska OBSZARY NATURA 2000

Toruń, r. Środa z Funduszami dla podmiotów działających w zakresie ochrony kultury i zasobów przyrodniczych

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

FINANSOWANIE ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH ZWALCZANIE GATUNKÓW INWAZYJNYCH. 14 października 2015 r.

PROGRAM DZIAŁANIA. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2015 rok.

UCHWAŁA NR VII/31/2015 RADY GMINY W DWIKOZACH. z dnia 24 kwietnia 2015 r.

- wskazówki co do kwalifikacji działań wymagających przeprowadzenia procedury oceny (studium przypadku)

Ochrona przyrody w regionalnych programach operacyjnych rodzaje projektów w i możliwo

Lublin, dnia 8 maja 2014 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W LUBLINIE. z dnia 29 kwietnia 2014 r.

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Gorzów Wielkopolski, dnia 31 sierpnia 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 33/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

RAMOWY PROGRAM PRAKTYK NA KIERUNKU LEŚNICTWO, REALIZOWANYCH W JEDNOSTKACH ADMINISTRACYJNYCH LASÓW PAŃSTWOWYCH (NADLEŚNICTWACH)

Zielona infrastruktura w Polsce. Anna Liro Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska

Czy sprawowanie nadzoru to nadzór czyli o dylematach dyrektora parku naturowego Białowieża 14 września 2010 r. Białowieski Park Narodowy

Małgorzata Mickiewicz Kampinoski Park Narodowy. Spotkanie instytucji Pośredniczącej i Instytucji Wdrażającej, Stare Jabłonki,

KONKURS nr 6/2008 DZIAŁANIA EDUKACYJNE SKIEROWANE DO SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH NA OBSZARACH CHRONIONYCH

Gorzów Wielkopolski, dnia 20 września 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 36/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

Transkrypt:

Dobre i złe praktyki na podstawie działao informacyjnopromocyjnych w projektach Wolioskiego Parku Narodowego współfinansowanych ze środków POIiŚ Tomasz Kapral t.kapral@wolinpn.pl

Źródło finansowania projektu

Projekty realizowane przez Wolioski Park Narodowy w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko: 1. Opracowanie projektu planu ochrony Wolioskiego Parku Narodowego Umowa o dofinansowanie nr POIS. 05.03.00-00-270/10-00 Wartośd projektu: 736 881,00 PLN Wielkośd dofinansowania z Unii Europejskiej: 85% Wartośd dofinansowania z Unii Europejskiej:626 349,00 PLN 2. Ochrona zasobów przyrodniczych Wolioskiego Parku Narodowego przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów Umowa o dofinansowanie nr POIS. 05.01.00-00-300/10-03 Wartośd projektu: 1 315 974,47 PLN Wielkośd dofinansowania z Unii Europejskiej: 85% Wartośd dofinansowania z Unii Europejskiej: 1 118 578,29 PLN 3. Poprawa warunków realizacji zadao ochronnych nieleśnych ekosystemów lądowych i wodnych Wolioskiego Parku Narodowego Umowa o dofinansowanie nr POIS.05.01.00.00-372/12-00 Wartośd projektu: 1 732 250,00 PLN Wielkośd dofinansowania z Unii Europejskiej: 85% Wartośd dofinansowania z Unii Europejskiej: 1 472 412,00 PLN

Opracowanie projektu planu ochrony Wolioskiego Parku Narodowego Podstawy sporządzenia projektu planu ochrony WPN 1. art. 20 ust. 1, 2, 3, 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. nr 151, poz. 1220, z późn. zm.); 2. rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2005 roku w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego, dokonywania zmian w tym planie oraz ochrony zasobów, tworów i składników przyrody (Dz. U. nr 94, poz. 794); 3. rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. nr 64, poz. 401); Zadania: 1. zebranie i analiza archiwalnych opracowao oraz określenie stanu granic obszaru objętego projektem, 2. inwentaryzacje zasobów przyrody ożywionej i nie ożywionej, identyfikacja siedlisk obszarów N2000, określenie stanu i zagrożeo lasów, określenie stanu i celów ochrony gatunkowej flory i fauny 3. analiza stanu i zagrożeo ekosystemów nieleśnych oraz wodnych śródlądowych i morskich, opracowanie zagospodarowania przestrzennego- udostępnienia dla edukacji i turystyki. Wykonanie ustaleo do studiów zagospodarowania przestrzennego gmin 4. prace kameralne, pełna dokumentacja projektu planu ochrony WPN, uzgodniony projekt planu, wykonanie cyfrowych 18 map tematycznych wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2005 r. opracowanie tekstu (do druku) projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie zatwierdzenia planu ochrony Wolioskiego Parku Narodowego wraz z oceną skutków wprowadzenia planu ochrony WPN. 5. organizacja 5 warsztatów dla samorządów i społeczności lokalnej oraz organizacji ekologicznych

