XV WOJEWÓDZKI KONKURS Z GEOGRAFII dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych ETAP I szkolny 23 listopada 2017 r. Godz. 10:00 Kod pracy ucznia Suma punktów Czas pracy: 90 minut Liczba punktów możliwych do uzyskania: 41 punktów Instrukcja dla ucznia: 1. W miejscu wyznaczonym wpisz swój kod. 2. Arkusz składa się z 11 stron i zawiera 20 zadań. 3. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź czy twój test jest kompletny. Jeśli zauważysz braki zgłoś je Komisji Konkursowej. 4. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. 5. Odpowiedzi zapisuj czytelnie w wyznaczonych miejscach. 6. Odpowiedzi zapisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem. 7. Pomyłki przekreślaj, nie używaj korektora. 8. Nie używaj kalkulatora. 9. Przy rozwiązywaniu zadań możesz korzystać z przyborów kreślarskich. Powodzenia! E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 1 11
Zadanie 1. (0-1p.) Zaznacz znakiem X osobę spośród niżej wymienionych, która pierwsza stwierdziła, że Ziemia znajduje się w nieustannym ruchu, obraca się wokół własnej osi i okrąża Słońce. A. Arystoteles B. Mikołaj Kopernik C. Ferdynand Magellan D. Izaak Newton Zadanie 2. Wymień trzy skutki ruchu obrotowego Ziemi. A. B. C. Zadanie 3. Wpisz w odpowiednie miejsca daty (przesilenia letniego, zimowego lub równonocy) w sytuacji gdy: A. w Kielcach dzień jest dłuższy niż w Atenach... B. w Kielcach dzień jest krótszy niż w Atenach... C. w Kielcach dzień jest tak samo długi jak w Atenach... Zadanie 4. W wymienionych poniżej zdaniach skreśl błędne informacje, spośród określeń zapisanych pochyłą czcionką, tak aby powstały zdania prawdziwe. A. Antoni Dobrowolski i Henryk Arctowski byli pierwszymi polskimi polarnikami na Arktyce/Antarktydzie. B. Roald Amundsen był pierwszym zdobywcą bieguna południowego/północnego. C. Polarnicy przebywający na Spitzbergenie (78 54 N, 18 1 E) w dniu Bożego Narodzenia widzą nad horyzontem Słońce/Gwiazdę Polarną. D. Zwierzęciem zagrożonym wyginięciem w Arktyce jest niedźwiedź polary/pingwin cesarski. E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 2 11
Zadanie 5. Na rysunku przedstawiono cztery południki. Słońce góruje nad horyzontem na południku 30 o E. Oblicz godziny czasu słonecznego na pozostałych południkach i wpisz je w odpowiednich miejscach na rysunku. 15 o W 0 o 30 o E 105 o E godz... godz... godz. 12 00 godz... Miejsce na obliczenia: Zadanie 6. Oblicz wysokość górowania Słońca w Tarnowie (21 o E, 50 o N) w dniach: 21 marca i 22 czerwca. Odpowiedzi wpisz poniżej. A. Wysokość górowania Słońca w Tarnowie w dniu 21 marca wynosi:.. B. Wysokość górowania Słońca w Tarnowie w dniu 22 czerwca wynosi:.. E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 3 11
Miejsce na obliczenia: Zadanie 7. Na siatce kartograficznej zaznacz znakiem * i odpowiadającą podanym miejscowościom literą położenie geograficzne z dokładnością do 1 o. A Libreville (O o, 9 o E) B Lizbona (39 N, 9 W) C Giza (30 N,31 E) D Johannesburg (26 S, 28 E) E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 4 11
Zadanie 8. (0-1p.) Na mapie w skali 1 : 20 000 odległość mierzona w linii prostej między dwoma obiektami wynosi 12 cm. Oblicz odległość między tymi obiektami w terenie. Wynik podaj w km. Odpowiedź:. Miejsce na obliczenia: Zadanie 9. Wpisz w odpowiednie miejsca pod mapami zastosowaną kartograficzną metodę prezentowania zjawisk. Wybierz spośród wymienionych metod: kartogram, kartodiagram, izarytmiczna, sygnaturowa, kropkowa. A. Metoda B. Metoda E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 5 11
