Rozkład materiału nauczania zajęć technicznych: Podstawy laboratorium chemicznego w roku szkolnym 2014/2015 na podstawie Programu nauczania Podstawy laboratorium chemicznego A. Szczepanik KLASA DRUGA Opracowała: Anna Szczepanik Aby otrzymać ocenę : dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą należy spełnić wymagania: konieczne oznaczone (K) konieczne oznaczone(k) i podstawowe oznaczone (P) konieczne oznaczone(k) i podstawowe oznaczone (P) i dopełniające oznaczone (D) konieczne oznaczone(k) i podstawowe oznaczone (P) i dopełniające oznaczone (D) i rozszerzające oznaczone (R) wszystkie wymienione i oznaczone (F) 1
Temat lekcji Wymagania podstawowe(ocena dopuszczająca i dostateczna) Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe(ocena dobra i bardzo dobra) Uczeń:
1. BHP, organizacja pracy. Praca w szkolnym laboratorium przypomnienie wiadomości. 2. Badanie zanieczyszczeń powietrza. -zna zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas zajęć(k); -wskazuje miejsce w klasie, w którym znajduje się apteczka szkolna(k); - zna numer swojego fartucha, potrafi go złożyć i odłożyć na właściwe miejsce (K) -określa czynniki, które wpływają na wypadki podczas posługiwania się sprzętem laboratoryjnym i odczynnikami(p) - - wymienia nazwy sprzętu laboratoryjnego(p); - wie, jakiego sprzętu i szkła lab. użyć, aby wykryć zanieczyszczenia powietrza (K) - wykorzystuje sprzęt do wykrywania zanieczyszczenia powietrza i gleby(p); - podaje zastosowania podanych sprzętów i szkła laboratoryjnego (D, R); - wyjaśnia znaczenie piktogramów(d, R) nie podlegają ocenie: -wymienia zawartość apteczki pierwszej pomocy; -wymienia zagadnienia programowe dotyczące przedmiotu; -określa wymagania, sposób oceniania na lekcji - podaje sposób postępowania, w celu wykrycia zanieczyszczeń powietrza (D) - przewiduje wpływ zanieczyszczeń na zdrowie człowieka(d, R) - proponuje działania zmierzające do ograniczenia zanieczyszczeń(r) - formułuje poprawne wnioski na podstawie 3. Badanie zanieczyszczeń wody i gleby. 4. Reakcja utleniania i redukcji. - wie, jakiego sprzętu i szkła lab. użyć, aby wykryć zanieczyszczenia wody i gleby(k) - wykorzystuje sprzęt do wykrywania zanieczyszczeń wody i gleby(p); - zna pojęcia: reduktor, utleniacz(k) - określa produkt przemiany(k); - określa reaktywność metali na podstawie - podaje sposób postępowania, w celu wykrycia zanieczyszczeń wody i gleby(d) - przewiduje wpływ zanieczyszczeń na zdrowie człowieka(d, R) - proponuje działania zmierzające do ograniczenia zanieczyszczeń(r) - formułuje poprawne wnioski na podstawie - przewiduje na podstawie tablicy potencjałów standardowych redoks, czy proponowana przemiana zajdzie(d); 3
przeprowadzonych przemian(p); - projektuje sposób przeprowadzenia redukcji(r); 5. Reakcja utleniania i redukcji - ciąg dalszy. - bada właściwości utleniające manganianu(vii) potasu w zależności od środowiska(k) - wskazuje, w której reakcji woda utleniona spełnia rolę utleniacza, a w której reduktora(p) - wyciąga prawidłowe wnioski na podstawie - projektuje doświadczenie, w którym udowodni, że właściwości utleniające nadmanganianu potasu zmieniają się w zależności od środowiska(r) 6. Elektroliza wody. Reakcja rozkładu. - definiuje pojęcia: reakcja rozkładu, elektroliza(k) - opisuje reakcję rozkładu(p) - wie, na czym polega proces elektrolizy(p) - identyfikuje produkty elektrolizy na podstawie ich właściwości(p) - proponuje i projektuje sposób przeprowadzenia reakcji rozkładu wody(d, R) - uzasadnia słuszność swojego pomysłu wykorzystując wiadomości teoretyczne(r) 7. Godzina do dyspozycji nauczyciela poświęcona na sprawdzian wiadomości lub na wyjaśnienie zagadnień przysparzającym uczniom więcej trudności w zależności od potrzeb uczniów. 8. Szybkość reakcji chemicznej. 9.