1% podatku. Polacy pomagają coraz chętniej Kwota, jaką indywidualnie przekazujemy na 1% może się wydawać niewielka, jednak w skali całego kraju i wszystkich decydujących się na to podatników zbiera się spora suma. Jak wynika z danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów, tylko w 2015 roku na konta wszystkich organizacji popłynęło 557, 6 mln zł. Jest to o ponad 50 mln zł więcej niż rok wcześniej. Foto: Shutterstock Polacy mogą przekazywać 1% swojego podatku od 2004 roku (w rozliczeniu za 2003 r.) i - jak się okazuje - coraz chętniej to robią. Na przestrzeni tych kilkunastu lat wpływy na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego wzrosły ponad 50-krotnie. W 2015 roku najwięcej pieniędzy, bo aż 537 mln zł pochodziło od osób składających najpopularniejsze formularze PIT (PIT-36, PIT-36L oraz PIT-37), czyli zatrudnionych w firmie bądź prowadzących własny biznes. Pozostałe 18,7 mln zł pochodziło od: inwestorów (PIT-38), tak zwanych ryczałtowców i osób zarabiających na wynajmie mieszkania (PIT-28), a także od podatników, którzy zapłacili podatek z tytułu sprzedaży nieruchomości (PIT-39).
infogr.am Rośnie również liczba osób, które przekazują 1% podatku na rzecz OPP. W ubiegłym roku na ten gest zdecydowało się 12,5 mln podatników. Począwszy od 2003 roku widać tendencję wzrostową. Najwyższy skok, bo aż 170 proc., odnotowano na przełomie lat 2006-2007.
infogr.am Chore dzieci i niepełnosprawni. To im najchętniej pomagamy Obecnie mamy do wyboru ponad 800 różnych organizacji. Aktualny wykaz jest dostępny na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz na stronie Departamentu Pożytku Publicznego. W rozliczeniu podatkowym za rok 2014 najchętniej pomagaliśmy chorym dzieciom. Najwięcej pieniędzy trafiło na konto fundacji Zdążyć z pomocą - ponad 136 mln złotych oraz fundacji Słoneczko - ponad 20 mln złotych. Na trzecim miejscu uplasowała się Fundacja AVALON wspierająca osoby niepełnosprawne.
10 organizacji, które w 2015 r. (z rozliczenia za 2014 r.) otrzymały najwyższe kwoty; w skali całego kraju przedstawia się następująco - stan na dzień 15 września 2015 r. Lp. Nazwa organizacji pożytku publicznego Kwota w zł 1. FUNDACJA DZIECIOM "ZDĄŻYĆ Z POMOCĄ" 136 189 516,87 2. FUNDACJA POMOCY OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM 20 716 552,76 "SŁONECZKO" 3. AVALON - BEZPOŚREDNIA POMOC NIEPEŁNOSPRAWNYM 15 791 702,80 4. FUNDACJA "ROSA" 10 392 917,53 5. FUNDACJA STUDENCKA "MŁODZI - MŁODYM" 8 264 421,17 6. DOLNOŚLĄSKA FUNDACJA ROZWOJU OCHRONY ZDROWIA 6 353 187,59 7. FUNDACJA ANNY DYMNEJ MIMO WSZYSTKO 5 327 369,42 8. FUNDACJA "NA RATUNEK DZIECIOM Z CHOROBĄ 5 168 613,46 NOWOTWOROWĄ" 9. FUNDACJA SERCE DZIECKA IM. DINY RADZIWIŁŁOWEJ 5 146 888,46 10. FUNDACJA "NASZA PRZYSZŁOŚĆ" 5 059 480,34 Źródło: Onet.pl na podstawie danych Ministerstwa Finansów Od 2007 r. CBOS monitoruje skalę zjawiska, jakim jest 1% podatku i odnotowuje wzrost jego popularności. W raporcie Nieufni czy zapominalscy? O odpisie podatkowym na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego z 2013 r. czytamy co motywuje osoby, a co je zniechęca do pomagania innym. Badanie dotyczyło podatników, którzy rozliczają się na własną rękę, czyli zeznania rocznego nie składa za nich zakład pracy czy ZUS. Wyniki pokazują, że ponad połowa Polaków pomaga potrzebującym. Potwierdza się również teza, że jesteśmy przede wszystkim wrażliwi na krzywdę i potrzeby innych. Najczęściej wspieramy konkretne osoby, które znamy osobiście lub ze słyszenia (44 