Zadanie 10. Wpisz w ramki nazwy er przedstawiających podział dziejów geologicznych Ziemi w kolejności od najstarszej do najmłodszej. Zadanie 11. Na fotografiach przedstawiono dwie skały. Podaj nazwę oraz typ genetyczny każdej skały. A B Nazwa skały Typ genetyczny E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 6 11
Zadanie 12. Mapa przedstawia wybrane procesy związane z ruchem płyt tektonicznych. Uzupełnij zdania wpisując odpowiednie terminy. Skorzystaj w wymienionych: strefa intensywnych procesów krasowych, obszar procesów glacjalnych, strefa ryftu, strefa subdukcji, obszar sejsmiczny, strefa orogeniczna, obszar asejsmiczny, obszar intensywnej erozji rzecznej. A. Cyfrą 1 zaznaczono B. Cyfrą 2 zaznaczono C. Literą A zaznaczono.. A. Literą B zaznaczono. Zadanie 13. (0-3p.) Uzupełnij tabelę. W odpowiednie miejsca wpisz właściwe określenia dotyczące typu klimatu, formacji roślinnej i rodzaju gleby w wymienionych strefach oświetlenia. A. B. Strefa oświetlenia Typ klimatu Formacja roślinna Rodzaj gleby Okołobiegunowa Umiarkowana C. Międzyzwrotnikowa (gorąca)...... tundrowa... step równikowy wybitnie wilgotny...... E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 7 11
Zadanie 14. Na mapach przedstawiono systemy rzeczne dwóch rzek. Uzupełnij tabelę wpisując nazwy rzek głównych oraz kontynentów, na których się znajdują. Mapa Nazwa rzeki głównej Nazwa kontynentu A. B. Zadanie 15. Wymień po trzy formy krasu powierzchniowego i podziemnego: A. Formy krasu powierzchniowego:. B. Formy krasu podziemnego:...... E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 8 11
XV Wojewódzki Konkurs z Geografii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych Zadanie 16. (0-3p.) Na podstawie przedstawionych profili glebowych rozpoznaj typy gleb. Poniżej każdego profilu wpisz nazwę gleby oraz nazwę skały macierzystej, na której powstała. A B C Nazwa gleby Nazwa skały macierzystej Zadanie 17. Wymień po dwie formy rzeźby powstałe w wyniku niżej wymienionych procesów rzeźbotwórczych. A. Działalność wód płynących:.,.. B. Działalność lodowca:.,.. E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 9 11
XV Wojewódzki Konkurs z Geografii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych Zadanie 18. Na podstawie fotografii i opisu rozpoznaj typy lasów występujących w Polsce. Lasy iglaste, zajmują około 68% ogólnej powierzchni lasów w Polsce. Lasy liściaste i mieszane z przewagą buka, rosną na żyznych glebach. Lasy występujące głównie w dolinach rzek i nad brzegami jezior. A. B. C. Zadanie 19. Wstaw w odpowiednie miejsca znak P (Prawda) w przypadku zdania prawdziwego oraz F (Fałsz) w przypadku zdania błędnego. A. Prądy morskie powstają w wyniku siły przyciągania Słońca i Księżyca. B. Fale morskie powstają w wyniku działania wiatru. C. Pływy morskie osiągają największą wysokość w zatokach i cieśninach. D. Tsunami to niewielka fala powstająca w wyniku trzęsienia ziemi. E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 10 11
XV Wojewódzki Konkurs z Geografii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych Zadanie 20. (0-3p.) Wpisz obok rycin nazwy form terenu oraz procesów rzeźbotwórczych, w wyniku których zostały utworzone. Nazwa formy:. A Nazwa procesu rzeźbotwórczego:. Nazwa formy:. Nazwa procesu rzeźbotwórczego: B Nazwa formy:. Nazwa procesu rzeźbotwórczego: C.. Źródło: Teraz Geografia, Toruń: Wydaw. SOP Oświatowiec, 2017 E t a p I s z k o l n y, 2 3 l i s t o p a d a 2 0 1 7 r. S t r o n a 11 11