Pracodawco, znam swoje prawa rozwój świadomości obywatelskiej wśród osób niepełnosprawnych Głównym celem projektu jest podniesienie świadomości osób niepełnosprawnych w zakresie przysługujących im praw obywatelskich oraz pobudzanie ich aktywności w przypadku łamania tych praw. W konsekwencji przyczyni się to do przywrócenia ich społeczeństwu na polu aktywności zarówno zawodowej, jak i społecznej. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZLONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
Trening samodzielnego radzenia sobie w procesie dochodzenia praw pracowniczych
Czym przejawia siędyskryminacja osób z niepełnosprawnością? Dyskryminacja jest przejawem nierównego traktowania osób w sytuacjach zawodowych. Dotyczy ona sytuacji zarówno związanych z warunkami zatrudnienia (takimi jak ustalenie wynagrodzenia czy warunków pracy), jak też zasad nawiązywania stosunku pracy, rozwiązywania stosunku pracy, awansowania, dostępu do szkoleń i określania podziału obowiązków. Dyskryminacja w miejscu pracy może być ze względu na rozmaite cechy, takie jak płeć, wyznanie, rasa, czy przede wszystkim niepełnosprawność.
Czym przejawia siędyskryminacja osób z niepełnosprawnością? Polskie prawo wyróżnia dwa rodzaje dyskryminacji, czyli nierównego traktowania: dyskryminacja bezpośrednia -przejawia sięw sposób możliwy do uchwycenia, kiedy pracodawca odmawia pracownikowi zatrudnienia na stanowisku lub awansu zawodowego, jako powód podając jego niepełnosprawność, dyskryminacja pośrednia - nie posiada wyraźnych znamion i oznacza sytuację, gdy pozornie neutralne warunki kryteria, praktyki lub postanowienia stwarzają dysproporcje bądź niekorzystne położenie pracowników ze względu na ich niepełnosprawność(lub inną cechę).
Kiedy różnicowanie pracowników nie jest dyskryminacją? Zgodnie z Kodeksem Pracy działaniami różnicującymi pracowników, ale niebędącymi równocześnie naruszeniem zasady równego traktowania w zatrudnieniu są: niezatrudnienie danej osoby ze względu na posiadaną cechę, jeśli rodzaj pracy lub warunki jej wykonywania powodują, że dany czynnik jest rzeczywistym i decydującym wymaganiem stawianym pracownikowi; zmiana wymiaru czasu pracownika, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami niedotyczącymi zatrudnionej osoby, takimi jak wiek, płećitd.;
Kiedy różnicowanie pracowników nie jest dyskryminacją? stosowanie środków różnicujących sytuację prawną pracowników, jeżeli spowodowane jest to ochroną rodzicielstwa lub niepełnosprawnością zatrudnionej osoby; stosowanie kryterium stażu pracy przy ustalaniu warunków zatrudniania i zwalniania pracowników, ich wynagradzania, awansowania oraz dostępu do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
Kiedy różnicowanie pracowników nie jest dyskryminacją? różnicowanie pracowników ze względu na religię lub wyznanie w przypadku działalności prowadzonej w ramach kościołów, innych związków wyznaniowych, działania podejmowane przez określony czas, których celem jest wyrównanie szans pracowników wyróżnionych pod względem określonej cechy.
Trening samodzielnego radzenia sobie w procesie dochodzenia praw pracowniczych Program warsztatów: Dzień I 1. Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy. 2. Prawdy i mity o rynku pracy osób niepełnosprawnych. 3. Praca w warunkach chronionych czy na rynku otwartym?
Podstawowe prawa pracownicze osób niepełnosprawnych Uprawnienie do dodatkowej przerwy w pracy Zgodnie z art. 134 Kodeksu pracy jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, to pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Niezależnie od tego uprawnienia, osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy, którą wykorzystać może na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas takiej dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i również jest wliczany do czasu pracy.