proc.) lub fundacje, której cele i działalność znamy i popieramy (42 proc.). Ponadto darzymy zaufaniem fundacje, które są powszechnie znane i mogą pochwalić się wieloletnim stażem (17 proc.). Inni respondenci uzasadniali swoją decyzję tym, że nie ma dla nich większego znaczenia, do której fundacji trafią pieniądze (5 proc.), ważne, aby nie trafiły do budżetu państwa, część powierzyła wybór fundacji osobie trzeciej, na przykład księgowej (5 proc.), inni sugerowali się reklamą w mediach (5 proc.) lub nie potrafili uargumentować swojej decyzji (1 proc.). Z badania wynika również, że niemal połowa podatników nie wypełnia rubryki pozwalającej przekazać 1% podatku na rzecz OPP. Głównym powodem był brak czasu (27 proc.). Pojawiały się również odpowiedzi: nie mam żadnej organizacji wartej wsparcia (17 proc.), nie wiedziałem jak to zrobić (15 proc.), nie interesuje mnie to (6 proc.), wyliczona została zbyt mała kwota możliwa do odpisania (3 proc.), powierzyłem rozliczenie podatku osobie trzeciej (2 proc.), trudno powiedzieć (8 proc.), inny powód (11 proc.). Pojawiła się również grupa osób, które nie miały takiej możliwości ze względu na zbyt niskie dochody (6 proc.). Procenty się nie sumują do 100, ponieważ badani mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź. Ekonomia społeczna kontra rzeczywistość. Jak faktycznie działają fundacje? Wśród respondentów przeważa pogląd, że większość organizacji pożytku publicznego spełnia swoją misję i faktycznie pomagania potrzebującym osobom, chociaż w ich działalności zdarzają się nieprawidłowości (44 proc). Mowa tutaj o sytuacjach, gdy organizacje wydają pieniądze na cele prywatne. Historia pamięta przypadki bankructwa, jak na przykład
Kidprotect.pl. Co czwarty badany uważa, że większość organizacji nastawiona jest na pracę społeczną, a nie na własne korzyści (24 proc.). Z kolei, co siódmy respondent nie ma wątpliwości, co do poprawności w działaniu organizacji (14 proc.). Tylko co dwudziesty twierdzi, że prawie wszystkie kierują się własną korzyścią (5 proc.). Pozostali badani nie mieli zdania na ten temat (13 proc.). Obecnie uprawnionych do pozyskania 1% podatku uprawnionych jest ponad 800 fundacji. Dla niektórych przekazane przez podatników pieniądze stanowią większość ich rocznych dochodów. Tak było w przypadku Fundacji Na ratunek dzieciom z chorobą nowotworową. - W 2015 roku nasze dochody sięgnęły blisko 9 mln zł (szczegółowy wynik będzie znany 31 marca 2016 roku). To oznacza, że przychody z tytułu 1% stanowią blisko 60 proc. naszych dochodów mówi Agnieszka Aleksandrowicz, prezes fundacji. - Poza tym mamy inne źródła finansowania: koncerty charytatywne, zbiórki publiczne, aukcje, licytacje. Stąd czerpiemy pozostały dochód, czyli te 40% - około 3,8 mln zł wyjaśnia. W ubiegłym roku z tytułu 1% na konto fundacji wpłynęła rekordowa suma, aż 5,2 mln zł. Agnieszka Aleksandrowicz podkreśla, że jej fundacja kładzie duży nacisk na kampanię reklamową zachęcającą do wpłacania 1% na rzecz podopiecznych fundacji. Tylko w ubiegłym roku na ten cel wydała ponad 195 tys. zł. Wpływy z 1% stanowią również większość dochodów Fundacji Kawałek Nieba. Sto procent środków na koncie fundacji jest przekazywana na pomoc chorym i ubogim. Z konta fundacji nigdy nie zostały wydane na reklamę żadne środki. Kampanię reklamową finansowałam sama mówi Alicja Szydłowska-Budzich, założycielka fundacji. Fundacja Ewy Błaszczyk AKOGO świadomie nie nastawia się na płatne kampanie reklamowe. W ubiegłym roku na ten cel wydała