Dokumentacja fotograficzna warsztatów organizowanych przez wykonawcę planu ochrony

Ochrona zasobów przyrodniczych Wolioskiego Parku Narodowego przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów Główny cel projektu: Ochrona ekosystemu klifu nadmorskiego i ekosystemów funkcjonalnie powiązanych poprzez ukierunkowanie ruchu turystycznego na terenie Wolioskiego Parku Narodowego. Zakładane efekty ekologiczne 1. Poprawa stanu i naturalna regeneracja siedliska Natura 2000 Klify na wybrzeżu Bałtyku (kod 1230) poprzez ograniczenie presji za strony turystów i ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarze 16,57 ha 2. Poprawa stanu i naturalna regeneracja siedliska Natura 2000 Kwaśna buczyna niżowa (kod 9110) poprzez ograniczenie presji za strony turystów i ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarze 25.30 ha 3. Poprawa stanu i naturalna regeneracja siedliska Natura 2000 Kidzina na brzegu morskim (kod 1210) poprzez ograniczenie presji za strony turystów i ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarze 0,42 ha 4. Poprawa warunków bytowania i ograniczenie niekorzystnego wpływu czynników antropogenicznych w stosunku do 3 gatunków płazów oraz 6 gatunków nietoperzy 5. Zwiększenie świadomości ekologicznej społeczeostwa w zakresie wartości przyrodniczych chronionych w ramach Wolioskiego Parku Narodowego i sieci Natura 2000, uzyskanie społecznej akceptacji i zrozumienia dla ograniczeo i zakazów wynikających z potrzeby ochrony tych wartości.

Ochrona zasobów przyrodniczych Wolioskiego Parku Narodowego przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów Realizacja: Zadanie I Budowa zejścia turystycznego relacji Kawcza Góra-plaża Zadanie II Wykonanie nowego szlaku turystycznego Zadanie III Zabezpieczenie 3 stanowisk Baterii Artylerii Stałej (BAS) przed niekontrolowaną presją turystów Zadanie IV Utworzenie ścieżki edukacyjnej

Ochrona zasobów przyrodniczych Wolioskiego Parku Narodowego przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów Uzyskane efekty ekologiczne: 1. zmniejszenie antropopresji na klif poprzez likwidację nielegalnych zejśd po klifie na plażę i skierowanie całego ruchu turystycznego na wybudowane zejście 2. zmniejszenie antropopresji na siedlisko kwaśnej buczyny poprzez likwidację penetracji i skierowanie całego ruchu turystycznego na wybudowany szlak turystyczny 3. zmniejszenie powierzchni podlegającej np. zaśmiecaniu, płoszeniu, wnikaniu antropofitów w efekcie skierowania całego ruchu turystycznego na wybudowane zejście turystyczne i szlak turystyczny oraz ograniczeniu możliwości ruchu poza nimi w efekcie wybudowania barier ochronnych. 4. polepszenie warunków siedliskowych (stabilizacja) w biotopach godowych płazów oraz zwiększenie dostępności potencjalnych miejsc zimowania nietoperzy. Pełen efekt ekologiczny zostanie osiągnięty w okresie około 5 lat po zakooczeniu projektu czas regeneracji płatów uszkodzonych i zniekształconych

