SPRAWOZDANIA ARCHEOLOGICZNE

INSTYTUT HISTORII KULTURY MATERIALNEJ P O L S K A A K A D E M I A N A U K SPRAWOZDANIA ARCHEOLOGICZNE XXIX WROCŁAW WARSZAWA KRAKÓW GDAŃSK ZAKŁAD NARODOWY IMIENIA OSSOLIŃSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMII NAUK 1977

Redaktor JAN MACHNIK Zastępca ZENON Redaktora WOZNIAK Sekretarze Redakcji HELENA BURCHARD, HELENA ZOLL-ADAMIKOWA Adres Redakcji Zakład Archeologii Małopolski Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk 31-016 Kraków, ul. Sławkowska 17 Tłumaczenia na język angielski MARIA ABRAMOWICZOWA Okładkę projektowała Katarzyna Święcka Redaktor Wydawnictwa: Róża Wojtowska Printed in Poland Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław. Oddział w Krakowie 1977. Wydanie I. Nakład 560 egz. Objętość ark. wyd. 29,10, ark. druk. 20,75 + 3 wkl; form. Al 27,27. Papier powlekany, kl. V, 70 g, 70 X 100. Oddano do składania 5.01.1977. Podpisano do druku w listopadzie 1977 r. Druk ukończono w listopadzie 1977 r. Zam. 21/77. C-29-1263. Cena zł 85. Drukarnia Narodowa, Zakład nr 6, Kraków, ul. Orzeszkowej 7

SPIS RZECZY BADANIA TERENOWE I MATERIAŁY Paleolit i mezolit Elżbieta S a c h s e - K o z ł o w s k a, Paleolityczne ostrze liściowate z Jaskini Jasnej w Strzegowej, woj. Katowice 9 Neolit i wczesna epoka brązu Anna Kulczycka-Leciejewiczowa, Badania nad osadnictwem neolitycznym w dorzeczu Ślęzy 13 Małgorzata Kaczanowska, Groby neolityczne na stanowiskach w Kratkowie-Nowej Hucie-Pleszowie, 31 Barbara B u r char d, Wyniki badań wykopaliskowych na osadzie kultury pucharów lejkowatych na stan. 1 w Niedźwiedziu, gm. Słomniki, woj. Kraków, w latach 1965-1973 59 Tadeusz Wiślański, Bezkomorowy grobowiec megalityczny (tzw. kujawski) w Krępcewie nad Iną, stan. 4, gm. Kolin., woj. Szczecin.... 83 Henryk W i k 1 a k, Badania wykopaliskowe w osadzie wielokulturowej w Stobnicy-Trzymorgach, stan. 2, woj. Piotrków Trybunalski... 101 Epoka brązu i początki epoki żelaza Jan Chochorowski, Badania wykopaliskowe założeń obronnych grodziska w Łubowicach, woj. Katowice 107 Hanna Młynarczyk, Badania wielokulturowego stanowiska Warszawa- Grochów, ul. Górników, w latach 1973-1975 123 Okres lateński i rzymski Bogusław A b r a m e k, Badania archeologiczne w Konopnicy nad Wartą w latach 1973-1975 133 Wczesne średniowiecze Mirosław Piętrzak, Cmentarzysko pruskie z V-VII w.n.e. w Nowince, woj. Elbląg 151 Michał Parczewski, Prace wykopaliskowe na wczesnośredniowiecznym grodzisku w Śmiczu, gm. Biała, woj. Opole 159 Michał Magnuszewic z, Uwagi na marginesie ekspertyzy kości pochodzących z kurhanu nr 15 w Izbicku, woj. Opole 177 Różne Antoni Jodłowski, Badania archeologiczne nad początkami eksploatacji soli w Polsce środkowej 179 PRZEGLĄD NAJNOWSZYCH BADAŃ TERENOWYCH Krzysztof T u n i a, Major Investigations and Discoveries from the Stone and Early Bronze Ages in 1976 189

