Technologie wodorowe w gazownictwie Możliwości i Potencjał

Podobne dokumenty
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA

Gazowe sieci inteligentne opcja dla energetyki?

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.

Streszczenie w j. polskim pracy magisterskiej pt. Analyzation of the gas sector as an option for sector coupling in the electric power system

IZBA GOSPODARCZA GAZOWNICTWA

ROZWI CHP POLIGENERACJA PALIWA SPECJALNE DIESEL BI-FUEL GAZ ZIEMNY BIOGAZ

Projekt Programu Priorytetowego NFOŚiGW Inteligentne sieci energetyczne i wybrane aspekty jego wdrażania

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

Samorządowy Klaster Energii KLASTER ENERGII ODNAWIALNEJ

Programy działao dla jednostek samorządu terytorialnego (JST)

Zgorzelecki Klaster Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej

NFOŚiGW na rzecz energoefektywności

Narodowy Operator Systemu Dystrybucyjnego Gazu Ziemnego

NFOŚiGW na rzecz efektywności energetycznej przegląd programów priorytetowych. IV Konferencja Inteligentna Energia w Polsce

Dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych w ramach aktualnych programów wsparcia dla przedsiębiorców

Klastry energii rozwój energetyki rozproszonej. Białystok, 30 marca 2017 r.

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

Strategia Rozwoju ENERGOPROJEKT-KATOWICE SA NA LATA Aktualizacja na dzień: e p k. c o m. p l

Inteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE

pakiet na rzecz czystego transportu

VI Konferencja Naukowo Techniczna ENERGETYKA GAZOWA Miejsce: Zawiercie, Hotel Villa Verde Termin: kwietnia 2016

Urządzenie do produkcji elektryczności na potrzeby autonomicznego zasilania stacji pomiarowych w oparciu o zjawisko Seebecka

Wsparcie dla badań i rozwoju na rzecz innowacyjnej energetyki. Gerard Lipiński

Gorzowski Klaster Energii

Narodowy Operator Systemu Dystrybucyjnego Gazu

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

Układy kogeneracyjne - studium przypadku

Decyzja Prezesa URE w sprawie zmiany Taryfy w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 6/2014 PGNiG SA

Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010

Instrumenty wsparcia badań B+R w dziedzinie gospodarki niskoemisyjnej Oferta programowa NCBR

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r 1) za rok )

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA

MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, Plac Trzech Krzyży 3/5, Warszawa GAZ-3

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

Energetyka obywatelska. Magazyny energii w rozwoju transportu elektrycznego

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł na Dolnym Śląsku, odzysk energii z odpadów w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii

Decyzja Prezesa URE w sprawie Taryfy dla paliw gazowych PGNiG SA

MINISTERSTWO ENERGII, ul. Krucza 36/Wspólna 6, Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej GAZ-3

Koncepcja gospodarki opartej na wodorze

UMOWA o ustanowieniu naukowo-technologicznej platformy współpracy pod nazwą

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

CHP z ogniwem paliwowym Przegląd rynku

Klastry energii Warszawa r.

Innowacje w Grupie Kapitałowej ENERGA. Gdańsk

POLITYKA ENERGETYCZNA W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM

Finansowanie przedsięwzięć proekologicznych

Magazyny gazu. Żródło: PGNiG. Magazyn gazu Wierzchowice /

Finansowanie projektów z zakresu efektywności energetycznej dla przedsiębiorstw

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

KLASTER ROZWOJU ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII. Stampede Slides

PATRYK CHAJA SEBASTIAN BYKUĆ

Innowacje w TAURON. tauron.pl

Bezpieczeństwo energetyczne w Państwa gminie. KLASTRY ENERGII. Katarzyna Tarnopolska Specjalista ds. pozyskiwania funduszy r.

Opis modułu kształcenia Zastosowanie i technologia przerobu gazu ziemnego

Wpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego mchp

PERSPEKTYWY ROZWOJU ENERGETYKI W WOJ. POMORSKIM

Cele, możliwości i korzyści powstania klastrów energii. Zbigniew Szpak. Katowice, 7 listopada 2017 r.