Poprawa warunków realizacji zadao ochronnych nieleśnych ekosystemów lądowych i wodnych Wolioskiego Parku Narodowego Główny cel projektu: zapobieganie degradacji siedlisk przyrodniczych i ochrona gatunków in-situ na obszarze Wolioskiego Parku Narodowego Zakładane efekty ekologiczne: 1. przywrócenie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i związanych z nimi gatunków flory i fauny 2. restytucja gatunku chronionego grzybieoczyka wodnego (Nymphoides peltata), 3. utrzymanie i restytucja zanikłych biotopów rzadkich gatunków ptaków (wodniczka, biegus zmienny, kulik wielki, rycyk) 4. odtworzenie siedlisk unikalnych zbiorowisk roślinnych (słonawy nadmorskie, zmiennowilgotne łąki trzęślicowe) do poziomu umożliwiającego ekstensywne użytkowanie rolnicze. Realizacja Zadanie I budowa malej infrastruktury technicznej oraz zakup sprzętu umożliwiających realizację działao terenowych Zadanie II koszenie szuwaru trzcinowego na wyspie Wielki Krzek Zadanie III restytucja gatunku chronionego grzybieoczyka wodnego (Nymphoides peltata), Uzyskane efekty ekologiczne: Projekt w trakcie realizacji. Kwalifikowalnośd wydatków 15.11.2014

Poprawa warunków realizacji zadao ochronnych nieleśnych ekosystemów lądowych i wodnych Wolioskiego Parku Narodowego

Dobre praktyki w promocji projektów Promocja projektów realizowanych przez Wolioski PN: tablice informacyjne o realizacji projektu 5 szt. tablice pamiątkowe 2 szt. ulotki promocyjne 24 tys. szt. strona internetowa Dobre praktyki w promocji projektów 1. Sposób wykonania materiałów informacyjno-promocyjnych (zgodnośd z Wytycznymi, w tym wzorami materiałów, prawidłowośd danych zawartych w materiałach promocyjnych) 2. Lokalizacja materiałów informacyjno-promocyjnych 3. Pomysłowośd 4. Konsultacje i pomoc/porady koordynatora projektu, pracownika działu promocji IW 5. Zmniejszenie wymiarów tablic za zgodą IW 6. Dni otwarte i szkolenia organizowane przez IW (CKPŚ) (indywidualny kontakt z pracownikami IW, wymiana doświadczeo z innymi beneficjentami) Gwarancja sukcesu: promocja zgodna z wytycznymi w Podręczniku dla Beneficjenta Zasady promocji projektów... + konsultacje w przypadku wątpliwości z działem promocji IW

Dobre praktyki w promocji projektów

Złe praktyki w promocji projektów 1. Źle dobrana wielkośd tablic do konkretnego przedsięwzięcia sztywne trzymanie się wytycznych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i brak współpracy w tym zakresie pomiędzy realizującym projekt a koordynatorami. (przykład WPN zmniejszenie tablic na wniosek koordynatora z ramienia beneficjenta zaopiniowany pozytywnie przez CKPŚ). 2. Źle dobrane materiały i technologie wykonania dla tablic informacyjnych i pamiątkowych narażenie ich na szybkie zniszczenie przez czynniki atmosferyczne (wiatr, deszcz śnieg) oraz dewastacje przez wandali. (Chodzi o takie dobranie technologii i materiałów które są na to odporne i nie rodzą pokusy kradzieży (mosiądz, złom stalowy, aluminium itp.) 3. Nadmierna gorliwośd w oznakowywaniu wszelkich elementów utworzonych w wyniku projektu. (przykład jednego z nadleśnictw gdzie na każdym urządzeniu turystycznym widnieje logo i informacja) 4. Wprowadzanie elementów sztucznych do środowiska naturalnego powodujących dysonans estetyczny i brak komponowania się z otoczeniem. 5. Umieszczanie materiałów informacyjnych o realizowanych projektach na stronie www w miejscach trudno dostępnych skomplikowana nawigacja na stronie. 6. Umieszczanie materiałów informacyjnych na stronie www w postaci plików do których otwarcia wymagane jest posiadanie płatnych programów (najczęściej pakiet Office firmy Microsoft). Dobrym nawykiem jest umieszczanie wszelkich materiałów w postaci plików PDF do których odczytu wystarcza darmowa aplikacja. 7. Właściwa lokalizacja oznakowao, nie powodująca konfliktów z oznakowaniami, szyldami i reklamami innych podmiotów (zasłanianie). Dobra praktyka polega na każdorazowym uzgodnieniu z właścicielami sąsiadujących terenów, tablic, reklam czy oznakowao.

Uprzejmie dziękuję za uwagę mgr inż. Tomasz Kapral Wolioski Park Narodowy ul. Niepodległości 3a 72-500 Międzyzdroje Tel. 91 3280727 wew. 57 GSM: +48 537777146 E-mail: t.kapral@wolinpn.pl