6 SPIS TREŚCI Zenon Woźniak, A Survey of the Investigations of the Bronze and Iron Age Sites in Poland in 1976 193 Krzysztof Tu ni a, Major Results of 1976 Excavations of Early Medieval Sites in Poland 199 Z METODYKI BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH Zbigniew Pianowski, Analiza traseologiczna wyrobów krzemiennych ze stanowiska schyłkowopaleolitycznego Wapiennik I/64, woj. Częstochowa 205 Michał Parczewski, Projekt kwestionariusza cech naczyń ceramicznych z okresu wczesnego średniowiecza Stanisław Kurnatowski, Zagadnienie zdjęcia archeologicznego Polski 221 północno-zachodniej (wprowadzenie do dyskusji). 249 Z ŻYCIA ZAKŁADÓW IHKM PAN Wojciech D z i e d u szyck i, Z badań nad wczesnośredniowiecznymi importami ceramicznymi w Kruszwicy 257 Z PIŚMIENNICTWA Archaeological Abstracts The Neolithic of East-Central Europe (Bulgaria, Czechoslovakia, Hungary, Poland, Rumania, Union of Soviet Socialist Republics, Yugoslavia) 259 Omówienia i recenzje J. Bukowska-Gedigowa, Kultura pucharów lejkowatych w dorzeczu Górnej Odry (Barbara Baczyńska) 285 B. Balcer, Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie (Jerzy Kopacz) 287 W związku z recenzją J. Kopacza mojej pracy pt. Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie (Bogdan Balcer) 292 W. Sarnowska, Kultura unietycka w Polsce, tom I (Witold Szmukier)... 294 W. Sarnowska, Kultura unietycka w Polsce, tom II (Witold Szmukier).. 300 V. Kruta, L'art celtique en Bohême. Les parures métalliques du V e au II e siècles avant notre ère (Zenon Woźniak) 304 K. Radwański, Kraków przedlokacyjny. Rozwój przestrzenny (Stanisław Kozieł) 307 J. Selirand, Eestlaste matmiskoimbed verafeodaalsete suhete tärkamise perioodil (11.-13. sajand) (Helena Z oil-adamików a) 321 Ausgrabungen in Deutschland (Zenon Woźniak) 323 E. Opravil, Přispevek k rozšireni jabloně v pravěku středni Evropy (Helena Burchard) 325 SESJE I KONFERENCJE 327 WYKAZ STOSOWANYCH SKRÓTÓW 332

FIELD WORK AND MATERIAL Palaeolithic and Mesolithic CONTENTS Elżbieta Sachse-Kozłowska, A Palaeolithic Leaf-shaped Point from the Jasna Cave at Strzegowa, Province of Katowice 9 Neolithic and Early Bronze Age Anna Kulczycka-Leciejewiczowa, Studies on the Neolithic Settlement in the Ślęza Basin 13 Małgorzata Kaczanowska, Neolithic Graves on the Sites in Kraków- Nowa Huta-Pleszów 31 Barbara Burchard, Results of the Excavations of the TRB Settlement on Site 1 at Niedźwiedź, Commune of Słomniki, Province of Kraków, in 1965-1973 59 Tadeusz Wiślański, A Megalithic Unchambered Long Barrow (so-called Kuyavian Grave) at Krępcewo on the River Ina, Site 4, Commune of Kolin, Province of Szczecin 83 Henryk Wik lak, Excavations of the Multi-Culture Settlement at Stobnica- -Trzymorgi, Site 2, Province of Piotrków Trybunalski 101 Bronze and Early Iron Ages Jan Chochor owski, Excavations of the Fortifications of the Stronghold at Łubowice, Province of Katowice 107 Hanna Młynarczyk, Investigations of the Multi-Culture Site Warszawa-Grochów, the Górników Street, in 1973-1975 123 La Tène and Roman Periods Bogusław A b r a m e k, Archaeological Investigations at Konopnica on the Warta in 1973-1975 133 Early Middle Ages Mirosław Pietrzak, The Prussian Cemetery of the 5th-7th Centuries AD at Nowinka, Province of Elbląg 151 Michał Parczewski, Excavations of an Early Medieval Earthwork at Smicz, Commune of Biała, Province of Opole 159 Michał Magnuszewic z, Remarks on the Margin of the Analysis of Bones from Barrow 15 at Izbicko, Province of Opole 177 Miscellanea Antoni Jodłowski, Archaeological Studies on the Beginning of Salt Exploitation in Central Poland 179