Podstawowe prawa pracownicze osób niepełnosprawnych Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego Zgodnie z art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany jest na takich samych zasadach, jak zwykły urlop wypoczynkowy.
Podstawowe prawa pracownicze osób niepełnosprawnych Prawo do korzystania ze zwolnienia od pracy Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia: w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku. Łączna liczba dni zwolnienia z tytułu uczestniczenia w turnusie oraz wykorzystania dodatkowego urlopu wypoczynkowego nie może przekroczyć 21 dni. Uczestnicząc więc w turnusie dłuższym niż 11, proporcjonalnie zmniejszamy więc wymiar prawa dodatkowego urlopu.
Podstawowe prawa pracownicze osób niepełnosprawnych Prawo do korzystania ze zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy. Pamiętać należy, że: - warunkiem udzielenia zwolnienia jest niemożność wykonania tych czynności poza godzinami pracy, - pracodawca ma prawo żądać udokumentowania przyczyny nieobecności, - wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.
Podstawowe prawa pracodawcy zatrudniającego osobę niepełnosprawną Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Pracodawcy zatrudniającemu osoby niepełnosprawne przysługuje ze środków PFRON miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, zatrudnionego na umowę o pracę. Wsparcie to wypłacane jest co miesiąc bezpośrednio przez Fundusz i do niego należy występować. Jego wysokość dla firm nie będących zakładami pracy chronionej od stycznia 2013 wynosić będzie od 420 zł do 2310 zł. Zróżnicowanie uzależnione jest od stopnia i rodzaju niepełnosprawności pracownika oraz wysokości jego zarobków.
Podstawowe prawa pracodawcy zatrudniającego osobę niepełnosprawną Zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej Pracodawca, który zatrudni osobę niepełnosprawną przez okres conajmniej 36 miesięcy może otrzymać zwrot ze środków PFRON kosztów adaptacji pomieszczeń zakładu pracy, adaptacji lub nabycia urządzeń i programów ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy lub funkcjonowanie w zakładzie pracy. Środki te są też przeznaczone na rozpoznanie przez służby medycyny pracy potrzeb, o których mowa wyżej. Wysokość wsparcia nie może przekroczyć 70200 zł. Pomoc tą udziela pracodawcy w imieniu PFRON samorząd powiatowy, najczęściej jest to Powiatowy Urząd Pracy lub PCPR.
Podstawowe prawa pracodawcy zatrudniającego osobę niepełnosprawną Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy osób niepełnosprawnych Pracodawca, który zatrudni osobę niepełnosprawną przez okres co najmniej 36 miesięcy może otrzymać zwrot ze środków PFRON wszelkich kosztów związanych z utworzeniem stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej. Wysokość wsparcia nie może przekroczyć 52650 zł. Pomoc tą udziela pracodawcy w imieniu PFRON samorząd powiatowy, najczęściej jest to Powiatowy Urząd Pracy lub PCPR.
Podstawowe prawa pracodawcy zatrudniającego osobę niepełnosprawną Zwrot kosztów szkolenia pracownika niepełnosprawnego Pracodawca, który zatrudnia osoby niepełnosprawne może zorganizować dla nich szkolenie, a poniesione przez niego koszty tego szkolenia mogą zostać zrefundowane ze środków PFRON. Pomoc tą udziela pracodawcy w imieniu PFRON samorząd powiatowy, najczęściej jest to Powiatowy Urząd Pracy lub PCPR.
Podstawowe prawa pracodawcy zatrudniającego osobę niepełnosprawną Zwrot kosztów asystenta osoby niepełnosprawnej Pracodawca, który zatrudnia pracownika niepełnosprawnego może otrzymać ze środków PFRON zwrot kosztów zatrudnienia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem, a także czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania na stanowisku pracy. Wysokość zwrotu nie może przekroczyć20% wysokości minimalnego wynagrodzenia na jednego podopiecznego.