- 10. Przygotowanie roztworów o określonym stężeniu molowym. - wie, że stężenie i temperatura mają wpływ na szybkość reakcji(k) - oblicza stężenia przygotowanych roztworów(k); - określa stosunek czasów reakcji w kolejnych probówkach(p); - korzysta ze sprzętów i szkła lab. do odważenia i odmierzenia substancji potrzebnych do przygotowania roztworu (K) - zna wzór na stężenie molowe(p) - określa ilość substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika(p); - oblicza stężenie molowe roztworu(p); - określa stosunek stężeń przygotowanych roztworów(d); - projektuje doświadczenie, w którym wykaże, że stężenie i temperatura mają wpływ na szybkość reakcji(r) - prawidłowo formułuje wnioski na podstawie - sporządza roztwór o określonym stężeniu molowym(d) - wykonuje proste obliczenia związane ze stężeniem molowym(r) 11. Wodorotlenki metali. - podaje metodę otrzymywania - bada właściwości wybranych wodorotlenków(d)
Właściwości NaOH, Ca(OH) 2. Otrzymywanie i właściwości Cu(OH) 2. 12. Energia w reakcjach chemicznych. wodorotlenków metali aktywnych(k); - zna metodę otrzymywania i właściwości wodorotlenku miedzi(ii) (P); - zna pojęcia: reakcja egzo- i endoenergetyczna(k) - określa przemianę jako reakcję egzo- i endoenergetyczną(p); 13. Katalizatory i inhibitory. - wie, co to jest katalizator, inhibitor - określa wpływ substancji na przebieg reakcji(p) 14. Kosmetyki - chemia dla ciała. 15. Właściwości węglowodorów. - zna skład wybranych kosmetyków (K) - zna działanie składników wybranych kosmetyków (P) - wie, jakie niebezpieczeństwo stwarza niewystarczająca ilość powietrza podczas spalania węglowodorów nasyconych(k) - wykrywa produkty spalania butanu(p); - bada palność i określa reaktywność etenu(p); 16. Właściwości alkoholi. - wskazuje podobieństwa i różnice alkoholi pod względem: stanu skupienia(k), rozpuszczalności w wodzie(p), odczynu(p), działanie na białko kurze(p) - wykorzystuje wybrane wskaźniki(d) - projektuje sposób otrzymywania danego wodorotlenku(r) - planuje eksperyment, w wyniku którego przewidzi efekt energetyczny reakcji(d, R) - prawidłowo formułuje wnioski na podstawie - wyjaśnia, do czego służy katalizator w samochodzie(d) - identyfikuje za pomocą znanych mu metod produkty reakcji(r) - wyjaśnia zastosowania wybranych kosmetyków biorąc pod uwagę ich skład (D) - planuje eksperyment, w wyniku którego otrzyma wybrany kosmetyk (R), (F) - opisuje właściwości węglowodorów(d) - prawidłowo zapisuje równanie reakcji spalania przy dostatecznym dopływie tlenu(d, R); - projektuje sposób otrzymania etenu(d, R) - wskazać podobieństwa i różnice alkoholi pod względem produktów spalania(d); - proponuje sposób odróżnienia alkoholi wielowodorotlenowych(r) 17. Właściwości kwasów - zna wzór kwasu octowego(k) - planuje przebieg reakcji kwasu octowego z: 5
karboksylowych. - określa właściwości kwasu octowego(p) 18. Właściwości estrów. - określa właściwości estrów(k); - wskazuje występowanie i zastosowanie estrów na podstawie ich właściwości(p) 19. Właściwości węglowodanów. -wie, do jakiej grupy związków należy glukoza, celuloza i skrobia(k) - wie, który z tych związków jest prosty, a który złożony(p) - proponuje substraty reakcji hydrolizy węglowodanów złożonych(p); 20. Właściwości tłuszczów. - określa właściwości tłuszczów(k); - wie, jakie właściwości ma olej jadalny, a jaki mineralny(p) 21. Właściwości aminokwasów i białek. 