SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNO-EKONOMICZNA A MODERNIZACJA REGIONÓW TRANSGRANICZNYCH redakcja naukowa Michał Gabriel Woźniak WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO RZESZÓW 2008
Spis treści / Table of contents Wprowadzenie 12 Słowo wstępne JM Rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego 15 Ivan Kozlovskyy Podstawy prawne funkcjonowania euroregionów na Ukrainie 16 Legał Base for Euroregion Functioning in Ukrainę 16 Małgorzata Lechwar Instytucjonalne podstawy europejskiej współpracy transgranicznej 23 Institutional Basis of European Transborder Cooperation 23 Bohdan Hud Kwestia granicy we współczesnych stosunkach ukraińsko-polskich 35 Border Problems in Modern Ukrainian-Polish Relations 35 Mieczysław Jan Król, Piotr Król Scenariusze rozwoju współpracy transgranicznej po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Przypadek podkarpackiego pogranicza polsko- -ukraińskiego 42 Scenarios for Development of Transborder Cooperation after Accession of Poland to European Union. Case Study of Polish-Ukrainian Border Region in Podkarpacie 42 Grzegorz Ślusarz Potrzeby i możliwości rozwoju współpracy transgranicznej na przykładzie Podkarpacia 58 Needs and Possibilities of the Transborder Cooperation Development on the Example of Podkarpacie 58
Spis treści Wasyl Papp Organizacyjno-ekonomiczny mechanizm kształtowania strategicznych kierunków rozwoju regionów (na przykładzie obwodu zakarpackiego) 67 Organizational and Economic Mechanism of Shaping Strategie Directions of Regions' Development (on the Example of Zakarpacki Region) 67 Ivan Mykhasiuk, Oksana Osidach Polsko-ukraińska współpraca transgraniczna 77 The Polish-Ukrainian Transborder Cooperation 77 Waldemar Kalita, Katarzyna Puchalska, Anna Barwińska-Małajowicz Ocena polsko-ukraińskiej wymiany handlowej z uwzględnieniem obszarów transgranicznych 83 Evaluation of Polish-Ukrainian Trade Exchange with Regard to Transborder Areas 83 Władysława Jastrzębska Rola euroregionów i współpracy transgranicznej w procesie integracji europejskiej 95 The Role of The Euroregions and Transborder Cooperation in the Process of European Integration 95 Swiatoslaw Żuków, Iran Chuchka Doskonalenie mechanizmu ekonomicznej współpracy transgranicznej opartej na zasadach marketingowych 106 Enhancing Mechanism of Economic Transborder Cooperation Based on Marketing Rules 106 Elżbieta Mikula-Bączek Czynniki ograniczające i aktywizujące współpracę transgraniczna Polski i Ukrainy 114 Barriers and Factors of Activating of Polish-Ukrainian Transborder Cooperation 114 Kinga Stępień Uwarunkowania stabilności systemu bankowego na Ukrainie - analiza instytucjonalna 126 Determinants of Stability of Banking System in Ukrainę - Institutional Analysis 126 Yuriy Bilenko Główne czynniki zwiększania ekonomicznej aktywności ukraińskich i polskich przedsiębiorstw: analiza porównawcza 144 " Main Factors of Increasing Economic Activity of Ukrainian and Polish Enterprises: a Comparative Analysis 144
Spis treści Małgorzata Lęcznar Poziom rozwoju przygranicznych powiatów województwa podkarpackiego 150 The Level of Development of the Border Administratwe Districts of Podkarpackie Voivodeship 150 Halyna 1. Shcherba Współczesne problemy transgranicznej współpracy Ukrainy i Polski w świetle badań socjologicznych 160 Modern Problems of Transborder Cooperation of Ukrainę and Poland in the Light of Sociological Studies 160 Magdalena Cyrek Struktury gospodarcze Polski i Ukrainy w kontekście spójności społeczno-ekonomicznej 169 Economic Structure of Poland and Ukrainę in the Context of Socio- -Economic Cohesion 169 Małgorzata Leszczyńska Poprawa sytuacji dochodowej w regionach przygranicznych jako warunek osiągania spójności społeczno-ekonomicznej - przykład Podkarpacia 184 Enhancement of Income Situation of Population in Transborder Regions as a Condition of Socio-Economic Cohesion - Example of Podkarpacie 184 Agata Pierścieniak, Katarzyna Szara Rozwój terenów przygranicznych w kontekście Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do 2020 r." -wybrane aspekty (na przykładzie powiatu lubaczowskiego) 195 Development of Lying on the Border Field in Economic-Socially Polish Eastem Strategy Development for 2020" - Aspect Chosen on Example of Administrative District Lubaczowski 195 Michał Gabriel Woiniak Współpraca transgraniczna w modernizacji refleksyjnej kapitału ludzkiego. Znaczenie dla kształtowania spójności społeczno-ekonomicznej 208 Transborder Cooperation in Reflexive Modernization of Human Capital. The Importance for Shaping Socio-Economic Cohesion 208 Teresa Bal-Woiniak Modernizacja technologiczna w ramach współpracy transgranicznej Polski i Ukrainy. Czynniki i bariery 218 The Technological Modernization and Developing of Transborder Cooperation in Poland and Ukrainę. Factors and Barriers 218