8 CONTENTS SURVEY OF RECENT FIELD RESEARCH Krzysztof T u n i a, Major Investigations and Discoveries from the Stone and Early Bronze Ages in 1976 189 Zenon Woźniak, A Survey of. the Investigations of the Bronze and Iron Age Sites in Poland in 1976 193 Krzysztof Tun i a, Major Results of 1976 Excavations of Early Medieval Sites in Poland. 199 ON THE METHODS OF ARCHAEOLOGICAL INVESTIGATIONS Zbigniew Pianowski, The Traseological Analysis of Flint Artifacts from the Late Palaeolithic Site Wapiennik I/64, Province of Częstochowa.. 205 Michał Parczewski, The Project of a Questionnaire Concerning the Attributes of Early Medieval Pottery 221 Stanisław Kurnatowski, The Problem of Archaeological Survey of North-Western Poland (Introduction to Discussion) 249 ON THE ACTIVITY OF THE DEPARTMENTS OF THE OF THE HISTORY OF THE MATERIAL CULTURE INSTITUTE Wojciech Dzieduszycki, Studies on the Early Medieval Ceramic Imports at Kruszwica 257 NOTES ON LITERATURE Archaeological Abstracts The Neolithic of East-Central Europe (Bulgaria, Czechoslovakia, Hungary, Poland, Rumania, Union of Soviet Socialist Republics, Yugoslavia) - - 259 Reviews J. Bukowska-Gedigowa, Kultura pucharów lejkowatych w dorzeczu Górnej Odry (Barbara Baczyńska) 285 B. Balcer, Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie (Jerzy Kopacz) 287 In connection with J. Kopacz's review of my book entitled Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie" (Bogdan Balcer) 292 W. Sarnowska, Kultura unietycka w Polsce, vol. I (Witold Szmukier)... 294 W. Sarnowska, Kultura unietycka w Polsce, vol. II (Witold Szmukier).. 300 V. Kruta, L'art celtique en Bohême. Les parures métalliques du V e au II e siècles avant notre ère (Zenon Woźniak) 304 K. Radwański, Kraków przedlokacyjny. Rozwój przestrzenny (Stanisław Kozieł) 307 J. Selirand, Eestlaste matmiskombed varafeodaalsete suhete tärkamise perioodil (11.-13. isajand) (Helena Zoll-Adamikówa) 321 Ausgrabungen in Deutschland (Zenon Woźniak) 323 E. Opravil, Přispevek k rozšireni jabloně v pravěku středni Evropy (Helena Burchard) SESSIONS AND CONFERENCES ABBREVIATIONS 339

332 WYKAZ STOSOWANYCH SKRÓTÓW ABBREVIATIONS AAC AAHung. AÉ AMNap. Annales UMCS APolona APolisiki AR BRGK FA FAP JbRGZ Mainz Js Halle KSIA (КСИА) Kwart. HKM Mat. Arch. Mat. Arch. NH Mat. SiW MIA (МИА) MZP Pam. Arch. Prac. Mat. Łódź Prz. Arch. SCIV Sl. Ant. Slov. Arch. Sov. Arch. (Сов. Apx.) Spraw. Arch. Spraw. PAN Kraków Št. Zv. WA Acta Archaeologica Carpathica", Kraków Acta Archaeologica Academiae Scientiarum Hungaricae", Budapest Archaeologiai Értesitö", Budapest Acta Musei Napocensis", duj Annales Universitatis M. Curie-Skłodowska, Sectio F", Lublin Archaeologia Polana", Warszawa Archeologia Polaki", Warszawa Archeologické Rozhledy", Praha Berichte der Römisch-Germanischen Kommission", Berlin Folia Archaeologica", Budapest Fontes Arebaeologici Posnanienses", Poznań Jahrbuch der Römisch-Germanischen Zentralmuseums, Mainz" Jahresschrift für mitteldeutsche Vorgeschichte", Halle Краткие Сообщения Института Истории Материальной культуры", Moskwa (nr 1 80); Краткие Сообщения Института Археологии", Москва (od nr 81) Kwartalnik Historii Kultury Materialnej", Warszawa Materiały Archeologiczne", Kraków Materiały Archeologiczne Nowej Huty", Kraków Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne", Warszawa Материалы и Исследования по Археологии СССР", Moskwa; Leningrad Materiały Zachodnio-Pomorskie", Szczecin Památky Archeologické", Praha Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego, Seria Archeologiczna", Łódź Przegląd Archeologiczny", Poznań Wrocław Studii si Cercetari de Istarie Veche", Bucureşti (do r. 1973); Studii si Cercetari de Istorie Veche si Arheologie", Bucureşti (od r. 1974) Slavia Antiqua", Poznań Slovenská Archeologia", Nitra Советская Археология", Moskwa Sprawozdania Archeologiczne", Kraków (Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie) Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych", Kraków Študijné Zvěsti Archeologickeho Ustavu SAV", Nitra Wiadomości Archeologiczne", Warszawa

ERRATA Strona Wiersz Jest Powinno być 26 6 od dołu J. Lach J. Lech 184 20 od góry centrum с en tum 265 211 od góry vertification verification 265 28 od góry Negyrèv Nagyrèv 273 9 od dołu fin find 274 4 od góry Dumithescu Dumitrescu 277 12 od dołu PORTERY POTTERY 281 1 od góry межкуречья междуречья 281 7 od góry Дергаиев Дергачев 313 4 od góry Podnoszący Podnoszony 321 8 od dołu grodów grobów Sprawozdania Archeologiczne, t. XXIX