22. Reakcja kwasu z zasadą. Sole. 23. Rozpuszczalność soli w wodzie. - określić właściwości aminokwasów i białek(k); - zna pojęcia: aminokwas, białko(k) - zna pojęcia: sól, miareczkowanie(k) - zna zabarwienie wskaźników w wodzie, kwasach i zasadach(k) - proponuje sposób otrzymania chlorku sodu za pomocą reakcji zobojętniania(p); - określa na podstawie tabeli rozpuszczalności, która z podanych soli wodorotlenkami metali(d), tlenkami metali(r) i metalami(r) - określa produkty reakcji kwasu octowego z tlenkami metali, wodorotlenkami metali i metalami(r) - projektuje przebieg i przeprowadza reakcję estryfikacji i hydrolizy estru(d, R) -przygotowuje szkło i sprzęt laboratoryjny do przeprowadzenia doświadczeń chemicznych i je prowadzi (D) -projektuje doświadczenie, w którym zidentyfikuje glukozę, skrobię(r) - projektuje sposób przeprowadzenia hydrolizy skrobi i celulozy(r) - przygotowuje szkło i sprzęt laboratoryjny do przeprowadzenia doświadczeń chemicznych i je prowadzi (D) - proponuje sposób odróżnienia oleju mineralnego od jadalnego(r) - określić właściwości aminokwasów i białek(d); - projektuje doświadczenie, w którym wykryje skład pierwiastkowy białek(r) - prawidłowo wykorzystuje wskaźniki w miareczkowaniu(d) - zapisuje równanie reakcji otrzymywania soli w formie cząsteczkowej i jonowej(r) - zapisuje wzór soli w formie jonowej(d) - projektuje tabelę rozpuszczalności soli w wodzie na
24. Sole słabo rozpuszczalne w wodzie reakcje strąceniowe. 25. Wypieranie wodoru z kwasów przez metale. 26. Alternatywne źródła energii 27.- 28. Planowanie i pokaz swojego eksperymentu. jest rozpuszczalna w wodzie(k); - wskazuje sole rozpuszczalne w wodzie(p); - wie, że istnieją sole dobrze, słabo i trudno rozpuszczalne w wodzie(k) - proponuje substraty reakcji strąceniowej na podstawie tablicy rozpuszczalności, której produktem jest sól(p); - wie, jak zidentyfikować produkt reakcji(k) - proponuje substraty reakcji(p); - ocenia konieczność szukania nowych źródeł energii(k); - ocenia możliwość zastosowania danego źródła energii na wskazanym terenie(p); -proponuje odczynniki potrzebne do doświadczenia, szkło i sprzęt laboratoryjny(p) podstawie własnych doświadczeń(r) - doświadczalnie wytrąca sól z roztworu wodnego, dobierając odpowiednie substraty(d, R) - planuje sposób otrzymania soli trudno rozpuszczalnej w wodzie(r) - identyfikuje produkty reakcji(d); - opisuje różnicę reakcji między magnezem i kwasem siarkowym(vi) oraz miedzią i kwasem azotowym(v) (R) - prawidłowo formułuje wnioski na podstawie - ocenia, która z propozycji jest najefektywniejsza dla danego terenu(d) - korzysta z różnych źródeł informacji dotyczących stosowania nowych źródeł energii(r) - formułuje problemy wynikające ze stosowania nowych źródeł energii(r) -uzasadnia słuszność swojego wyboru(d) -rysuje schemat aparatury i doświadczenia(r) 29. Otrzymywanie, badanie i zastosowanie powłok tlenkowych. - zna zastosowanie warstw(p); - zna technologie nanoszenia, badania warstw(d, R); - korzysta z różnych źródeł informacji dotyczących technologii otrzymywania, badania i zastosowania powłok 7
30. Aparatura i metody badawcze służące identyfikacji związków chemicznych. - zna nazwy aparatury wykorzystywanej do identyfikacji związków chemicznych(p); - wykorzystywanej do identyfikacji związków chemicznych(p); ceramicznych (literatura popularnonaukowej, filmy, programy komputerowe)(r) - zna zasady pracy z tego typu sprzętem badawczym(d) - korzysta z różnych źródeł informacji (literatury popularnonaukowej, filmów, programów komputerowych) w celu poznania urządzeń i metod, za pomocą, których identyfikuje się związki chemiczne(r) Dodatkowe godziny do dyspozycji nauczyciela przeznaczone na wyjaśnienie treści niezrozumiałych dla ucznia, wymagających zwrócenia większej uwagi bądź dodatkowego przeanalizowania. Przykłady wymagań nadobowiązkowych: - korzysta z różnych źródeł informacji dotyczących wiadomości poznanych na lekcjach, nie tylko wskazanych przez nauczyciela - formułuje problemy i weryfikuje hipotezy, prawidłowo wyciąga wnioski z obserwacji - rozwiązuje zadania problemowe - prezentuje swoje poglądy (np. na temat stosowania alternatywnych źródeł energii) popierając je danymi teoretycznymi - samodzielnie podejmuje działania zmierzające do rozszerzenia swoich wiadomości i umiejętności zdobytych na lekcjach