Czy osoba niepełnosprawna może pracować? Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej mówi, że każdy obywatel ma prawo do pracy. Orzeczenia z adnotacjami typu: Całkowicie niezdolny do pracy, Praca -nie dotyczy, Żadna praca, mająna celu określać szanse na znalezienie pracy oraz konieczność udzielenia wsparcia w postaci świadczeń rentowych i socjalnych.
Czy osoba niepełnosprawna może pracować? Pracodawca nie może odmówić zatrudnienia osoby niepełnosprawnej ze względu na jej niepełnosprawność, jeśli jej zdolność do pracy na stanowisku potwierdził lekarz medycyny pracy. Żadne orzeczenie ani zaświadczenie nie może stać na przeszkodzie zatrudnienia a odmowa zatrudnienia jest ewidentnym przejawem dyskryminacji.
Czy osoba niepełnosprawna może pracować? Możliwość zatrudnienia na konkretnym stanowisku osoby niepełnosprawnej, tak jak każdej innej osoby, ocenia lekarz medycyny pracy badając możliwości psychofizyczne pacjenta w odniesieniu do wymagań i zagrożeń konkretnego stanowiska. Bywa więc tak, że osoba niepełnosprawna może otrzymać zgodę na zatrudnienie na stanowisko, na które inna osoba pełnosprawna nie będzie mogła być zatrudniona. Wszystko to jest kwestią indywidualnego przypadku, stanu zdrowia i kondycji pracowników oraz wymagań stanowiska pracy.
Co oznacza,,niezdolnośćdo pracy? Niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Pojęcie to nie wyklucza możliwości zatrudnienia, ale określa brak szans na zatrudnienie w warunkach normalnej konkurencji. Zatrudnianie osoby niezdolnej do pracy, w rozumieniu prawa, wymaga przystosowania stanowiska pracy lub zmian w jej organizacji.
Co oznacza,,niezdolnośćdo pracy? Niedogodności z tym związane dyskryminująosobęz niepełnosprawnością na rynku pracy, czyniąc ją: częściowo niezdolną do pracy w znacznym stopniu pozbawioną szans na zatrudnienie zgodne z poziomem posiadanych kwalifikacji, całkowicie niezdolną do pracy w znacznym stopniu pozbawioną szans na zatrudnienie w jakimkolwiek zawodzie.
Co oznacza przystosowanie stanowiska do pracy? Pracodawcy zatrudniający osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mają obowiązek przystosować stanowisko pracy. Oznacza to praktycznie konieczność zastosowania się do zaleceń lekarza medycyny pracy, dopuszczającego pracownika do pracy na stanowisku. Jeśli takich zaleceń lekarz nie przedstawi, pracodawca nie musi podejmować żadnych przystosowań.
Trening samodzielnego radzenia sobie w procesie dochodzenia praw pracowniczych Dzień II 1. Sytuacje sporne z pracodawcą i niekonfrontacyjne sposoby radzenia sobie z nimi: asertywność, negocjacje, mediacje. 2. Warsztaty z formułowania korespondencji formalnej. 3. Sytuacje sporne z pracodawcą i konfrontacyjne sposoby radzenia sobie z nimi: PIP, Inspekcja BHP, Sąd Pracy, Związki Zawodowe, Rzecznik Praw Obywatelskich, ZUS. 4. Metody aktywności społecznej. 5. Warsztaty z formułowania skarg i pozwów do Sądów Pracy. 6. Indywidualne konsultacje i pytania.
Jak reagowaćna przejawy dyskryminacji? Zawsze należy starać się zachować spokój: nawet jeśli osoba ta uważa, że została urażona jej duma i czuje sięsprowokowana. Jeśli nie ma możliwości polubownego dochodzenia praw, ochronę i wsparcie gwarantuje ofierze dyskryminacji prawo.