zaledwie 1710,23 zł. Wpływy z 1% na konto wyniosły ponad 3 mln 738 tys. zł. Kwota ta stanowi ok. 70 proc. wszystkich dochodów fundacji. Zdaniem Beaty Hernik-Janiszewskiej z Fundacji Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci idea 1% została wypaczona przez tak zwane subkonta Nasza organizacja zbiera fundusze do wspólnej dyspozycji wszystkich podopiecznych. W ten sposób możemy pomagać według potrzeb - mówi prezes fundacji. Kiedy powstawała możliwość przekazywania 1% podatku jej myślą przewodnią było wspieranie lokalnych organizacji, takich jak nasza. Tymczasem duże organizacje, które praktykują subkonta, otrzymują zdecydowanie większą część środków przekazywanych przez podatników - wyjaśnia. Fundacje, które działają w oparciu o subkonta, zakładają swoim podopiecznym indywidualne rachunki. Dzięki temu podatnik może wspomóc konkretną osobę. Warto przypomnieć, że zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez CBOS najwięcej osób, bo aż 44 proc., przekazuje swój 1% osobie którą zna osobiście lub ze słyszenia. Dla wrocławskiego hospicjum wpływy z 1% znaczą "być albo nie być". W ubiegłym roku na konto fundacji wpłynęło ponad 2 mln zł, czyli połowa ogólnych dochodów za 2015 r. W rozmowie z Onetem prezes fundacji Beata Hernik-Janiszewska powiedziała, że w ostatnich latach trzeci sektor stał się partnerem biznesowym dla rynku reklamowego. Zasady, którymi się kierują partnerzy organizacji bardziej przystają do biznesu niż odpowiedzialności społecznej. W walce o 1% podatku organizacje są traktowane jak podmioty komercyjne. Tymczasem pieniądze pozyskane z 1% podatku powinny być przeznaczone przede wszystkim na cele statutowe organizacji.
1% podatku od emerytów i rencistów. Nowa propozycja ministerstwa Pojawiają się nowe pomysły, jak zwiększyć wpływy z 1% na rzecz OPP. Jak poinformował wiceszef MRPiPS Krzysztof Michałkiewicz podczas spotkania z dziennikarzami (13 stycznia), resort planuje umożliwić przekazanie 1% także emerytom i rencistom, za których zeznanie składa Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Obecnie taką możliwość mają wyłącznie te osoby, które rezygnują z pomocy ZUS-u i decydują się rozliczyć z fiskusem na własną rękę. Zapytaliśmy ministerstwo, jak będzie wyglądała procedura poinformowania ZUS-u o organizacji, którą zechcą wesprzeć emeryci i renciści oraz kiedy najwcześniej będą mogli skorzystać z proponowanego rozwiązania. Koncepcja wymaga pogłębionej analizy zarówno merytorycznej, jak również legislacyjnej i dopiero po niej możliwe będzie opracowanie konkretnych rozwiązań umożliwiających przekazywanie 1 % podatku za pośrednictwem ZUS - mówi Joanna Wójcik-Tarnowska z biura prasowego w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych analiza dotycząca wprowadzenia takich rozwiązań została przeprowadzona już w 2014 r. Okazuje się, że proponowane zmiany dotyczą ok. 8 mln osób pobierających świadczenia rentowe i emerytalne. Zanim pomysł jednak wejdzie w życie konieczne będą zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ordynacji podatkowej, co wymaga czasu. Wiceminister Michałkiewicz zapowiada już teraz aktywną współpracę z organizacjami i liczy na to, że wpływy z 1% w 2016 r. będą jeszcze wyższe niż w ubiegłych latach. Podatnicy, którzy zdecydują się przekazać 1% swojego podatku wybranej organizacji mogą to zrobić do końca kwietnia. Wówczas upływa termin na rozliczenie z fiskusem. Wyjątkiem są formularze PIT-28, które należy złożyć do końca stycznia. Źródło: biznes.onet.pl