Koncepcja funkcjonowania Klastrów energii. Gdańsk

Główne problemy. Wysokie koszty importu ropy: 1 mld dziennie w 2011 Deficyt w bilansie handlowym: ~ 2.5 % of PKB 7% wydatków gospodarstw domowych

Klastry energii. Doradztwo energetyczne Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Działanie 1.2 Sektorowe programy B+R, PBSE

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW

Priorytety ZWM w zakresie polityki regionalnej na rzecz rozwoju gospodarczego

Innowacje dla wytwarzania energii

B+R w przemyśle a budowanie marki w kraju i zagranicą. Paweł PONETA

NVG w Świecie i w Polsce

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz

Doświadczenia NFOŚiGW we wdrażaniu projektów efektywności energetycznej. Warszawa, 18 grudnia 2012r.

INTELIGENTNE TECHNOLOGIE ENERGETYCZNO PALIWOWE (ITE-P)

Niskoemisyjne, alternatywne paliwa w transporcie. Sławomir Nestorowicz Pełnomocnik Dyrektora ds. Paliw Metanowych

PRZYKŁADY KLASTRÓW ENERGII W POLSCE

Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji jako narzędzie do budowania nowoczesnego przemysłu ICT w Polsce

PERSPEKTYWY ROZWOJU ENERGETYKI W WOJ. POMORSKIM

Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej

Nowe otwarcie przedsiębiorstw sektora gazownictwa warunki funkcjonowania w jednolitym wewnętrznym rynku gazu ziemnego Unii Europejskiej

Brenergia Klaster Lokalnego Systemu Energetycznego. wraz z Centrum Badawczo - Rozwojowym OZE

Enea Operator. Rene Kuczkowski Biuro Strategii i Zarządzania Projektami Enea Operator Bielsko-Biała, wrzesień 2017

Klaster Techniki Energetycznej Berlina i Brandenburgii

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji

Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska

Gospodarka energetyczna skojarzona - elektrociepłownie korzystające z energii wiatru i energii wodorowej.

Wyspa energetyczna. lokalny system energetyczny w ramach RPO WP Gdańsk, 12 stycznia 2017 r

Reaktory małej mocy: szanse i wyzwania

Polityka państwa wobec paliwa CNG do pojazdów w Polsce na tle rozwiązań w innych krajach

Inteligentne Sieci Energetyczne (ISE)

Wymagania gazu ziemnego stosowanego jako paliwo. do pojazdów

Modernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP. Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający

GIPH KATOWICE GÓRNICZA IZBA PRZEMYSŁOWO HANDLOWA MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA WĘGIEL W OKRESIE TRANSFORMACJI ENERGETYCZNEJ KATOWICE 29 SIERPNIA 2017

GAZ-3. Sprawozdanie o działalności przedsiębiorstw gazowniczych. za okres od początku roku do końca miesiąca: r.

KLASTER ROZWOJU ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII. Stampede Slides

Spełnienie wymagań EURO4 i EURO5 przez autobusy na ON i CNG analiza porównawcza, na przykładzie wybranej floty pojazdów

6. SYSTEM GAZOWNICZY.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego. na lata Kraków, 15 czerwca 2015 r.

Warszawa, czerwiec 2012 roku

Inteligentne sieci energetyczne po konsultacjach.

Rynek usług lokalnych oczekiwania potencjalnych członków klastrów. Małgorzata Gałczyńska

Jak poprawić jakość powietrza w województwie śląskim?

DZIŚ ROZSTRZYGA SIĘ NASZE JUTRO o kluczowych dylematach pomorskiej energetyki Jan Popczyk. Gdańsk, 16 maja 2009 roku

Koncepcja funkcjonowania klastrów energii. Departament Energii Odnawialnej, Rozproszonej i Ciepłownictwa

Transkrypt:

Technologie wodorowe w gazownictwie Możliwości i Potencjał Gdynia, 25.10.2018 r.

Zakres merytoryczny opracowany przez dr. Dariusza Dzirbę, dyrektora Departamentu Badań i Rozwoju, przy współpracy z dr. Grzegorzem Rosłonkiem, dyrektorem Centralnego Laboratorium Pomiarowo Badawczego, PGNIG S.A.