Jak reagowaćna przejawy dyskryminacji? Pierwszy krok Państwowa Inspekcja Pracy Podstawowym krokiem powinna być wizyta w Państwowej Inspekcji Pracy. Wobec złożonej skargi, przy zachowaniu anonimowości pracownika, inspektorat przeprowadza postępowanie wyjaśniające, w wyniku którego może nałożyć na pracodawcę karę grzywny w wysokości co najmniej 3 tysięcy PLN. W gestii PIP nie leży jednak przyznanie odszkodowania czy nakaz przywrócenia skarżącej przełożonego osoby do pracy. Inspektor pracy z pewnością pomoże w napisaniu i skierowaniu skargi do sądu pracy i udzieli porady w zakresie dalszego postępowania.
Jak reagowaćna przejawy dyskryminacji? Ochrona prawna osób dochodzących swoich praw Dyskryminowany pracownik, który decyduje się na dochodzenie swoich praw, jest chroniony przed negatywnymi konsekwencjami ze strony przełożonego. Kodeks Pracy mówi, że skorzystanie przez pracownika z uprawnień wynikających z naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie może być przyczyną uzasadniającą stosowania przez pracodawcę jakichkolwiek negatywnych konsekwencji. Co ważne, w myśl nowych przepisów ochronie podlegają również pracownicy, których dyskryminacja nie dotyczy bezpośrednio, ale którzy udzielają wsparcia osobom dyskryminowanym.
Jak reagowaćna przejawy dyskryminacji? Sąd Pracy może zasądzić odszkodowanie i przywrócić do pracy Dyskryminowana osoba może walczyć o odszkodowanie lub przywrócenie do pracy, jeśli w wyniku dyskryminacji taki pracownik stracił zatrudnienie.
Przydatne strony internetowe KODEKS PRACY - aktualny stan prawny - podstawowe źródło prawa określające uprawnienia przysługujące obywatelom w związku z zatrudnieniem: http://www.pip.gov.pl/ PAŃSTWOWY FUNDUSZ REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH - portal informujący możliwościach wsparcia rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych oraz zasadach ich przyznawania: http://www.pfron.org.pl/
Przydatne strony internetowe PEŁNOMOCNIK RZĄDU DS. OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH-strona prowadzona przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, na której publikowane są najważniejsze akty prawne dotyczące osób niepełnosprawnych, ich nowelizacje oraz interpretacje. Prezentowane są też statystyki dotyczące niepełnosprawności: www.niepelnosprawni.gov.pl ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH portal prezentujący obowiązujące zasady dotyczące przyznawania rent oraz innych świadczeń wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych: http://www.zus.pl/
Przydatne strony internetowe PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY strona internetowa stanowiąca bogatą bazę wiedzy o przepisach prawnych dotyczących zasad zatrudnienia oraz bezpieczeństwa i higieny pracy egzekwowanych od polskich pracodawców: http://www.pip.gov.pl/ RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH - strona poświęcona prawom obywatelskim przysługującym obywatelom i mieszkańcom Polski oraz działalności Rzecznika Praw Obywatelskich: http://www.rpo.gov.pl/
Przydatne strony internetowe PORTAL OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ bardzo aktualne i bogate źródło informacji o przedsięwzięciach kierowanych do osób z niepełnosprawnością oraz ich aktywności zawodowej i społecznej: www.niepelnosprawni.pl PORTAL PRAW PRACOWNICZYCH INFOPRACOWNIK.PL http:/// POLSKI ZWIĄZEK NIEWIDOMYCH http://www.pzn.org.pl/
Przydatne strony internetowe TOWARZYSTWO OPIEKI NAD OCIEMIAŁYMI http://www.laski.edu.pl/ POLSKI ZWIĄZEK GŁUCHYCH http://www.pzg.org.pl/ POLSKIE STOWARZYSZENIE NA RZECZ OSÓB Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM http://www.psouu.org.pl/
DZIĘKUJEMY! Fundacja Aktywności Zawodowej www.faz.org.pl +58 690 70 88
Dziękujemy za uwagę. Zapraszamy ponownie. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘW RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZLONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