Spis treści Krzysztof Kaszuba Współpraca uczelni i przedsiębiorstw w celu modernizacji regionów transgranicznych na przykładzie rozwoju klastrów i inicjatyw klastrowych na Podkarpaciu 231 Cooperation between Universities and Enterprises with the Aim to Modernise Transborder Regions on the Example of Clusters Development and Cluster Initiatives in Podkarpacie 231 Iwanna Bakuszewicz Doświadczenia i perspektywy wykorzystania klastrów innowacyjnych w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w regionach transgranicznych Ukrainy i Polski 247 Experience and Prospective of Innovative Clusters Implementation in the Knowledge Based Economy of Transborder Regions in Ukrainę and Poland 247 Nataliya I. Cherkas Makroekonomiczne czynniki stymulowania eksportu technologii 260 Macroeconomic Determinants of Technological Export Stimulation 260 Katarzyna Borowik Możliwości pozyskiwania funduszy zewnętrznych na rozwój i modernizację regionów transgranicznych 267 The Possibilities of Raising External Funds for Development and Modernization of the Transborder Regions 267 Andrzej Goszczyński, Daria Bakuszewicz Rola technologii informacyjno-komunikacyjnych w rozwoju współpracy transgranicznej 276 A Role of Information and Communication Technologies in Transborder Cooperation's Development 276 Yuriy Slyusarchuk, Olga Slyusarchuk Modelowanie procesów współpracy transgranicznej w sferze oświaty 286 Modeling Processes of Transborder Cooperation in the Sphere of Education 286 Nataliya Zhyhaylo Kształtowanie wartości duchowych młodzieży studenckiej w kontekście współpracy przygranicznej 293 Shaping Cultural Values of Students in the Context of Transborder Cooperation 293 Roman Fedan Infrastruktura transportowa i graniczna - warunkiem efektywnej współpracy transgranicznej 302
Spis treści Infrastructure of Transportation and Borders as a Condition of an Effective Transborder Cooperation 302 Małgorzata Majka-Onyszkiewicz Infrastruktura dojazdowa i infrastruktura przejść granicznych z Ukrainą w województwie podkarpackim 313 Road Infrastructure and Infrastructure of the Border Crossings with Ukrainę in Podkarpackie Voivodeship 313 Switlana M. Pysarenko, Iryna L. Naslidnyk Rynki transgraniczne jako czynnik transformacji ukraińsko-polskich stosunków handlowych 319 Transborder Markets in the System of the Factors of the Transformation of Ukrainian-Polish Foreign Trade Relations 319 Ryszard Jabłonka, Krzysztof Kapela Potencjał gospodarczy województw Polski Wschodniej 327 The Economic Potential of Provinces in Eastern Poland 327 Iryna M. Polyova Analiza strukturalna polityki inwestycyjnej w polsko-ukraińskim regionie transgranicznym 335 Structural Analysis of Polish and Ukrainian Investment Policy in the Border Region 335 Taras Budzinskyy Migracja zarobkowa obywateli ukraińskich do państw Unii Europejskiej a kształtowanie społecznych preferencji w stosunku do polityki zagranicznej Ukrainy 342 The Paid Migration of Ukrainian Citizens to European Union's Countries and Shaping Social Preferences to Foreign Policy of Ukrainę 342 Krystyna Leśniak-Moczuk Zagraniczna emigracja zarobkowa na obszarach wiejskich Podkarpacia 347 The Foreign Paid Emigration on Country Areas of Podkarpacie 347 Beata Onak-Szczepanik Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce regionu na przykładzie województwa podkarpackiego 362 Smali and Medium Enterprises in the Economy of Region on the Example of Podkarpackie Voivodeship 362 Stepan J. Kulyna Rozwój przedsiębiorczości przygranicznej w Euroregionie San 376 Development of Transborder Enterprise in Euroregion San 376
10 Spis treści Halina Lekh, Maryana Baran Mały biznes: problemy i perspektywy rozwoju na Ukrainie 380 Smali Business: the Problems and Perspectives of the Development 380 in Ukrainę Yurij Zinko, Marta Malska, Natalia Antoniuk Rozwojowe produkty i inwestycje turystyczne Ziemi Lwowskiej 390 Development of Tourist Product and Investments in Lviv Region 390 Ihor Z. Zinko Historyczno-geograficzne regiony jako podstawa tworzenia euroregionu 401 Historical-geographical Regions as Basis of Euroregion Constructing 401 Bartosz Gruszecki Zapewnienie sprawnej kontroli celnej jako aspekt minimalizacji barier dla współpracy transgranicznej 406 Assurance of Efficient Customs Control Like a Factor of Minimization Barrier for Transborder Cooperation 406 Tadeusz Pliszka Unormowania prawne współpracy transgranicznej Polski i Ukrainy 421 The Law Regulations of Polish-Ukrainian Transborder Cooperation...421 Evelina Bryczek Funkcje konsula honorowego Ukrainy oraz jego rola w rozwoju współpracy transgranicznej 432 Functions of the Consul of Honour of Ukrainę and Their Role in Developing Transborder Cooperation 432 Paweł Fraczek Próba oceny bezpieczeństwa energetycznego krajów UE 436 Attempted Evaluation of the Security of the Energy Sector in the EU Countries 436 Maksym Stolyarczuk Systematyka kryzysowych sygnałów w przedsiębiorstwach Ukrainy 443 The System of Crisis Signals in Ukrainian Enterprises 443 Oleksandr Kundytskyy Unifikacja makroekonomicznych instrumentów państwowej regulacji zasobów finansowych 448 Unification of the Macroeconomic Instruments of State Regulation of Financial Resources 448
Spis treści 11 Nadia Klym Doskonalenie form i metod zarządzania produkcją 454 Improvement of Forms and Methods of Management of Operations 454 Anzhela Shvets Kształtowanie efektywnej komunikacji marketingowej jako niezbędny warunek rozwoju przedsiębiorstwa 459 Forming of Effective Marketing Communications as a Condition of Development of Enteiprise is Needed 459