H 2 Paliwo przyszłości Paliwo ekologiczne Przedmiot badań i analiz światowych liderów przemysłowych i naukowych Branża gazownicza naturalnym partnerem w zakresie magazynowania i transportu

B+R+I w PGNIG Strategia GK PGNIG na lata 2017 2022 (z perspektywą do 2026 r.) PGNIG liderem innowacyjności w branży energetycznej Efektywna realizacja projektów B+R+I Aktywizacja kluczowych jednostek organizacyjnych GK PGNIG Dedykowany budżet na B+R+I: 680 mln PLN (ok. 100 mln PLN średniorocznie)

Wodór w strategii rozwoju PGNIG SA Centrum Kompetencji ds. Wodoru powołane przez Wiceprezesa Zarządu ds. Rozwoju Monitorowanie trendów rozwojowych i stanu techniki w kraju i na świecie Inicjowanie projektów B+R+I Udział w projektach B+R+I Współpraca ze środowiskiem naukowym i przemysłem Ekspertyzy techniczne Zespół doradców

Program INGA największy program badawczy dla gazownictwa OBSZAR F - Technologie wodorowe i paliwa gazowe Opracowanie i przygotowanie do wdrożenia technologii separacji wodoru w sieciach gazowych z użyciem nowych rozwiązań membran o odpowiednich parametrach fizykochemicznych i wytrzymałościowych separujących wodór zatłoczony do sieci gazowej. Opracowanie i przygotowanie do wdrożenia technologii bezpiecznego zatłaczania i separacji wodoru w sieciach gazowych - budowa instalacji małej skali przygotowującej mieszaniny wodoru i gazu ziemnego do zatłoczenia do sieci przesyłowej Opracowanie i przygotowanie do wdrożenia technologii bezpiecznego zatłaczania, separacji i transportu wodoru za pośrednictwem sieci gazowej - budowa demonstracyjnej instalacji Power to Gas Opracowanie prototypu urządzeń pomiarowych gazu ziemnego wzbogaconego o wodór i przetestowanie go w ramach projektu pilotażowego, na wybranym fragmencie sieci gazowniczej

MOŻLIWOŚCI

Możliwości wykorzystania wodoru w gazownictwie (1) Ogniwa paliwowe zasilane gazem ziemnym Ogniwa paliwowe można zastosować w energetyce rozproszonej (ciepło i prąd dla odbiorców indywidualnych mających zasilanie w gaz wysokometanowy). Samochody elektryczne - pojazdy wyposażone w ogniwa paliwowe (paliwem jest tu bezpośrednio wodór).

Możliwości wykorzystania wodoru w gazownictwie (2) Transport wodoru Możliwość wykonywania usługi transportowej przy użyciu sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. Możliwość budowy dedykowanych sieci do transportu mieszaniny hythane (hydrogen + methane).

Możliwości wykorzystania wodoru w gazownictwie (3) Magazyny wodoru w PMG PMG kawerny solne jako potencjalne miejsce do magazynowania wodoru. Magazynowanie wodoru jest kłopotliwe z uwagi na jego właściwości (migracja przez większość materiałów).

POTENCJAŁ

Magazynowanie energii w systemie gazowniczym (1) Koncepcja Nadmiar taniej energii może być wykorzystany dla produkcji wodoru (np. w energochłonnym procesie elektrolizy), który może być bezpośrednio wprowadzany do sieci gazowej lub też być surowcem do produkcji metanu w procesie metanizacji. Energia jest więc przekazywana do wykorzystania z jednego systemu (elektroenergetycznego) do drugiego (gazowego), gdzie może być łatwo zmagazynowana i wykorzystana w późniejszym czasie, bądź użyta do zwiększenia zasobów energii. Gerald Linke: Power Storage in Smart Natural Gas Grids: Fiction or Fact?, International Gas Union Research Conference, Seul 2011

Magazynowanie energii w systemie gazowniczym (2) Koncepcja Inteligentna Sieć gazowa Uzdatnianie CH 4 Metanizacja H 2 CO 2 Duża energetyka gazowa µchp, ogniwa paliwowe, pompy cieplne Biogazownie Produkcja LNG, CNG Wiatr, Słońce Gaz Inteligentna Sieć elektroenergetyczna Elektryczność Wodór Energie odnawialne Autor: D. Dzirba

Dziękuję za uwagę